Μετά τη σκανδαλώδη πρόθεση ψήφου (βλ. προηγούμενο άρθρο, «Μήπως είναι οι Έλληνες ψηφοφόροι περαστικοί απ’ αυτή τη χώρα;») ήρθαν και τα επίσης σκανδαλώδη... χειροκροτήματα με τις γνωστές «ατραξιόν» που τα συνοδεύουν (ιδιαίτερα στους ανοιχτούς χώρους). Οι αρχηγοί πήραν τελικά το ρίσκο να ξεμυτίσουν, έχοντας πρώτα εξασφαλίσει «φιλικό» περιβάλλον. Η όχι και τόσο μακρινή εποχή του προεκλογικού μπαλκονιού πέρασε φαίνεται ανεπιστρεπτί.
Γιατί πηγαίνουν στις συγκεκριμένες συγκεντρώσεις; Για να τιμήσουν τους πολιτικούς που μόχθησαν, που αγωνίστηκαν για την ευημερία του λαού, την ασφάλεια και την εθνική του υπερηφάνεια; Για να τους αποδώσουν τα εύσημα για την αξιοπιστία τους και την αξιοθαύμαστη συνέπεια λόγων και έργων;
Ποιοι είναι όμως οι χειροκροτητές (με ή χωρίς καραμούζες); Λένε ότι πρόκειται για «βαμμένους» ή «κομματόσκυλα», που μεταφέρονται (με λεφτά των φορολογούμενων φυσικά) από τη μια συγκέντρωση στην άλλη «συν γυναιξί και τέκνοις» (για να κάνουν μπούγιο). Δεν απολείπουν βέβαια και οι εκπρόσωποι τοπικών φορέων που προσδοκούν κάποιο όφελος. Να είναι και άλλοι που πάνε από συνήθεια ή για χαβαλέ; Αφήνουμε τους «νοικιασμένους» χειροκροτητές, φωνακλάδες και σημαιοφόρους (υπάρχουν και αυτοί σ’ έναν κόσμο που περιστρέφεται γύρω από τις μπίζνες).
Να δεχτούμε ωστόσο ότι ανάμεσα τους βρίσκονται και απλοί πολίτες που (αφελώς;) πιστεύουν ότι θα ακούσουν κάτι καινούργιο, κάτι που θα γίνει πράξη για το καλό του τόπου. Μεγάλη παρηγοριά η ελπίδα, το μόνο καλό που έμεινε στο κουτί («πίθο») της Πανδώρας όταν το άνοιξε και βγήκαν έξω όλα τα δεινά (Ησίοδος, «Έργα και Ημέραι», 95 κ.ε.). Σήμερα, δυστυχώς, πρέπει να αναζητήσουμε κάπου αλλού την ελπίδα και όχι στις προεκλογικές ομιλίες των πολιτικών.
Τι ακούνε όμως και χειροκροτούν; Ακούνε μεγάλες αλήθειες ή είναι και τα χειροκροτήματα «μέσα στο πρόγραμμα»; Τι αλήθειες, νέες ιδέες και σωτήρια προγράμματα μπορεί να προέρχονται από ηγέτες κομμάτων που συμμετείχαν (επί χρόνια) σε ανίκανες κυβερνήσεις ή σε απαθή κοινοβούλια;
Και γιατί ως υπουργοί ή μέλη του Κοινοβουλίου οι νυν αρχηγοί δεν ύψωσαν το ανάστημά τους (αν είχαν) να καταγγείλουν, ακόμη και με προσωπικό κόστος, ό, τι καταγγέλλουν σήμερα εύκολα και ανερυθρίαστα ( ανομία, ανασφάλεια, λαθρομετανάστευση, ναρκωτικά, κρατική δυσλειτουργία, υδροκεφαλικό δημόσιο, οικονομική δυσπραγία, δημοσιονομικό χρέος, λεηλατημένα ασφαλιστικά ταμεία, διαφθορά, καταστροφικές συντεχνιακές νοοτροπίες κτλ.); Τι τους εμπόδισε; Άγνοια, κομματική πειθαρχία ή προσωπικό συμφέρον; Και δεν φέρουν με τη στάση τους αυτή μερίδιο ευθύνης για τη γιγάντωση των φαινομένων που υπόσχονται να εξαλείψουν; Σήμερα («κατόπιν εορτής») λίγο μετράνε οι λεονταρισμοί και οι πατριωτικές κορώνες.
