Barefoot College («Ξυπόλυτο Κολέγιο), ο Sanjit Bunker Roy, για την ιστορία του, το μέλλον και τα επιτεύγματα των «ξυπόλητων» σπουδαστών του.
Ινδός στην καταγωγή, ο Roy φοίτησε σε πανάκριβα και ελιτίστικα σχολεία και πανεπιστήμια, που προορίζονται μόνο για την ινδική ελίτ, αλλά θέλησε να μάθει να ζει σε ένα χωριό ανοίγοντας πηγάδια. Βρέθηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’60 ως εθελοντής στην πολιτεία του Μπιχάρ την περίοδο ενός καταστροφικού λιμού.
«Στην πολιτεία του Ρατζαστάν αποφάσισα ότι δεν με ενδιαφέρει να σταδιοδρομήσω εντός του συστήματος. Πέταξα το κουστούμι και τη γραβάτα που φορούσα και έβαλα τα ρούχα του Ινδού αγρότη, που φοράω ακόμα και σήμερα» λέει. Το 1971 αποφάσισε μαζί με λίγους φίλους του την ίδρυση του Barefoot College στο χωριό Τιλόνια.
«Δεν είχα να προσφέρω τίποτα σε αυτούς τους ανθρώπους, ούτε χρήματα ούτε σχέδια, ούτε χρονοδιαγράμματα. Μόνο τον ενθουσιασμό και τη διάθεση να δουλέψω μαζί τους. Δεν είναι απαραίτητο κάποιος να ξέρει να διαβάζει για να γίνει οδοντίατρος ή μηχανικός ή να μάθει να χρησιμοποιεί τον ηλεκτρονικό υπολογιστή» δηλώνει ο Roy και συμπληρώνει:
«Στο κολέγιο αυτό, αν έχεις διδακτορικό ή μεταπτυχιακό, δεν γίνεσαι δεκτός. Πρέπει να θεωρείσαι αποτυχημένος, περιθωριακός ή ανεπαρκής. Πρέπει να εργάζεσαι με τα χέρια σου. Πρέπει να δείξεις πως έχεις την ικανότητα να προσφέρεις παρέχοντας μιαν υπηρεσία στην κοινότητα. Το Ξυπόλυτο Κολέγιο μάς έδωσε την ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουμε τον επαγγελματισμό και τον επαγγελματία». Έζησε και ζει μια ερωτική ιστορία σαράντα πέντε ετών με τους φτωχούς που ζουν με λιγότερα από ένα δολάριο την ημέρα. «Είδα πείνα, θάνατο, ανθρώπους να πεθαίνουν από ασιτία. Είδα, όμως, και τις εξαιρετικές γνώσεις και δεξιότητες που διαθέτουν αυτοί οι φτωχοί άνθρωποι, που δεν εντάσσονται στην επικρατούσα τάση, που δεν αναγνωρίζονται ποτέ, δεν εκτιμώνται.
Σκεφθήκαμε ότι αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να αναγνωριστούν και να δείξουν ότι οι γνώσεις και οι δεξιότητες που διαθέτουν έχουν οικουμενική αξία και πρέπει να χρησιμοποιηθούν, να εφαρμοστούν και να παρουσιαστούν στον έξω κόσμο. Αυτές οι γνώσεις και οι δεξιότητες είναι επίκαιρες ακόμη και σήμερα!». Tο Ξυπόλητο Κολέγιο λειτουργεί ακολουθώντας το πρότυπο της ζωής και της εργασίας του Γκάντι: «Τρως στο πάτωμα, κοιμάσαι στο πάτωμα, εργάζεσαι στο πάτωμα. Δεν υπάρχουν γραπτά και σημειώσεις ή συμβόλαια. Μπορείτε να μείνετε μαζί του για είκοσι χρόνια ή να φύγετε αύριο.
Κανείς δεν μπορεί να βγάζει πάνω από εκατό δολάρια τον μήνα. Είναι το μόνο κολέγιο όπου ο δάσκαλος είναι μαθητής και ο μαθητής δάσκαλος. Είναι το μόνο κολέγιο που δεν δίνουμε πτυχία και διπλώματα. Πιστοποιήστε από την κοινότητα που εξυπηρετείτε. Δεν χρειάζεστε κάποιο χαρτί να κρεμάσετε στον τοίχο για να δείχνετε ότι είσαστε μηχανικός». Για τον Sanjit Bunker Roy οι φτωχοί άνθρωποι διαθέτουν περισσότερη σοφία και από τους έμπειρους και σπουδαγμένους ειδικούς.
Σε κάθε βήμα του έχει και μια απόδειξη γι’ αυτό: «Ρώτησα κάποια στιγμή έναν ειδικό δασολόγο, εμπειρογνώμονα με χαρτιά και διπλώματα, τι θα μπορούσα να φυτέψω σε ένα κομμάτι γης κοντά στο κολέγιο. Εκείνος έριξε μια ματιά στο έδαφος και μου είπε να μη ματαιοπονώ, γιατί δεν αξίζει τον κόπο. Δεν γίνεται. Το έδαφος είναι βραχώδες και χωρίς νερό. Ρώτησα και έναν γέροντα στο χωριό και εκείνος μου υπέδειξε τι να φυτέψω και μου είπε ότι θα λειτουργήσει. Σήμερα, ο τόπος αυτός είναι ένας θαυμάσιος κήπος!».
