Το 5μηνο τελείωσε και η πολιτική πραγματικότητα μας κοιτάζει πάλι με το σουρεαλιστικό της ύφος: ηγέτες χωρίς τόλμη, όραμα και στρατηγική που καλούν... παραπαίοντες ψηφοφόρους να υποστηρίξουν έλλειψη προοπτικής…
Ο κ. Παπαδήμος έβαλε μια άνω τελεία, τόσο αμυδρή που έμοιαζε με κόμμα. Αλλά η δίκαιη αντίδραση της κοινωνίας ούτε εκτονώθηκε, ούτε εξορθολογίστηκε. Η καταστροφή της πραγματικής οικονομίας συνεχίστηκε με αμείωτη ένταση. Η διαμαρτυρία έγινε οργή και η μόνη έμπρακτη μορφή «εξυγίανσης» αποδείχτηκε η ενίσχυση των τάσεων αυτοκαταστροφής μεταξύ των γραμμών του συμπιεζόμενου πληθυσμού.
Η ευρωζώνη μπορεί ακόμη να μην διασπάστηκε, αλλά η κοινωνική συνοχή χαλάρωσε ακόμη περισσότερο. Οι τράπεζες μπορεί πρόσκαιρα να σώθηκαν και να ενισχύθηκαν, αλλά τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις κλείνουν ασταμάτητα. Οι πιστωτές μπορεί να ανανέωσαν την ελπίδα ότι μπορεί κάποτε να πάρουν τα χρήματά τους, αλλά οι μικρο-ομολογιούχοι καταστράφηκαν και οι χρεωμένοι έχουν χάσει την ελπίδα για αυτούς και τα παιδιά τους.
Επί των ημερών του κ. Παπαδήμου το διεφθαρμένο μεταπολιτευτικό πολιτικό σύστημα αποθρασύνθηκε. Σκάνδαλα «περαιώθηκαν» και μέχρι την τελευταία στιγμή οι πολιτικοί ρουσφετολογούσαν και χρηματοδοτούσαν προκλητικά τον εαυτό τους. Η ματαιοδοξία έχει πια παραμορφώσει τα πρόσωπα και τον λόγο των μονομάχων του δικομματισμού. Αλλά τέτοια κίνητρα δεν ενδιαφέρουν ούτε τους πολίτες, ούτε τη χώρα. Αν τον κύριο Παπαδήμο τον ενδιέφερε κυρίως η τύχη των τραπεζών, αυτούς τους ενδιαφέρει μόνον η μεγιστοποίηση του εγώ τους. Και όχι μόνον αυτών των δύο. Πώς αλλιώς να εξηγηθεί ο κατακλυσμός των ψηφοδελτίων από γνωστούς κι αμετανόητους αυτουργούς;
Μια αποτίμηση των πολιτικών επιπτώσεων από τη συγκυβέρνηση του τελευταίου 5μήνου μπορεί να μας δώσει η συγκριτική εικόνα του σημερινού πολιτικού σκηνικού με κείνο του Νοεμβρίου του 2011 (Πίνακας).
Πίνακας. Σύγκριση της εκλογικής επιρροής σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις της Public Issue.
Σε μια γενικότερη ανάγνωση του Πίνακα, τα τρία κόμματα της συγκυβέρνησης (ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΛΑΟΣ), που υποστήριξαν αδιαπραγμάτευτα και καιροσκοπικά την επιβολή των προγραμμάτων λιτότητας χωρίς αντισταθμιστικές προοπτικές και προστασία για την κοινωνία, έχασαν αθροιστικά το 36,2% της εκλογικής τους επιρροής. Αντίθετα οι δυνάμεις που εναντιώθηκαν σε αυτά τα προγράμματα ή τον τρόπο εφαρμογής τους, όχι απλά ενισχύθηκαν σημαντικά αλλά σήμερα εκφράζουν την πλειοψηφία του εκλογικού σώματος σε ποσοστά επιρροής που μπορούν να πλησιάσουν ή και να ξεπεράσουν το 60% στις εκλογές του Μάη.