Άλλοι πάλι, όντες «διορατικοί», αλλά προπάντων φιλόδοξοι, «ξύπνησαν» όψιμα και με το παλιό τρικ της ανεξαρτητοποίησης προχώρησαν στην ίδρυση νέων πολιτικών σχημάτων που είναι στην ουσία παρακλάδια των μητρικών κομμάτων. Σκέτος οπορτουνισμός.
Δεν μπούχτισαν οι χειροκροτητές από ψέματα και «θα», από εξαγγελίες δεσμεύσεων και προθέσεων, από νέα κοινωνικά συμβόλαια; Αυτά θέλουν να ξανακούσουν για να αποφασίσουν; Ο Bismarck έλεγε ότι «τα μεγαλύτερα ψέματα λέγονται ύστερα από το κυνήγι, κατά τη διάρκεια του πολέμου και πριν από τις εκλογές».
Πρόσφατα δε μας τάιζαν πάλι «θα»; Πεινάμε ακόμη ή είναι τα σημερινά «θα» πιο πικάντικα, αν και προέρχονται από την ίδια συνταγή; Άλλαξε η κομματική λογική; «Εκ κόρακος ελεύσεται κρα», δηλ. από το κοράκι θα βγει μόνο η φωνή «κρα». Πάντα η ίδια και απαράλλαχτη.
Όχι μόνο δεν προόδευσε η χώρα, αλλά οπισθοδρόμησε. Και τα σημερινά «θα» φέρουν τη σφραγίδα της εξαπάτησης και της αποτυχίας. Δε λένε τίποτα για τις ανοιχτές πληγές: για την είσπραξη των μεγαλοφειλών προς το Δημόσιο (περίπου 40 δισ. Ευρώ από τα οποία 10 είναι εισπράξιμα). Γιατί δεν εισπράττονται (με κατασχέσεις και εκποιήσεις ακινήτων ή άλλων περιουσιακών στοιχείων) ενόψει μάλιστα της επιβολής νέων μέτρων 11 δισ. Ευρώ τον Ιούνιο με περαιτέρω μειώσεις μισθών, συντάξεων και πολυτεκνικών επιδομάτων; Γιατί δε ρωτούν οι χειροκροτητές ή οι δημοσιογράφοι (κυρίως οι επώνυμοι) τους υποψήφιους εθνοσωτήρες; Όχι βέβαια τι θα κάνουν αν εκλεγούν (αφού τα «θα» τους δεν έχουν πραγματικό αντίκρισμα και είναι σαν τις κάλπικες λίρες), αλλά τι έκαναν ως κυβέρνηση, αντιπολίτευση ή συγκυβέρνηση προς την κατεύθυνση αυτή.
Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει πολιτική βούληση για να εισπραχθούν οι οφειλές των 10 δισ. Με συντεχνιακή αντίληψη και νοοτροπία όλα τα κόμματα της Βουλής προστατεύουν (εδώ υπάρχει σύμπνοια) τα συμφέροντά τους. Και φυσικά τα ΜΜΕ (κυρίως οι εφημερίδες μεγάλης κυκλοφορίας και τα μεγάλα κανάλια) δεν αναδεικνύουν το θέμα και δεν το «παίζουν» λόγω πολιτικής και οικονομικής εξάρτησης. Έτσι το ΣΔΟΕ γραπώνει τους μικροφειλέτες που δεν έχουν πολιτική κάλυψη και κατά συνέπεια δεν ισχύει γι αυτούς το «do ut des» των Ρωμαίων, δηλ. «σου δίνω για να μου δίνεις».
Η άλλη ανοιχτή πληγή είναι βέβαια η φοροδιαφυγή. Ίδια τακτική για τους ίδιους λόγους. Οι μεγαλοκαρχαρίες δεν πιάνονται σαν τη μαρίδα σε δίχτυα ψαρά. Κι αν πιαστούν ξεφεύγουν.
Προς τι λοιπόν οι ζητωκραυγές και οι επευφημίες; Νομίζουν πως αυτά τα κόμματα (ανεξάρτητα ή με συνεργασίες) μπορούν να κυβερνούν και να υπάρχει πρόοδος; Κυβέρνησαν, δεν κυβέρνησαν;
Τα χειροκροτήματα θα είχαν αξία αν αποδέχτες ήταν νέοι αρχηγοί (όχι νυν ή πρώην μέλη του Κοινοβουλίου), νέων κομμάτων. Όχι τόσο για τα προγράμματα, παρόλο που και αυτά έχουν τη βαρύτητά τους, όσο για την αυτοπεποίθηση και την τόλμη να κατέβουν στο σύγχρονο Κολοσσαίο της πολιτικής και να κονταροχτυπηθούν με επαγγελματίες μονομάχους που ακόμη και θανάσιμα λαβωμένοι παραμένουν επικίνδυνοι. Χίλιες φορές καλύτερα να κυβερνούν τη χώρα άπειροι αλλά ηθικοί άνθρωποι παρά έμπειροι και φαύλοι.
*Ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης και συγγραφέας
Γιατί πηγαίνουν στις συγκεκριμένες συγκεντρώσεις; Για να τιμήσουν τους πολιτικούς που μόχθησαν, που αγωνίστηκαν για την ευημερία του λαού, την ασφάλεια και την εθνική του υπερηφάνεια; Για να τους αποδώσουν τα εύσημα για την αξιοπιστία τους και την αξιοθαύμαστη συνέπεια λόγων και έργων;
Ποιοι είναι όμως οι χειροκροτητές (με ή χωρίς καραμούζες); Λένε ότι πρόκειται για «βαμμένους» ή «κομματόσκυλα», που μεταφέρονται (με λεφτά των φορολογούμενων φυσικά) από τη μια συγκέντρωση στην άλλη «συν γυναιξί και τέκνοις» (για να κάνουν μπούγιο). Δεν απολείπουν βέβαια και οι εκπρόσωποι τοπικών φορέων που προσδοκούν κάποιο όφελος. Να είναι και άλλοι που πάνε από συνήθεια ή για χαβαλέ; Αφήνουμε τους «νοικιασμένους» χειροκροτητές, φωνακλάδες και σημαιοφόρους (υπάρχουν και αυτοί σ’ έναν κόσμο που περιστρέφεται γύρω από τις μπίζνες).
Να δεχτούμε ωστόσο ότι ανάμεσα τους βρίσκονται και απλοί πολίτες που (αφελώς;) πιστεύουν ότι θα ακούσουν κάτι καινούργιο, κάτι που θα γίνει πράξη για το καλό του τόπου. Μεγάλη παρηγοριά η ελπίδα, το μόνο καλό που έμεινε στο κουτί («πίθο») της Πανδώρας όταν το άνοιξε και βγήκαν έξω όλα τα δεινά (Ησίοδος, «Έργα και Ημέραι», 95 κ.ε.). Σήμερα, δυστυχώς, πρέπει να αναζητήσουμε κάπου αλλού την ελπίδα και όχι στις προεκλογικές ομιλίες των πολιτικών.
Τι ακούνε όμως και χειροκροτούν; Ακούνε μεγάλες αλήθειες ή είναι και τα χειροκροτήματα «μέσα στο πρόγραμμα»; Τι αλήθειες, νέες ιδέες και σωτήρια προγράμματα μπορεί να προέρχονται από ηγέτες κομμάτων που συμμετείχαν (επί χρόνια) σε ανίκανες κυβερνήσεις ή σε απαθή κοινοβούλια;
Και γιατί ως υπουργοί ή μέλη του Κοινοβουλίου οι νυν αρχηγοί δεν ύψωσαν το ανάστημά τους (αν είχαν) να καταγγείλουν, ακόμη και με προσωπικό κόστος, ό, τι καταγγέλλουν σήμερα εύκολα και ανερυθρίαστα ( ανομία, ανασφάλεια, λαθρομετανάστευση, ναρκωτικά, κρατική δυσλειτουργία, υδροκεφαλικό δημόσιο, οικονομική δυσπραγία, δημοσιονομικό χρέος, λεηλατημένα ασφαλιστικά ταμεία, διαφθορά, καταστροφικές συντεχνιακές νοοτροπίες κτλ.); Τι τους εμπόδισε; Άγνοια, κομματική πειθαρχία ή προσωπικό συμφέρον; Και δεν φέρουν με τη στάση τους αυτή μερίδιο ευθύνης για τη γιγάντωση των φαινομένων που υπόσχονται να εξαλείψουν; Σήμερα («κατόπιν εορτής») λίγο μετράνε οι λεονταρισμοί και οι πατριωτικές κορώνες.
Άλλοι πάλι, όντες «διορατικοί», αλλά προπάντων φιλόδοξοι, «ξύπνησαν» όψιμα και με το παλιό τρικ της ανεξαρτητοποίησης προχώρησαν στην ίδρυση νέων πολιτικών σχημάτων που είναι στην ουσία παρακλάδια των μητρικών κομμάτων. Σκέτος οπορτουνισμός.
