Όπως διαπίστωσαν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια στη Νέα Υόρκη, όταν έδειχναν σε νυσταγμένους εθελοντές διάφορα ανθυγιεινά εδέσματα, ήταν πολύ πιθανότερο να ενεργοποιηθεί το κέντρο επιβράβευσης στον εγκέφαλό τους, απ’ ό,τι όταν τους έδειχναν υγιεινά «πιάτα».
Επιπλέον, η ενεργοποίηση αυτή ήταν πολύ πιο έντονη απ’ όση όταν οι εθελοντές ήταν ξεκούραστοι και κοιτούσαν τις ίδιες ανθυγιεινές λιχουδιές.
Το εύρημα αυτό εξηγεί γιατί όταν είμαστε κουρασμένοι έχουμε την τάση να τρώμε ό,τι πιο παχυντικό υπάρχει - από το χοτ ντογκ στον δρόμο έως όποιο γλυκό βρούμε μπροστά μας.
Η όλη μελέτη έγινε σε 25 άντρες και γυναίκες φυσιολογικού σωματικού βάρους, οι οποίοι υποβάλλονταν σε λειτουργική μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου (fMRI) εν όσω κοιτούσαν φωτογραφίες υγιεινών τροφίμων (όπως σαλάτες) και ανθυγιεινών (όπως πίτσες, ντόνατς και γλυκά).
Η fMRI είναι μία εξελιγμένη μορφή μαγνητικής τομογραφίας, που καταγράφει την δραστηριότητα του εγκεφάλου.
Το πείραμα έγινε πέντε φορές, έπειτα από ισάριθμες νύχτες κατά τις οποίες οι εθελοντές είτε κοιμόντουσαν μόλις 4 ώρες είτε αφήνονταν να κοιμηθούν έως 9 ώρες. Στη συνέχεια, οι ερευνητές συνέκριναν τα ευρήματα των μαγνητικών.
«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν πως αν κάποιος προσπαθεί να ελέγξει το σωματικό βάρος του, η έλλειψη ύπνου θα υπονομεύσει την προσπάθειά του», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια δρ Μαρί-Πιερ Σεντ Όνζ, από το Κέντρο Έρευνα της Παχυσαρκίας του πανεπιστημίου.
Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει ότι η έλλειψη ύπνου οδηγεί στην υπερκατανάλωση φαγητού, καθώς και πως όσοι κοιμούνται λίγο αναφέρουν πως έχουν εντονότερη επιθυμία για γλυκά και για αλμυρά τρόφιμα.
Η δρ Σαιντ Όνζ είπε ότι τα νέα ευρήματα υποστηρίζουν την θεωρία ότι η διάρκεια του ύπνου επηρεάζει τη ρύθμιση της όρεξης και παίζει ρόλο στην παχυσαρκία.
Στην πραγματικότητα, «όταν οι εθελοντές μας είχαν έλλειψη ύπνου, έτρωγαν κατά μέσον όρο 300 θερμίδες περισσότερες, καταναλώνοντας επίσης περισσότερο λίπος απ’ ό,τι όταν είχαν κοιμηθεί καλά το βράδυ», πρόσθεσε. «Τα στοιχεία από τις απεικονιστικές εξετάσεις του εγκεφάλου παρείχαν την νευρονοητική εξήγηση αυτής της τάσης».
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι η συσχέτιση του ελλιπούς ύπνου με την υπερκατανάλωση φαγητού μπορεί να έχει εξελικτικές ρίζες. Όπως εξηγούν, οι πρώτοι άνθρωποι λογικά έπρεπε να κοιμούνται λιγότερο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν έπρεπε να τρώνε περισσότερο για να παχύνουν εν όψει του χειμώνα.
Η μελέτη παρουσιάσθηκε σε συνέδριο ύπνου στη Βοστώνη.