Ή και αποφασισμένους αλλά όχι τόσο σίγουρους ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΣ ΜΑΣ
Ένα άρθρο του Γιάννη Αντωνιάδη, εκπαιδευτικούΕίσαι αναποφάσιστος/η (ακόμα) για το ποιο κόμμα θα ψηφίσεις;
Σε ταλανίζει το δίλημμα εάν θα ψηφίσεις μνημονιακά ή αντιμνημονιακά κόμματα;
Απεχθάνεσαι το μνημόνιο, αλλά ταυτόχρονα φοβάσαι την αλλαγή ή δεν έχεις εμπιστοσύνη και σε κανέναν άλλο;
Έχει το κεφάλι σου κυριολεκτικά ζαλιστεί από οικονομικές και νομικές αναλύσεις, ατέρμονες συζητήσεις για το τι θα γίνει την επόμενη ημέρα που κυριολεκτικά έχεις χάσει την μπάλα;
Φοβάσαι ότι είτε ψηφίσεις αντιμνημονιακά είτε μνημονιακά η ίδια καταστροφή έρχεται για την Ελλάδα απλά δεν ξέρεις ποια καταστροφή θα είναι λιγότερη οδυνηρή;
Γυρίζουν όλα τα παραπάνω και άλλα ερωτήματα στο κεφάλι σου ώστε πιστεύεις ότι στην κυριολεξία μισό λεπτό πριν την κάλπη να επιλέξεις που θα ρίξεις την ψήφο σου;
Εάν απάντησες ναι σε μία ή περισσότερες από τις παραπάνω ερωτήσεις, έχω να μοιραστώ μαζί σου ορισμένες βασικές σκέψεις μου που μπορεί να βοηθήσουν.
Σκέψη 1η: «Είναι το θέμα του Μνημονίου τόσο σοβαρό;»
Είναι το σοβαρότερο όλων! Γιατί τίποτα άλλο δεν μπορεί να προχωρήσει (Ανάπτυξη, Παιδεία, Αθλητισμός, Πολιτισμός, καταπολέμιση Ανεργίας, κτλ) όταν δεν έχεις τακτοποιήσει την Οικονομία σου!
Οι εκλογές αυτές μοιάζουν με καμία άλλη τα τελευταία 50 χρόνια: είτε το θέλουμε είτε όχι, έχουν χαρακτήρα ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ για το μνημόνιο.
Σκέψη 2η: «Για το μνημόνιο είμαι μπερδεμένος/η. Είναι προφανώς πολύ κακή συμφωνία για την Ελλάδα. Αλλά μήπως γινόταν και να την αποφύγουμε; Και άλλωστε τι μπορούμε να κάνουμε τώρα αφού μας έχουν ήδη δεσμεύσει;»
Σκέψου μήπως πρέπει να ψηφίσεις έτσι ώστε να ΣΤΕΙΛΕΙΣ ΗΧΗΡΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΗΝΥΜΑ προς το εσωτερικό αλλά κυρίως προς το ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ, τους Ευρωπαίους εταίρους μας, ότι δεν αποδέχεσαι αδιαπραγμάτευτα (όπως έκαναν οι κυβερνήσεις σου χωρίς να σε ρωτήσουν) ό,τι σου έχουν σερβίρει, κυρίως σύμφωνα με τα δικά τους συμφέροντα.
Ότι δεν αποδέχεσαι από τη μία να κάνεις θυσίες και από την άλλη να χρεωκοπήσεις στο τέλος με εξεφτελιστικούς για σένα όρους. Άλλο θυσίες με ελπίδα και άλλο θυσίες χωρίς ελπίδα.
Σκέψου λοιπόν ψυχρά και ψύχραιμα: ΕΞΑΝΑΓΚΑΣΕ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΟΥ. Η ΕΥΡΩΠΗ ΜΑΣ ΕΧΕΙ ΑΝΑΓΚΗ. Δεν μπορούν να συνεχίζουν τα ίδια όταν οι Ελληνες στις παρούσες εκλογές πουν ένα συντριπτικό ΟΧΙ στις μέχρι στιγμής πρακτικές τους.
Ο μόνος τρόπος να περάσεις αυτό το μήνυμα ξεκάθαρα είναι με το να ψηφίσεις κόμματα που δεν αποδέχτηκαν και έχουν ξεκάθαρα δηλώσει ότι δε θα αποδεχτούν κανένα μνημόνιο και καμία δανειακή σύμβαση.
Σκέψη 3η: «Δεν είμαι μόνος.»
Επίσης, σκέψου ότι, εάν αντιδράσεις, θα βρεις εκατομμύρια υποστηρικτές σε όλους τους ευρωπαϊκούς λαούς, ιδίως σε αυτούς που πλήττονται όλο και περισσότερο όπως και εσύ. Όλοι αυτοί μαζί θα φέρουν την αλλαγή πολιτικής στην ΕΕ και θα οφεληθούμε όλοι οι λαόι από κοινού. Αν αντίθετα εσύ υποκύψεις, θα δώσεις το λάθος στίγμα και θα βλαπτούμε από κοινού.
Σκέψη 4η: «Δεν υπάρχει Μνημόνιο light».
Σκέψου ότι, εάν ψηφίσεις ΝΔ ή ΠΑΣΟΚ ή άλλα κόμματα που άμεσα ή έμμεσα έχουν αποδεχτεί το μνημόνιο (π.χ ΔΗΜΑΡ, ΛΑΟΣ, ΔΗΣΥ, ΚΟΙΝ. ΣΥΜ.), νομιμοποιείς και πολιτικά ό,τι έχει αποφασιστεί μέχρι σήμερα και άρα αποδέχεσαι παθητικά και ΑΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΤΑ τη μοίρα σου.
Τα κόμματα αυτά έχουν δεσμεύσει εαυτούς και αλλήλους και έπεται ότι δεν έχουν κανένα περιθώριο προσαρμογών παρά όσο και όπου τους υπαγορευτεί από την ΤΡΟΪΚΑ. Δηλαδή, τρίχες.
