Τόσο η οικονομική ύφεση που μαστίζει την Ελλάδα αλλά και πολλές χώρες της ευρωζώνης, όσο και ο σκληρός και αθέμιτος ανταγωνισμός από τις αεροπορικές εταιρίες χαμηλού κόστους (low cost) είναι οι βασικοί λόγοι που η μια αεροπορική εταιρία μετά την άλλη βγάζει από το πτητικό της πρόγραμμα, είτε τελικά, είτε προσωρινά, το αεροδρόμιο «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης.
Με την έναρξη του χειμερινού προγράμματος δρομολογίων (28 Οκτωβρίου) των πτήσεων από/προς το «Μακεδονία», και σε αρκετές περιπτώσεις και νωρίτερα, οι επιλογές των ταξιδιωτών για απευθείας σύνδεση της Θεσσαλονίκης με πόλεις του εξωτερικού θα είναι αισθητά μειωμένες. Και μάλιστα, πέρα των τακτικών αεροπορικών εταιριών που έχουν λάβει αποφάσεις για διακοπή πτήσεων, έρχονται να προστεθούν και low cost εταιρίες, μία από τις οποίες επιδοτούνται από τον Οργανισμό Τουρισμού Θεσσαλονίκης.
Τι φταίει όμως και το φαινόμενο έχει πάρει τόσο μεγάλες διαστάσεις; Σίγουρα είναι ο σκληρός –κάποιοι τον χαρακτηρίζουν αθέμιτο- ανταγωνισμός ανάμεσα στις τακτικές (παραδοσιακές) αεροπορικές εταιρίες και στις εταιρίες χαμηλού κόστους. «Oσο περισσότερες πτήσεις από low cost εταιρίες θα γίνονται, τόσο οι πτήσεις των τακτικών θα περιορίζονται» τονίζει στον «ΑτΚ» παράγοντας της τουριστικής αγοράς. Ο ίδιος προσθέτει ακόμη ότι αυτή που ακολουθεί θα είναι μια «χρονιά αναμονής», ενώ σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση της Ενωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης (ΕΞΘ) «η απουσία στρατηγικής αερομεταφορών, τόσο σε κεντρικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο, όπως είναι η Θεσσαλονίκη, δυσχεραίνει το συντονισμό των αρμόδιων φορέων και ενθαρρύνει σπασμωδικές κινήσεις με αναμφίβολα αποτελέσματα, όπως συνέβη στην περίπτωση της Ryanair, η οποία επιδοτήθηκε αλόγιστα και χωρίς συγκεκριμένο σχεδιασμό».
«Χρηματοδοτοτούμε χωρίς στρατηγική αερομεταφορών και είναι κάτι που μπορεί να τινάξει τις αερομεταφορές μιας χώρας στον αέρα. Εδώ πρέπει να παρέμβει καταλυτικά το κράτος» τονίζει στον «ΑτΚ» ο πρόεδρος της ΕΞΘ, Αριστοτέλης Θωμόπουλος, ο οποίος και προσωπικά και ως φορέας υπήρξε αντίθετος από την αρχή σχετικά με τη χρηματοδότηση. «Ημουν κάθετα αντίθετος από την αρχή, να μην πληρώσουμε και να μην μπει η υπογραφή, δεν ήμουν αντίθετος στην έλευση αερομεταφορέα χαμηλού κόστους εταιρίας, ήμουν αντίθετος με τη μέθοδο και τη διαδικασία», επισημαίνει ο κ. Θωμόπουλος.
Το φαινόμενο Ryanair
Οπως όλα δείχνουν, μέσα στη γενικότερη απογύμνωση της πόλης έρχεται να προστεθεί και η «πέτρα του σκανδάλου», η χαμηλού κόστους ιρλανδική αεροπορική εταιρία Ryanair.
Η εταιρία εγκαινίασε τις πτήσεις της από/προς το αεροδρόμιο «Μακεδονία» στις 12 Απριλίου 2011, γιορτάζοντας την έναρξη της λειτουργίας της στη Θεσσαλονίκη. Για μια επιτυχημένη συνεργασία μεταξύ της Θεσσαλονίκης και της αεροπορικής εταιρίας μιλούσαν τότε οι αρμόδιοι σε θέματα τουρισμού, ενώ αναφέρθηκαν και στην ανατροπή του γενικού αποκλεισμού της Θεσσαλονίκης.
