κι η μνήμη του άδικου πάθους ζωντανεύει με αυτήν τη μυστική έξοδο του σταυρού, με αυτό το αβάσταχτο σύρσιμό του ανάμεσα στο πλήθος, με αυτήν την στυγνή απόθεσή του στο μαρμαρένιο βάθρο προς προσκύνηση...
«…Εξέδυσάν με τα ιμάτιά μου,
Και ενέδυσάν με χλαμύδα κοκκίνην,
Έθηκαν επί την κεφαλήν μου στέφανον εξ ακανθών
Και επί την δεξιά μου χείρα έδωκαν κάλαμον,
Ίνα συντρίψω αυτούς ως σκεύη κεραμέως…»
«…Διεμερίσαντο τα ιμάτιά μου εαυτοίς
και επί τον ιματισμόν μου έβαλον κλήρον…»
Μόνο ανάσες ακούγονται προς στιγμήν,…μόνο ανάσες κι ανάμεσά τους που και που ένα σύριγμα από την πάλη του κεριού με τη φωτιά…Μόνο ανάσες βαριές πνιγμένες σε ένα μαύρο πέπλο…ακατανόητο γιατί τόσο βαριές…Ποιού άραγε συγγενή ή φίλου η απουσία τους λυπεί..;
«…Οίμοι …ότι νυξ μοι υπάρχει…
Δέξαι μου τας πηγάς των δακρύων,
ο νεφέλαις διεξάγων της θαλάσσης το ύδωρ..
κάμφθητί μοι προς τους στεναγμούς της καρδίας,
ο κλίνας τους ουρανούς τη αφάτω σου κενώσει…»
Και ξαφνικά αυτή η ιερή ζεστή σιωπή, η ντυμένη μόνο ανάσες και συρίγματα και μυρωδιές αγγελικές μεταμορφώνεται…Ξαφνικά ρίχνεται με πάθος στην ανθρώπινη φωνή και σκιρτά έναν …έρωτα…, ένα πάθος δυνατό που προκαλεί ρίγος…, αμηχανία, τρέμουλο, βιαστικό χτύπο στην καρδιά… Μια μελωδία…τι μελωδία…τι ήχοι ακούγονται…τι στίχοι…Λόγια που σίγουρα γεννήθηκαν μονομιάς,… μέσα σε μια στιγμή σα χείμαρρος, χωρίς σκέψη, χωρίς επιφύλαξη, χωρίς σκοπό…Λόγια που μόνο το πάθος της ψυχής γεννά…
«…Οίμοι θείον τέκνον,
οίμοι το φως του κόσμου,
τι έδυς εξ οφθαλμών μου, ο αμνός του Θεού ;…
Η μούσα η βυζαντινή πλησιάζει στο σκοτάδι …
«ο εμός ο έρως εσταύρωται»….
«Ω γλυκύ μου έαρ…γλυκύτατόν μου τέκνο, που έδει σου το κάλος..»
Έρχεται από ψηλά με βήματα αέρινα…ντυμένη στα πορφυρά…
«..Η ρομφαία φευ μοι, της πικράς σου σφαγής,
την καρδίαν μου διέρχεται άναρχε, ω καινότατον μυστήριον, Υιέ…
Δε λάμπει, δεν τραβά την προσοχή…Έρχεται ήσυχα και ταπεινά, απέριττα.. σκύβει στο αυτί του ευνοουμένου της και με τη ζεστή της φωνή δίνει τον ήχο…
«…Η ζωή πώς θνήσκεις, πώς και τάφω οικείς,
Του θανάτου το βασίλειον λύεις δε,
Και του άδου τους νεκρούς εξανιστάς…»
Μεμιάς η ψυχή καθρεφτίζει το πάθος…:
Σήμερον κρεμάται επί ξύλου
ο εν ύδασι την γην κρεμάσας
στέφανον εξ ακανθών περιτίθεται
ο των Αγγέλων Βασιλεύς
ψευδή πορφύρα περιβάλλεται
ο περιβάλλων τον ουρανόν εν νεφέλαις
ράπισμα κατεδέξατο -
ο εν Ιορδάνη ελευθερώσας τον Αδάμ.
Λόγχη εκεντήθη ο Υιός της Παρθένου.
Προσκυνούμεν Σου τα Πάθη Χριστέ
δείξον ημίν
και την ένδοξόν Σου Ανάσταση
Όσοι ακούν τα λόγια της… ακούν αυτά που ήθελαν να πουν…όλοι…Η μούσα είδε στην καρδιά τους…Η μούσα μίλησε γι’ αυτούς…Τι αίσθηση …Πάθος και λύτρωση κι η σκέψη σταματά…Μόνο μια αίσθηση είναι εκεί να τους τυλίγει…κάτι βαθύ, τρυφερό, κάτι ακόμα ζεστό….παρά το αίμα στα καρφιά, παρά την πληγή στα πλευρά…, παρά τον πόνο που κυλά από το αυλάκι στις ρυτίδες του προσώπου…
«…ω φως των οφθαλμών μου, γλυκύτατόν μου τέκνον,
πώς τάφω νυν καλύπτη…;
Τι παράδοξο να μπορεί μια ανθρώπινη ύπαρξη τόσα πολλά να νιώθει μαζί…Τόσες αισθήσεις που στη λογική στριμώχνονται να βρουν μια σειρά…, τώρα κάτω από το μυστικό φως των κεριών, μέσα στην ομίχλη της ζεστής μυρωδιάς του λιβανιού, μέσα στους υπέρκοσμους ήχους του βυζαντινού μέλους βρίσκουν τον τρόπο να μονοιάζουν…Φόβος και δύναμη, θλίψη και άνοιγμα ψυχής, πνιγμός από τη βαθιά περισυλλογή και χαρά από το βλέμμα που μπορεί να ατενίζει ακόμα το φωτεινό πέρασμα…Όλα μαζί που συναντιούνται δεν συγκρούονται …δεν ψάχνουν τα πρωτεία…Όλα τα συναισθήματα και…όλα τα πάθη αποκαλύπτονται την ώρα του πάθους του υπέρκοσμου…και διεκδικούν τη θέση τους …το δικαίωμά τους…Όλα εκεί χωρίς συγκρούσεις καλού και κακού…όλα εκεί…ανθρώπινα…κάτω από το πέπλο μιας υπέρλογης αγάπης…: της αληθινής αγάπης…: της αγάπης…
Στην υπέρτατη θυσία που γίνεται σε αυτόν το σταυρό….το καλό και το κακό παύουν…πια …
Οι βοές του πολέμου τους σιγούν…
Αυτού του πολέμου που ξεκίνησε από την ώρα που δυο άνθρωποι γυμνοί γεύτηκαν τον καρπό από το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού…
Τώρα πια…έστω γι αυτή και μόνη τη μυστική στιγμή…. η γνώση αυτή δεν υπάρχει, υπερνικήθηκε…την ώρα που τα σταυρωμένα ματωμένα χέρια ανοίχθησαν και αγκάλιασαν τον κόσμο όλο…
Και εκείνη ακριβώς τη στιγμή…. πέρα από τη «γνώση του καλού και του κακού» ο άνθρωπος απέκτησε,…έστω για μια στιγμή…, την αθωότητα του Θεού…
Σημείωση:
Όλα τα αποσπάσματα που παρατίθενται στο κείμενο είναι ένα μικρό, ...πολύ μικρό μέρος από τον απέραντο θησαυρό των βυζαντινών μελών, που ντύνουν μουσικά την εβδομάδα των παθών...