Σκέψη 5η: «Δεν υπάρχει μόνο αύριο, αλλά και μεθαύριο»
Σκέψου να ψηφίσεις όχι τόσο με γνώμονα του πού θα βρεθεί η χώρα στις 7 Μαϊου και τα επόμενα 1-2 χρόνια μόνον, αλλά που θα βρεθεί η χώρα μετά από 4-5 ή και 10 χρόνια ή και 30 χρόνια.
Όποια απόφαση και να πάρεις, όποια κυβέρνηση και να προκύψει, το επόμενο χρονικό διάστημα θα είναι αδιαμφισβήτητα δύσκολο.
Αυτό που μετράει είναι αν θα βγει τελικά η χώρα από το αδιέξοδο ή το αδιέξοδο θα γίνεται χειρότερο κάθε χρόνο που περνάει.
Δηλαδή, κάθε χρόνος και καλύτερα ή κάθε χρόνος και χειρότερα.
Σκέψη 6η: «Μα, η συνταγή του Μνημονίου δεν είναι πετυχημένη;»
Πάνω σε αυτό συλλογίσου ότι μέχρι σήμερα, όπως έχει διαφανεί από τα δημοσιευμένα στοιχεία, αλλά και από αυτό που βιώνουμε όλοι, ο μνημονιακός δρόμος δεν έχει πετύχει σε κανένα στόχο. Μάλιστα, έχει αποτύχει οικτρά.
Και αυτό όχι γιατί εμείς δεν εφαρμόζουμε το Μνημόνιο σωστά (άλλωστε ποιο χαράτσι αρνηθήκαμε να πληρώσουμε, τι από αυτά που μας είπαν δεν κάναμε;), αλλά γιατί το μνημόνιο είναι συνταγή που δεν έχει στόχο να διορθώσει τα όποια κακώς κείμενα στην Ελλάδα, αλλά να εξασφαλίσει μόνον τους δανειστές.
Ή να πάρουν τα λεφτά τους μαζί με τους τόκους στο ακέραιο ή να πάρουν κάτι που έχει πολύ μεγαλύτερη αξία, δηλαδή το Δημόσιο (και ιδιωτικό) πλούτο της χώρας σε εξεφτιλιστική τιμή ή και τα δύο.
Σκέψη 7η: «Με το Μνημόνιο που θα καταλήξουμε;»
Όταν πια θα μας αφήσουν μόνους (χωρίς τη «δόση» μας), θα αδυνατούμε να πληρώσουμε τόκους και κεφάλαιο από ένα υπέρογκο χρέος (ακόμα και εάν έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα), αναγκαστικά θα πρέπει να κηρύξουμε κάποιας μορφής στάση πληρωμών ή να υποκύψουμε σε μία νέα εκποίηση εμπράγματων αξιών και ιδίως του ορυκτού πλούτου που φαίνεται ότι είναι αξίας πολλές φορές ολόκληρο το χρέος μας. Ή να μπούμε σε νέο κύκλο δανεισμού από τους ίδιους, κάτι που δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα. Ακόμα και μία λύση να βρεθεί αργότερα από τους Ευρωπαϊους, θα είναι σίγουρα με τους δικούς τους όρους και συμφέροντα, εφόσον εμείς θα έχουμε δεχτεί (και με την ψήφο μας;) τα πάντα αδιαπραγμάτευτα.
Στο μεταξύ βέβαια θα έχουμε ήδη ξεπουλήσει ό,τι φιλέτο του δημοσίου υπάρχει μέσω του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων, σε ελάχιστο ποσοστό της πραγματικής του τιμής.
Θα έχουμε επίσης μειώσει μισθούς και συντάξεις σε επίπεδα Νοτιο-ανατολικής Ευρώπης (όπως αναφέρεται ρητά ως στόχος στο μνημόνιο ΙΙ). Θα έχουμε ανεργία ρεκόρ. Εξαθλιωμένους πολίτες. Πτωχευμένη τη μεσαία τάξη. Και θα έχουμε καταστρέψει κι άλλο την πραγματική οικονομία. Το δε χρέος θα παραμένει σε αστρονομικά ύψη.
Σκέψη 8η: «Το Μνημόνιο είναι τόσο καταδικαστικό;»
Το Μνημόνιο ΙΙ υπάγεται στο αγγλικό δίκαιο, που αναγνωρίζει δικαιώματα μόνον στο δανειστή. Με αυτόν τον τρόπο οι δανειστές λαμβάνουν ως εμπράγματες εγγυήσεις τη δημόσια περιουσία μας, τα ενεργειακά μας κοιτάσματα, τον ορυκτό πλούτο.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι θέτει οικονομικούς στόχους τελείως ανέφικτους, τους οποίους δεν θα μπορέσουμε να επιτύχουμε (όπως δεν επιτύχαμε κανέναν τα δύο τελευταία χρόνια), γιατί το συμφέρον τους δεν είναι να ξεχρεώσουμε. Θέλουν να ελέγχουν το χρέος μας. Θέλουν επίσης τον πλούτο μας με μηδαμινό αντάλλαγμα.
Όπως τόνισε η υποψήφια βουλευτής των Ανεξάρτητων Ελλήνων, Έλενα Κουντουρά, σε πρόσφατο άρθρο της:
«Θέλουν να είμαστε μονίμως χρεωμένοι και να μας κρατούν σε ομηρεία με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Δηλαδή, απώλεια εθνικής κυριαρχίας, απώλεια δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας και μάλιστα, αυτό γίνεται φανερό από τον όρο που επέβαλλαν στο Μνημόνιο ότι δεν μπορούμε να δανειστούμε από τρίτους, γιατί αλλιώς το συνολικό μας χρέος γίνεται αυτόματα απαιτητό. Ενώ εκείνοι, όχι μόνο έχουν το δικαίωμα να αλλάζουν μονομερώς τους όρους του δανείου, αλλά και να εκχωρήσουν το σύνολο ή μέρος του χρέους ακόμη και σε τρίτους. Τρίτος, θα μπορούσε για παράδειγμα να είναι ακόμη και η Τουρκία(!)»
