Η ουσία της συμφωνίας έφερε τη Δράση κάτω από τη σημαία της ΔΞ μόνο όμως για την εκλογική μάχη της 17ης Ιουνίου. Παράλληλα, μέσω της κοινής συνέντευξης Τύπου της Δευτέρας, ο Στέφανος Μάνος, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφων, είπε πως η Φιλελεύθερη Συμμαχία που τον είχε στηρίξει την 6η Μαΐου δεν θα είχε δικούς της υποψηφίους σε εκλόγιμες θέσεις του ψηφοδελτίου συνεργασίας. Αυτό δόθηκε σαν απάντηση στο ερώτημα αν η ΦΙΣ παραμένει ως άξονας της όλης σύμπραξης. Όχι ιδιαίτερα ξεκάθαρη απάντηση οφείλω να ομολογήσω. Γιατί στην πράξη αυτό μπορεί να σημαίνει πως υποψήφιος της ΦΙΣ δεν θα μπει στην Βουλή, όμως στην θεωρία οι θέσεις της ΦΙΣ για την οικονομία, τα εθνικά θέματα, την εκκλησία κλπ εκπροσωπούνται ή όχι; Αν όχι, τότε κακώς δεν ξεκαθαρίζεται ότι η ΦΙΣ πηγαίνει σπίτι της και ο Στέφανος Μάνος απλά «αλλάζει φανέλα» για μια ακόμα φορά. Αν ναι, τότε ας μας εξηγήσει κάποιος πώς είναι δυνατόν να παντρευτούν ή εμπάσει περιπτώσει να συμβιβαστούν μεταξύ τους οι εκατέρωθεν θέσεις πχ για το μεταναστευτικό. Στην παρούσα φάση, με μια βαθειά ματιά στην κατάσταση αυτό που γίνεται εύκολα αντιληπτό είναι ότι οι δυνάμεις που πίεσαν για την συνεργασία το έκαναν στη βάση ενός απλού προσθετικού υπολογισμού αγνοώντας αφενός την εγγενή πολυπλοκότητα της μαθηματικής εξίσωσης που μπορεί να απεικονίσει πιο ρεαλιστικά μια σύμπραξη 2 διαφορετικών πολιτικών κομμάτων κι αφετέρου τις δομικές συνέπειες της απόφασής τους.
5 ημέρες μετά την επίσημη ανακοίνωση και την κοινή συνέντευξη Τύπου του Στέφανου Μάνου και του Θάνου Τζήμερου, οι αντιδράσεις δεν καταλαγιάζουν και η κατάσταση αρχίζει και μοιάζει με εμφύλια διαμάχη. Τελεσίγραφα, ανακοινώσεις και κόντρα ανακοινώσεις στολίζουν το τοπίο, ενώ στο φόντο ο πολιτικός χώρος της Φιλελεύθερης Συμμαχίας μοιάζει παθητικός ακροατής και θύμα ταυτόχρονα. Δεδομένου ότι η ΔΞ λειτουργεί και επικοινωνεί με τα μέλη της μέσω διαδικτύου (ενός πολιτικού νεωτερισμού που εν πολλοίς της προσέδωσε και τη δυναμική που όλοι είδαμε στις 6 Μαΐου), οι αντιδράσεις και ο πόλεμος δηλώσεων που ξέσπασε έγιναν αμέσως αντιληπτά σχεδόν σε όλο τους το μεγαλείο. Λέω «σχεδόν» διότι είναι αδύνατο να γνωρίζουμε τι ειπώθηκε σε κατ’ ιδίαν συναντήσεις ή τηλεφωνικά. Χαρακτηριστικό πάντως είναι πως μια μεγάλη μερίδα μελών του πολιτικού συμβουλίου (θεσμικού οργάνου της ΔΞ) ζήτησε την ακύρωση της ανακοινωθείσας συνεργασίας δεδομένης της καταγραφής της τεράστιας αντίδρασης και απογοήτευσης των ψηφοφόρων του κόμματος. Οι άνθρωποι αυτοί, καταξιωμένα, ιδρυτικά ακόμα στελέχη προέβησαν σε μια κίνηση αμφισβήτησης, ουσιαστικά, της απόφασης του έτερου θεσμικού οργάνου της ΔΞ, της εθνικής επιτροπής. Το σκεπτικό τους ήταν φυσικά ότι η απόφαση για συνεργασία ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με τις ιδρυτικές αρχές της ΔΞ περί απόρριψης του παλαιού πολιτικού συστήματος και του καθιερωμένου προσωπικού της.
