Πόσα;
Ποιο είναι το ποσό που υπόσχεται η εφαρμογή της μιας ή της άλλης επιλογής; Ποιο είναι το αποτέλεσμα του ταμειακού ισοζυγίου; Πως δηλαδή με απλά λόγια θα "κλείσει το ταμείο";
Με κέρδη ή με ζημιά; Και ποιο θα είναι το ύψος των κερδών ή της ζημιάς;
Κάθε άλλη αξιολόγηση, κάθε άποψη, κάθε κρίση είναι καθόλα σεβαστή αλλά η "λυδία λίθος" της επιτυχίας ή της αποτυχίας - όταν κατακάθεται η ομίχλη της προεκλογικής περιόδου και η ευφορία της μετεκλογικής - είναι τα νούμερα. Τα ποσά.
Το βασικό επιχείρημα κάθε αντι-μνημονιακού που σέβεται τον εαυτό του είναι πως το "Μνημόνιο δε βγαίνει".
Αν συμφωνήσουμε σε αυτό, ο βασικός λόγος που "δεν βγαίνει" είναι τα ύψος των ποσών που υποστηρίζουν τη δανειακή σύμβαση. Πρόκειται για 240 δις που χρηματοδοτούν την ελληνική οικονομία και το ελληνικό χρέος. Και βεβαίως ο χρόνος μέσα στον οποίο η ελληνική οικονομία καλείται να μεταλλαχθεί.
Αν για παράδειγμα τα ποσά ήταν διπλάσια και ο χρόνος προσαρμογής υπερδιπλάσιος, τότε νομίζω ότι όλοι θα συμφωνούσαμε ότι το πρόγραμμα "βγαίνει". Το Μνημόνιο θα ήταν "καλό".
Τα λεφτά λοιπόν είναι λίγα. Κι ο χρόνος στενός. Στο βάθος αυτά τα δυο αποτελούν όψεις του ίδιου νομίσματος: Αν τα ποσά ήταν τερατώδη κι ο χρόνος προσαρμογής ο ίδιος τότε και πάλι ο πολίτης δεν θα αντιλαμβανόταν πόσο "κακό" είναι το Μνημόνιο. Ομοίως αν με τα ίδια ποσά είχαμε στη διάθεσή μας αντί για τρία χρόνια τριακόσια!
Εδώ λοιπόν έρχεται η άλλη πρόταση: το "αντι-μνημόνιο".
Παράλληλα όμως έρχεται και η σκληρή ερώτηση: Πόσα;
Αν τα 240 δις δεν αρκούν στην ελληνική οικονομία κι αν τα τρία χρόνια επίσης φαίνονται λίγα, τότε ποια είναι τα ποσά που χρειαζόμαστε;
Τέτοια ποσά από τις λεγόμενες "δυνάμεις του αντι-μνημονίου" - που αντικατέστησαν στο λεξιλόγιό μας τις πάλαι ποτέ "λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις" - δεν έχουμε ακούσει.
Συμφωνούμε όλοι ότι τα 240 δις ευρώ είναι λίγα. Να συμφωνήσουμε ότι και τα επιτόκια είναι υψηλά, αν και όχι υψηλότερα από τα τρέχοντα στις αγορές, πάντως εμάς δε μας κάνουν. Που σημαίνει ότι ζητώντας μικρότερο επιτόκιο ουσιαστικά ζητάμε περισσότερα χρήματα από 240. Επίσης, ζητώντας περισσότερο χρόνο και πάλι στην ουσία ζητάμε μεγαλύτερα ποσά.
Εκεί λοιπόν βρίσκεται το κεντρικό ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί. Όχι βεβαίως με την επιτακτική πολιτική έννοια του ερωτήματος. Κανείς δεν προτίθεται να αναγκάσει κανέναν να απαντήσει και φαντάζομαι ότι και οι ίδιοι οι "αντι-μνημονιακοί" δε θα ήθελαν να απαντήσουν σε αυτό το ερώτημα.
Όμως το θέτει η πραγματικότητα και η οικονομική πρακτική:
Αν δε μας φτάνουν τα 240δις, τότε πόσα θέλουμε;
Ποιο είναι το ποσό με το οποίο οι Έλληνες θα θεωρούσαν ότι "μπορούν";
Βέβαια από την απάντηση προκύπτουν άλλα δυο επίσης ωραία ερωτήματα:
-Αν τα 240 τα βρίσκει η χώρα με τόση δυσκολία, πως θα εξασφαλίσει ένα μεγαλύτερο ποσό; Προσέξτε: μεγαλύτερο και από πλευράς χρόνο αποπληρωμής και από πλευράς επιτοκίου.
-Αν το τελικό ποσό που θα προκύψει - ας πούμε ότι δεν είμαστε ευχαριστημένοι με τίποτα λιγότερο από 500δις ευρώ - είναι πολύ υψηλό, μήπως είναι συγκρίσιμο, για εκείνους που θα τα δώσουν, με το κόστος "άλλων λύσεων";
Πόσα, λοιπόν; Εδώ είναι το κλειδί!