(Παρένθεση: Όταν τα βάζει κανείς όλα τα παραπάνω μαζί δεν ξέρω αν έχει υπάρξει χειρότερη συμφωνία για κανένα κράτος ή ιδιώτη ποτέ σε όλη τη νεώτερη ιστορία!)
Σκέψη 9η: «Μήπως αν πάω κόντρα θα έρθει το Χάος;»
Ακούμε συνέχεια από πολλούς: «Μα αν καταγγείλουμε το μνημόνιο και οι εταίροι μας δεν θέλουν να το επαναδιαπραγματευτούν, τότε τι θα γίνει; Αν δηλ. μας κόψουν τις δόσεις και χρεωκοπήσουμε, πώς θα πληρωθούν μισθοί και συντάξεις; Πώς θα αναχρηματοδοτηθούν τα κουρεμένα ασφαλιστικά ταμεία. Δεν θα υπάρξει χάος;»
Απαντώ: Εάν ο ελληνικός λαός μιλήσει ξεκάθαρα αντιμνημονιακά σε αυτές τις εκλογές, το συντριπτικά πιθανότερο είναι ότι οι Ευρωπαίοι θα επαναδιαπραγματευτούν και το μνημόνιο ως έχει θα εκπαραθυρωθεί. Άλλωστε ο κόσμος το έχει τούμπανο και εμείς κρυφό καμάρι! Όλος ο έγκυρος διεθνής οικονομικός τύπος και οι διεθνείς αναλυτές γνωρίζουν ότι το παρόν μνημόνιο δεν «βγαίνει» και πρέπει να αλλαχθεί. Οι μόνοι που επιμένουν σε αυτό είναι ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και κόμματα «δορυφόροι».
Δεν είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης μία στάση πληρωμών της Ελλάδας, διότι αυτοί πρώτοι θα χάσουν τα λεφτά τους, αλλά ταυτόχρονα αυτό θα σημάνει την καταστροφή του ευρώ αλλά και την πλήρη αποδυνάμωση ή και διάλυση της ΕΕ.
Τους συμφέρει καλύτερα να βάλουν νερό στο κρασί τους, με μία ΕΠΑΝΑΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ ΑΠΟ ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΒΑΣΗ, με κατάργηση των υπαρχόντων επονείδιστων για εμάς συμφωνιών, εκδίωξη του ΔΝΤ, δραστική μείωση επιτοκίων στα επίπεδα της ΕΚΤ, δημιουργία συνθηκών για ανάπτυξη, ελάφρυνση της ελληνικής μικρής και μεσαίας τάξης με μείωση φόρων, ώστε να κινηθεί η οικονομία κλπ. Γενικά, να δοθεί μία καθαρή και δίκαιη ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΛΥΣΗ, με την οποία ορισμένοι «εταίροι» να συμπεριφερθούν επιτέλους ως εταίροι σε μία Ενωμένη Ευρώπη και όχι ως ΑΡΠΑΚΤΙΚΑ.
Σκέψη 10η: «Και οι μισθοί και οι συντάξεις; Πώς θα αγοράζουμε φάρμακα και πετρέλαιο; Θα υπάρχουν τρόφιμα στα ράφια;»
Για μισθούς και συντάξεις χρήματα θα υπάρχουν, διότι τα λεφτά που μας δίνουν από το μνημόνιο ΙΙ προορίζονται μόνον για την πληρωμή ομολόγων και ΟΧΙ για τις εσωτερικές ανάγκες μας. Ως έχει πλέον, το 2012, είμαστε σε θέση να πληρώνουμε μισθούς και συντάξεις από τα κρατικά έσοδα. Έχουμε δηλαδή πρωτογενές πλεόνασμα. Αντίθετα με το μνημόνιο ΙΙ είναι πιθανόν να μην υπάρχουν λεφτά για μισθούς και συντάξεις, διότι όλα τα έσοδα του κράτους κατατίθενται μαζί με τα δάνεια σε ειδικό λογαριασμό από όπου θα εξυπηρετούνται πρώτα οι δανειστές και έπειτα οι όποιες εσωτερικές ανάγκες μας. Είχαν μάλιστα την απαίτηση οι δανειστές να γίνει και τροποποίηση του ελληνικού Συντάγματος ώστε να τροποποιηθεί άρθρο που προβλέπει την εξυπηρέτηση πρώτα των αναγκών του ελληνικού λαού!
Όσο για το πετρέλαιο, τα φάρμακα και τα τρόφιμα, μάθε ότι όλα αυτά τα αγοράζουν με ΙΔΙΑ κεφάλαια σε ΕΥΡΩ, όχι το ίδιο το κράτος αλλά οι αντίστοιχοι ιδιώτες προμηθευτές, όπως κάνουν μέχρι σήμερα. Δεν είμαστε στη δραχμή ώστε να απαιτείται η προμήθεια συναλλάγματος. Όσο εκείνοι έχουν ρευστότητα και/ή πιστοληπτική ικανότητα (που δεν εξαρτάται από του ελληνικού κράτους), πετρέλαιο και τρόφιμα και φάρμακα θα υπάρχουν παντού και πάντοτε. Το πρόβλημα είναι αντίστροφο: Εάν ακουλουθηθεί το μνημόνιο, εσύ ΔΕΝ θα έχεις πλέον λεφτά στην τσέπη για να αγοράσεις πετρέλαιο, φάρμακα και τρόφιμα κι ας είναι τα ράφια γεμάτα.
