Σε πρόσφατη ομιλία του στην Ιταλία, περιέγραψε με σαφήνεια γιατί το ευρώ είναι σαν μια... φούσκα, καθώς και γιατί βρίσκεται σε κρίση. Βέβαια δεν πρόσφερε κάποια λύση.
Τώρα όμως, το κάνει κι αυτό.
Σε προχθεσινό άρθρο του στους Financial Times, με τίτλο «Πως μπορεί η Ευρώπη να σώσει τον εαυτό της», σημειώνει πως η τρέχουσα πορεία της ευρωζώνης την οδηγεί στο αντίθετο από το όραμα της ανοιχτής κοινωνίας που είχαν ονειρευτεί οι ιδρυτές του ευρώ.
Όπως λέει, η ευρωζώνη οδεύει προς έναν αντιδημοκρατικό κόσμο, με κυρίαρχη την Γερμανία και με μια Ευρώπη υποταγμένη στο Βερολίνο. Συμπληρώνει μάλιστα, πως ακόμη και η ίδια η Μέρκελ σίγουρα δεν θέλει να ζει σε ένα τέτοιο κόσμο.
Και πως θα λυθεί άραγε το μεγάλο αυτό πρόβλημα της Ευρώπης;
Ιδού η ουσία:
Η Μέρκελ ισχυρίζεται πως η χρήση της ΕΚΤ προς επίλυση των δημοσιονομικών προβλημάτων, αντίκειται στους κανονισμούς. Και έχει δίκιο. Το ίδιο λέει και ο επικεφαλής της ΕΚΤ Mario Draghi. Μάλιστα, η επερχόμενη σύνοδος κορυφής έχει ένα κενό στην ατζέντα της. Δεν περιλαμβάνει το ζήτημα της ευρωπαϊκής δημοσιονομικής αρχής, που μαζί με την ΕΚΤ θα μπορούσαν να κάνουν όσα δεν μπορεί από μόνη της η ΕΚΤ.
Πιο συγκεκριμένα, η αρχή αυτή θα μπορούσε να συστήσει ένα ταμείο μείωσης του χρέους, που θα ήταν ανάλογο με το σύμφωνο που είχε προταθεί παλαιότερα από τους οικονομικούς συμβούλους της Μέρκελ, το οποίο στηρίχτηκε από τους Γερμανούς Σοσιαλδημοκράτες και Πράσινους.
Με αντάλλαγμα κάποιες συγκεκριμένες θεσμικές μεταρρυθμίσεις στην Ιταλία και στην Ισπανία, το ταμείο αυτό θα μπορούσε να αγοράσει σημαντικό μέρος του εκκρεμούντος χρέους τους.
Θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει την αγορά αυτή, εκδίδοντας ευρωπαϊκά ομόλογα και να περάσει τα κέρδη της φτηνής χρηματοδότησης στα εμπλεκόμενα κράτη.
Οι αρχές θα μπορούσαν να χαρακτηρίσουν τα χαρτιά αυτά ως μηδενικού ρίσκου και να τα χρησιμοποιήσουν ως εγγύηση υψηλής ποιότητας για τις λειτουργίες της ΕΚΤ. Το τραπεζικό σύστημα έχει άμεση ανάγκη ρευστότητας και περιουσιακών στοιχείων με χαμηλό ρίσκο. Οι τράπεζες σήμερα ελέγχουν περισσότερα από €700 δισ πλεονάζουσας ρευστότητας στην ΕΚΤ, κερδίζοντας μόλις 1% σε επιτόκια. Αυτό εξασφαλίζει μια έτοιμη και μεγάλη αγορά, για χαρτιά με 1% ή λιγότερο.
Στη συνέχεια ο Sorosλέει πως η δημοσιονομική αυτή αρχή θα μπορούσε να επιβάλλει λογικά πρόστιμα για αποτυχίες στην εφαρμογή των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων. Αυτά δεν θα είχαν την μορφή «ξαφνικού θανάτου», όπως λειτουργεί σήμερα η ΕΕ, αλλά θα «έτσουζαν» αρκετά ώστε να αποτραπεί το «δανεικά και αγύριστα», που αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα όσον αφορά στον έλεγχο των δημοσιονομικών των περιφερειακών χωρών μελών.
Στη συνέχεια, θα μπορούσαν να καθιερωθούν και τα ευρωομόλογα. Ο Soros δεν το αναφέρει συγκεκριμένα, αλλά αν γίνει κι αυτό, τότε θα βελτιωθούν σε σημαντικό βαθμό τα κόστη δανεισμού της Ιταλίας και της Ισπανίας, χάρη στην προσμονή ότι θα υπήρχε ένας εναλλακτικός δρόμος, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος χρεοκοπίας των δυο αυτών χωρών.
Ένα από τα πράγματα που ακούγονταν συνεχώς στην Ελλάδα, ήταν η απόγνωση για το γεγονός ότι το πρόβλημα της χώρας, ως μικρό σε μέγεθος σε σχέση με την συνολική ευρωπαϊκή οικονομία, θα μπορούσε να λυθεί από την αρχή, αντί να το αφήσουν κάποιοι να θεριέψει.
Θα μπορούσαν άραγε οι Γερμανοί να συμφωνήσουν με το σχέδιο αυτό του Soros; Πολύ πιθανόν. Τελευταία, οι Μέρκελ και Σοίμπλε άρχισαν να μιλάνε σε αυτά τα πλαίσια: Ότι αν δηλαδή παραχωρηθεί η δημοσιονομική αυτοκυριαρχία, τότε τα χρέη θα μπορούσαν να μοιραστούν.
Το μεγάλο ερώτημα είναι αν όλα αυτά μπορούν να γίνουν ταυτόχρονα.
Ο Soros δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξος και ανησυχεί πως η επόμενη σύνοδος μπορεί κάλλιστα να καταλήξει σε φιάσκο, κάτι που αν συμβεί θα είναι θανατηφόρο!