Στο σημείο αυτό υπήρξε τεράστιος αντίλογος και βρίσκεται επίσης η απαρχή ενός ακόμα σκληρότερου πολέμου δηλώσεων κάποιες από τις οποίες σίγουρα είναι και υπερβολικές και παραπλανητικές. Η προσπάθεια των αντιρρησιών χαρακτηρίστηκε από την ηγεσία της ΔΞ ως παραβίαση της νομιμότητας. Τα κεντρικά αυτά στελέχη δέχτηκαν επίθεση γιατί αμφισβήτησαν τις θεσμικά προβλεπόμενες από το καταστατικό του κόμματος διαδικασίες. Διαδικασίες που ορίζουν πχ το ποιο όργανο αποφασίζει και για ποια θέματα. Εντέλει, ήρθε μια ακόμα επίσημη ανακοίνωση από τη ΔΞ η οποία ζητά την αποχώρηση όσων δεν συμφωνούν με την απόφαση που λήφθηκε από τον πρόεδρο και την εθνική επιτροπή, καλώντας με λίγα λόγια όλους τους αντιρρησίες να παραιτηθούν των οργανικών θέσεών τους. Η ανακοίνωση αυτή, σημειωτέον, ήρθε την Πέμπτη το απόγευμα μετά από προσωρινή διακοπή της λειτουργίας του group της ΔΞ στο facebook μέσω του οποίου διατηρείται μια ανοιχτή επικοινωνία με το κοινό. Σημασία έχει να δώσουμε βάρος στον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζονται και χαρακτηρίζονται τα αντιδρώντα μέλη από την κεντρική ηγεσία:
Η απογευματινή ανακοίνωση της Πέμπτης:
«Χθες το βράδυ, ενώ συζητούσα με τον πρώην πρωθυπουργό του Βελγίου και πρόεδρο της ALDE, Guy Verhofstandt, ένα νέο σχέδιο για την ανάπτυξη της Ελλάδας (σε μια συνάντηση που διήρκεσε 4 ώρες), κι ενώ το ενδεχόμενο της αποπομπής μας από την Ευρωζώνη αντιμετωπίζεται ως το πλέον πιθανό σενάριο, με τα κράτη-μέλη να αποτιμούν το κόστος αυτής της εξέλιξης, ενημερώθηκα ότι 8 μέλη του πολιτικού συμβουλίου της Δημιουργίας Ξανά εγκλωβισμένα στον μικρόκοσμό τους αποφάσισαν να εναντιωθούν στην εκλογική σύμπραξη με τη Δράση και μου έστειλαν τελεσίγραφο να την ακυρώσω μέσα σε 20 λεπτά!
Την πιο κρίσιμη στιγμή της νεότερης ιστορίας μας, την ώρα που η απειλή της εθνικής συντριβής θα έπρεπε να μας ενώσει όλους, όσους τουλάχιστον πιστεύουν στην αναγκαιότητα των δομικών μεταρρυθμίσεων στη Δημόσια ζωή και στην Οικονομία, κάποιοι κοντόφθαλμοι υπονομεύουν την είσοδο στη Βουλή των μεταρρυθμιστικών δυνάμεων, προτιμώντας προφανώς τον ρόλο του μονίμως παραπονούμενου που μένει “απ’ έξω” για να συνεχίσει να είναι μονίμως παραπονούμενος.
