Γενική Επιχειρηματικότητα (Ελλάδα)
Επιχειρηματικότητα μέσω της εκπαίδευσης και της διά βίου μάθησης (Ρουμανία)
Η σημασία του επαγγελματικού προσανατολισμού στην Επιχειρηματικότητα (Κύπρος)
Επιχειρηματικότητα μέσω του πολιτισμού (Ιταλία)
Κοινωνική Επιχειρηματικότητα (Ελλάδα)
Πράσινη Επιχειρηματικότητα και Αγροτική Επιχειρηματικότητα (Βουλγαρία)
Επιχειρηματικότητα στην Ιταλία, έρευνα και καινοτομίες (Ιταλία)
Τα workshop ξεκινούσαν με την παρουσίαση της κάθε χώρας και συνέχιζαν με ερωτήσεις και συζήτηση.
Κάθε ομάδα παρουσίαζε την κατάσταση στην χώρα και την πόλη της, εντόπιζε προβλήματα και πρότεινε λύσεις. Και μιας και ήμασταν όλοι πάνω κάτω στα ίδια πλαίσια, οι προτάσεις και τα προβλήματα του ενός φώτιζαν και τον άλλον.
Από την ανεπτυγμένη και δραστήρια πόλη της Modica, στις ταλαιπωρημένες Αχαρνές, στην Κύπρο που μόλις άρχισε να πλήττεται, στην αγροτική κωμόπολη της Βουλγαρίας και στην πόλη των ανθρακωρύχων που είναι το Vulcan όλοι έβαλαν τα δυνατά τους. Και το αποτέλεσμα μακράν καλύτερο από το προσδοκώμενο.
Για δέκα μέρες η αίθουσα συνεδριάσεων του δημαρχείου ήταν μια δεξαμενή σκέψης και ιδεών. Μια απόδειξη ότι στους νέους αξίζει να ακούγεται η φωνή τους. Ότι δεν πρέπει να αφήνουμε την δημιουργικότητα μας να πάει χαμένη. Ότι δέκα μέρες μετά ο καθένας πρέπει να γυρίσει στην πόλη του, κι εμείς να γυρίσουμε στις αίθουσες του δημαρχείου, και να διεκδικήσει το καλύτερο. Για την ποιότητα και το επίπεδο ζωής μας, για τον δήμο, για την χώρα, για την Ευρώπη, για τον κόσμο.
Μέσα στην συγκινησιακή ατμόσφαιρα της τελευταίας μέρας μοιράσαμε ένα χαρτί σε κάθε χώρα να μας γράψει τις εντυπώσεις της.
Οι Ρουμάνοι και οι Βούλγαροι, που ήρθαν απογοητευμένοι από την κατάσταση στην χώρα τους, έχοντας εγκαταλείψει την ελπίδα ότι τα πράγματα γι΄ αυτούς θα γίνουν καλύτερα μας έγραψαν ότι φεύγουν με ελπίδες, αισιοδοξία και μεγάλες προσδοκίες. Μας ευχαρίστησαν για τις ιδέες, για την συνεργασία και την υποστήριξη. Μας ευχαρίστησαν που αγκαλιάσαμε τα προβλήματά τους και βρήκαμε λύσεις. Μας άφησαν με μια ευχή. Να γίνουν οι προτάσεις μας πραγματικότητα.
Οι Κύπριοι αδερφοί μας ευχαρίστησαν για τις προτάσεις μας και ευχήθηκαν να φάνηκαν χρήσιμοι. Μας θύμισαν ότι τίποτα δεν θα έρθει έτοιμο. Οι ηγεσίες μόνο ζητάνε, αν δεν πιέσεις δεν καταφέρνεις τίποτα.
Οι Σικελιανοί αδερφοί μας, που ήρθαν γεμάτοι χαρά, ψάχνοντας τις ρίζες του στην Ελλάδα και μνημονεύοντας την Magna Grecia, φύγανε με γεμάτες τις αποσκευές τους με νέες ιδέες, χαμόγελα, ελληνική μουσική, χαρούμενα μάτια και πάνω απ' όλα ενθουσιασμό να κάνουμε πράγματα στις χώρες μας, να συνεργαστούμε οι νέοι όλης της Ευρώπης.
Κι οι Έλληνες; τι είπε η ομάδα μας;
Για τον Νίκο, το πρόγραμμα στάθηκε αφορμή να συνειδητοποιήσουμε τις δυνάμεις μας. Μας αφύπνισε. Δείξαμε ζήλο, θέληση, επιθυμία για αλλαγή. Αλλαγή για τον τόπο και την κατάσταση που επικρατεί, που σημαίνει ότι πρώτα αλλάζουμε τους εαυτούς μας.
Για την Ελεάνα ήταν μια μοναδική εμπειρία,για πολλούς λόγους. Για το πρόγραμμα, αυτό καθ' αυτό (αν εξαιρέσουμε τις παρεμβάσεις των επίσημων) θεωρεί ότι κύλησε ομαλά και η συνεργασία μεταξύ όλων των ομάδων ήταν πολύ καλή, αν και είχε τις επιφυλάξεις της.Στα αρνητικά τόνισε την υποστήριξη που έλλειπε προς την ελληνική ομάδα σχετικά με πρωτοβουλίες που θέλαμε να πάρουμε για όσο το δυνατόν απολαυστικότερη και πιο ευχάριστη διαμονή των αποστολών.
