Έγκλημα
Εδώ και δύο χρόνια, όποιος γνωρίζει οικονομικά, από την τελευταία χρηματιστηριακή υπηρεσία μέχρι τους εποπτεύοντες αρμόδιους υπουργούς, αντιλαμβάνεται το «έγκλημα» που συντελείται σε βάρος της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού. Ιδιαίτερα επί των ημερών του Αρθούρου Ζερβού. Όταν ανέλαβε ο εκλεκτός του Γιώργου Παπανδρέου, η επιχείρηση παρουσίαζε σημαντικά κέρδη (που με τη σειρά τους γέμιζαν και τα κρατικά ταμεία), η τιμή της μετοχής βρισκόταν στα 14 ευρώ και η κεφαλαιοποίηση ξεπερνούσε τα 5 δισ. ευρώ. Σήμερα, η μετοχή βρίσκεται στα 2,3 ευρώ, η κεφαλαιοποίηση στα 545 εκατ. και η επιχείρηση παράγει ζημιές, τις οποίες για να αντιμετωπίσει δανείζεται από το κράτος… Ή για την ακρίβεια, με την εγγύησή του, ώστε να πληρώνει και υψηλά επιτόκια. Και όλα αυτά, όταν μόνον το επενδυτικό πρόγραμμα έχει προϋπολογιστεί σε 1,3 δισ. ευρώ (αλλά ποτέ δεν υλοποιήθηκε), ενώ η θεωρητική αξία μόνο των λιγνιτικών κοιτασμάτων ξεπερνά την αποτίμησή της στο χρηματιστηριακό ταμπλό. Επομένως, για να πάρει κάποιος τη ΔΕΗ και να εφαρμόσει και τον αναπτυξιακό σχεδιασμό της, θα πρέπει να τον πληρώσουμε κι από πάνω…
Προφανώς κάτι τέτοιο είχε στο μυαλό του και ο μυστήριος Άγγλος επενδυτής Στέφεν Μπατ, του Silchester fund, που συνεχίζει μεθοδικά να αποσπά τμήματα του «ελεύθερου» μετοχικού κεφαλαίου. Πριν από έναν ακριβώς χρόνο, το «Π» είχε φιλοξενήσει τμήματα της επιστολής του Αλέξανδρου Μωραϊτάκη, του ΣΜΕΧΑ, σχετικά με τα αποθέματα λιγνίτη και τα σενάρια παραχώρησης κοιτασμάτων του. Ο Μωραϊτάκης παρατηρούσε τότε πως η μετοχή της ΔΕΗ καταγράφει αποδόσεις χειρότερες από αυτές της αγοράς. Και έγραφε πως «σίγουρα μέρος της πτώσης οφείλεται και στην πορεία των αποτελεσμάτων της επιχείρησης. Η διοίκηση που επελέγη από opengov, μετά από μακρόχρονη εξέταση βιογραφικών, τι στόχους έχει;»
Οι Γερμανοί
Με αφορμή την παρέμβαση του ΣΜΕΧΑ, ο υπουργός Οικονομικών ζήτησε διευκρινίσεις από τη διοίκηση της ΔΕΗ, αλλά πέραν αυτού ουδέν. Το θέμα ξεχάστηκε, παρά το ότι η χρηματιστηριακή αξία του ομίλου υποχωρούσε όλο και χαμηλότερα με το αγγλικό fund Silchester να αναδεικνύεται σταδιακά σε ισχυρό μειοψηφούντα μέτοχο. Καθώς το fund αυτό κατά κανόνα ενεργεί για λογαριασμό τρίτων πελατών τώρα που το ποσοστό του πλησιάζει το 20%, όλοι διερωτώνται ποιος να βρίσκεται από πίσω…
Ταυτόχρονα, το τελευταίο οκτάμηνο Γερμανοί όσο και άλλοι ξένοι παράγοντες εκδήλωναν ανοιχτά την πρόθεσή τους να δραστηριοποιηθούν στην εγχώρια αγορά ενέργειας, να επενδύσουν σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, να αξιοποιήσουν λιγνιτοφόρες περιοχές. Οι δε Γερμανοί, διά στόματος του υπουργού Οικονομικών, υπερθεμάτιζαν για τον ελληνικό ήλιο και τα μεγαλόπνοα σχέδια για αξιοποίηση και ανάπτυξη. Το περίεργο είναι πως όσο περισσότερο ενδιαφέρονταν οι ξένοι τόσο υποχωρούσε η τιμή της μετοχής, τόσο μειωνόταν η αξία και η καθαρή θέση του ομίλου.
Αρνητική προοπτική
Το γεγονός ότι η ΔΕΗ οδηγείται με μαθηματική ακρίβεια σε οριστική απαξίωση και χρεοκοπία, το διαπίστωσε πρόσφατα σε έκθεσή του ο οίκος Standard and Poor΄s, υποβαθμίζοντας την πιστοληπτική ικανότητα της εταιρείας από «CC» σε «CCC» με αρνητική προοπτική και προειδοποιώντας για ορατό ενδεχόμενο επιλεκτικής χρεοκοπίας. Άλλη μια συνεισφορά των ξένων (λ)οίκων στον άγριο καπιταλισμό, αφού έτσι διευκολύνονται οι ενδιαφερόμενοι να αγοράσουν φτηνότερα. Ο οίκος, βέβαια, κατέγραψε και μια αλήθεια: Μεγάλο μέρος του προβλήματος της ΔΕΗ οφειλόταν τότε στην αδυναμία της επιχείρησης να αναχρηματοδοτήσει τον δανεισμό της. Και, κάπως έτσι, το τελευταίο εξάμηνο η ΔΕΗ εξάντλησε όλες τις γραμμές ρευστότητας που διέθετε και έφτασε στον δανεισμό.
Η αναχρηματοδότηση του δανεισμού της ΔΕΗ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από εξωτερικούς παράγοντες. Όμως η διοίκηση δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει τίποτα απ’ όλα αυτά, παρά τα υπερκέρδη των τελευταίων ετών.
Για τα άθλια οικονομικά αναμφίβολα έπαιξαν ρόλο η κατακόρυφη πτώση των εσόδων της εταιρείας, η μειωμένη ζήτηση ρεύματος και η έκρηξη των ληξιπρόθεσμων λογαριασμών. Όμως και η πρόβλεψη για την αντιμετώπιση των φαινομένων αυτών είναι ευθύνη μιας διοίκησης η οποία πρέπει να μπορεί να προβλέπει. Ιδιαίτερα, δε, όταν διαχειρίζεται μια μονοπωλιακή κατάσταση.
Είναι γνωστό τοις πάσι ότι η ΔΕΗ λειτουργεί με δωρεάν πρώτη ύλη (τα νερά και ο λιγνίτης της – παράνομα αυτός – διατίθενται ακόμη δωρεάν, σαν «εθνικό καύσιμο») και παράγει το πιο φθηνό ρεύμα (…στον κόσμο), το οποίο εγχύει στο σύστημα διανομής με μεγάλο κέρδος. Παρ΄ όλα αυτά, η ίδια βρίσκεται αντιμέτωπη με την οικονομική καταστροφή. Εάν αυτό δεν είναι ευθύνη του κ. Ζερβού, τότε τι είναι;