Σκέψη 11η: «Ναι αλλά, εναλλακτικές υπάρχουν για στήριξη ελληνικών τραπεζών και κυρίως των ασφαλιστικών ταμείων που κουρεύτηκαν;»
Η στήριξη της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών (30 δις), αλλά και των «κουρεμένων» ασφαλιστικών μας ταμείων (20 δις), τα οποία δανείστηκε το ελληνικό κράτος από την ΤΡΟΙΚΑ με το μνημόνιο ΙΙ, μπορεί να εξασφαλιστεί άμεσα από τρίτες πηγές, π.χ: α) από εξαιρετικά χαμηλότοκα δάνεια χωρίς εξοργιστικούς όρους και από χώρες που κάποτε είχαμε αρνηθεί (π.χ Ρωσία) ή και από εσωτερικό δανεισμό (π.χ έκδοση φορο-ομολόγου ή άλλης μορφής εσωτερικού δανείου ακόμα και υποχρεωτικού π.χ. για δημοσίους υπαλλήλους ή ακόμα ένα ομολογιακό δάνειο από ομογενείς του εξωτερικού.
Από την άλλη να προχωρήσουμε τάχιστα και με νέες διεθνείς συμμαχίες στην εξόρυξη ορυκτού πλούτου, (πετρελαίου, φυσικού αερίου κλπ), εκδίδοντας μάλιστα ειδικά ομόλογα ώστε να προεισπράξουμε άμεσα κάποια από τα μελλοντικά έσοδα.
Να διεκδικήσουμε άμεσα το κατοχικό δάνειο από τη Γερμανία, (το οποίο είναι άμεσα απαιτητό), μέρος του οποίου θα συμψηφίσουμε (μονομερώς) με ό,τι χρήματα μας έχει δώσει μέχρι στιγμής η χώρα αυτή.
Η ίδρυση μίας επενδυτικής τράπεζας με 100% συμμετοχή του Δημοσίου, που θα συγκεντρώνει τον δημόσιο πλούτο (αντί να τον εκποιούμε μέσω του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων) είναι μία άλλη πολύ καλή ιδέα που έχουν στο πρόγραμμά τους οι ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ. Με ενέχυρο τον πλούτο αυτό, η τράπεζα αυτή θα μπορεί να δανείζεται νόμιμα από την ΕΚΤ με επιτόκιο 1% (ή άλλες πηγές) και να χρηματοδοτεί παραγωγικές επενδύσεις.
Υπάρχουν εναλλακτικές λοιπόν για μας και χωρίς αυτούς, εφόσον επιμένουν να μας πιουν το αίμα. Και επειδή το γνωρίζουν αυτό καλά, είναι βέβαιο ότι θα καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων πριν καν εκστομίσει ΜΙΑ ΑΠΟΦΑΣΙΣΜΕΝΗ ΚΑΙ ΕΝΔΥΝΑΜΩΜΕΝΗ ΑΠΟ ΝΩΠΗ ΛΑΪΚΗ ΕΝΤΟΛΗ κυβέρνηση κάτι από τα παραπάνω.
Σκέψη 12η: «Κι αν μας διώξουν από το ευρώ;»
Από το ευρώ δεν μπορεί να μας διώξει κανείς.
Σκέψη 13η: «Μα μπορεί να υπάρξει ελληνική κυβέρνηση που θα κάνει όλα τα παραπάνω;»
Κατ’ αρχάς αυτή δεν μπορεί να είναι μία κυβέρνηση ΝΔ και/ή ΠΑΣΟΚ (πιθανότατα μαζί με άλλους δορυφόρους), διότι έχουν ψηφίσει, έχουν δεσμευτεί εγγράφως και έχουν προπαγανδίσει φανατικά για τα μνημόνια, κάποιοι από την αρχή και κάποιοι εσχάτως.
Αυτή πρέπει να είναι μία κυβέρνηση που θα ΕΠΙΒΑΛΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ δίνοντας την ψήφο μας προς κόμματα, τα οποία υπήρξαν συνεπώς αντιμνημονιακά και έχουν δηλώσει ξεκάθαρα ότι θα καταγγείλουν τα μνημόνια. Μία κυβέρνηση είτε αυτοδύναμη, είτε συνεργασίας ακόμα και μεταξύ παραδοσιακά και ιδεολογικά διαφορετικών κομμάτων. Δεν χρειάζεται, εδώ που φτάσαμε, να μένουμε σε ιδεολογικές αγκυλώσεις: Μία κυβέρνηση ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΚΟΠΟΥ, θα μπορούσε να φέρει το έργο σε πέρας, εφόσον τα περισσότερα αντιμνημονιακά κόμματα συμφωνούν στα βασικά σημεία. Εάν κατέστη δυνατή μία τέτοια κυβέρνηση με συμμετοχή από όλες τις πτέρυγες της βουλής το 1989, για να γίνει η περιβόητη «κάθαρση», ή εάν κατέστη δυνατή μία συγκυβέρνηση μνημονιακών κομμάτων το 2011, ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΩ ΓΙΑΤΙ ΤΟ 2012 ΔΕΝ ΘΑ ΗΘΕΛΑΝ ΜΕΡΙΚΟΙ ΝΑ ΥΠΑΡΞΟΥΝ ΤΕΤΟΙΕΣ ΑΝΤΙΜΝΗΜΟΝΙΑΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΤΕΙ Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΙ Η ΧΩΡΑ ΑΠΟ ΤΟ Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ! Θα έχουμε όλη την πολυτέλεια να αντιπαρατιθέμεθα ιδεολογικά σε επόμενες εκλογές όταν θα έχουμε αποφύγει τον θανάσιμο κίνδυνο.
Σκέψη 14η: «Τι να κάνω, λοιπόν;»
Τελικό, συμπέρασμα: Ο μόνος τρόπος να εξαναγκάσεις την έξοδό μας από αυτή την ζοφερή κατάσταση για το παρόν και ιδιαίτερα για το μέλλον είναι να δώσεις ξεκάθαρο μήνυμα σε αυτές τις εκλογές:
ΨΗΦΙΣΕ ΑΝΤΙΜΝΗΜΟΝΙΑΚΑ!
Είναι ώρα ευθύνης.
