Μπορεί αγορές και πολιτικοί να θεωρούν ότι η κρίση στην ευρωζώνη έφτασε στο τέλος της, ωστόσο η πραγματικότητα είναι διαφορετική, με τις εκτιμήσεις οίκων και αναλυτών να εμφανίζονται δυσοίωνες για το μέλλον σε Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία και Ιρλανδία.
Κάθε φορά που υπάρχει κάποια τεχνική πρόοδος αναφορικά με την ευρωπαϊκή κρίση χρέους, όπως μια «ομπρέλα», μια ένεση ρευστότητας ή μια επιτυχημένη ανταλλαγή χρέους, ανάλογη με τη διαδικασία του PSI στην Ελλάδα, η αισιοδοξία επιστρέφει, σημειώνουν οι Financial Times.
Ωστόσο αν νομίζετε ότι οι πολιτικές της Ευρωπαϊκές Τράπεζες «αγόρασαν χρόνο», θα πρέπει να διερωτηθείτε: χρόνο για πιο πράγμα ακριβώς; Το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο, όπως και το χρέος της Πορτογαλίας. Ρευστή είναι η κατάσταση και στον ευρωπαϊκό τραπεζικό τομέα όπως και στην Ισπανία. Ακόμα και αν η ΕΚΤ παρείχε απεριόριστο «φθηνό χρήμα» για το υπόλοιπο της δεκαετίας και πάλι αυτό δεν θα ήταν αρκετό.
Στην Ισπανία, το μεγαλύτερο μέρος του τοξικού χρέους το κατέχει ο ιδιωτικός τομέας. Το επίπεδο χρέους στον ιδιωτικό τομέα, που αποτελείται κυρίως από νοικοκυριά και μη χρηματοοικονομικούς οργανισμούς, διαμορφωνόταν στο 227,3% του ΑΕΠ στο τέλος του 2010, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat.
Ένας από τους τομείς όπου υλοποιείται προσαρμογή είναι στον κλάδο κατοικιών. Τα στοιχεία αναφέρουν ότι, ο γενικός δείκτης για τις τιμές των κατοικιών κατέγραψε μείωση 11,2% μόνο το 2011. Ωστόσο σε σχέση με τα υψηλά του γ΄τριμήνου του 2007, η πτώση είναι μόλις 21,7%.
Παρά το γεγονός ότι η φούσκα της Ισπανίας ήταν πιο ακραία από άλλες, οι τιμές έχουν υποχωρήσει μόλις κατά ένα πέμπτο.
Βάσει των εκτιμήσεων του αρθρογράφου των FT, η προσαρμογή στις τιμές των κατοικιών της Ισπανίας έχει γίνει κατά το ήμισυ, την ώρα που στην αγορά κατοικιών των ΗΠΑ, η φούσκα έχει σχεδόν εκμηδενιστεί.
Φέτος η ισπανική κυβέρνηση ανάγκασε τα τραπεζικά ταμιευτήρια να διαγράψουν 50 δισ. ευρώ από τα χαρτοφυλάκιά τους σε ακίνητη περιουσία. Ωστόσο η κίνηση αυτή ενδεχομένως να μην είναι αρκετή.
Από την πλευρά της Ισπανίας, οι προβλέψεις κάνουν λόγο για ήπια πτώση τιμών και ταχεία ανάκαμψη της οικονομίας. Το ερώτημα ωστόσο είναι πως θαανακάμψει η ισπανική οικονομία, όταν πραγματοποιείται ταυτόχρονα απομόχλευση στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα;
Θα είναι μια άγρια απομόχλευση, καθώς το έλλειμμα άγγιξε το 8,5% του ΑΕΠ πέρσι, γεγονός που δεν οφείλεται στη δημοσιονομική απειθαρχία. Ο νέος αναθεωρημένος στόχος τέθηκε στο 5,3% του ΑΕΠ για το 2012 και στο 3% το 2013. Το ερώτημα λοιπόν δεν είναι εάν θα ανακάμψει η ισπανική οικονομία το 2012 ή το 2013, αλλά εάν θα μπορέσει να ανακάμψει κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας.
Μια κλασική ευρωπαϊκή απάντηση στο αυτό θα ήτανμία πρόβλεψη ότι οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις θα ενισχύσουν την εμπιστοσύνη και θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη.
Οι πιο αισιόδοξοι παραπέμπουν στο παράδειγμα της Ιταλίας, με τον διορισμό στην πρωθυπουργία του Mario Mοnti να οδηγεί σε έναν φαινομενικό κύκλο μεταρρυθμίσεων και πιο χαμηλού κόστους δανεισμού.