Σε μια ειδικότερη ανάγνωση του Πίνακα, ο δικομματισμός αποδυναμώθηκε κατά 15 ποσοστιαίες μονάδες, από 48% σε 33% (πτώση 31,2%). Τα μεγαλύτερα κόμματα της αριστεράς ενισχύθηκαν με 3,5 ποσοστιαίες μονάδες, από 30,5% σε 34% (άνοδος 11,4%). Οι δυνάμεις της ακροδεξιάς παρέμειναν αθροιστικά σταθερές περίπου στο 8% αλλά η Χρυσή Αυγή είναι πια ο αδιαφιλονίκητος και ανερχόμενος εκπρόσωπος αυτού του πολιτικού χώρου απέναντι στον προοδευτικό αποδεκατισμό του ΛΑΟΣ. Οι Οικολόγοι Πράσινοι συνέχισαν να διεκδικούν σταθερά την είσοδο τους στη Βουλή σε αντίθεση με τη Δημοκρατική Συμμαχία που καθηλώθηκε σε «εξωκοινοβουλευτικό» ποσοστό. Το εντυπωσιακό και διαρκώς ανερχόμενο 11% των Ανεξάρτητων Ελλήνων σε συνδιασμό με την ελεύθερη πτώση της ΝΔ, εκφράζει και μια μορφή διάσπασης του κόμματος της δεξιάς.
Συμπερασματικά, η 5μηνη πίστωση χρόνου, που πήρε το πολιτικό σύστημα εξουσίας για να ανασυνταχθεί και να εξασφαλίσει τις δεσμεύσεις που ανέλαβε απέναντι στην τρόικα, δεν ήταν αρκετή. Η αστάθεια, η αβεβαιότητα, η σύγκρουση είναι και πάλι επί θύραις. Ό,τι έχει συμφωνηθεί από τη συγκυβέρνηση παραμένει ζήτημα ανοικτό για την κοινωνία. Και μετά τις εκλογές τίποτε σήμερα δεν δείχνει ότι η νέα πλειοψηφία θα μπορεί να το υποστηρίξει με τον ίδιο άκριτο και υποτακτικό τρόπο. Αυτές οι εκλογές έχουν τη δυναμική να μετατρέψουν την ασθενική πεντάμηνη «τεχνοκρατική» άνω τελεία σε μια κατ’ αρχήν πολιτική και δημοκρατική τελεία στον παραλογισμό, τη διαφθορά και τον αδιέξοδο δρόμο. Και να επηρεάσουν γενικότερα τις εξελίξεις στην Ευρώπη με ανάλογο ή και πιο καθοριστικό τρόπο από τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία που θα ολοκληρώνονται την ίδια μέρα, 6 του Μάη...
Ο κ. Παπαδήμος έβαλε μια άνω τελεία, τόσο αμυδρή που έμοιαζε με κόμμα. Αλλά η δίκαιη αντίδραση της κοινωνίας ούτε εκτονώθηκε, ούτε εξορθολογίστηκε. Η καταστροφή της πραγματικής οικονομίας συνεχίστηκε με αμείωτη ένταση. Η διαμαρτυρία έγινε οργή και η μόνη έμπρακτη μορφή «εξυγίανσης» αποδείχτηκε η ενίσχυση των τάσεων αυτοκαταστροφής μεταξύ των γραμμών του συμπιεζόμενου πληθυσμού.
Η ευρωζώνη μπορεί ακόμη να μην διασπάστηκε, αλλά η κοινωνική συνοχή χαλάρωσε ακόμη περισσότερο. Οι τράπεζες μπορεί πρόσκαιρα να σώθηκαν και να ενισχύθηκαν, αλλά τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις κλείνουν ασταμάτητα. Οι πιστωτές μπορεί να ανανέωσαν την ελπίδα ότι μπορεί κάποτε να πάρουν τα χρήματά τους, αλλά οι μικρο-ομολογιούχοι καταστράφηκαν και οι χρεωμένοι έχουν χάσει την ελπίδα για αυτούς και τα παιδιά τους.