Γιάννης Αντωνιάδης
εκπαιδευτικός
Ένα άρθρο του Γιάννη Αντωνιάδη, εκπαιδευτικούΕίσαι αναποφάσιστος/η (ακόμα) για το ποιο κόμμα θα ψηφίσεις;
Σε ταλανίζει το δίλημμα εάν θα ψηφίσεις μνημονιακά ή αντιμνημονιακά κόμματα;
Απεχθάνεσαι το μνημόνιο, αλλά ταυτόχρονα φοβάσαι την αλλαγή ή δεν έχεις εμπιστοσύνη και σε κανέναν άλλο;
Έχει το κεφάλι σου κυριολεκτικά ζαλιστεί από οικονομικές και νομικές αναλύσεις, ατέρμονες συζητήσεις για το τι θα γίνει την επόμενη ημέρα που κυριολεκτικά έχεις χάσει την μπάλα;
Φοβάσαι ότι είτε ψηφίσεις αντιμνημονιακά είτε μνημονιακά η ίδια καταστροφή έρχεται για την Ελλάδα απλά δεν ξέρεις ποια καταστροφή θα είναι λιγότερη οδυνηρή;
Γυρίζουν όλα τα παραπάνω και άλλα ερωτήματα στο κεφάλι σου ώστε πιστεύεις ότι στην κυριολεξία μισό λεπτό πριν την κάλπη να επιλέξεις που θα ρίξεις την ψήφο σου;
Εάν απάντησες ναι σε μία ή περισσότερες από τις παραπάνω ερωτήσεις, έχω να μοιραστώ μαζί σου ορισμένες βασικές σκέψεις μου που μπορεί να βοηθήσουν.
Σκέψη 1η: «Είναι το θέμα του Μνημονίου τόσο σοβαρό;»
Είναι το σοβαρότερο όλων! Γιατί τίποτα άλλο δεν μπορεί να προχωρήσει (Ανάπτυξη, Παιδεία, Αθλητισμός, Πολιτισμός, καταπολέμιση Ανεργίας, κτλ) όταν δεν έχεις τακτοποιήσει την Οικονομία σου!
Οι εκλογές αυτές μοιάζουν με καμία άλλη τα τελευταία 50 χρόνια: είτε το θέλουμε είτε όχι, έχουν χαρακτήρα ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ για το μνημόνιο.
Σκέψη 2η: «Για το μνημόνιο είμαι μπερδεμένος/η. Είναι προφανώς πολύ κακή συμφωνία για την Ελλάδα. Αλλά μήπως γινόταν και να την αποφύγουμε; Και άλλωστε τι μπορούμε να κάνουμε τώρα αφού μας έχουν ήδη δεσμεύσει;»
Σκέψου μήπως πρέπει να ψηφίσεις έτσι ώστε να ΣΤΕΙΛΕΙΣ ΗΧΗΡΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΗΝΥΜΑ προς το εσωτερικό αλλά κυρίως προς το ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ, τους Ευρωπαίους εταίρους μας, ότι δεν αποδέχεσαι αδιαπραγμάτευτα (όπως έκαναν οι κυβερνήσεις σου χωρίς να σε ρωτήσουν) ό,τι σου έχουν σερβίρει, κυρίως σύμφωνα με τα δικά τους συμφέροντα.
Ότι δεν αποδέχεσαι από τη μία να κάνεις θυσίες και από την άλλη να χρεωκοπήσεις στο τέλος με εξεφτελιστικούς για σένα όρους. Άλλο θυσίες με ελπίδα και άλλο θυσίες χωρίς ελπίδα.
Σκέψου λοιπόν ψυχρά και ψύχραιμα: ΕΞΑΝΑΓΚΑΣΕ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΟΥ. Η ΕΥΡΩΠΗ ΜΑΣ ΕΧΕΙ ΑΝΑΓΚΗ. Δεν μπορούν να συνεχίζουν τα ίδια όταν οι Ελληνες στις παρούσες εκλογές πουν ένα συντριπτικό ΟΧΙ στις μέχρι στιγμής πρακτικές τους.
Ο μόνος τρόπος να περάσεις αυτό το μήνυμα ξεκάθαρα είναι με το να ψηφίσεις κόμματα που δεν αποδέχτηκαν και έχουν ξεκάθαρα δηλώσει ότι δε θα αποδεχτούν κανένα μνημόνιο και καμία δανειακή σύμβαση.
Σκέψη 3η: «Δεν είμαι μόνος.»
Επίσης, σκέψου ότι, εάν αντιδράσεις, θα βρεις εκατομμύρια υποστηρικτές σε όλους τους ευρωπαϊκούς λαούς, ιδίως σε αυτούς που πλήττονται όλο και περισσότερο όπως και εσύ. Όλοι αυτοί μαζί θα φέρουν την αλλαγή πολιτικής στην ΕΕ και θα οφεληθούμε όλοι οι λαόι από κοινού. Αν αντίθετα εσύ υποκύψεις, θα δώσεις το λάθος στίγμα και θα βλαπτούμε από κοινού.
Σκέψη 4η: «Δεν υπάρχει Μνημόνιο light».
Σκέψου ότι, εάν ψηφίσεις ΝΔ ή ΠΑΣΟΚ ή άλλα κόμματα που άμεσα ή έμμεσα έχουν αποδεχτεί το μνημόνιο (π.χ ΔΗΜΑΡ, ΛΑΟΣ, ΔΗΣΥ, ΚΟΙΝ. ΣΥΜ.), νομιμοποιείς και πολιτικά ό,τι έχει αποφασιστεί μέχρι σήμερα και άρα αποδέχεσαι παθητικά και ΑΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΤΑ τη μοίρα σου.
Τα κόμματα αυτά έχουν δεσμεύσει εαυτούς και αλλήλους και έπεται ότι δεν έχουν κανένα περιθώριο προσαρμογών παρά όσο και όπου τους υπαγορευτεί από την ΤΡΟΪΚΑ. Δηλαδή, τρίχες.