Θα επαναλάβω, για πολλοστή φορά, ότι η κοινή καθοδός μας στις εκλογές με τη Δράση δεν είναι “γάμος”. Είμαστε δύο διαφορετικά κόμματα που διατηρούν την αυτοτέλειά τους, τις ιδεολογικές διαφορές και τους αρχηγούς τους και είναι στο χέρι των μελών τους να αποφασίσουν αν η σχέση αυτή θα εξελιχθεί ή θα παραμείνει καθαρά προεκλογική σύμπραξη με στόχο το άθροισμα των ψήφων και την είσοδο στη Βουλή.
Αγαπητοί συνδημιουργοί,
Η πορεία μας δεν μπορεί να γίνεται με τραβηγμένο το xειρόφρενο. Αυτή τη στιγμή, μέλη και ψηφoφόροι της Δημιουργίας Ξανά και της Δράσης πρέπει να σκέφτονται μόνο ένα πράγμα: τη δικαίωση της προσπάθειάς μας. Κάθε αντίθετη κίνηση, κατά παράβαση του καταστατικού και κάθε έννοιας κομματικής νομιμότητας δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Ζήτησα τις παραιτήσεις τους. Τις περιμένω. Θεωρώ ότι η στοιχειώδης αίσθηση δημοκρατικής τάξης προτάσσει όταν κάποιος διαφωνεί με τις αποφάσεις της Εθνικής Επιτροπής και του Προέδρου είτε να τις στηρίξει είτε να παραιτηθεί.
Εν τω μεταξύ, όλοι εμείς που θέλουμε οι προσπάθειές μας να φέρουν αποτέλεσμα, που χαιρόμαστε για τη διεθνή αναγνώριση της Δημιουργίας Ξανά αλλά αισθανόμαστε και το βάρος της ευθύνης που επωμιζόμαστε, συνεχίζουμε ολοταχώς.
Είμαι κοντά σας, με αγάπη, εμπιστοσύνη, και βεβαιότητα για τη νίκη.
Θάνος»
Ερωτώ λοιπόν τα εξής και ας απαντήσει ο καθένας για λογαριασμό του:
Παραβιάστηκε η νομιμότητα με την κίνηση των μελών του πολιτικού συμβουλίου; Θεωρώ πως όχι γιατί πολύ απλά αποκλείω το ενδεχόμενο να έθεσαν τελεσίγραφο 20 λεπτών όπως τους αποδίδει η ανακοίνωση. Σίγουρα όμως προκάλεσε η αντίδρασή τους τα όρια αντοχής της ενιαίας δομής του κόμματος. Όσοι αντιτάχθηκαν το έκαναν παραμένοντας πιστοί στις αρχές περί μη συνεργασίας με παλαιούς πολιτικούς, παραμένοντας πιστοί στο πνεύμα και όχι στο γράμμα του καταστατικού. Αλήθεια όμως, εάν η ηγεσία της ΔΞ πιστεύει πως παραβιάστηκε η νομιμότητα για ποιο λόγο δε δίνει στη δημοσιότητα τα πρακτικά από τη συνεδρίαση και τις ψηφοφορίες που έλαβαν χώρα το Σαββατοκύριακο για να κρίνει ο κόσμος από μόνος του ποιος παραβίασε τι;
Τελικά το «χωρίς πολιτικούς» είναι έννοια κατά προσέγγιση. Πχ με έναν πολιτικό είμαστε πιο κοντά στο μηδέν οπότε το στρογγυλοποιούμε και το δεχόμαστε ως απόλυτο μηδέν. Για 2 και πάνω τι ισχύει; 3 πολιτικοί επιτρέπονται ή έχουμε ξεπεράσει το όριο και πλέον κάνουμε πολιτική με πολιτικούς. Οι απόψεις είναι για να αλλάζουν. Κανείς δεν περιμένει από κανέναν να είναι βιδωμένος στην άποψή του σταθερά για πάντα. Όμως όταν μια κατεύθυνση αλλάζει 180 μοίρες μέσα σε διάστημα 2 ημερών συζητάμε για κάτι διαφορετικό. Είτε συζητάμε για ανισορροπία είτε για προγραμματισμένη αναστροφή. Το δεύτερο νομίζω είναι το πιο επικίνδυνο ενδεχόμενο μια και χαρακτηρίζεται από ύπουλα στοιχεία. Κάπου εκεί τοποθετώ κι εγώ προσωπικά τους λόγους αντιστροφής πλεύσης της ΔΞ, χωρίς βέβαια να αποκλείω εντελώς την επιπολαιότητα, ακαταλληλότητα κλπ των ανθρώπων που πείστηκαν να αλλάξουν στάση μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Εξάλλου οι άνθρωποι που στελέχωσαν τα θεσμικά όργανα της ΔΞ εκλέχτηκαν μέσα από πολύ σύντομες διαδικασίες όταν ακόμα το κόμμα ήταν στα σπάργανα και δεν ήταν γνωστό σε ένα διακριτό σε μέγεθος κομμάτι της κοινωνίας.
