Την κατάσταση πια της καθημερινής παρακμής, την έχουμε αντιληφθεί όλοι. Τη βιώνουμε νυχθημερόν μέσα από τις απολύσεις, τις επιχειρήσεις που κλείνουν, τους μισθούς που μειώνονται, τις συντάξεις που περικόπτονται, τις τιμές των προϊόντων που αυξάνονται. Κυρίως, την αντιλαμβανόμαστε μέσα από τα σκιασμένα χαμόγελα των άλλοτε αισιόδοξων συμπολιτών, φίλων, γειτόνων μας που όπως κι εμείς οι ίδιοι, αισθάνονται καταδικασμένοι σε μια...ζωή μιζέριας, αγωνίας κι απόγνωσης. Γιατί το χειρότερο όλων δεν είναι αυτό που ζούμε. Είναι η πλήρης άγνοια για ό,τι πρόκειται να ακολουθήσει. Δεν είναι η κρίση καθ αυτή. Είναι το μέγεθος, η έκταση και προπάντων η διάρκειά της για τα οποία κανείς δε μιλά κι όποιος μιλά, διαψεύδεται από τα γεγονότα.
Μέσα σ' αυτή τη ζοφερή πραγματικότητα που μοιάζει ανέλπιδη, υπάρχουν φωνές που επιμένουν να μιλούν για τη δύναμη της ελληνικής ψυχής και ευφυϊας. Από την αρχή τούτης της κρίσης υποστήριζα -και δεν έπαψα στιγμή να το κάνω- πως για να ανεβούμε πάλι ψηλά, θα πρέπει να τα αλλάξουμε όλα. Να επανοικοδομήσουμε το κράτος, την κοινωνία μας από την αρχή. Η ελπίδα βρίσκεται στο νέο που έρχεται. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να σηκωθούμε ψηλά, να αποδράσουμε, να πάψουμε να είμαστε φυλακισμένοι και να αναζητήσουμε λύσεις, απλές, πρωτότυπες, διαφορετικές.
Κάτι τέτοιο φαίνεται πως επιχειρούν αυτή την περίοδο οι εθελοντικές ομάδες με το «κίνημα της πατάτας». Το οποίο ξαφνικά αποκτά διεθνές ενδιαφέρον, γίνεται πρώτο θέμα στα δελτία ειδήσεων, έλκει την προσοχή των ξένων ειδησεογραφικών πρακτορείων αλλά κυρίως μας κινητοποιεί ΌΛΟΥΣ. Γιατί καταδεικνύει με το πλέον περιγραφικό τρόπο τις αποτυχημένες πολιτικές περί συγκράτησης των τιμών, πάταξης της αισχροκέρδειας, καταπολέμησης των Καρτέλ. Γιατί αναδεικνύει την ελληνική ευρηματικότητα που για ακόμη μια φορά «επινοεί στα δύσκολα». Και βέβαια γιατί μέσα από μια ενέργεια πολιτών, προτείνεται και εφαρμόζεται μία λύση στο μέγα πρόβλημα της ακρίβειας.
Ακούω διάφορες φωνές άλλες υποστηρικτικές και άλλες όχι, αυτής της κίνησης. Όλες, θεωρητικές απόψεις, ιδανικές για τραπέζια συζητήσεων. Αυτές οι φωνές, προσωπικά, στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, δε με αφορούν. Επιλέγω ν' ακούσω τις φωνές των ανθρώπων που αγοράζουν πατάτες προς 0,25 ? το κιλό, όσων τις προσεχείς ημέρες θα αγοράσουν ντομάτες προς 0,30? όταν στα ράφια των σούπερ μάρκετ διατίθενται προς 1,50?. Προτιμώ να χαρώ με τα χαμόγελα των Θεσσαλονικέων που προμηθεύτηκαν περισσότερους από 55 τόνους πατάτες μέσω της πρωτοβουλίας της Γεωπονικής Σχολής του ΑΠΘ.
Η επιλεκτική αυτή ακοή, δεν είναι βεβαίως τυχαία. Αφορά την πεποίθησή μου ότι «το αποτέλεσμα μετράει». Αφορά ακόμη την αγανάκτηση που νιώθουμε όλοι για την τεράστια απόσταση των τιμών από το χωράφι στο ράφι, για τα προϊόντα που χρόνια τώρα παραγωγοί προτιμούσαν να διαθέσουν δωρεάν ακόμη και να πετάξουν παρά να εξευτελίσουν το μόχθο τους. Και βέβαια αφορά την πάγια θέση μου ότι λύσεις υπάρχουν που μπορούν να μας βγάλουν από τη δύσκολη θέση. Καμιά φορά οι δυσκολίες είναι πιο χρήσιμες από τις ευκαιρίες, μας δίνουν την δυνατότητα να δουλέψουμε το μυαλό μας, να ενεργοποιήσουμε τα τεράστια αποθέματα ευφυΐας και τόλμης που έχουμε ως φυλή, ως Έλληνες.
«Σ' αυτόν τον τόπο όπου όλοι είμαστε τόσο τραγικά αυτοδίδακτοι» όπως έλεγε και ο Σεφέρης, ο λαός για μία ακόμη φορά, κάνει τη διαφορά. Μόνο που σε δημοκρατικές κοινωνίες με δομές, θεσμούς και ικανούς πολιτικούς, τη διαφορά πρέπει πρωτίστως να την κάνουν οι πολιτικές και οι κυβερνήσεις. Αυτές οφείλουν να δίνουν το σύνθημα, να ανοίγουν το δρόμο, να βρίσκουν λύσεις. Όταν αυτές αποτυγχάνουν, ο λαός αναγκάζεται να αυτενεργήσει. Να προχωρήσει σε μορφές αυτό-οργάνωσης, να επινοήσει και να δημιουργήσει. Όταν οι προτεινόμενες λύσεις παρά τις όποιες αδυναμίες τους είναι προς όφελος των πολιτών, εν προκειμένω των παραγωγών και των καταναλωτών κι εν τέλει της ελληνικής οικονομίας, δε δικαιούται κανείς να τις αντιμετωπίσει με εμπάθεια, υστεροβουλία και εγωιστικές σκέψεις.
Το λιγότερο που οφείλουμε να πράξουμε όλοι μας ανεξαρτήτως κομματικών παρατάξεων, ιδεολογιών και επιμέρους ενστάσεων είναι να σεβαστούμε την προσπάθεια, να διδαχτούμε από αυτή και να θέσουμε σε εφαρμογή άμεσα, τώρα, τα κατάλληλα μέτρα που θα καταργούν αυτές τις προσπάθειες ως μη αναγκαίες. Μέχρι να γίνει κάτι τέτοιο, ας αφήσουμε τις επικρίσεις κι ας αρκεστούμε στις κρίσεις με σύνεση και δικαιοσύνη.