Η αναγνώριση των οικονομικών δυσχερειώνυποχρεώνει τον Γάλλο πρόεδρο να «βάλει νερό στο κρασί του» στην αντιπαράθεση με τη Γερμανίδα καγκελάριο, κάτι που φάνηκε και στον συμβιβαστικό τόνο των δηλώσεών τους κατά τους πανηγυρικούς εορτασμούς στη Ρεμς.
Ο Ολάντ προσπάθησε να συνδυάσει την «εθνική κυριαρχία» με την «προσήλωση στην Ευρώπη», ενώ η Μέρκελ επέμεινε στη «συμπλήρωση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης με μια πολιτική ένωση». Ο Ολάντ, όμως, βρίσκεται αντιμέτωπος με τα συμπεράσματα του Ελεγκτικού Συνεδρίου, από το οποίο ζήτησε γενική εκτίμηση για την κατάσταση της χώρας και αυτό αποκάλυψε ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να καλύψει ένα κενό περίπου 34 δισεκατομμυρίων ευρώ για τα επόμενα δύο χρόνια, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μείωση του ελλείμματος.
Ο Ολάντ και η κυβέρνησή του έσπευσαν αμέσως να εξορκίσουν τη λέξη «λιτότητα», τονίζοντας ότι θα υπάρξει αύξηση των φόρων, θα υπάρξουν περικοπές δαπανών, αλλά δεν πρόκειται να συζητηθεί η επιβολή λιτότητας, καθώς στόχος της κυβέρνησης είναι να αποφύγει μια δημοσιονομική πολιτική η οποία πλήττει την οικονομική δραστηριότητα.
Μειούμενα έσοδα
Τώρα το μεγάλο ζήτημα είναι τα συνεχώς μειούμενα έσοδα του κράτους σε ένα πλαίσιο υποτονικής οικονομικής δραστηριότητας. Έτσι, θα πρέπει να βρεθούν περίπου 6-10 δισεκατομμύρια ευρώ από νέα έσοδα ή από περιορισμούς δαπανών για να περιοριστεί το έλλειμμα του 2011 και να πέσει από το 5,2% του ΑΕΠ στο 4,5% φέτος.
Όμως, οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι θα υπάρξει έλλειμμα 32 δισεκατομμυρίων ευρώ για να περιοριστεί το έλλειμμα του 2013 στο 3%. Η κατάσταση θα χειροτερεύσει αν οι προβλέψεις για την ανάπτυξη αναθεωρηθούν ακόμη περισσότερο προς τα κάτω από το σημερινό 0,4% για το 2012 και το 1% για το 2013. Σήμερα το επίπεδο του χρέους της Γαλλίας βρίσκεται στο 89,3% του ΑΕΠ και μάλλον θα ξεπεράσει το 90% ώς το τέλος του χρόνου, φέρνοντας τη Γαλλία κάτω από την ίδια πίεση από τις αγορές στην οποία βρέθηκαν η Ιταλία και η Ισπανία…
Ο Ολάντ δεν έκρυψε προεκλογικά τις διαθέσεις του, έστω και αν αρνείται τώρα τη λέξη «λιτότητα». Επανειλημμένα είχε πει ότι η αύξηση των φόρων και ο περιορισμός των δαπανών είναι αναπόφευκτα για να αντιμετωπιστεί το χρέος. Προσπαθεί όμως να συνδυάσει αυτά τα μέτρα με την ενίσχυση της ανάπτυξης, επιδιώκοντας η εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών να επιβαρύνει σε μεγάλο βαθμό τους πλουσιότερους Γάλλους, κάτι το οποίο δεν γινόταν τον καιρό του Σαρκοζί!
Η θέση του Ολάντ είναι ότι ο λαός πρέπει να δει ότι μολονότι η συλλογική προσπάθεια θα είναι μακρόχρονη και δύσκολη, θα είναι δίκαιη και θα αφορά τους πάντες. Έτσι, αποφασίστηκε πάγωμα των κρατικών δαπανών για φέτος και βαθιές περικοπές σε ορισμένα υπουργεία, έστω και αν τηρηθεί η δέσμευση για τη δημιουργία 100.000 νέων θέσεων εργασίας στην αστυνομία, τις κοινωνικές υπηρεσίες και την εκπαίδευση.
Ο Ολάντ επιχειρεί να προσφέρει σε ορισμένες κατηγορίες, ενώ ταυτόχρονα φορολογεί σκληρότερα κάποιες άλλες, ώστε να αξιοποιήσει τα οφέλη της λιτότητας, χωρίς να παραδέχεται ότι την εφαρμόζει. Έτσι, οι πλούσιοι, οι τράπεζες και οι μεγάλες επιχειρήσεις θα φορτωθούν το μεγαλύτερο τμήμα των 7,2 δισεκατομμυρίων ευρώ στις αυξήσεις φόρων για φέτος. Η Γαλλία, η μοναδική χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που φορολογεί τον πλούτο, θα αυξήσει αυτό τον φόρο με μια εφάπαξ φορολόγηση για φέτος όσων κερδίζουν πάνω από 1,3 εκατομμύρια τον χρόνο. Ταυτόχρονα, θα αυξηθεί ο φόρος κληρονομιάς, ενώ θα επιβληθούν νέοι φόροι στα κέρδη των τραπεζών, στα μερίσματα, στα μπόνους…
Ήδη, περιορίστηκαν οι μεγάλοι μισθοί των στελεχών στους κρατικούς οργανισμούς.
Το μεγάλο ζήτημα είναι πώς θα συνδυαστούν οι αυξήσεις των φόρων με την ανάγκη για αυστηρή περικοπή των δημοσίων δαπανών. Στο επίπεδο της κοινής γνώμης, αυτό που ευνοεί τον Ολάντ στο ζήτημα των φόρων είναι ότι τα μέτρα αναμένονταν και θεωρούνται δικαιολογημένα λόγω του ελλείμματος, ενώ η κατανομή των βαρών μοιάζει να είναι πολύ πιο δίκαιη από ό,τι τον καιρό του Σαρκοζί, όταν ο κόσμος είχε την εντύπωση ότι ευνοούσε μόνο τους πλούσιους φίλους του!
...επί δεξιά
Πολλοί παρομοιάζουν αυτή την πρώτη φάση του Ολάντ με την πρώτη φάση της διακυβέρνησης του Φρανσουά Μιτεράν, μετά τη θριαμβευτική νίκη του το 1981, η οποία ακολουθήθηκε από γενναίες παροχές, εθνικοποιήσεις κ.λπ. Αλλά μέσα σε δύο χρόνια, ο τότε πρόεδρος έκανε μια εντυπωσιακή στροφή και άρχισε τις περικοπές και τις ιδιωτικοποιήσεις. Πολλοί αναρωτιούνται, λοιπόν, αν οι συνεχείς αναφορές του Ολάντ στον Μιτεράν αφορούν την πρώτη φάση του ή τη δεύτερη. Γιατί στη δεύτερη φάση τα μεγάλα έντυπα των ΗΠΑ επέκριναν την πολιτική του Κλίντον με τις αυξήσεις φόρων και τον καλούσαν να υιοθετήσει την… πραγματιστική προσέγγιση του Μιτεράν με τη μείωση των φόρων και την απεριόριστη οικονομική ελευθερία!...