μερικά από τα οφέλη της ηλεκτρονικής τιμολόγησης που εφαρμόζεται στη χώρα μας. Σύμφωνα με τον διευθυντή του ερευνητικού κέντρου για το Ηλεκτρονικό Επιχειρείν του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Γεώργιο Ι. Δουκίδη, μέσα από την ηλεκτρονική τιμολόγηση το ποσό που μπορεί εξοικονομηθεί για τις ελληνικές επιχειρήσεις, εκτιμάται ότι ξεπερνάει το 1 δισ. ευρώ ετησίως, ενώ μέχρι τις αρχές του 2013 η αύξηση των η-τιμολογίων που διακινούνται στην Ελλάδα θα αγγίξει το 20% με 25%.
* κ. Δουκίδη, όντας διευθυντής του ερευνητικού κέντρου για το Ηλεκτρονικό Επιχειρείν του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Eltrun (eltrun.gr) έχετε ασχοληθεί με αρκετές εκφάνσεις του. Αναφορικά με την Ηλεκτρονική Τιμολόγηση, για την οποία υπάρχει και σχετική ανάρτηση, πώς βλέπετε να εφαρμόζεται στη χώρα μας;
Η ηλεκτρονική τιμολόγηση στην Ελλάδα ξεκίνησε πριν από περίπου 10 χρόνια στο λιανεμπόριο τροφίμων (σούπερ μάρκετ) στις συναλλαγές τους με τους προμηθευτές για να διαχειρίζονται αποδοτικά τα χιλιάδες τιμολόγια που αντάλλασσαν. Άρα ήταν μια επιχειρηματική ανάγκη που βοήθησε αρχικά η τεχνολογία EDI και μετά το Διαδίκτυο. Βέβαια την πρώτη πρόταση για υιοθέτηση του η-τιμολογίου το Εργαστήριό μας την είχε καταθέσει το 1992. Με την πολύ πρωτοποριακή ΠΟΛ 1049/2006 του Υπουργείου Οικονομικών, θεσμοθετήθηκε και επίσημα η δυνατότητα της ηλεκτρονικής τιμολόγησης και επέτρεψε σταδιακά την εξάπλωσή της σε μεγάλο εύρος ελληνικών επιχειρήσεων. Σε επίπεδο ωριμότητας βρισκόμαστε στο μέσο όρο της Ευρώπης, αφού το 5% των τιμολογίων Β-Β στην Ελλάδα ανταλλάσσεται ηλεκτρονικά. Αν εναρμονιστούν όλοι οι εμπλεκόμενοι (κλαδικοί φορείς, Δημόσιο, service providers κ.λπ.), τότε νομίζω ότι θα επιτύχουμε τον στρατηγικό ευρωπαϊκό στόχο, όπου για το 2020 η ηλεκτρονική τιμολόγηση θα καταστεί ο κυρίαρχος τρόπος τιμολόγησης στην Ε.Ε. Είναι από τις λίγες φορές που μπορεί να επιτύχει τέτοιο στρατηγικό στόχο η Ελλάδα, αλλά έχουμε και την τεχνογνωσία και τη σχετική ζήτηση.
* Ποιες εταιρείες μπορούν να εφαρμόσουν ηλεκτρονική τιμολόγηση; Είναι δηλαδή, «προνόμιο» των μεγάλων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας ή μπορούν να την εφαρμόσουν και μικρότερες επιχειρήσεις;
Οι μεγάλες εταιρείες ξεκίνησαν πρώτες το ηλεκτρονικό τιμολόγιο πριν χρόνια. Αυτή την στιγμή όμως υπάρχουν περίπου 4000 ελληνικές επιχειρήσεις που εφαρμόζουν την ηλεκτρονική τιμολόγηση, οι περισσότερες εκ των οποίων είναι τυπικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αυτό συμβαίνει είτε γιατί ένας μεγάλος εμπορικός εταίρος (π.χ. λιανεμπορική εταιρεία) «επιβάλλει» αυτό τον τρόπο συνεργασίας ή γιατί η τυπική εταιρεία καταλαβαίνει τη στρατηγική σημασία της εφαρμογής αυτής και την υλοποιεί, αξιοποιώντας εξωτερικούς συμβούλους. Το θετικό είναι ότι μετά από 10 χρόνια υπάρχουν πλέον έμπειροι και εξειδικευμένοι σύμβουλοι που με ιδιαίτερα χαμηλό κόστος μπορούν να εξυπηρετήσουν πλήρως τις απαιτήσεις μικρών εταιρειών. Εδώ να αναφέρω τον σημαντικό ρόλο που παίζουν κλαδικοί φορείς όπως με τις ουσιαστικές προτάσεις τους ΣΕΒ, ΕΕΤ (Τράπεζες) και ECR-Ελλάς (στο λιανεμπόριο) αλλά και το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών με τα ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα που προσφέρουμε στο θέμα αυτό, και την ειδική ενημέρωση www.etimologio.gr
