Κάπου 500 άτομα το διάστημα αυτό έχει πιάσει το Λιμενικό, όμως αυτοί δεν «λογαριάζονται», καθώς πρόκειται για ήδη εγκατεστημένους στην Ελλάδα που αποπειράθηκαν να φύγουν προς τη Δύση, αλλά πιάστηκαν εν πλω προς την Ιταλία.
Παρά την παρουσία του Frontex, τον φράχτη και τα στρατόπεδα, το πρόβλημα παραμένει ανεπίλυτο. Αυτή η διαπίστωση και η αμετάβλητη πραγματικότητα στον Έβρο θέτουν ζήτημα αντοχής για έναν από τους κυρίαρχους ευρωπαϊκούς θεσμούς: τη συνθήκη Σένγκεν.
Ο πρώτος δυναμίτης στα θεμέλια της συνθήκης μπήκε τον Σεπτέμβριο του 2011, όταν οι «Financial Times» διαπίστωναν πως: «Η Ε.Ε. θα προτείνει έναν τρόπο αποκοπής χωρών από τη ζώνη, σε μία κίνηση που εν μέρει στοχεύει στο να εντείνει τις πιέσεις προς την Ελλάδα και να κρατήσει τους παράνομους μετανάστες μακριά από το κέντρο της Ευρώπης».
Από τότε η βιτρίνα της Ευρώπης έχει υποστεί πολλές ρωγμές, με αποτέλεσμα να επαπειλείται παταγώδηςκατάρρευση με απαρχή... τον Έβρο.
«Πραξικόπημα»;
Ό,τι υποτονθόρυζαν πριν από 10 μήνες οι «Financial Times », το έκανε, και μάλιστα σχεδόν πραξικοπηματικά, η προεδρεύουσα - παραδίδει σε λίγες ημέρες - Δανία προκαλώντας την οργή του Ευρωκοινοβουλίου. Με απόφασή του την περασμένη εβδομάδα το Συμβούλιο των αρμόδιων υπουργών, με την ψήφο και της... Ελλάδας (!), κατάργησε ουσιαστικά κάθε ανεξάρτητο έλεγχο, από τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε., των αποφάσεων που λαμβάνονται από τις κυβερνήσεις για το Σένγκεν.
«Σε μία ένωση κρατών και πολιτών προβληματίζει η προσπάθεια των εθνικών κυβερνήσεων νααποκλείσουν τους εκπροσώπους των πολιτών από αποφάσεις για θέματα που αφορούν τα ατομικά δικαιώματα των πολιτών» δήλωσε ο πρόεδρος του Ε.Κ. Μάρτιν Σουλτς. «Η ελευθερία μετακίνησης χωρίς διαβατήρια είναι κεντρικός πυλώνας της Ένωσης και ένα από τα πιο ορατά πλεονεκτήματά της και το Ε.Κ. θα πολεμήσει για να το ενισχύσει» κατέληξε.
Στις 7 Ιουνίου οι υπουργοί Εσωτερικών και Δικαιοσύνης της Ε.Ε. αποφάσισαν να μεταφέρουν τη νομική βάση των κανόνων που αφορούν την αξιολόγηση του Σένγκεν από το άρθρο 77 στο άρθρο 70 των συνθηκών. Η αλλαγή είναι ουσιαστική διότι στερεί από το Ευρωκοινοβούλιο τη δυνατότητα να συναποφασίζει, παρέχοντάς του μόνο το δικαίωμα να ενημερώνεται.
Έτσι Κοινοβούλιο και Κομισιόν δεν θα μπορούν πλέον να ασκούν τον εποπτικό ρόλο τους προς όφελος των πολιτών και τα κράτη θα μπορούν να αγνοήσουν πλήρως οποιαδήποτε ανησυχία ή πρότασή τους. Η απόφαση ελήφθη ενώ οι διαπραγματεύσεις για το θέμα αυτό με τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. συνεχίζονταν. Έτσι τα θεσμικά όργανα δεν θα μπορούν πλέον να ελέγχουν τον τρόπο διεξαγωγής των συνοριακών ελέγχων των κρατών - μελών, αυξάνοντας τον κίνδυνο καταχρήσεων.
Το Ευρωκοινοβούλιο κάλεσε τη δανική προεδρία του Συμβουλίου να παραστεί σε σχετική συνεδρίαση αυτήν την εβδομάδα στο Στρασβούργο για να συζητήσει το θέμα, ενώ το ίδιο θα συνεχίσει τη νομοθετική διαδικασία για την πρόταση με ψηφοφορία στην Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών. Παράλληλα θα εξετάσει την προσφυγή του σε ένδικα μέσα.
Σφοδρές αντιδράσεις
Σύμφωνα με το δελτίο Τύπου του Συμβουλίου Υπουργών, θα αλλάξει η νομική βάση των προβλέψεων του Σένγκεν και μάλιστα, προκειμένου να αποφευχθούν οι «κλυδωνισμοί» ανάμεσα στα θεσμικά όργανα, τονίζεται ότι το Συμβούλιο «θα διαβουλευθεί με το Ευρωκοινοβούλιο σε εθελοντική βάση, για να διασφαλιστεί ότι η άποψη της Ευρωβουλής θα ληφθεί υπόψη πριν από την υιοθέτηση του τελικού κειμένου».