Σκέψη 5η: «Δεν υπάρχει μόνο αύριο, αλλά και μεθαύριο»
Σκέψου να ψηφίσεις όχι τόσο με γνώμονα του πού θα βρεθεί η χώρα στις 7 Μαϊου και τα επόμενα 1-2 χρόνια μόνον, αλλά που θα βρεθεί η χώρα μετά από 4-5 ή και 10 χρόνια ή και 30 χρόνια.
Όποια απόφαση και να πάρεις, όποια κυβέρνηση και να προκύψει, το επόμενο χρονικό διάστημα θα είναι αδιαμφισβήτητα δύσκολο.
Αυτό που μετράει είναι αν θα βγει τελικά η χώρα από το αδιέξοδο ή το αδιέξοδο θα γίνεται χειρότερο κάθε χρόνο που περνάει.
Δηλαδή, κάθε χρόνος και καλύτερα ή κάθε χρόνος και χειρότερα.
Σκέψη 6η: «Μα, η συνταγή του Μνημονίου δεν είναι πετυχημένη;»
Πάνω σε αυτό συλλογίσου ότι μέχρι σήμερα, όπως έχει διαφανεί από τα δημοσιευμένα στοιχεία, αλλά και από αυτό που βιώνουμε όλοι, ο μνημονιακός δρόμος δεν έχει πετύχει σε κανένα στόχο. Μάλιστα, έχει αποτύχει οικτρά.
Και αυτό όχι γιατί εμείς δεν εφαρμόζουμε το Μνημόνιο σωστά (άλλωστε ποιο χαράτσι αρνηθήκαμε να πληρώσουμε, τι από αυτά που μας είπαν δεν κάναμε;), αλλά γιατί το μνημόνιο είναι συνταγή που δεν έχει στόχο να διορθώσει τα όποια κακώς κείμενα στην Ελλάδα, αλλά να εξασφαλίσει μόνον τους δανειστές.
Ή να πάρουν τα λεφτά τους μαζί με τους τόκους στο ακέραιο ή να πάρουν κάτι που έχει πολύ μεγαλύτερη αξία, δηλαδή το Δημόσιο (και ιδιωτικό) πλούτο της χώρας σε εξεφτιλιστική τιμή ή και τα δύο.
Σκέψη 7η: «Με το Μνημόνιο που θα καταλήξουμε;»
Όταν πια θα μας αφήσουν μόνους (χωρίς τη «δόση» μας), θα αδυνατούμε να πληρώσουμε τόκους και κεφάλαιο από ένα υπέρογκο χρέος (ακόμα και εάν έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα), αναγκαστικά θα πρέπει να κηρύξουμε κάποιας μορφής στάση πληρωμών ή να υποκύψουμε σε μία νέα εκποίηση εμπράγματων αξιών και ιδίως του ορυκτού πλούτου που φαίνεται ότι είναι αξίας πολλές φορές ολόκληρο το χρέος μας. Ή να μπούμε σε νέο κύκλο δανεισμού από τους ίδιους, κάτι που δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα. Ακόμα και μία λύση να βρεθεί αργότερα από τους Ευρωπαϊους, θα είναι σίγουρα με τους δικούς τους όρους και συμφέροντα, εφόσον εμείς θα έχουμε δεχτεί (και με την ψήφο μας;) τα πάντα αδιαπραγμάτευτα.
Στο μεταξύ βέβαια θα έχουμε ήδη ξεπουλήσει ό,τι φιλέτο του δημοσίου υπάρχει μέσω του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων, σε ελάχιστο ποσοστό της πραγματικής του τιμής.
Θα έχουμε επίσης μειώσει μισθούς και συντάξεις σε επίπεδα Νοτιο-ανατολικής Ευρώπης (όπως αναφέρεται ρητά ως στόχος στο μνημόνιο ΙΙ). Θα έχουμε ανεργία ρεκόρ. Εξαθλιωμένους πολίτες. Πτωχευμένη τη μεσαία τάξη. Και θα έχουμε καταστρέψει κι άλλο την πραγματική οικονομία. Το δε χρέος θα παραμένει σε αστρονομικά ύψη.
Σκέψη 8η: «Το Μνημόνιο είναι τόσο καταδικαστικό;»
Το Μνημόνιο ΙΙ υπάγεται στο αγγλικό δίκαιο, που αναγνωρίζει δικαιώματα μόνον στο δανειστή. Με αυτόν τον τρόπο οι δανειστές λαμβάνουν ως εμπράγματες εγγυήσεις τη δημόσια περιουσία μας, τα ενεργειακά μας κοιτάσματα, τον ορυκτό πλούτο.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι θέτει οικονομικούς στόχους τελείως ανέφικτους, τους οποίους δεν θα μπορέσουμε να επιτύχουμε (όπως δεν επιτύχαμε κανέναν τα δύο τελευταία χρόνια), γιατί το συμφέρον τους δεν είναι να ξεχρεώσουμε. Θέλουν να ελέγχουν το χρέος μας. Θέλουν επίσης τον πλούτο μας με μηδαμινό αντάλλαγμα.
Όπως τόνισε η υποψήφια βουλευτής των Ανεξάρτητων Ελλήνων, Έλενα Κουντουρά, σε πρόσφατο άρθρο της:
«Θέλουν να είμαστε μονίμως χρεωμένοι και να μας κρατούν σε ομηρεία με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Δηλαδή, απώλεια εθνικής κυριαρχίας, απώλεια δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας και μάλιστα, αυτό γίνεται φανερό από τον όρο που επέβαλλαν στο Μνημόνιο ότι δεν μπορούμε να δανειστούμε από τρίτους, γιατί αλλιώς το συνολικό μας χρέος γίνεται αυτόματα απαιτητό. Ενώ εκείνοι, όχι μόνο έχουν το δικαίωμα να αλλάζουν μονομερώς τους όρους του δανείου, αλλά και να εκχωρήσουν το σύνολο ή μέρος του χρέους ακόμη και σε τρίτους. Τρίτος, θα μπορούσε για παράδειγμα να είναι ακόμη και η Τουρκία(!)»
