Στις 14 Νοεμβρίου του 1942 στο χωριό Βίνιανη της Ευρυτανίας, ο αρχηγός του ΕΔΕΣ Ναπ.Ζέρβας συναντήθηκε για πρώτη φορά με τον αρχηγό του ΕΑΜ Άρη Βελουχιώτη με σκοπό την συνεργασία για την ανατίναξη της Γέφυρας του Γοργοποτάμου...
...Στις 13 Νοεμβρίου ο Ναπ.Ζέρβας πληροφορούμενος ότι ο Βελουχιώτης βρισκόταν στο γειτονικό χωριό Φραγκίστα έστειλε την παρακάτω επιστολή στον αρχηγό του ΕΑΜ:
''Κύριε ταγματάρχα,
Αύριον το πρωί θα σας περιμένω εις Βίνιανιν.Είναι ανάγκη επιτακτική και κατεπείγουσα να σας συναντήσω.Με συνοδεύει Σύμμαχος ταγματάρχης και πρέπει οι δυο μας να συνεννοηθώμεν μαζί του επί ενός ζητήματος εθνικώς σπουδαιοτάτου.
Με συναδελφικούς χαιρετισμούς
στρατηγός Ναπ.Ζέρβας''
Ο Ζέρβας με πρωτοπαλίκαρά το
Η απάντηση ήρθε αμέσως συντεταγμένη σε ύφος ιεραρχικό:
''Αύριον λίαν πρωί θα ευρίσκωμαι εις Βίνιανιν.
Μετά σεβασμό
ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ
ταγματάρχης πυροβολικού''
Ο Άρης Βελουχιώτης
Η συνάντηση
Έχει ιστορικό ενδιαφέρον η περιγραφή της συνάντησης από τον ίδιο τον Ζέρβα (Ακρόπολις, 20 Δεκεμβρίου 1949), ο οποίος γράφει:
''...14 Νοεμβρίου 1942.Ημέρα που αποτελεί σταθμόν είς την ιστορίαν του Απελευθερωτικού Πολέμου.Η ώρα 8, το πρωί εκείνο,όταν μακρυά ακούσθηκαν δυνατές φωνές που τραγουδούσαν κάτι σαν ύμνο και σαν θούριο.Οι φωνές όλο και πλησιάζαν.Μερικούς από τους στίχους που έλεγαν τους θυμάμαι ακόμη:
''Έλληνες ακολουθείστε
των ανταρτών τη φωνή
να ζήσετε τι ωφελείστε
μας στη σκλαβιά τη στυγνή,
πάψτε να προσκυνάτε
του φασισμού τη σκλαβιά...''
Ένας από τους αντάρτες μου εμπήκε μέσα εις το σπίτι του Καραγιώργου (όπου έμενα):
-Στρατηγέ!ανήγγειλε.Έφθασε ο ταγματάρχης Άρης!
Είδα να παρουσιάζεται ένας μάλλον κοντός, μελαχροινός άνδρας κάπως ραχιτικής διαπλάσεως εις τους ώμους και τις πλάτες, με κατάμαυρη, πλούσια, ωραία γενειάδα.Εφαίνετο νέος.Πάντως δεν μπορούσε να είναι περισσότερον από 35 ετών.Εφορούσε δίκωχον,χωρίς κανένα διακριτικόν, χιτώνιον και κυλόττα χακί, ψηλές μπότες με λουριά του τύπου που είχαν προπολεμικώς οι χωροφύλακες.Ήτο καλά αρματωμένος:αραβίδα ελληνική του ιππικού εις τπν ώμον, περίστροφον εις το πλευρόν, φυσεκλίκια εις την μέσην και σταυρωτά εις το στήθος.
Με μια ματιά με ξεχώρισε από τους άλλους συντρόφους μου και μου έτεινε το χέρι-χαιρετισμός εγκάρδιος βέβαια αλλά όχι απολύτως προς την στρατιωτικήν εθυμοτυπίαν.
-Καλησπέρα Στρατηγέ, μου είπε.
Η φωνή του ήτο ευχάριστη στο αυτί.
-Καλώς τους, απάντησα.Χαίρομαι όσο δεν μπορείς να φαντασθής για τη συνάντησί μας αυτή.