* Πώς μπορεί μια εταιρεία να εφαρμόσει ηλεκτρονική τιμολόγηση; Από έρευνα έχουμε δει ότι στο εξωτερικό υπάρχουν φορείς αντίστοιχων λύσεων; Στην Ελλάδα, υπάρχει κάτι αντίστοιχο;
Η ηλεκτρονική τιμολόγηση μπορεί να πραγματοποιηθεί σε peer-peer βάση αφού η εταιρεία έρθει σε κατευθείαν επαφή με τον συναλλασσόμενο. Αυτό είναι λίγο δύσκολο και απαιτεί διαλειτουργικότητα των συστημάτων. Η συντριπτική πλειοψηφία όμως των επιχειρήσεων σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και στην Ελλάδα χρησιμοποιούν εξειδικευμένες εταιρείες που προσφέρουν ολοκληρωμένες λύσεις ηλεκτρονικής τιμολόγησης (είτε σε μεγάλες εταιρείες που το ολοκληρώνουν με τις επιχειρηματικές λειτουργίες ή σε μικρές εταιρείες με απλές αλλά αποδοτικές συνδέσεις). Άρα και στην Ελλάδα υπάρχει αυτή η δυνατότητα από λίγους παρόχους που έχουν πολυετή εμπειρία με χιλιάδες εταιρείες/πελάτες και σε αρκετούς επιχειρηματικούς κλάδους. Άρα η σχετική επένδυση είναι μικρή και δεν απαιτούνται τεχνικές γνώσεις αρκεί να το πιστέψουν από την Οικονομική και Εμπορική Διεύθυνση.
* Ποια είναι η ανταπόκριση των εταιρειών στην Ελλάδα;
Σήμερα στην Ελλάδα διακινούνται περίπου 200-250 εκατ. τιμολόγια (σύμφωνα με εκτιμήσεις) που αφορούν σε συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων. Ένας σημαντικός αριθμός επιχειρήσεων αξιοποιεί τα η-τιμολόγια κυρίως μέσω παρόχων υπηρεσιών η-τιμολόγησης. Εκτιμάται ότι περίπου 4.000 επιχειρήσεις διακινούν 10 εκατ. ηλεκτρονικά τιμολόγια ετησίως συνολικής αξίας περίπου 5-6 δισ. Ειδικότερα, περίπου το 70%-80% της αγοράς του λιανεμπορίου (εκτιμάται στα 10-11 δισ. σε τζίρους) είναι συνδεδεμένο με υπηρεσίες ηλεκτρονικής ανταλλαγής παραστατικών και ειδικά τιμολογίων αξιοποιώντας τους ειδικούς παρόχους. Επιπλέον παρατηρείται αύξηση στη χρήση των ηλεκτρονικών τιμολογίων στον κλάδο των υπηρεσιών (όπου δεν απαιτείται έκδοση δελτίου αποστολής) ενώ χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του αεροδρομίου Ελ. Βενιζέλος το οποίο χρησιμοποιεί 100% ηλεκτρονικά τιμολόγια και αποτελεί βέλτιστη πρακτική τόσο για την Ελλάδα όσο και για τον ευρωπαϊκό χώρο. Κλάδοι οι οποίοι αξιοποιούν αρκετά την ηλεκτρονική τιμολόγηση είναι: Αλυσίδες Λιανεμπορίου, Φαρμακευτικές Επιχειρήσεις, Εμπορικές Επιχειρήσεις, Τηλεπικοινωνίες κ.λπ.
* Ποια τα οφέλη για μια επιχείρηση που εκδίδει τιμολόγια; Γιατί, δηλαδή, να προχωρήσει σε μια αντίστοιχη εφαρμογή;
Το έντυπο τιμολόγιο δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα (λάθη στη συνεργασία, καθυστερήσεις κ.λπ.) και εκτιμάται ότι η διαχείριση κάθε τιμολογίου συντηρητικά κοστίζει περίπου 5-7 στην Ελλάδα. Αντίστοιχες μελέτες στην Ευρώπη ανεβάζουν το μέσο κόστος διαχείρισης σε 15 – 20 ανά τιμολόγιο.
