Το Άνω και Κάτω Κουφονήσι, νοτιοανατολικά της Νάξου και δυτικά της Αμοργού, ανήκουν στην ομώνυμη κοινότητα, η οποία περιλαμβάνει εκτός από τα δύο Κουφονήσια και το νησί Κέρος, καθώς και αρκετές μικρότερες νησίδες γύρω από αυτά.
Το Άνω Κουφονήσι έχει πληθυσμό 366 κατοίκους, κύρια ασχολία των οποίων είναι η αλιεία και σε μικρότερο βαθμό η κτηνοτροφία, ενώ το Κάτω Κουφονήσι είναι σχεδόν ακατοίκητο, καθώς διαθέτει μόνο μερικές κατοικίες ψαράδων και κατοικείται κυρίως το καλοκαίρι, ενώ προτιμάται και από τους campers. Eκεί βρίσκεται και μια γραφική εκκλησία αφιερωμένη στην Παναγία, που είναι κτισμένη επάνω σε αρχαία ερείπια.
Φτάνοντας στο νησί, ο λευκός ανεμόμυλος που δεσπόζει στα αριστερά του λιμανιού μοιάζει να καλωσορίζει τον επισκέπτη, ενώ πιο πάνω απλώνεται η χώρα, ένα πρότυπο κυκλαδικής αρχιτεκτονικής, με άσπρα και γαλάζια σπιτάκια που ταιριάζουν με το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου.
Σπουδαία μέρη που αξίζει κανείς να επισκεφτεί κατά τη διαμονή του στα Κουφονήσια είναι το κεντρικό και πίσω λιμάνι, το αλιευτικό καταφύγιο, το καρνάγιο, οι μύλοι και οι εκκλησίες του Αγ.Γεώργιου, του Αγ.Νικόλα και του Προφήτη Ηλία, ενώ μια σπάνια εμπειρία για κάθε επισκέπτη, είναι οι βραδιές με πανσέληνο στο νησί και κυρίως η θέα της Κέρου στο σεληνόφως.
Στο νησί δεν υπάρχουν ασφαλτοστρωμένοι δρόμοι, γεγονός που καθιστά περιττό το αυτοκίνητο ή τη μοτοσικλέτα. Επιπλέον, όλες οι διαδρομές καλύπτονται με τα πόδια, με καΐκια προς τις παραλίες και με ποδήλατα που ενοικιάζονται στο νησί.
Δείτε τον χάρτη των Κουφονησίων με σημεία ενδιαφέροντος εδώ: www.koufonisia.gr/map.htm.
Οι πανέμορφες παραλίες
Σ' όλο το μήκος της ακτής του νησιού, από τον «Παριανό», το χειμερινό λιμάνι στα δυτικά, ως το «Πορί» στα ανατολικά, οι παραλίες του νησιού είναι μαγευτικές, όλες σχεδόν αμμώδεις και συμπληρώνουν τη μαγευτική εικόνα του νησιού. Ακόμη και η παραλία στο λιμάνι, έχει γαλαζοπράσινα νερά!
Ένα μονοπάτι παράλληλο με τη νότια ακτογραμμή του νησιού σας επιτρέπει να δείτε και να επιλέξετε την παραλία που σας ταιριάζει, ενώ υπάρχει και δρόμος προς το Πορί, από το εσωτερικό του νησιού. Η παραλία Φοίνικας (ή Χαροκόπου), με την ομώνυμη ταβέρνα-καφέ και η παραλία Φανός με το beach bar, είναι οι πρώτες που θα βρείτε, παίρνοντας το μονοπάτι προς το Πορί, ενώ λίγο πιο μετά, θα βρείτε την παραλία της Ιταλίδας (ή αλλιώς της Πλατειάς Πούντας).
Μετά την Ιταλίδα υπάρχουν πολλοί μικροί όρμοι με λίγη άμμο και βότσαλα καθώς και πολλές βραχοσπηλιές, με πιο ενδιαφέρον σημείο τη λεγόμενη "Πισίνα", μια μεγάλη τρύπα στο βράχο που μοιάζει με πισίνα.
Το Πορί είναι η πιο απομακρυσμένη παραλία, περίπου 4 χλμ. από την Χώρα αλλά πραγματικά αποτελεί «αποκάλυψη»! Πρόκειται για μια μεγάλη αμμουδιά με εντυπωσιακά τιρκουάζ νερά, από τις καλύτερες παραλίες των Κυκλάδων.
Λίγο μετά το Πορί, στα βορειοανατολικά του νησιού, βρίσκεται το Γάλα, μια παραλία που πήρε το όνομά της από το άσπρο χρώμα του ασβεστίου που αφήνει το χαλίκι στα νερά της. Για να την βρείτε, καλό είναι να ρωτήσετε κάποιον ντόπιο.
Έχετε υπόψη σας ότι ο παραλιακός δρόμος στην πράξη αποδεικνύεται πιο μακρύς απ' ότι φαίνεται στο χάρτη αλλά και ότι είναι σαφώς ωραιότερη διαδρομή από το δεύτερο δρόμο που είναι χαραγμένος στο εσωτερικό του νησιού. Δίπλα στο μονοπάτι θα συναντήσετε λευκά κρινάκια, ένα σπάνιο είδος, που μόνο στις Κυκλάδες συναντάται. Ακόμα υπάρχουν παραλίες και στο Κάτω Κουφονήσι που η προσέγγισή τους γίνεται μόνο με καΐκι. Οι παραλίες έχουν χοντρή άμμο και προσφέρονται για ήσυχες διακοπές και απομόνωση.
