αγοράσεις λίγη χαρά, πριν τα χρήματα σου χάσουν την αξία τους.
Οι Ρώσοι περιμένοντας να τους«χτυπήσει» η κρίση, προτιμούν να ξοδεύουν τον μισθό τους στο πλησιέστερο εμπορικό κέντρο, παραπονούμενοι ταυτόχρονα όμως, ότι δεν είναι ο κατάλληλος καιρός για να … ξοδεύουν. Αφού λοιπόν σύντομα η οικονομική τους κατάσταση θα χειροτερεύσει και ίσως χάσουν και αυτό τον μίζερο μισθό, τι τους απομένει να κάνουν; Γιατί να στερήσουν από τον εαυτό τους μια νέα μπλούζα ή το καινούργιο iPhone;
Δεν υπερβάλουμε καθόλου. Σύμφωνα με την μελέτη της Boston Consulting Group (BCG), που δημοσιεύτηκε στα τέλη Ιουνίου, το 60% του πληθυσμού της Ρωσίας(περισσότεροι από κάθε άλλη χώρα της ομάδας BRIC-Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα), υποστηρίζει ότι η κρίση επέδρασε πάνω του άμεσα και αρνητικά. Μόνο το 29% των ερωτηθέντων περιμένει ότι η οικονομική κατάσταση θα βελτιωθεί μέσα στο χρόνο. Σύμφωνα με την εταιρεία Nielsen, το 69% πιστεύει ότι τώρα δεν είναι η καλύτερη εποχή για αγορές. Παρ’όλα αυτά, όμως, οι Ρώσοι αγοράζουν συνέχεια.
Το τέλος της αποταμίευσης.
«Η αποταμίευση, γι’ αυτό και λέγεται αποταμίευση. Είναι η δημιουργία κάποιου αποθέματος σε περίπτωση πτώσης από ενδεχόμενο κραχ. Αν δεν υπάρχουν αποταμιευμένοι πόροι για μια μαύρη μέρα, τότε σε περίπτωση κλυδωνισμών από την κρίση, θα πέσει η ποιότητα της ζωής μας και είναι δύσκολο να προβλέψουμε πως αυτό θα επηρεάσει τελικά σε εθνικό επίπεδο.Συνήθως, σε περίπτωση οικονομικής κρίσης, τη λύση καλείται να δώσει το κράτος. Αλλά σε συνθήκες της οικονομίας της αγοράς, οι άνθρωποι πρέπει να είναι υπεύθυνοι για τον εαυτό τους», τόνισε ο επικεφαλής του Εργαστηρίου Πειραματικής Οικονομίας, της Ανώτατης Οικονομικής Σχολής, Αλεξέϊ Μπελιάνιν. Μόνο που,αρκετοί Ρώσοι καταναλωτές δεν σκέφτονται καν για την ευθύνη. Αυτό που θέλουν, είναι η ευτυχία.
Δεν είναι ότι δεν υπάρχει στη χώρα άλλου είδους ψυχαγωγία, εκτός από τη «θεραπεία» του shopping. Υπάρχει. Ο αθλητισμός, ο κινηματογράφος, το θέατρο και, όπως παρατηρεί ο κ.Μπελιάνιν,τα … συλλαλητήρια. Η συμμετοχή στα μίτινγκ, είναι επίσης διασκέδαση (!). Αλλά οι Ρώσοι, μας λέει η καθηγήτρια του Ινστιτούτου Ψυχιατρικής της Μόσχας Τ.Κλιμένκο,«δεν έχουν συνηθίσει να πηγαίνουν από παιδιά στον κινηματογράφο και στο θέατρο.Ενώ για shopping… τα εμπορικά κέντρα είναι μια γνωστή πρωτόγονη ηδονή, η οποία μας είναι γνωστή από την παιδική ηλικία. Και αναπαράγεται σαν διασκέδαση, γιατί αισθανόμαστε πολύ όμορφα όταν αγοράζουμε ένα ακόμα ζευγάρι παπούτσια».
Η φτήνια τρώει τον παρά…
Ωστόσο, όπως δημοσιεύτηκε στο site mvideo, τα τελευταία δύο χρόνια που η κρίση υποχώρησε λίγο και τα καταναλωτικά δάνεια έχουν γίνει πιο προσιτά, καταγράφεται μια σταδιακή ανακατανομή της ζήτησης «υπέρ των προϊόντων μέσης τιμής. Αυτό είναι ιδιαίτερα αισθητό στα ηλεκτρονικά-ψηφιακά προϊόντα. Στις τηλεοράσεις, στα κινητά τηλέφωνα, στους υπολογιστές και στις ψηφιακές κάμερες», είπε ο εκπρόσωπος του site. «Οι καταναλωτές επιλέγουν τις πιο σύγχρονες τεχνολογίες και τα πιο ακριβά προϊόντα, αλλά όχι τα πολυτελή». Το πορτοφόλι αδειάζει, αλλά υπάρχει η αίσθηση ότι τα χρήματα δαπανήθηκαν σωστά.
