Η κυβέρνηση προσφάτως ενέκρινε την έρευνα και εξόρυξη πετρελαίου σε τρεις περιοχές της Δυτικής Ελλάδος. Πρόκειται για οικόπεδα, στον Πατραϊκό κόλπο, δυτικά των Ιωαννίνων στην Ήπειρο και στην περιοχή του Κατακόλου στην Ηλεία.
Ο μέχρι τώρα αντίλογος στην υποθαλάσσια εξόρυξη πετρελαίου ταυτιζόταν με τις πιθανές περιβαλλοντικές καταστροφές. Παρά ταύτα υπάρχει μια εξίσου σημαντική παράμετρος που πρέπει να αναδειχθεί. Αυτή της οικονομικής τουριστικής καταστροφής σε περίπτωση περιβαλλοντικού ατυχήματος.
Μέχρι πρόσφατα υπήρχε η ψευδαίσθηση ότι η σημερινή τεχνολογία και η κείμενη νομοθεσία ήταν αρκετές για να διαφυλάξουν τις θαλάσσιες εξορύξεις. Παρά ταύτα η πρόσφατη περιβαλλοντική και οικονομική καταστροφή στο κόλπο του Μεξικού κατέδειξε ότι δεν είμαστε ασφαλείς. Τον Απρίλιο του 2010, η έκρηξη στην εξέδρα άντλησης πετρελαίου «Deepwater Horizon» κόστισε τη ζωή σε 11 εργάτες και τη διαρροή 780 εκατομμυρίων λίτρων πετρελαίου στον Κόλπο του Μεξικού με αποτέλεσμα να δεχτεί ένα ισχυρό πλήγμα, η αλιευτική και τουριστική βιομηχανία του κόλπου. Και γιαυτο το λόγο εξηναγκάσθη, ο γνωστός πολυεθνικός κολοσσός πετρελαιοειδών, σε διακανονισμό καταβάλλοντας 7,8δις δολάρια, λίγες μέρες πριν δικαστεί η υπόθεση στα δικαστήρια της Νέας Ορλεάνης.
Η οργάνωση Environment for America- research and policy center, (http://www.environmentamericacenter.org/) σε σχετική μελέτη της, κατέδειξε ότι ο τομέας του τουρισμού και της αλιείας στο κόλπο του Μεξικού επέφερε ετησίως, 204 δις δολάρια στην κυβέρνηση των ΗΠΑ. Περίπου 5 φόρες περισσότερα από όσα αποδίδει η ετήσια παράγωγη πετρελαίου. Επιπλέον δε, ο τουρισμός απέφερε 4.5 εκατομμύρια θέσεις εργασίας έναντι μόνο 154.000 του τομέα της πετρελαιοπαραγωγής.
Η περίπτωση της Ελλάδας, δεν διαφέρει και πολύ. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, στις περιοχές που δόθηκε η πρώτη έγκριση για υποθαλάσσια εξόρυξη εκτιμάται ότι υπάρχουν κοιτάσματα δυναμικότητας 283 εκατομμυρίων βαρελιών σε βάθος 20ετίας. Με τις διεθνείς προβλέψεις για τη διακύμανση της τιμής του πετρελαίου -που σύμφωνα με έρευνες τα επόμενα χρόνια προβλέπεται στα 150 δολάρια το βαρέλι, η εκτιμώμενη αξία αυτών των ποσοτήτων ανέρχεται περίπου στα 25 δισ. ευρώ στη διάρκεια της 20ετίας, εκ των οποίων σε 12-14 υπολογίζονται τα έσοδα του δημοσίου.
Αντίστοιχα δε, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Συνδέσμου Eλληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) το 2010 οι τουριστικές εισπράξεις ανήλθαν στα 9,61 δις ευρώ, δηλαδή σε βάθος 20ατιας περί τα 192.2 δις εκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον ο τουρισμός απασχολεί 400.000 εργαζόμενους έναντι μερικών χιλιάδων που θα απασχοληθούν στην πετρελαϊκή εξόρυξη.
Γίνεται λοιπόν ευκόλως αντιληπτό ότι η εξόρυξη πετρελαίου πρέπει να γίνει με πολύ προσεκτικά βήματα και να μην αντιμετωπίζεται ως λύτρωση υπεραπλουστευτικά, από την οικονομική κρίση που μαστίζει την χώρα μας. Και αυτό γιατί δεν απειλεί μόνο το περιβάλλον αλλά την μεγαλύτερη βιομηχανία της χώρας, την Τουριστική.
Ακολουθούν τέσσερις σύντομες προτάσεις:
α) Πρέπει απαραιτήτως να υπάρξουν αυστηρότεροι κανόνες εξορύξεως, εντάσσοντας και νέες παραμέτρους ασφαλείας όπως αυτές προσφάτως επισημάνθηκαν και νομοθετήθηκαν στις ΗΠΑ.
β) Πλήρη απαγόρευση εξορύξεων σε απόσταση 20 χλμ. από τουριστικές ζώνες υψηλής κερδοφορίας πχ. Κέρκυρα, Ρόδος, Μύκονος, Σαντορίνη, Κρήτη κτλ.
γ) Και τέλος και ίσως σημαντικότερο όλων, επικέντρωση των προσπαθειών μας στην εξόρυξη φυσικού αερίου. Το οποίο έχει λιγότερο οδυνηρές επιπτώσεις σε περίπτωση ατυχήματος, είναι πιο φιλικό απέναντι στο φαινόμενο του θερμοκηπίου αλλά και θεωρείτε το καύσιμο του μέλλοντος.
*O Βασίλης Ξυπολυτάς είναι αντιδήμαρχος Κηφισιάς και έχει ειδικευτεί σε ζητήματα περιβάλλοντος στο πανεπιστήμιο του Harvard.
