«Χθεσινό ψωμί, 0,50€ φθηνότερο», έγραφε ο μαυροπίνακας στο φούρνο της γειτονιάς μου, στην Ηλιούπολη. Φυσικά ξαφνιάστηκα... και στο μυαλό μου ήρθαν εικόνες περίεργες...
Στην επομένη επίσκεψή μου στο φούρνο (μετά από τέσσερις μέρες) ο πίνακας είχε αφαιρεθεί προκαλώντας μου μεγάλη έκπληξη και βάζοντάς με στον πειρασμό να ρωτήσω την ιδιοκτήτρια να μου πει τι συνέβαινε με το «χθεσινό ψωμί».
Αρχικά η συμπεριφορά της μου φάνηκε κάπως παράξενη, καθώς μου ζήτησε να περιμένω μέχρι να αδειάσει το κατάστημα από πελάτες. Το γιατί το κατάλαβα αργότερα.
Σύμφωνα με τη ιδιοκτήτρια λοιπόν, η προώθηση του μπαγιάτικου ψωμιού ξεκίνησε τυχαία, όταν μια πελάτισσα της ζήτησε καλύτερη τιμή για το χθεσινό που αναγκάστηκε να αγοράσει, καθώς το φρέσκο είχε εξαντληθεί. Η φουρνάρισσα το καθιέρωσε, γνωστοποιώντας το νέο προϊόν με το μαυροπίνακα, και τα αποτελέσματα ήταν απρόσμενα. Αρκετοί πελάτες, κυρίως ηλικιωμένοι, στράφηκαν στο κατά 50 λεπτά φθηνότερο ψωμί…
«Τότε γιατί κατεβάσατε τον πίνακα» τη ρώτησα, «δεν πουλάτε πια;» Εκείνη σκύβοντας το κεφάλι και χαμηλώνοντας τον τόνο της φωνής της μου απάντησε «Όχι αγόρι μου, δεν αγοράζουν πια, ντρέπονται». Μου εξήγησε αναλυτικά ότι η αγορά χθεσινού ψωμιού ή ακόμη και η θέα του «διαφημιστικού» μαυροπίνακα αποτελούσε πλήγμα για την αξιοπρέπεια των ανθρώπων, σε σημείο που ηλικιωμένα ζευγάρια να καυγαδίζουν μέσα στο μαγαζί, με τους άντρες τις περισσότερες φορές να επιπλήττουν τις συζύγους τους για την «ταπεινωτική» αγορά. «Είναι ντροπή για την οικογένεια», «τι θα πει ο κόσμος, ότι δεν έχουμε να φάμε;», «μην ξαναπατήσεις σ’ αυτόν το φούρνο» ήταν μερικές φράσεις, σύμφωνα με τους υπαλλήλους.
«Τους βλέπω, όταν έρχονται στον φούρνο και βλέπουν τον πινάκα μαζεύονται, γυρίζουν αλλού το βλέμμα, σκύβουν το κεφάλι, θέλουν να αγοράσουν χτεσινό αλλά ντρέπονται» ήταν τα λόγια της φουρνάρισσας, που μετά από πέντε τέτοια περιστατικά αφαίρεσε τον μαυροπίνακα.
Κάνει όμως κρατήσεις(!) για μπαγιάτικο ψωμί, με τους πελάτες να έρχονται στο τέλος του ωραρίου, όταν η κίνηση είναι μειωμένη, ώστε να αποφύγουν «τα μάτια του κόσμου»…
Εικόνες ηλικιωμένων ανθρώπων που στέκονται στην ουρά για μια φραντζόλα μπαγιάτικο ψωμί, μόνο απογοήτευση για την αποτυχία αυτής της κοινωνίας μπορούν να μου προκαλέσουν.
Ο αγώνας για την αξιοπρέπεια και την επιβίωση είναι καθημερινότητα πλέον για πολλούς Έλληνες
Περικοπές και στο ψωμί λοιπόν, σε μια χώρα που το αγαθό αυτό αποτελούσε σύμβολο αξιοπρεπούς διαβίωσης. «Ψωμί – Παιδεία- Ελευθερία» έλεγε το σύνθημα, όχι «Λιτότητα - Κυβερνητική σταθερότητα - Δημοσιονομική πειθαρχία» όπως έχουν ξεχάσει μερικοί που ζητούν την ψήφο μας…
