ΓΙΑ ΜΙΑ ΖΩΗ ΧΩΡΙΣ ΤΣΙΓΑΡΟ. ΓΙΑ ΜΙΑ ΖΩΗ ΜΕ ΥΓΕΙΑ!
Το κάπνισμα αποτελεί παγκοσμίως ίσως το μοναδικό σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την υγεία. Ευθύνεται για πολλές ασθένειες, καθώς και για έναν πολύ μεγάλο αριθμό θανάτων ετησίως. Παγκοσμίως υπάρχουν περίπου 1,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι που καπνίζουν και οι περισσότεροι από αυτούς επιθυμούν να το διακόψουν. Από τους καπνιστές, περίπου 70% έχουν σκεφτεί έστω μια φορά να διακόψουν το κάπνισμα, 35% προσπαθούν να διακόψουν το κάπνισμα τουλάχιστον μια φορά το χρόνο, αλλά μόνο 6% από αυτούς καταφέρνουν να διατηρήσουν την αποχή από το κάπνισμα.
Έχετε αναρωτηθεί όμως ποτέ για ποιο λόγο καπνίζετε;
Για ποιό λόγο άραγε ξεκινήσατε το κάπνισμα; Τι να σκεφτόσασταν πριν το δοκιμάσετε; Για ποιο λόγο να συνεχίζετε αυτή τη κακή για την υγεία σας συνήθεια;
Ίσως το τελευταίο ερώτημα είναι και το μοναδικό που μπορούμε όλοι να απαντήσουμε με ευκολία. Συνεχίζετε αυτή τη συνήθεια ακριβώς επειδή σας έχει γίνει συνήθεια. Η σωματική και η ψυχολογική εξάρτηση από το τσιγάρο ασκεί τεράστια επιρροή πάνω σας με αποτέλεσμα να δυσκολεύεστε πολύ να το διακόψετε.
Τι μπορεί όμως τελικά να σας οδήγησε στο να ξεκινήσετε το κάπνισμα;
Η συνήθης έναρξη του καπνίσματος τοποθετείτε κάπου στην εφηβεία, εκεί όπου οι έφηβοι διερευνούν νέες συμπεριφορές που θα τους κάνουν να ξεχωρίσουν. Οι απόψεις που επικρατούν τότε για το τσιγάρο είναι ότι «θα είσαι μάγκας αν καπνίζεις», «είσαι πιο σέξι με το τσιγάρο στο χέρι», «θα είσαι άντρας/ γυναίκα αν καπνίζεις», «το τσιγάρο θα σε χαλαρώσει/ θα σου μειώσει το άγχος κλπ». Όλες αυτές οι απόψεις κρύβουν μέσα τους την ευχαρίστηση. Νιώθετε ωραία με τον εαυτό σας όταν θεωρείστε μάγκας και αυτό σας κάνει αποδεκτό από τους άλλους. Σας ανεβάζει το να νιώθετε σέξι και να είστε πιο θεμιτοί από το άλλο φύλλο. Έχετε συνδέσει τη χαλάρωση και την ευχαρίστηση σας με το τσιγάρο. Αντιλαμβάνεστε το πόσο πολύ καλά τα έχει καταφέρει η βιομηχανία του τσιγάρου και πόσο πολύ έχει πλουτίσει σε βάρος της δικής σας υγείας; Σας έχει κάνει να συνδέσετε την αυτοεκτίμηση, την αυτό- εικόνα και την ευχαρίστηση σας με τη χρήση του τσιγάρου, που αν το δει κανείς μεμονωμένα και πέρα από αυτή τη σύνδεση, μπορεί εύλογα να αναρωτηθεί «Πως μπορεί να με δείχνει πιο σέξι κάτι που μυρίζει απαίσια;» Λογικά θα έπρεπε να διώχνει τους άλλους από κοντά σας και όχι να τους φέρνει. Βλέπετε λοιπόν πόσο πολύ μπορεί να μας καθοδηγούν οι συσχετισμοί του μυαλού, ακόμα κι αν δεν στέκουν λογικά!
Έχετε αναλογιστεί ποτέ το κόστος που έχει για εσάς το κάπνισμα;
Σίγουρα θα αποφεύγετε να το σκεφτόσαστε, αφού δεν σας προκαλεί και πολύ θετικά συναισθήματα αυτή η σκέψη. Ωστόσο, θα πρέπει να γνωρίζετε πως η επιλογή σας να καπνίζετε –ναι, επιλέγετε να το κάνετε- μπορεί να προκαλέσει πολλές ασθένειες, όπως είναι οι διάφορες μορφές καρκίνου, οι καρδιοαγγειακές παθήσεις, η μειωμένη γονιμότητα έως και ανικανότητα στους άνδρες και πολλές ακόμη ασθένειες. Οι έγκυες γυναίκες που καπνίζουν, μπορεί να γεννήσουν παιδιά με βάρος κάτω του φυσιολογικού ή να έχουν πρόωρο τοκετό. Επίσης, τα παιδιά των οποίων οι γονείς καπνίζουν είναι πολύ πιθανό να πάθουν πνευμονία και βρογχίτιδα στον πρώτο χρόνο της ζωής τους. Κάτι που νομίζω πως δεν θα το θέλατε ούτε για εσάς, ούτε για τα παιδιά σας.