(Παρένθεση: Όταν τα βάζει κανείς όλα τα παραπάνω μαζί δεν ξέρω αν έχει υπάρξει χειρότερη συμφωνία για κανένα κράτος ή ιδιώτη ποτέ σε όλη τη νεώτερη ιστορία!)
Σκέψη 9η: «Μήπως αν πάω κόντρα θα έρθει το Χάος;»
Ακούμε συνέχεια από πολλούς: «Μα αν καταγγείλουμε το μνημόνιο και οι εταίροι μας δεν θέλουν να το επαναδιαπραγματευτούν, τότε τι θα γίνει; Αν δηλ. μας κόψουν τις δόσεις και χρεωκοπήσουμε, πώς θα πληρωθούν μισθοί και συντάξεις; Πώς θα αναχρηματοδοτηθούν τα κουρεμένα ασφαλιστικά ταμεία. Δεν θα υπάρξει χάος;»
Απαντώ: Εάν ο ελληνικός λαός μιλήσει ξεκάθαρα αντιμνημονιακά σε αυτές τις εκλογές, το συντριπτικά πιθανότερο είναι ότι οι Ευρωπαίοι θα επαναδιαπραγματευτούν και το μνημόνιο ως έχει θα εκπαραθυρωθεί. Άλλωστε ο κόσμος το έχει τούμπανο και εμείς κρυφό καμάρι! Όλος ο έγκυρος διεθνής οικονομικός τύπος και οι διεθνείς αναλυτές γνωρίζουν ότι το παρόν μνημόνιο δεν «βγαίνει» και πρέπει να αλλαχθεί. Οι μόνοι που επιμένουν σε αυτό είναι ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και κόμματα «δορυφόροι».
Δεν είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης μία στάση πληρωμών της Ελλάδας, διότι αυτοί πρώτοι θα χάσουν τα λεφτά τους, αλλά ταυτόχρονα αυτό θα σημάνει την καταστροφή του ευρώ αλλά και την πλήρη αποδυνάμωση ή και διάλυση της ΕΕ.
Τους συμφέρει καλύτερα να βάλουν νερό στο κρασί τους, με μία ΕΠΑΝΑΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ ΑΠΟ ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΒΑΣΗ, με κατάργηση των υπαρχόντων επονείδιστων για εμάς συμφωνιών, εκδίωξη του ΔΝΤ, δραστική μείωση επιτοκίων στα επίπεδα της ΕΚΤ, δημιουργία συνθηκών για ανάπτυξη, ελάφρυνση της ελληνικής μικρής και μεσαίας τάξης με μείωση φόρων, ώστε να κινηθεί η οικονομία κλπ. Γενικά, να δοθεί μία καθαρή και δίκαιη ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΛΥΣΗ, με την οποία ορισμένοι «εταίροι» να συμπεριφερθούν επιτέλους ως εταίροι σε μία Ενωμένη Ευρώπη και όχι ως ΑΡΠΑΚΤΙΚΑ.
Σκέψη 10η: «Και οι μισθοί και οι συντάξεις; Πώς θα αγοράζουμε φάρμακα και πετρέλαιο; Θα υπάρχουν τρόφιμα στα ράφια;»
Για μισθούς και συντάξεις χρήματα θα υπάρχουν, διότι τα λεφτά που μας δίνουν από το μνημόνιο ΙΙ προορίζονται μόνον για την πληρωμή ομολόγων και ΟΧΙ για τις εσωτερικές ανάγκες μας. Ως έχει πλέον, το 2012, είμαστε σε θέση να πληρώνουμε μισθούς και συντάξεις από τα κρατικά έσοδα. Έχουμε δηλαδή πρωτογενές πλεόνασμα. Αντίθετα με το μνημόνιο ΙΙ είναι πιθανόν να μην υπάρχουν λεφτά για μισθούς και συντάξεις, διότι όλα τα έσοδα του κράτους κατατίθενται μαζί με τα δάνεια σε ειδικό λογαριασμό από όπου θα εξυπηρετούνται πρώτα οι δανειστές και έπειτα οι όποιες εσωτερικές ανάγκες μας. Είχαν μάλιστα την απαίτηση οι δανειστές να γίνει και τροποποίηση του ελληνικού Συντάγματος ώστε να τροποποιηθεί άρθρο που προβλέπει την εξυπηρέτηση πρώτα των αναγκών του ελληνικού λαού!
Όσο για το πετρέλαιο, τα φάρμακα και τα τρόφιμα, μάθε ότι όλα αυτά τα αγοράζουν με ΙΔΙΑ κεφάλαια σε ΕΥΡΩ, όχι το ίδιο το κράτος αλλά οι αντίστοιχοι ιδιώτες προμηθευτές, όπως κάνουν μέχρι σήμερα. Δεν είμαστε στη δραχμή ώστε να απαιτείται η προμήθεια συναλλάγματος. Όσο εκείνοι έχουν ρευστότητα και/ή πιστοληπτική ικανότητα (που δεν εξαρτάται από του ελληνικού κράτους), πετρέλαιο και τρόφιμα και φάρμακα θα υπάρχουν παντού και πάντοτε. Το πρόβλημα είναι αντίστροφο: Εάν ακουλουθηθεί το μνημόνιο, εσύ ΔΕΝ θα έχεις πλέον λεφτά στην τσέπη για να αγοράσεις πετρέλαιο, φάρμακα και τρόφιμα κι ας είναι τα ράφια γεμάτα.