Επί των ημερών του κ. Παπαδήμου το διεφθαρμένο μεταπολιτευτικό πολιτικό σύστημα αποθρασύνθηκε. Σκάνδαλα «περαιώθηκαν» και μέχρι την τελευταία στιγμή οι πολιτικοί ρουσφετολογούσαν και χρηματοδοτούσαν προκλητικά τον εαυτό τους. Η ματαιοδοξία έχει πια παραμορφώσει τα πρόσωπα και τον λόγο των μονομάχων του δικομματισμού. Αλλά τέτοια κίνητρα δεν ενδιαφέρουν ούτε τους πολίτες, ούτε τη χώρα. Αν τον κύριο Παπαδήμο τον ενδιέφερε κυρίως η τύχη των τραπεζών, αυτούς τους ενδιαφέρει μόνον η μεγιστοποίηση του εγώ τους. Και όχι μόνον αυτών των δύο. Πώς αλλιώς να εξηγηθεί ο κατακλυσμός των ψηφοδελτίων από γνωστούς κι αμετανόητους αυτουργούς;
Μια αποτίμηση των πολιτικών επιπτώσεων από τη συγκυβέρνηση του τελευταίου 5μήνου μπορεί να μας δώσει η συγκριτική εικόνα του σημερινού πολιτικού σκηνικού με κείνο του Νοεμβρίου του 2011 (Πίνακας).
Πίνακας. Σύγκριση της εκλογικής επιρροής σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις της Public Issue.
Σε μια ειδικότερη ανάγνωση του Πίνακα, ο δικομματισμός αποδυναμώθηκε κατά 15 ποσοστιαίες μονάδες, από 48% σε 33% (πτώση 31,2%). Τα μεγαλύτερα κόμματα της αριστεράς ενισχύθηκαν με 3,5 ποσοστιαίες μονάδες, από 30,5% σε 34% (άνοδος 11,4%). Οι δυνάμεις της ακροδεξιάς παρέμειναν αθροιστικά σταθερές περίπου στο 8% αλλά η Χρυσή Αυγή είναι πια ο αδιαφιλονίκητος και ανερχόμενος εκπρόσωπος αυτού του πολιτικού χώρου απέναντι στον προοδευτικό αποδεκατισμό του ΛΑΟΣ. Οι Οικολόγοι Πράσινοι συνέχισαν να διεκδικούν σταθερά την είσοδο τους στη Βουλή σε αντίθεση με τη Δημοκρατική Συμμαχία που καθηλώθηκε σε «εξωκοινοβουλευτικό» ποσοστό. Το εντυπωσιακό και διαρκώς ανερχόμενο 11% των Ανεξάρτητων Ελλήνων σε συνδιασμό με την ελεύθερη πτώση της ΝΔ, εκφράζει και μια μορφή διάσπασης του κόμματος της δεξιάς.
Συμπερασματικά, η 5μηνη πίστωση χρόνου, που πήρε το πολιτικό σύστημα εξουσίας για να ανασυνταχθεί και να εξασφαλίσει τις δεσμεύσεις που ανέλαβε απέναντι στην τρόικα, δεν ήταν αρκετή. Η αστάθεια, η αβεβαιότητα, η σύγκρουση είναι και πάλι επί θύραις. Ό,τι έχει συμφωνηθεί από τη συγκυβέρνηση παραμένει ζήτημα ανοικτό για την κοινωνία. Και μετά τις εκλογές τίποτε σήμερα δεν δείχνει ότι η νέα πλειοψηφία θα μπορεί να το υποστηρίξει με τον ίδιο άκριτο και υποτακτικό τρόπο. Αυτές οι εκλογές έχουν τη δυναμική να μετατρέψουν την ασθενική πεντάμηνη «τεχνοκρατική» άνω τελεία σε μια κατ’ αρχήν πολιτική και δημοκρατική τελεία στον παραλογισμό, τη διαφθορά και τον αδιέξοδο δρόμο. Και να επηρεάσουν γενικότερα τις εξελίξεις στην Ευρώπη με ανάλογο ή και πιο καθοριστικό τρόπο από τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία που θα ολοκληρώνονται την ίδια μέρα, 6 του Μάη...
