Η αναπαράσταση της Ταφής του Θεανθρώπου, τα μοιρολόγια, το προσκύνημα των επιταφίων και η κατανυκτική ατμόσφαιρα των θρήνων σε κάθε ενορία του χωριού προσδίδουν μία ξεχωριστεί διάσταση στις Άγιες Μέρες που έχουν τη δύναμη να προσδώσουν στην καταλαγή και την προσευχή.
«Πάρτε μέρος στην περιφορά των επιταφίων στα σοκάκια του χωριού και γίνεται μάρτυρες ενός μοναδικού εθίμου, της εισόδου του Σταυρού μέσα στα Σπίτια… Γίνετε μέλος της πάνδημης χορωδίας για την «ζωή εν τάφω» μέσα στην ατμόσφαιρα της ανοιξιάτικης νύκτας… Περάστε γονυπετείς κάτω από τον επιτάφιο…» τονίζει στην πρόσκληση του ο κ. Κεφαλογιάννης. Παράλληλα τα Ανώγεια προσφέρουν την ευκαιρία για μικρές εκδρομές και περιπάτους στην πανέμορφη φύση του Ψηλορείτη πλούσιες από ανοιξιάτικες εικόνες.
Οι προετοιμασίες στα Ανώγεια για το Μεγάλο Σάββατο έχουν ξεκινήσει και όλο το χωριό βρίσκεται σε εγρήγορση για την υποδοχή της μεγάλης νύχτας της Ανάστασης. Από σήμερα το πρωί σε ειδικά επιλεγμένα σημεία κάθε ενορίας, στο Περαχώρι, στον Αϊ Γιάννη, στον Αϊ Γιώργη στον Λαγγό, στο Μετόχι και στα Σείσαρχα, νέοι και παιδιά σε ένα ευγενή ανταγωνισμό ποιος θα «χτίσει» το πιο ψηλό κυλινδρικό οικοδόμημα με θάμνους που μαζεύουν από το βουνό. Το εύφλεκτο αυτό οικοδόμημα, είναι ο «Ορφανός» ή «Αρφανός», και συμβολίζει τον Ιούδα, τον περιφρονημένο και αποδιοπομπαίο προδότη του Χριστού.
Το απόγευμα του Μεγάλου Σαββάτου σε κάθε γειτονιά θα στηθούν οι στερμενιές για τα οφτά. Ένας σωρός ξύλα και ολόγυρα σούβλες με γουλίδια κρέας, γαρδούμια, σπληνογάρδουμα και μενούζες. Η διάθεση σε συνάρτηση με την αναμονή της Ανάστασης του χαρμόσυνου μηνύματος της ελπίδας και της σωτηρίας θα ανταμώσει τη φωνή των ιερέων του χωριού καθώς θα ψάλλουν το «Χριστός Ανέστη». Θα είναι η στιγμή όπου οι νέοι βάζουν φωτιά στους «ορφανούς». Είναι η στιγμή στα Ανώγεια όπου οι ουρανομήκεις φλόγες των ορφανών δηλώνουν διαχρονικά την ελευθερία πνεύματος της κοινωνίας.
Αμέσως μετά την Ανάσταση, γύρω από τις «στερμενιές» στήνεται ένα εύθυμο φαγοπότι, όπου όλοι, κάτοικοι και επισκέπτες καλοδεχούμενοι από τις παρέες κάθε γειτονιάς του μυλοποταμίτικου χωριού, για το γλέντι που κρατάει όπως συνηθίζεται μέχρι τις πρωινές ώρες της Λαμπρής, της Κυριακής του Πάσχα.
«Τα Ανώγεια, και το τριήμερο που μπορεί να βιώσει ο κάθε ένας ξεχωριστά βοηθούν ώστε οι άνθρωποι να νιώθουν αναβαπτισμένοι μέσα στις εναλλαγές έντονων συναισθημάτων, λυτρωμένοι… κι έτσι, με ανανεωμένο το κουράγιο και την αισιοδοξία, με νέες δυνάμεις μπορούν να ξεκινήσουν και πάλι για τις μικρές καθημερινές μάχες της ζωής», επισημαίνει ο Σωκράτης Κεφαλογιάννης, ένας νέος άνθρωπος που άφησε την Αθήνα και επέστρεψε στον τόπο του για να προσφέρει στη μικρή τοπική κοινωνία η οποία πάλλεται έντονα στην προσπάθεια της να διατηρήσει ήθη και έθιμα, παράδοση και πολιτισμό ανάμεσα σε κακοτράχαλες πλαγιές, κορφές και αέρηδες. Με μοναδικό στόχο, οι νέοι να μην εγκαταλείψουν τον τόπο τους… Και μέχρι σήμερα το έχουν -όπως όλα δείχνουν- καταφέρει.