Για την Μιμή, η ευκαιρία ήταν μοναδική. Η ευκαιρία να πάρεις πρωτοβουλία, να ακουστεί η φωνή σου, να χτίσεις το μέλλον σου. Δήλωσε εντυπωσιασμένη από δύο ελληνικές εισηγήσεις, αυτή του marketing και branding των πόλεων και της ανάπτυξης του τουρισμού μέσα από αλληλεπίδραση του πολιτιστικού, του αγροτικού και του περιβαλλοντικού τομέα. Έμαθε πράγματα που δεν φανταζόταν, άκουσε σκέψεις που δεν περίμενε. Συγκινήθηκε που τα παιδιά έφυγαν. Δέκα μέρες ήτανε σαν να μιλούσαμε όλοι την ίδια γλώσσα, εκπέμπαμε στο ίδιο μήκος κύματος. Τα θεωρούμε αδέρφια μας αυτά τα παιδιά. Βάλαμε όλη μας την ζεστασιά για να τους φιλοξενήσουμε. Βάλαμε όλη μας την προσπάθεια και οι ελληνικές εισηγήσεις από πολλούς θεωρήθηκαν οι πιο οργανωμένες.
Δέκα μέρες ήμασταν ένα μάθημα αντιρατσισμού, είπε η Έφη.
Δέκα μέρες καταφέραμε τόσα πολλά. Κι ήμασταν μόνο από 5 χώρες, φανταστείτε πόσα υπέροχα πράγματα θα μπορούσαμε να καταφέρουμε όλοι μαζί, νέοι απ' όλη την Ευρώπη στο ίδιο τραπέζι, συμπλήρωσε η Ludovica από την Ιταλία και η συγκίνηση της κορυφώθηκε.
Έγινε καταπληκτική δουλειά, είπε ο Παντελής. Δεν πρέπει να τ' αφήσουμε έτσι όσα ειπώθηκαν. Πρέπει να τα σπρώξουμε.
Για τον Σταμάτη,'' τα συνέδρια βγάλανε στην φόρα πράγματα που δεν περιμέναμε, εμπνευστήκαμε από πράγματα που δεν περιμέναμε να προκύψουν. Παραφωνίες υπήρξαν αλλά ανοσία αποκτάς όταν έχεις αλισβερίσι με μικρόβια και μικροβιακές καταστάσεις, κι εμείς τις αντιμετωπίσαμε εποικοδομητικά. Τα εμπόδια μας έκαναν πιο εποικοδομητικούς. Ένα είναι σίγουρο, θα μας δείτε σύντομα! ''
Μπορεί να σας ακούγονται ρομαντικά όλα αυτά, μπορεί να λέτε, σιγά, δέκα μέρες ήτανε μαζί, προς τι το κλάμα και ο σπαραγμός;
Δέκα μέρες όμως, πιο γεμάτες από μήνες και χρόνια άλλων ανθρώπων.
Ναι, είμαστε νέοι, είμαστε ρομαντικοί και ιδεαλιστές. Βάλαμε τον κόπο, την καρδιά μας και την ψυχή μας αυτές τις μέρες. Κάναμε το αδύνατο, δυνατό. Χωρίς κανένα από τα οφέλη και κίνητρα που διέπουν τον κόσμο καθημερινά. Δεν είχαμε οικονομικό κέρδος, δεν είχαμε πολιτικά οφέλη, δεν ψάχναμε να κάνουμε όνομα, να ζήσουμε τα πέντε λεπτά δημοσιότητας.
Σας ακούγεται ξένο; έχετε τέτοια άτομα γύρω σας. Θέλουν να μιλήσουν, αλλά τα απογοητεύετε. Τα βομβαρδίζετε με τα ''τι σε νοιάζει εσένα;'' και ''μην το παίρνεις και τόσο σοβαρά'', ''μην του δίνεις σημασία''.
Πόσες φορές τα έχω ακούσει; Πόσες φορές τα άκουσα, γιατί ναι, παράλληλα με τους 50 νέους, συνυπήρξε κι ένας άλλος κόσμος. Ο κόσμος των πολιτικών και υπουργών που εμφανίστηκαν για τις φωτογραφίες. Που διέκοψαν τα συνέδρια, που φέρουν τους τίτλους και τα παράσημά τους αλλά δεν ήξεραν αγγλικά, που μας άφησαν να βγάλουμε το φίδι από την τρύπα σε πράγματα εκτός των αρμοδιοτήτων μας. Και μ' όλους αυτούς τα βγάλαμε πέρα. Αλλά μην μου πει κανένας ότι δεν πρέπει να με νοιάζει, δεν πρέπει να μου πει κανείς ότι δεν πρέπει να ενοχλούμαι και να χαλιέμαι.
Ότι δεν μπορώ να αλλάξω τον κόσμο.
Ναι, θα τον αλλάξω τον κόσμο.
Ναι θα χαλιέμαι.
ΝΑΙ, ΓΙΑΤΙ ΕΜΕΝΑ ΜΕ ΝΟΙΑΖΕΙ.
Αν πρέπει να σας αφήσω με κάτι από την ελληνική ομάδα αυτή είναι μια δέσμευση που αναλαμβάνουμε. Να μην πάνε αυτές οι προτάσεις χαμένες. Να μην πάνε αυτές οι ιδέες χαμένες. Να μην χαθούμε κι εμείς διεκδικώντας το δίκιο μας. Να μην χαθούμε στα συμφέροντα και στις γραφειοκρατίες. Να μην αφήσουμε την πόλη μας, τον κόσμο μας στο έλεος άλλων συμφερόντων. Να προσπαθήσουμε για το καλύτερο.
Εσείς; Θα έρθετε μαζί μας;