Τον εκύταξα προσεκτικά, προσπαθώντας να ξεχωρίσω καλά, πίσω από τη πυκνή γενειάδα και το μεγάλο μουστάκι, τα χαρακτηριστικά, διά να θυμηθώ αν τον εγνώριζα.Όχι!Το συμπαθητικό αυτό πρόσωπο μου ήτο τελείως άγνωστον γεγονός το οποίον δε θα ήτο αρκετόν δια να μου γεννήση αμφιβολίας όσον αφορά την γνησιότητα του βαθμού,που ισχυρίζετο ότι έφερεν ο Άρης (στο κάτω-κάτω δεν μπορούσα να γνωρίζω όλους τους αξιωματικούς του ελληνικού στρατού)αν δεν το συνεδύαζα με τον τρόπον με τον οποίο αυτός με είχε χαιρετίσει κατά την άφιξί του.Ποτέ ένας αξιωματικός του Στρατού, ένας πραγματικός ταγματάρχης δεν θα παρουσιάζετο έτσι, με χειραψίες, εις έναν ανώτερόν του.
Εν τω μεταξύ,πίσω από τον Άρη, είχαν μπη πέντε ή έξη άλλοι αρματωμένοι άνδρες...Ελέγεντο όπως αυτός μου τους συνέστησε, Περικλής,ο οποίος εφαίνετο να έιναι και ο σπουδαιότερος,Θάνος,Διαμαντής.
Τους παρουσίασα και εγώ τον Κρίς-''ο Άγγλος ταγματάρχης κ.Χρήστου'' τους είπα- και έπειτα τους έβαλα όλους να καθήσουν.
-Είσαι της Σχολής κ.ταγματάρχα; ερώτησα
-Ποιας σχολής;
-Της Σχολής των Ευελπίδων φυσικά...
Καμιά αμφιβολία δεν μου έμενα πλέον:ο άνθρωπος αυτός δεν ήτο αξιωματικός.
Ο Άρης εδίστασε λίγο και έπειτα μου έρριξε μια γρήγορη ματιά χαμογελώντας.
- Είσαι μόνιμος έφεδρος;
Πάλιν χαμογέλασε ο Άρης.
-Μόνιμος... μόνιμος... είπε.Τελευταία όμως, με την κατοχή,όλοι είχαμε γίνει έφεδροι δεν είναι έτσι;
Δεν θέλησα να επιμείνω περισσότερο.
-Τι δύναμη έχετε αυτή τη στιγμή στην Βίνιανη κ.Ταγματάρχα; ερώτησε ο Κρίς.
-Εκατόν δέκα άνδρας με έξη οπλοπολυβόλα, ήτο η απάντησις.
-Μωρέ εσύ είσαι σπουδαίος, του είπα.Με τέτοια δύναμι μπορούμε να πιάσωμε την Αθήνα.
Εγύρισα προς τους άλλους που ήσαν μέσα εις το δωμάτιο, τους δικούς μου και τους ελασίτας.
-Θα μας αφήσετε τώρα για λίγη ώρα μόνους παιδιά, τους είπα.
Έχουμε,ο κ. Χρήστου και εγώ, κάτι να συζητήσουμε ιδιαιτέρως με τον κ.ταγματάρχη.
-Δεν ξέρω αν ο ίδιος είναι ή δεν είναι κομμουνιστής, είπα είς τον Κρίς όταν έφυγε ο Άρης αλλά πάντως επικίνδυνος άνθρωπος δεν μπορεί να είναι.Έχει μπλέξει και αυτός με το ΕΑΜ και τα έχει χαμένα.
Αυτή ήτο η πρώτη εντύπωσίς μου από τον Άρη Βελουχιώτη.
Συμπαθητικός και αγαθός άνθρωπος, εσκεπτόμουν...Δεν φαίνεται βέβαια να ζυγίζη πολλά πράγματα, έχει όμως φιλότιμο και οι προθέσεις του είναι αγαθοί.
Πολύ γρήγορα, κατά τας αμέσως επομένας ημέρας διάφορα περισταικά επρόκειτο να καταδείξουν πόσο τραγικά γελασμένος ήμουν εις τάς κρίσεις μου αυτάς.Αργότερα, γεγονότα άνευ προηγουμένου εις την ιστορίαν μας, πράξεις εμπρός εις τας οποίας σταματά ο νους του ανθρώπου, επρόκειτο να αποκαλύψουν τι ήτο αυτός ο Άρης Βελουχιώτης...''
