«Υπάρχουν ολοένα και περισσότερες αποδείξεις ότι το περιστέρι διαθέτει ένα πραγματικό σύστημα πλοήγησης στο κεφάλι του, σαν να έχει GPS: είναι ικανό να καταγράφει τιμές από το μαγνητικό πεδίο αλλά επίσης και να εντοπίζει οπτικά και οσφρητικά στίγματα», εξήγησε ο Ερβέ Καντιού, ένας από τους ερευνητές που συμμετείχαν στη μελέτη.
Προηγούμενες έρευνες άφηναν να εννοηθεί ότι η εσωτερική πυξίδα που επιτρέπει στα πουλιά αυτά να προσανατολίζονται χάρη στο μαγνητικό πεδίο βρισκόταν κάτω από το δέρμα που καλύπτει το άνω τμήμα του ράμφους τους.
Σύμφωνα με την εικασία αυτή, τα νευρικά κύτταρα του περιστεριού περιέχουν μικρούς κρυστάλλους μαγνητίτη -ένα οξείδιο του σιδήρου- που εξηγεί την ευαισθησία τους στα μαγνητικά πεδία.
Ωστόσο, η νέα έρευνα του Nature αμφισβητεί αυτήν την υπόθεση: ο Ντέιβιντ Κις από το Ινστιτούτο Μοριακής Παθολογίας της Βιέν, στην Αυστραλία, μαζί με τους συναδέλφους του, έδειξε ότι τα κύτταρα του περιστεριού που περιέχουν σίδηρο στην πραγματικότητα δεν είναι νευρώνες αλλά μακροφάγα, δηλαδή κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος.
«Η ομάδα έδειξε ότι τα αποθέματα σιδήρου στο ράμφος του περιστεριού δεν είναι κρύσταλλοι αλλά οργανικά στοιχεία και ότι ο σίδηρος αυτός δεν περιέχεται σε νευρώνες αλλά σε μακροφάγα κύτταρα. Για να υπάρχει μια αίσθηση, θα πρέπει να υπάρχουν νευρώνες», εξήγησε ο Καντιού. Κατά συνέπεια «το ράμφος δεν είναι όργανο μαγνητικού προσανατολισμού», κατέληξε.
Το μυστήριο για το πώς καταφέρνουν τελικά να προσανατολίζονται τα περιστέρια εξακολουθεί επομένως να παραμένει άλυτο. Οι ερευνητές πάντως έχουν μερικές θεωρίες για να το εξηγήσουν. Υποστηρίζουν ότι αυτά τα μυστηριώδη κύτταρα θα μπορούσαν να βρίσκονται στο οσφρητικό επιθήλιο (βλεννώδης μεμβράνη της μύτης), ένας μηχανισμός που έχει εντοπιστεί στο παρελθόν στις πέστροφες.