Δεν μπούχτισαν οι χειροκροτητές από ψέματα και «θα», από εξαγγελίες δεσμεύσεων και προθέσεων, από νέα κοινωνικά συμβόλαια; Αυτά θέλουν να ξανακούσουν για να αποφασίσουν; Ο Bismarck έλεγε ότι «τα μεγαλύτερα ψέματα λέγονται ύστερα από το κυνήγι, κατά τη διάρκεια του πολέμου και πριν από τις εκλογές».
Πρόσφατα δε μας τάιζαν πάλι «θα»; Πεινάμε ακόμη ή είναι τα σημερινά «θα» πιο πικάντικα, αν και προέρχονται από την ίδια συνταγή; Άλλαξε η κομματική λογική; «Εκ κόρακος ελεύσεται κρα», δηλ. από το κοράκι θα βγει μόνο η φωνή «κρα». Πάντα η ίδια και απαράλλαχτη.
Όχι μόνο δεν προόδευσε η χώρα, αλλά οπισθοδρόμησε. Και τα σημερινά «θα» φέρουν τη σφραγίδα της εξαπάτησης και της αποτυχίας. Δε λένε τίποτα για τις ανοιχτές πληγές: για την είσπραξη των μεγαλοφειλών προς το Δημόσιο (περίπου 40 δισ. Ευρώ από τα οποία 10 είναι εισπράξιμα). Γιατί δεν εισπράττονται (με κατασχέσεις και εκποιήσεις ακινήτων ή άλλων περιουσιακών στοιχείων) ενόψει μάλιστα της επιβολής νέων μέτρων 11 δισ. Ευρώ τον Ιούνιο με περαιτέρω μειώσεις μισθών, συντάξεων και πολυτεκνικών επιδομάτων; Γιατί δε ρωτούν οι χειροκροτητές ή οι δημοσιογράφοι (κυρίως οι επώνυμοι) τους υποψήφιους εθνοσωτήρες; Όχι βέβαια τι θα κάνουν αν εκλεγούν (αφού τα «θα» τους δεν έχουν πραγματικό αντίκρισμα και είναι σαν τις κάλπικες λίρες), αλλά τι έκαναν ως κυβέρνηση, αντιπολίτευση ή συγκυβέρνηση προς την κατεύθυνση αυτή.
Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει πολιτική βούληση για να εισπραχθούν οι οφειλές των 10 δισ. Με συντεχνιακή αντίληψη και νοοτροπία όλα τα κόμματα της Βουλής προστατεύουν (εδώ υπάρχει σύμπνοια) τα συμφέροντά τους. Και φυσικά τα ΜΜΕ (κυρίως οι εφημερίδες μεγάλης κυκλοφορίας και τα μεγάλα κανάλια) δεν αναδεικνύουν το θέμα και δεν το «παίζουν» λόγω πολιτικής και οικονομικής εξάρτησης. Έτσι το ΣΔΟΕ γραπώνει τους μικροφειλέτες που δεν έχουν πολιτική κάλυψη και κατά συνέπεια δεν ισχύει γι αυτούς το «do ut des» των Ρωμαίων, δηλ. «σου δίνω για να μου δίνεις».
Η άλλη ανοιχτή πληγή είναι βέβαια η φοροδιαφυγή. Ίδια τακτική για τους ίδιους λόγους. Οι μεγαλοκαρχαρίες δεν πιάνονται σαν τη μαρίδα σε δίχτυα ψαρά. Κι αν πιαστούν ξεφεύγουν.
Προς τι λοιπόν οι ζητωκραυγές και οι επευφημίες; Νομίζουν πως αυτά τα κόμματα (ανεξάρτητα ή με συνεργασίες) μπορούν να κυβερνούν και να υπάρχει πρόοδος; Κυβέρνησαν, δεν κυβέρνησαν;
Τα χειροκροτήματα θα είχαν αξία αν αποδέχτες ήταν νέοι αρχηγοί (όχι νυν ή πρώην μέλη του Κοινοβουλίου), νέων κομμάτων. Όχι τόσο για τα προγράμματα, παρόλο που και αυτά έχουν τη βαρύτητά τους, όσο για την αυτοπεποίθηση και την τόλμη να κατέβουν στο σύγχρονο Κολοσσαίο της πολιτικής και να κονταροχτυπηθούν με επαγγελματίες μονομάχους που ακόμη και θανάσιμα λαβωμένοι παραμένουν επικίνδυνοι. Χίλιες φορές καλύτερα να κυβερνούν τη χώρα άπειροι αλλά ηθικοί άνθρωποι παρά έμπειροι και φαύλοι.
*Ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης και συγγραφέας