Σκέψη 11η: «Ναι αλλά, εναλλακτικές υπάρχουν για στήριξη ελληνικών τραπεζών και κυρίως των ασφαλιστικών ταμείων που κουρεύτηκαν;»
Η στήριξη της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών (30 δις), αλλά και των «κουρεμένων» ασφαλιστικών μας ταμείων (20 δις), τα οποία δανείστηκε το ελληνικό κράτος από την ΤΡΟΙΚΑ με το μνημόνιο ΙΙ, μπορεί να εξασφαλιστεί άμεσα από τρίτες πηγές, π.χ: α) από εξαιρετικά χαμηλότοκα δάνεια χωρίς εξοργιστικούς όρους και από χώρες που κάποτε είχαμε αρνηθεί (π.χ Ρωσία) ή και από εσωτερικό δανεισμό (π.χ έκδοση φορο-ομολόγου ή άλλης μορφής εσωτερικού δανείου ακόμα και υποχρεωτικού π.χ. για δημοσίους υπαλλήλους ή ακόμα ένα ομολογιακό δάνειο από ομογενείς του εξωτερικού.
Από την άλλη να προχωρήσουμε τάχιστα και με νέες διεθνείς συμμαχίες στην εξόρυξη ορυκτού πλούτου, (πετρελαίου, φυσικού αερίου κλπ), εκδίδοντας μάλιστα ειδικά ομόλογα ώστε να προεισπράξουμε άμεσα κάποια από τα μελλοντικά έσοδα.
Να διεκδικήσουμε άμεσα το κατοχικό δάνειο από τη Γερμανία, (το οποίο είναι άμεσα απαιτητό), μέρος του οποίου θα συμψηφίσουμε (μονομερώς) με ό,τι χρήματα μας έχει δώσει μέχρι στιγμής η χώρα αυτή.
Η ίδρυση μίας επενδυτικής τράπεζας με 100% συμμετοχή του Δημοσίου, που θα συγκεντρώνει τον δημόσιο πλούτο (αντί να τον εκποιούμε μέσω του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων) είναι μία άλλη πολύ καλή ιδέα που έχουν στο πρόγραμμά τους οι ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ. Με ενέχυρο τον πλούτο αυτό, η τράπεζα αυτή θα μπορεί να δανείζεται νόμιμα από την ΕΚΤ με επιτόκιο 1% (ή άλλες πηγές) και να χρηματοδοτεί παραγωγικές επενδύσεις.
Υπάρχουν εναλλακτικές λοιπόν για μας και χωρίς αυτούς, εφόσον επιμένουν να μας πιουν το αίμα. Και επειδή το γνωρίζουν αυτό καλά, είναι βέβαιο ότι θα καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων πριν καν εκστομίσει ΜΙΑ ΑΠΟΦΑΣΙΣΜΕΝΗ ΚΑΙ ΕΝΔΥΝΑΜΩΜΕΝΗ ΑΠΟ ΝΩΠΗ ΛΑΪΚΗ ΕΝΤΟΛΗ κυβέρνηση κάτι από τα παραπάνω.
Σκέψη 12η: «Κι αν μας διώξουν από το ευρώ;»
Από το ευρώ δεν μπορεί να μας διώξει κανείς.
Σκέψη 13η: «Μα μπορεί να υπάρξει ελληνική κυβέρνηση που θα κάνει όλα τα παραπάνω;»
Κατ’ αρχάς αυτή δεν μπορεί να είναι μία κυβέρνηση ΝΔ και/ή ΠΑΣΟΚ (πιθανότατα μαζί με άλλους δορυφόρους), διότι έχουν ψηφίσει, έχουν δεσμευτεί εγγράφως και έχουν προπαγανδίσει φανατικά για τα μνημόνια, κάποιοι από την αρχή και κάποιοι εσχάτως.
Αυτή πρέπει να είναι μία κυβέρνηση που θα ΕΠΙΒΑΛΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ δίνοντας την ψήφο μας προς κόμματα, τα οποία υπήρξαν συνεπώς αντιμνημονιακά και έχουν δηλώσει ξεκάθαρα ότι θα καταγγείλουν τα μνημόνια. Μία κυβέρνηση είτε αυτοδύναμη, είτε συνεργασίας ακόμα και μεταξύ παραδοσιακά και ιδεολογικά διαφορετικών κομμάτων. Δεν χρειάζεται, εδώ που φτάσαμε, να μένουμε σε ιδεολογικές αγκυλώσεις: Μία κυβέρνηση ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΚΟΠΟΥ, θα μπορούσε να φέρει το έργο σε πέρας, εφόσον τα περισσότερα αντιμνημονιακά κόμματα συμφωνούν στα βασικά σημεία. Εάν κατέστη δυνατή μία τέτοια κυβέρνηση με συμμετοχή από όλες τις πτέρυγες της βουλής το 1989, για να γίνει η περιβόητη «κάθαρση», ή εάν κατέστη δυνατή μία συγκυβέρνηση μνημονιακών κομμάτων το 2011, ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΩ ΓΙΑΤΙ ΤΟ 2012 ΔΕΝ ΘΑ ΗΘΕΛΑΝ ΜΕΡΙΚΟΙ ΝΑ ΥΠΑΡΞΟΥΝ ΤΕΤΟΙΕΣ ΑΝΤΙΜΝΗΜΟΝΙΑΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΤΕΙ Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΙ Η ΧΩΡΑ ΑΠΟ ΤΟ Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ! Θα έχουμε όλη την πολυτέλεια να αντιπαρατιθέμεθα ιδεολογικά σε επόμενες εκλογές όταν θα έχουμε αποφύγει τον θανάσιμο κίνδυνο.
Σκέψη 14η: «Τι να κάνω, λοιπόν;»
Τελικό, συμπέρασμα: Ο μόνος τρόπος να εξαναγκάσεις την έξοδό μας από αυτή την ζοφερή κατάσταση για το παρόν και ιδιαίτερα για το μέλλον είναι να δώσεις ξεκάθαρο μήνυμα σε αυτές τις εκλογές:
ΨΗΦΙΣΕ ΑΝΤΙΜΝΗΜΟΝΙΑΚΑ!
Είναι ώρα ευθύνης.
Γιάννης Αντωνιάδης
εκπαιδευτικός