Μπαράζ νέων προϊόντων, με τα οποία οι δόσεις του στεγαστικού
δανείου θα μπορούν να μειωθούν ακόμη και κάτω από το μισό φτάνοντας στα
επίπεδα ενός ενοικίου, είναι έτοιμες να ρίξουν στην αγορά οι τράπεζες.
Οπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη... αρκετά σύντομα, ακόμα και μέσα
στις επόμενες εβδομάδες, θα κάνουν την εμφάνισή τους στο γκισέ δάνεια
και προγράμματα νέου τύπου, μέσω των οποίων οι υπερχρεωμένοι - και όχι
μόνο - δανειολήπτες θα μπορούν να φέρουν ξανά τις δόσεις τους σε
διαχειρίσιμα επίπεδα.
Για παράδειγμα, σήμερα ένα δάνειο 200.000 ευρώ που αποπληρώνεται σε
25 χρόνια με επιτόκιο 4%, μεταφράζεται σε δόση 1.055 ευρώ τον μήνα.
Ποσό που, πλέον, θεωρείται απαγορευτικό για την πλειονότητα των
δανειοληπτών, ειδικά μετά το μπαράζ των μειώσεων σε μισθούς και
συντάξεις αλλά και την πτώση του τζίρου των ελεύθερων επαγγελματιών.
Ενα από τα προϊόντα νέου τύπου που θα προσφέρουν οι τράπεζες, θα
επιτρέπει το πάγωμα της πληρωμής κεφαλαίου για χρονικό διάστημα έως 5
ετών και την πληρωμή μόνο τόκων. Ετσι, στο δάνειο του παραδείγματός μας ο
πελάτης της τράπεζας θα πληρώνει 8.000 ευρώ τον χρόνο, δηλαδή μηνιαία
δόση 666,6 ευρώ. Το ποσό αυτό, όπως αναφέρουν οι τραπεζίτες, είναι
αντίστοιχο με το ενοίκιο που ούτως ή άλλως θα πλήρωνε για ένα ακίνητο
αντίστοιχης αξίας, με τη διαφορά ότι δεν κινδυνεύει να χάσει το σπίτι
του και - αν η οικονομική του κατάσταση βελτιωθεί στο μέλλον - θα μπορεί
να συνεχίσει να αποπληρώνει το κεφάλαιο ώστε κάποια στιγμή να γίνει
κύριος του ακινήτου.
Ενα αντίστοιχο πρόγραμμα που έχουν στο συρτάρι τους οι τράπεζες,
μετατρέπει το δάνειο απευθείας σε μακροχρόνια μίσθωση μειώνοντας ακόμα
περισσότερο τα χρήματα που δίνει ο πελάτης κάθε μήνα, ενώ παράλληλα του
επιτρέπει να αποκτήσει το ακίνητο στη λήξη της σύμβασης. Στην περίπτωση
αυτή, όπως εξηγούν τραπεζικά στελέχη, η τράπεζα παίρνει στην κατοχή της
το ακίνητο απεμπλέκοντας τον πελάτη από το στεγαστικό. Αντ' αυτού, του
επιτρέπει να υπογράψει μακροχρόνια σύμβαση, αντίστοιχη με αυτή του
leasing, για να μένει στο ίδιο σπίτι για 20 ή 30 χρόνια πληρώνοντας
τίμημα αντίστοιχο ή κατώτερο του ενοικίου. Στο τέλος της σύμβασης ή
τμηματικά κατά τη διάρκειά της, ο πελάτης θα μπορεί να πληρώνει στην
τράπεζα επιπλέον ποσά, που αντιστοιχούν στην αξία του σπιτιού, ώστε εν
τέλει να το πάρει στην κατοχή του.
Γιατί το κάνουν. Σύμφωνα με τους τραπεζίτες, είναι πλέον ζήτημα
χρόνου τα προϊόντα αυτά να εμφανιστούν στην αγορά και η διάθεσή τους θα
συμπέσει με τη διαδικασία της αναχρηματοδότησης, ώστε οι τράπεζες να
δείξουν κοινωνικό πρόσωπο.
Πάντως, ο βασικός λόγος για τον οποίο μπαίνουν σε αυτή τη
διαδικασία είναι η εκτίναξη των επισφαλειών και ο φόβος που έχει
δημιουργηθεί στα τραπεζικά επιτελεία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της
Τραπέζης της Ελλάδος, αυτή τη στιγμή οι επισφάλειες στον τραπεζικό κλάδο
έχουν διαμορφωθεί στο 15,9% για το 2011 και αναμένεται να ξεπεράσουν το
20% εντός του τρέχοντος έτους. Το ποσοστό αυτό μεταφράζεται σε πάνω από
30 δισ. ευρώ. Δηλαδή, περισσότερα χρήματα από τις ζημιές που
ανακοίνωσαν οι τέσσερις μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες για το 2011,
συμπεριλαμβανομένου και του PSI!
Επιπλέον, βασικό μέλημα των τραπεζιτών είναι να μην κατακρημνιστούν
οι τιμές των ακινήτων, κάτι που μπορεί να συμβεί στην περίπτωση μαζικών
κατασχέσεων και πλειστηριασμών. Αυτό το ενδεχόμενο θα ήταν καταστροφικό
για τις τράπεζες καθώς στο χαρτοφυλάκιό τους έχουν εκατοντάδες χιλιάδες
ακίνητα, ονομαστικής αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ.
Παράλληλα, όπως εξηγούν, μια ανεξέλεγκτη πτώση στην κτηματαγορά θα
οδηγούσε ακόμη και τους καλοπληρωτές δανειολήπτες να αθετήσουν τις
πληρωμές τους, καθώς το ύψος του δανείου θα ήταν σαφώς υψηλότερο από την
τρέχουσα αξία του σπιτιού και, συνεπώς, η αποπληρωμή του ασύμφορη.