Αξιοσημείωτη είναι και η οικονομική επιβάρυνση από τη συνήθεια του καπνίσματος.
Ποια θα είναι όμως τα οφέλη για εσάς αν διακόψετε το κάπνισμα;
Αρχικά θα αναφέρω το λιγότερο σημαντικό όφελος που είναι το οικονομικό κέρδος που θα έχετε. Εσείς που καπνίζετε ένα πακέτο την ημέρα, θα έχετε κέρδος τουλάχιστον 100 ευρώ το μήνα, σε μια εποχή που ο καθένας τα έχει ανάγκη.
Το σημαντικότερο: Θα κερδίσετε πίσω την υγεία σας, μιας και η κατάσταση είναι άμεσα αναστρέψιμη. Αξίζει μόνο να σκεφτείτε ότι οχτώ ώρες μετά τη διακοπή του καπνίσματος, τα επίπεδα του οξυγόνου στο αίμα επανέρχονται στο κανονικό. 24 ώρες μετά τη διακοπή του καπνίσματος, τα επίπεδα μονοξειδίου του άνθρακα μειώνονται, φτάνοντας εκείνα των μη καπνιστών, ενώ οι πνεύμονες αρχίζουν ν’ αποβάλλουν τη βλέννα και άλλα υπολείμματα του ουσιών που εμπεριέχονται στον καπνό. Εντός 48 ωρών από τη διακοπή του καπνίσματος, η νικοτίνη δεν είναι πλέον ανιχνεύσιμη στον οργανισμό και οι αισθήσεις της γεύσης και της οσμής βελτιώνονται. Και όσο η ζωή σας προχωράει πλέον χωρίς το τσιγάρο, τόσο η κατάσταση της υγείας προσομοιάζει σ’ εκείνη των μη καπνιστών.
Αυξάνετε την αυτοεκτίμηση σας. Θα έχετε καταφέρει να επιβληθείτε στον ίδιο σας τον εαυτό.
Βελτιώνετε την εμφάνιση σας και τη φυσική σας κατάσταση.
Είναι πολλά πλέον τα σκευάσματα που κυκλοφορούν στο εμπόριο και θα μπορούσαν να σας βοηθήσουν στη διακοπή. Ωστόσο, τα υποκατάστατα νικοτίνης και η φαρμακευτική αγωγή δεν αρκούν για την επιτυχή διακοπή του καπνίσματος. Και αυτό γίνεται καλύτερα κατανοητό αν σκεφτείτε πέρα από τη σωματική εξάρτηση, και την ψυχολογική που αναφέραμε παραπάνω. Γι’ αυτό το λόγο είναι απαραίτητος ο συνδυασμός της φαρμακευτικής αγωγής με την ψυχοθεραπεία, ώστε να υπάρξει η καλύτερη έκβαση στην προσπάθεια σας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ το 75% των καπνιστών επιθυμεί να διακόψει το κάπνισμα, μόνο το 3-4% καταφέρνει τελικά να το κάνει μόνο του, με τη θέληση του.
Τα βήματα που οδηγούν στη διακοπή του καπνίσματος
Το βασικότερο είναι να το πάρετε απόφαση. Αναλογιστείτε τους δικούς σας, προσωπικούς λόγους που θα θέλετε να σταματήσετε να καπνίζετε. Ψάξτε μέσα σας. Έπειτα προετοιμαστείτε. Είναι πολύ σημαντικό για την επιτυχία της προσπάθειας σας. Προετοιμασία σημαίνει να έχετε σκεφτεί πως θα αντιδράσετε αφού δεν κάνετε τα πρώτα σας τσιγάρα και αρχίσουν τα στερητικά συμπτώματα. Να έχετε σκεφτεί πως θα αντιμετωπίσετε αυτή τη φάση. Αν είστε απροετοίμαστοι, το μόνο σίγουρο είναι πως θα επιστρέψετε πάλι στο κάπνισμα. Μετά περάστε στην πράξη. Θα το κόψετε σταδιακά ή μαχαίρι; Βρείτε τον δικό σας καλύτερο τρόπο. Έπειτα έρχεται το βήμα της συντήρησης. Πως θα καταφέρετε να μην υποτροπιάσετε; Θα πρέπει να αντισταθείτε στον πειρασμό του τσιγάρου. Ζητήστε από τους γύρω σας που καπνίζουν να σεβαστούν την προσπάθεια σας και να μην καπνίζουν μπροστά σας. Σχεδιάστε από πριν πως θα αντιδράσετε στις δύσκολες κοινωνικές περιστάσεις. Μάθετε να χαλαρώνετε και να αντιμετωπίζετε το άγχος σας χωρίς να χρειάζεστε τη βοήθεια του τσιγάρου. Βρείτε και κάντε άλλα πράγματα που σας ευχαριστούν.
Ζήστε μια ζωή με υγεία, απαλλαγμένη από εθισμούς. Το αξίζετε!
*Η Χατζηαναγνώστου Ειρήνη εργάζεται ως ιδιώτης Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια στο δικό της Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχοθεραπείας.