Και μετά σε μαρτυρίες από αγρότες που έχασαν δικούς τους ανθρώπους από καρκίνο, εκτοπισμένους ανθρώπους που ζουν σαν πρόσφυγες, οργισμένους διαδηλωτές… Αυτή είναι η δουλειά του Vidal Merma, ενός νεαρού κινηματογραφιστή που καταγράφει τις επιπτώσεις του μεταλλείου χαλκού Tintaya, στη γενέθλια επαρχία του την Εσπινάρ, στις νότιες Περουβιανές Άνδεις”.
Έτσι ξεκινάει το άρθρο “Τα λιβάδια του θανάτου της Xstrata” της Stephanie Boyd από το περιοδικό New Internationalist, τεύχος Μαΐου 2012 (Xstrata’s killing fields). Στην επόμενη σελίδα υπάρχει και φωτογραφία του εμβρύου λάμα με το ένα μάτι που κατέγραψε ο Vidal Merma.
Οι αναγνώστες θα θυμούνται ίσως τις φωτογραφίες των παραμορφωμένων ζώων που γεννήθηκαν στην περιοχή του μεταλλείου Kisladag, της γνωστής ELDORADO, την περιοδό 2007-2008 (Μεταλλείο χρυσού Kisladag, Τουρκία – Είναι αυτό “βιώσιμη ανάπτυξη”;;;).…
Ψάξαμε λίγο περισσότερο την περίπτωση Tintaya. Aυτά που βρήκαμε είναι ανατριχιαστικά:
Οι κάτοικοι του Εσπινάρ αψηφούν τον Ελβετικό μεταλλευτικό γίγαντα Xstrata
Οι αγρότες στην περιοχή της Καστίλης-Λεόν, μιας μικρής πόλης στην επαρχία Κούσκο των Άνδεων στο νότιο Περού, βασανίζονται. Για αρκετά χρόνια, βλέπουν τα ζώα τους να πεθάνουν, θύματα παράξενων παθήσεων. Αγελάδες, πρόβατα και λάμα αρρωσταίνουν και πεθαίνουν μέσα σε αγωνία. Οι όψιμες αποβολές είναι πολλές και πολλά μικρά, όταν γεννιούνται στην ώρα τους, είναι νεκρά ή σοβαρά παραμορφωμένα. “Ένα από τα αρνιά μου γεννήθηκε ακέφαλο» μαρτυρεί ο Julio Magano Umasi, ένας αγρότης σε συνέντευξη στην τοπική τηλεόραση. Έπιασε απαλά το σώμα του ζώου, και το έδειξε στην κάμερα. Ο λαιμός του αρνιού τελειώνει στα δύο αυτιά που πέφτουν το ένα πάνω από το άλλο σε κενό, εκεί όπου θα έπρεπε να είναι το κεφάλι του.
“Τα ζώα δεν γεννιούνται παραμορφωμένα μόνο στο σπίτι”, λέει ο αγρότης. “Η θεία μου έχει μια λάμα με τρία δάχτυλα. Μια αγελάδα μου έχει επίσης τρία δάχτυλα. Αυτό δεν είναι τυχαίο”. Ο ένοχος σύμφωνα με τον ίδιο; Το κοντινό ορυχείο χαλκού, που λειτουργεί η ελβετική εταιρεία Xstrata
Ο Rossinelli Giovanni, ο διαχειριστής περιβάλλοντος του ορυχείου Tintaya είπε στο El Comercio Peru ότι οι δυσπλασίες και οι ασθένειες στα ζώα είναι απλά λόγω της βόσκησης και της ενδογαμίας. Ωστόσο, τα στελέχη του μεταλλείου ήταν ιδιαίτερα πρόθυμα να αποκτήσουν το σώμα του παραμορφωμένου αρνιού, προσφέροντας – μάταια – στον εκτροφέα να το ανταλλάξει με έναν ταύρο και τρόφιμα. Και είχαν καλό λόγο: νερό πρόσφατες αναλύσεις που διεξήχθησαν από ΜΚΟ είναι συντριπτικές για το μεταλλείο. Αναφέρθηκαν υψηλά επίπεδα μολύβδου, χαλκού, καδμίου και αρσενικού (ένα προϊόν που χρησιμοποιείται για την απόληψη του χαλκού) στα ποτάμια της περιοχής. “Οι άνθρωποι είναι πολύ άρρωστοι”, λέει ο αγρότης. “Οι καρκίνοι είναι όλο και συχνότεροι. Η θεία μου πέθανε από καρκίνο. Κάποιος έχει πληρώσει μισθούς. Γιατί τέτοια γενναιοδωρία; Επειδή τα στελέχη του μεταλλείου ξέρουν ότι τα προκαλούν όλα αυτά”.
Παντού γύρω από την εκμετάλλευση του Tintaya, είναι η ίδια ιστορία: αποδεκατισμένα κοπάδια, άρρωστα ζώα … Λένε επίσης για γυναίκες που γέννησαν παραμορφωμενα μωρά. Η ανησυχία εγγυμονεί εξελίξεις. Αλλά για δέκα ημέρες, η ανησυχία έδωσε τόπο στο θυμό. Στις 21 Μαΐου ξέσπασαν διαδηλώσεις στη μικρή πόλη του Espinar…
Η συνέχεια του άρθρου αφηγείται τα δραματικά γεγονότα των τελευταίων ημερών στην περιοχή του Εσπινάρ με τους δυο νεκρούς διαδηλωτές, τους πάνω από 100 τραυματίες και την κήρυξη κατάστασης “εκτάκτου ανάγκης” με περιστολή των δημοκρατικών δικαιωμάτων των κατοίκων (δείτε εδώ). O Δήμαρχος του Εσπινάρ θα περάσει, πέντε μήνες στη φυλακή, ως προληπτικό μέτρο για να κοπάσουν οι αντιδράσεις (πηγή)! Τώρα καταλαβαίνουμε γιατί έγιναν όλα αυτά που διαβάζαμε στις ειδήσεις….
To μεταλλείο Tintaya της Xstrata
Στο WikiNoticia έχουμε και ένα άκρως ενδιαφέρον νέο στοιχείο: έρευνες για βαρέα μέταλλα στον ανθρώπινο πληθυσμό (η ισπανόφωνη πηγή):
11. Στις 10 Φεβρουαρίου 2012, έγινε γνωστή στο Εσπινάρ η μελέτη για τους κινδύνους στην υγεία από την έκθεση σε βαρέα μέταλλα στην επαρχία του Εσπινάρ, από την CENSOPAS (Εθνικό Κέντρο για την Προστασία του Περιβάλλοντος και της Υγείας). Το έγγραφο αυτό τονίζει την ανάγκη διαρκούς παρακολούθησης του πληθυσμού, “… 28 άτομα με επίπεδα υδραργύρου πάνω από το όριο αναφοράς, 24 άτομα με τις τιμές αρσενικού υψηλότερες από το όριο αναφοράς και 10 άτομα με τιμές καδμίου πάνω από το όριο αναφοράς… τα δείγματα νερού έχουν συγκεντρώσεις αρσενικού και υδραργύρου πάνω από τα περιβαλλοντικά πρότυπα ποιότητας … “
Oι ίδιες αναφορές σε τερατογενέσεις και θανάτους ζώων και στο άρθρο της τοπικής εφημερίδας του El Comercio Peru που αναφέρεται πιο πάνω:
Εσπινάρ: Κάτοικοι καταγγέλουν θάνατο ζώων εξ’αιτίας μεταλλευτικών αποβλήτων
Κάτοικοι της κοινότητας Bajo Huancané, που βρίσκεται περίπου δέκα λεπτά από τον καταυλισμό της μεταλλευτικής εταιρείας Xstrata Tintaya στο Εσπινάρ, Κούσκο, ανέφεραν ότι πολλά από τα ζώα τους ψόφησαν ή γεννήθηκαν με δυσμορφίες, σαν αποτέλεσμα του μολυσμένου νερό.
Μια περίπτωση είναι αυτή της Graciela Alcamari (56), η οποία είπε στην El Comercio ότι πριν από λίγες εβδομάδες ψόφησαν 7 αγελάδες της και πολλά πρόβατα που έπιναν νερό από τον ποταμό Tintaya, ο οποίος φέρεται να έχει ρυπανθεί από μεταλλευτικά απόβλητα της εταιρείας, κατά της οποίας έχει κηρυχθεί απεργία επ’ αόριστο που βρίσκεται ήδη στην όγδοη μέρα της.
“Τα λάμα μου έχουν αποβάλει πέντε έμβρυα και τα πρόβατα και οι αγελάδες μου ψόφησαν. Αυτά κάνει η μεταλλευτική εταιρεία εδώ. Εμείς, που ζούμε μόνο από τα ζώα, έχουμε φάει αυτό το κρέας των αγελάδων και των προβάτων”, είπε η χωρική.
Εν τω μεταξύ, άλλος κάτοικος με το όνομα Julius Magano Umasi, δήλωσε ότι το πρόβατό του γέννησε ένα μικρό χωρίς κεφάλι. Oι αναλύσεις που έκανε στο ζώο η Senasa (κρατική υπηρεσία υγιεινής και ασφάλειας της αγρο-κτηνοτροφικής παραγωγής) κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι είχε υψηλές συγκεντρώσεις μολύβδου, καδμίου, χαλκού και αρσενικού.
Ωστόσο, ο διευθυντής της Xstrata Tintaya για περιβαλλοντικά θέματα, Giovanni Rossinelli, υποστήριξε ότι οι ίδιοι χωρικοί έχουν δηλώσει στο Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, ότι οι δυσπλασίες των ζώων τους οφείλονται στα κακά βοσκοτόπια, τις ενδογαμίες και ότι αυτά τα πράγματα συμβαίνουν σε σε όλο το Περού.