Με τα προϊόντα τροφίμων, η κατάσταση είναι κάπως διαφορετική. Από τις παρατηρήσεις της X5 Retail Group, «υπάρχει μια σταδιακή απομύζηση του μεσαίου τμήματος και η ζήτηση μεταφέρεται στην "οικονομική" κατηγορία». Το ίδιο γίνεται και στις ακριβές κατηγορίες. Αυξάνονται σημαντικά οι προτιμήσεις των ειδών πολυτελείας και αντίστοιχα έχει κορεστεί η ζήτηση στον τομέα των προϊόντων της κατηγορίας "premium"». Δεν αποκλείεται όμως, οι μεταβολές αυτές να είναι απλά ενδείξεις ωριμότητας του καταναλωτή.
Από την άλλη πλευρά, το ποσοστό εκείνων που σχεδιάζουν να αγοράσουν ακριβότερα αγαθά και υπηρεσίες, μειώθηκε στο 18% (4% λιγότερο απ’ ότι το 2011). Και το 43% των ερωτηθέντων επιβεβαίωσαν ότι η κρίση τους έχει αναγκάσει να αλλάξουν τις συνήθειες τους. Αναβάλλουν τις μεγάλες αγορές, προσπαθούν να βρουν τις καλύτερες τιμές και δεν χάνουν καμία ευκαιρία να αγοράζουν φτηνότερα, χρησιμοποιώντας τις διαφημιστικές προσφορές.
Φόβος για το μέλλον.
«Κάτω από το φόβο για νέα κρίση, με την υποτίμηση του νομίσματος και την αύξηση του πληθωρισμού, οι πολίτες προτιμούν να μην συσσωρεύουν κεφάλαια στις Τράπεζες, αλλά δαπανούν διαρκώς για αγαθά»,δήλωσε η αναλύτρια της Raiffeisenbank, Μαρία Πομέλνικοβα. Η ίδια, σημείωσε ότι αυτό το μοντέλο διαχείρισης των χρημάτων, είναι τυπική ρώσικη συμπεριφορά σε καταστάσεις κρίσης. Μεταξύ των ερωτηθέντων της BCG, το 18% λέει ότι θα ξοδέψει χρήματα, διότι είναι επικίνδυνο να κάνει οικονομία. «Η διαχείριση χρημάτων, είναι η απόλυτη αβεβαιότητα. Ρούβλια, ευρώ,δολάρια. Σε όποιο νόμισμα και να επενδύσεις, είναι το ίδιο πιθανό να καταρρεύσει. Τα εμπορεύματα σε αυτήν την κατάσταση, φαίνονται σαν πιο αξιόπιστη αξία», λέει η ίδια.
Άλλες επενδυτικές επιλογές, εκτός από τα καταναλωτικά αγαθά, δεν μπορούν να δουν οι άνθρωποι, συμφωνεί ο κ.Μπελιάνιν. Φυσικά, μπορείτε να βάλετε τα ρούβλια σε καταθετικό λογαριασμό με επιτόκιο 9 - 10% ετησίως, που θα δώσει κάποιο κέρδος (το σημερινό επίπεδο του πληθωρισμού σε ετήσια βάση είναι λιγότερο από 4%), αλλά η εμπιστοσύνη στις Τράπεζες είναι μάλλον χαμηλή, παρά την εγγύηση των καταθέσεων. Μπορείτε, θεωρητικά, να αγοράσετε μετοχές, αλλά ποιος ξέρει τι θα συμβεί μελλοντικά με την χρηματιστηριακή αγορά; Και οι «λαϊκές IPO» είναι απίθανο να έχουν συμβάλει στην διεύρυνση της λαϊκής βάσης των παικτών στο Χρηματιστήριο. Οσον αφορά το Real Estate; Δεν είναι για τον οποιονδήποτε. Κοσμήματα και πολυτελείς λίθοι; Και μετά,τι θα τα κάνεις;
Στη Ρωσία έχουμε μια μη φυσιολογική,ιδιόμορφη κατάσταση. Ο πληθυσμός δεν έχει αξιόπιστους τρόπους για να αποταμιεύσει και δεν είναι έτοιμος να αναλάβει την ευθύνη για το δικό του μέλλον. Μια τέτοια κατάσταση, είναι πιθανό κατά την περίοδο ενός μεγάλου κραχ, είτε να οδηγήσει τη χώρα σε κήρυξη στρατιωτικού νόμου, είτε στον κομμουνισμό. Αλλά υπό κανονικές συνθήκες, αυτό δεν μπορεί να συμβεί. Ειδικά στη σύγχρονη κοινωνία,όταν οι άνθρωποι θα πρέπει με οικονομικά εργαλεία να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους.