Αν προωθηθεί η υποχρεωτική εφαρμογή του ηλεκτρονικού τιμολογίου, το ποσό που μπορεί εξοικονομηθεί για τις ελληνικές επιχειρήσεις, εκτιμάται ότι ξεπερνάει το 1 δισ. ετησίως (λόγω της μείωσης κόστους έκδοσης, αποστολής, αποθήκευσης, αναζήτησης και διαχείρισης τιμολογίων). Άλλα οφέλη περιλαμβάνουν:
• Αύξηση της παραγωγικότητας μέσω αυτοματοποίησης διαδικασιών
• Λιγότερα λάθη στην έκδοση, καταχώριση τιμολογίων
• Αποτελεσματικότερος/ταχύτερος έλεγχος και λογιστική συμφωνία των συναλλαγών
• Δυνατότητα ταχύτερης εξόφλησης μέσω ολοκλήρωσης με web banking.
* Βάσει της νομοθεσίας (NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 3842/2010), η ηλεκτρονική τιμολόγηση έπαυε να έχει έναν προαιρετικό χαρακτήρα ανάμεσα σε επιχειρήσεις και λάμβανε τον ρόλο της υποχρεωτικότητας προς το Δημόσιο. Τελικά αυτό δεν εφαρμόστηκε. Έχετε κάποια πληροφόρηση σχετικά με το κράτος και την εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης;
Έχετε δίκιο για το φορολογικό νομοσχέδιο 3842/2010 όπου ο νομοθέτης είχε προβλέψει, και πολύ σωστά, για την σημασία των ηλεκτρονικών συναλλαγών άρα και την υποχρεωτικότητά τους. Δυστυχώς αυτό δεν έχει υλοποιηθεί ακόμη, γιατί πιθανόν δεν είναι έτοιμος ο ελεγκτικός αυτόματος μηχανισμός του Υπουργείου Οικονομικών για πάταξη της φοροδιαφυγής μέσω της διασταύρωσης των στοιχείων στα ηλεκτρονικά τιμολόγια. Ασχέτως του προβλήματος αυτού, θεωρώ ότι η πολιτεία θα πρέπει να προχωρήσει σταδιακά στην καθολική τιμολόγηση (χωρίς αναγκαστικά να κάνει τους σχετικούς ελέγχους) γιατί δίνει σημαντικά πλεονεκτήματα στις επιχειρήσεις και αυξάνει ουσιαστικά την ανταγωνιστικότητα της εθνικής οικονομίας.
* Μελλοντικά, ποιες είναι οι βλέψεις σας για την ηλεκτρονική τιμολόγηση, στα πλαίσια τόσο του κρατικού μηχανισμού όσο και των επιχειρήσεων;
Η πολιτεία (Υπουργείο Ανάπτυξης, Οικονομικών, Ηλεκτρ. Διακυβέρνησης) το τελευταίο διάστημα έχει αποφασίσει και δρομολογήσει ένα σύνολο δράσεων υποστήριξης της διάδοσης και αξιοποίησης η-τιμολόγησης που αναμένεται να συνεισφέρουν σημαντικά στην υιοθέτησή της από τις ελληνικές επιχειρήσεις. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν:
· Τη διαμόρφωση του προτύπου ηλεκτρονικού τιμολογίου, το οποίο θα διευκολύνει τη διακίνησή του μεταξύ διαφορετικών Πληροφοριακών Συστημάτων έκδοσης-λήψης τιμολογίων
· Την αποϋλοποίηση της φορολογικής σήμανσης, η οποία θα παρέχεται διαδικτυακά από πιστοποιημένους φορείς
· Την αποϋλοποίηση του Δελτίου Αποστολής, το οποίο αποτελεί τροχοπέδη στην ανάπτυξη της η-τιμολόγησης (εξ αιτίας της συνήθους πρακτικής έκδοσης συνενωμένου τιμολογίου – δελτίου αποστολής). Πρώτο βήμα αποτελεί η ΠΟΛ 1158/2011 η οποία αίρει την υποχρέωση διαφύλαξης του έντυπου δελτίου αποστολής
· Την εφαρμογή της η-τιμολόγησης στις προμήθειες του Δημοσίου. Θεωρώ ότι οι παραπάνω πρωτοβουλίες και η πίεση (λόγω της κρίσης) για αύξηση της αποδοτικότητας των επιχειρήσεων, θα επιφέρουν μια αύξηση των η-τιμολογίων που διακινούνται στην Ελλάδα κατά 20%- 25% μέχρι τις αρχές του 2013.