Ωστόσο στην περίπτωση της Ισπανίας, η σωστή πολιτική προσαρμογής θα ήταν ένα πρόγραμμα που θα επέβαλε απομόχλευση στον ιδιωτικό τομέα, σε ορίζοντας τριετίας-πενταετίας, στηριζόμενο από σταθερά μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα και οικονομικές μεταρρυθμίσεις παράλληλα.
Μόνο αφού ολοκληρωθεί η απομόχλευση του ιδιωτικού τομέα θα πρέπει να καταπιαστούμε με την απομόχλευση του δημοσίου.
Το πιο πιθανό σενάριο για την Ισπανία αν υλοποιήσει τις πολιτικές που έχουν συμφωνηθεί με την Ε.Ε. είναι να ακολουθήσει το δρόμο της Ελλάδας, της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας και να εισέλθει στον μηχανισμό στήριξης.
Έτσι λοιπόν η πολιτική της ΕΚΤ δεν κέρδισε χρόνο, αλλά αντίθετα επιβράδυνε την πολιτική διαδικασία και την οικονομική προσαρμογή που απαιτείται για να επιλύσουν την κρίση., με αποτέλεσμα τα χειρότερα να είναι μπροστά μας.
El Εrian: Στον δρόμο της Ελλάδας η Πορτογαλία
Το δρόμο της Ελλάδας θα ακολουθήσει η Πορτογαλία, εκτιμά ο Mohamed El-Erian, διευθύνων σύμβουλο της PIMCO, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο γερμανικό περιοδικό Spiegel.
Το πρώτο πακέτο δανείων από την ΕΕ και το ΔΝΤ θα είναι ανεπαρκές, σύμφωνα με τον El-Erian, και η Πορτογαλία θα αναγκαστεί να ζητήσει και πρόσθετη βοήθεια.
Οι αγορές θα γίνουν πολύ νευρικές γιατί ανησυχούν για τη συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών, σημείωσε.
Δεύτερη χρεοκοπία της Ελλάδας «βλέπει» η UBS
Δεύτερη χρεοκοπία της Ελλάδας «βλέπει» σύντομα η ελβετική UBS. Σε σχετική της ανάλυση εκτιμά ότι θα χρειαστεί να «κουρευτούν» και πάλι τα νέα ομόλογα που εξέδωσε το ελληνικό δημόσιο στο πλαίσιο του PSI.
Στη νέα διαδικασία «κουρέματος» θα πρέπει να πάρει μέρος και ο «επίσημος τομέας», που αυτή τη φορά εξαιρέθηκε.
Η καθαρή μείωση του χρέους για την Ελλάδα θα ανέλθει μόλις στα 27 δισ. ευρώ το 2012, γεγονός που σημαίνει ότι δεν θα μπορέσει να εξυπηρετήσει το χρέος της, γι αυτό και εντός εξαμήνου θα υπάρξει η πρώτη διόρθωση του ισχύοντος προγράμματος PSI. H UBS χαρακτηρίζει εντυπωσιακά αισιόδοξη την πρόβλεψη για την ανάπτυξη και για το δημοσιονομικό πλεόνασμα το 2013.
Ο οίκος εκτιμά ότι η δεύτερη κατά σειρά αναδιάρθρωση μπορεί να πραγματοποιηθεί ακόμα και εντός του 2012 όμως «το πιθανότερο είναι να συμβεί το 2013».
Για να επανέλθει το ελληνικό χρέος σε διαχειρίσιμα επίπεδα, η UBS εκτιμά ότι «θα απαιτηθεί κούρεμα κατά 70%» , λύση η οποία θεωρείται μη ρεαλιστική με πολιτικούς όρους, καθώς θα σήμαινε νέα βάρη στους ευρωπαίους φορολογούμενους.
Μια χώρα εκτός ευρώ, λένε οι θεσμικοί επενδυτές
Έξοδο μιας χώρας από την ευρωζώνη προβλέπουν 4 στους 10 θεσιμούς επενδυτές, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Barclays Capital.
Ωστόσο το ποσοστό αυτό εμφανίζεται μειωμένο σε σχέση με το 50% που είχε δώσει την ίδια απάντηση στην αντίστοιχη δημοσκόπηση του Νοεμβρίου, ωστόσο παραμένει σε υψηλά επίπεδα.
Σχεδόν τα 2/3 όσων συμμετείχαν στο poll εκτιμούν ότι η Πορτογαλία ή η Ιρλανδία θα αναγκαστούν να αναδιαρθρώσουν τα χρέη τους, ωστόσο πιστεύουν ότι οι επιπτώσεις για τις αγορές θα είναι περιορισμένες.