Φυσικά η πρόβλεψη αυτή προκάλεσε αναταραχή στην καρδιά της Ευρώπης. Το Ευρωκοινοβούλιο αντέδρασε με ασυνήθιστα σκληρό τρόπο. Οι ευρωβουλευτές ενοχλήθηκαν διότι οι υπουργοί ψήφισαν να μετατρέψουν τη διαδικασία συναπόφασης για τα ζητήματα Σένγκεν σε μια απλή διαδικασία διαβουλεύσεων, όπου η θέση του Κοινοβουλίου θα μπορεί να αγνοηθεί πλήρως.
Υπενθυμίζεται επίσης ότι τον περασμένο Απρίλιο ο Γάλλος πρώην υπουργός Εσωτερικών Κλοντ Γκεάν και ο Γερμανός συνάδελφός του Χανς Πέτερ Φρίντριχ έδωσαν το δεύτερο χτύπημα στη συμφωνία, όταν ζήτησαν από τη δανική προεδρία να πάρουν πίσω τις αρμοδιότητες της Κομισιόν, ώστε να μπορούν να θεσπίσουν συνοριακούς ελέγχους για όσους ταξιδεύουν από την Ελλάδα.
Οι αντιδράσεις και για τον πραξικοπηματικό χαρακτήρα της απόφασης, όσο και για το πλήγμα στη συμφωνία, ήταν πολλές και σφοδρές. Ο αντιπρόεδρος της Κ.Ο. του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), Γερμανός Μάνφρεντ Βέμπερ, και ο Πορτογάλος εισηγητής Κάρλος Κοέλιο σημειώνουν ότι «αυτό θα οδηγήσει σε αδιαφανείς αποφάσεις από μυστικοπαθείς γραφειοκράτες και αόρατους “κύκλους”».
«Δεν πρόκειται για τσακωμό μεταξύ κυβερνήσεων και Ε.Ε. για κάποια νομικίστικη λεπτομέρεια, αλλά για την υπεράσπιση θεμελιώδους δικαιώματος των πολιτών» τόνισε ο πρόεδρος των Σοσιαλιστών Χάνες Σβόμποντα. Ο Βέλγος πρόεδρος των Φιλελευθέρων Γκι Φέρχοφστατ σημειώνει: «Όλοι μας οι φόβοι και οι ανησυχίες ξαφνικά πήραν σάρκα και οστά. Με την απόφασή του το Συμβούλιο έστειλε ξεκάθαρο μήνυμα ότι οι κυβερνήσεις συγκροτούν μέτωπο εναντίον μας και με κάθε δικαιολογία θα κλείνουν τα σύνορά τους».
Στο μικροσκόπιο πλέον μπαίνει κυρίως η Ελλάδα, η οποία δέχεται πυρά για την αποτυχία της να προστατέψει τα θαλάσσια σύνορά της με την Τουρκία.
Ελλάδα υπό επιτροπεία
Τρίτη απόγευμα προέκυψαν τα αποτελέσματα του Συμβουλίου υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών της Ε.Ε., όπου παρουσιάστηκαν τα συμπεράσματα που αποκόμισαν στην έκτακτη επίσκεψή τους στηνΕλλάδα τα μέλη της επιτροπής ομότιμων Σένγκεν για την «εξακρίβωση της προόδου σε θέματα υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου Δράσης “Ελλάδα - Σένγκεν”».
Μετά τα εισαγωγικά ενθαρρυντικά περί προόδου, η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Σεσίλια Μάλμστρομ επέκρινε πάλι την Ελλάδα για τη χαμηλή απορροφητικότητα των κοινοτικών κονδυλίων για τον σκοπό αυτόν και συνέστησε να προωθήσει αλλαγές με στόχο την απλοποίηση των διαγωνιστικών διαδικασιών.
Το σημαντικό στοιχείο όμως ήταν τα δύο Σχέδια Κανονισμών που εξετάστηκαν και αφορούν την εγκαθίδρυση ενός μηχανισμού αξιολόγησης και επιτήρησης για την εφαρμογή από τα κράτη - μέλη του κεκτημένου Σένγκεν, καθώς και την εγκαθίδρυση κοινών κανόνων για προσωρινή επανεισαγωγή συνοριακών ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα σε εξαιρετικές περιπτώσεις.
Η πρόταση ήταν καθαρά φωτογραφική για τη χώρα μας, καθώς το Σχέδιο Κανονισμού για την επανεισαγωγή συνοριακών ελέγχων «προτείνει τρόπους ενίσχυσης του Κ-Μ που δέχεται ισχυρές μεταναστευτικές ροές στα σύνορά του, που είναι ταυτόχρονα και εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, εφόσον αυτή η βοήθεια δεν τελεσφορήσει, τότε μόνο θα εξεταστεί το ενδεχόμενο λήψης τυχόν περαιτέρω μέτρων».
Λέγε με Ελλάδα δηλαδή...