Ένας φίλος, αντιδρώντας εκ πεποιθήσεως στην απόφαση για συνεργασία με τη Δράση μου έδωσε το παράδειγμα της σταδιακής σύγκρισης αποχρώσεων του λευκού. Όσο το λευκό συγκρίνεται με ένα τόνο σκουρότερο η διαφορά είναι ανεπαίσθητη. Καταλήγοντας όμως μετά από αλλεπάλληλες συγκρίσεις σε ένα σκοτεινό χρώμα αντιλαμβανόμαστε την εξωφρενική αντίθεση με το αρχικό λευκό! Έτσι και στην πολιτική. Γιατί οι ψηφοφόροι της ΔΞ την επέλεξαν για τουλάχιστον 1 από τα παρακάτω 2 στοιχεία: είτε για το πρόγραμμά της (που αμφιβάλλω αν το διάβασαν και συμφώνησαν με ολόκληρο) και για την καθαρότητά της ως πολιτικού σχηματισμού. Το πρώτο ήρθε σίγουρα σε συμβιβασμό καθώς οι θέσεις της ΔΞ δεν είναι απόλυτα ταυτόσημες στο σύνολό τους με αυτές της Δράσης. Το δεύτερο δεν υφίσταται πλέον. Αν τώρα, με ένα μόλις 2,15% των ψήφων η ηγεσία της ΔΞ προβαίνει σε μια τόσο εντυπωσιακή αλλαγή πορείας (και ναι, όταν οι ψηφοφόροι και τα μισά μέλη της λένε ότι είναι ριζική, είναι ριζική) τι διαφορετικό μπορεί να περιμένει κανείς αργότερα εκτός από αλλεπάλληλες συμβιβαστικές λύσεις και υποχωρήσεις από τις ιδεολογικές αρχές του ξεκινήματος της ΔΞ; Είναι λογική κι επόμενη λοιπόν η απογοήτευση που βλέπει κανείς μεταξύ των ψηφοφόρων, των φίλων και μελών της ΔΞ γιατί αυτή δεν πηγάζει τόσο από την απόφαση συνεργασίας καθεαυτή, αλλά από τον ασκό συμβιβασμών που ανοίγεται μέσω αυτής.
ΥΓ. Όταν πρωτοδιάβασα στο διαδίκτυο για τη ΔΞ και ξεφύλλισα το πρόγραμμά της, είχα σχολιάσει το πόσο εφικτό είναι το ενδεχόμενο συνεργασίας με τον Στέφανο Μάνο, δίχως καν να γίνεται τότε κουβέντα για συνεργασία με τη Δράση. Στην πορεία συναποφασίστηκε και επιβεβαιώθηκε επανειλημμένα πως μια τέτοια συνεργασία δεν ήταν δυνατή, οπότε και οι περισσότεροι αποδέχτηκαν και ευθυγραμμίστηκαν με την απόφαση για καθαρή κάθοδο, δίχως ούτε έναν πολιτικό.