Η Ryanair είχε συνάψει συμφωνία συνεργασίας για τρία έτη και επιδοτείται από τον Οργανισμό Τουρισμού Θεσσαλονίκης (ΟΤΘ) με το ποσό των 350.000 ευρώ ετησίως. Σύμφωνα με παράγοντες του τουριστικού κλάδου, η συγκεκριμένη κίνηση από πλευράς Οργανισμού έγινε για να τονώσει το τουριστικό ρεύμα στη Θεσσαλονίκη. Ο ΟΤΘ από την πλευρά του υποστηρίζει ότι έφερε κόσμο στην πόλη, η δε ΕΞΘ επισημαίνει ότι δεν επωφελήθηκε η Θεσσαλονίκη, αλλά κυρίως η Χαλκιδική και ότι τα ανταποδοτικά οφέλη από την Ryanair δεν ήταν τα αναμενόμενα.
«Εμείς ως Ενωση συνεισφέραμε στον Οργανισμό, και σε χρήμα και σε είδος, όπου μέσω της φιλοξενίας των ξενοδοχείων-μελών μας βάλαμε σε δυο χρόνια 56.000 ευρώ», επισημαίνει ο πρόεδρος της ΕΞΘ, κ. Θωμόπουλος.
Η συμφωνία ανάμεσα στη Ryanair και τον Οργανισμό Τουρισμού Θεσσαλονίκης ήταν για τέσσερα δρομολόγια (Λονδίνο, Βρυξέλλες, Στοκχόλμη και Οσλο), ενώ σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα η εταιρία πρόσθεσε κι άλλους προορισμούς, δίχως επιδότηση, φτάνοντας αυτή τη στιγμή τους 13. Στα μέσα της άνοιξης-αρχές καλοκαιριού του τρέχοντος έτος, ζήτησε από τον Οργανισμό χρήματα και για τα υπόλοιπα δρομολόγια που πρόσθεσε στο πτητικό της πρόγραμμα. Ο Οργανισμός από την πλευρά του αντέδρασε, λέγοντας ότι δεν έχει χρήματα για περαιτέρω χρηματοδότηση. Δεν έχει χρήματα, όχι μόνο για τα επιπλέον δρομολόγια που ζητάει η αεροπορική εταιρία, αλλά ούτε και για τα συμφωνημένα. Ζητάει λοιπόν, από την αεροπορική εταιρία ένα γενικότερο «κούρεμα», ενώ σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες ο αερομεταφορέας έχει να δει το «χρώμα του χρήματος» από το Φεβρουάριο.
Από την πλευρά του ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού και Τουρισμού, Σπύρος Πέγκας, σημειώνει στον «ΑτΚ» ότι «βρισκόμαστε σε διαπραγμάτευση με την αεροπορική εταιρία, λόγω των σημερινών δεδομένων ζητούμε σχετική αναδιάρθρωση της επιδότησης».
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η κρατική ενίσχυση ή άλλες κρατικές παρεμβάσεις που στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό απαγορεύονται. Στόχος της απαγόρευσης είναι η εξασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισµού για όλες τις επιχειρήσεις αλλά και η προστασία της εσωτερικής αγοράς και των συμφερόντων των καταναλωτών. Κάτι τέτοιο σημαίνει ότι εφόσον επέμβει η Επιτροπή Ανταγωνισµού της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μπορεί να οδηγήσει τον Οργανισμό Τουρισμού Θεσσαλονίκης, και κάθε φορέα, στο δικαστήριο, αφού η συγκεκριμένη κίνηση θεωρείται παράνομη.
«Κόβει» πτήσεις;
Ηδη, από τα τέλη Σεπτεμβρίου, από τα συστήματα της αεροπορικής εταιρίας απουσιάζουν σε σχέση με τη σημερινή εικόνα επτά δρομολόγια και διατηρούνται έξι (Πάφος, Βρυξέλες, Ρώμη, Βουδαπέστη, Μιλάνο, Λονδίνο). Πέντε από αυτά -πλην του Λονδίνου- θα έχουν μονοπωλιακό χαρακτήρα.
«Εφόσον λοιπόν οι πέντε προορισμοί θα είναι μονοπώλιο από μια εταιρία, θα εξακολουθήσουν να είναι οι ναύλοι χαμηλού κόστους;», εκφράζει την αγωνία του ο πρόεδρος της Ενωσης Ταξιδιωτικών Γραφείων Μακεδονίας Θράκης (ΕΤΓΜ-Θ), Βύρων Θεολόγης.
«Εμείς τους θέλουμε όλους στη Θεσσαλονίκη, αλλά να υπάρχει μια ισορροπία, να μη φύγουν όλες οι παραδοσιακές εταιρίες και μείνουν μονάχα οι low cost», τονίζει στον «ΑτΚ» ο κ. Θεολόγης, προσθέτοντας παράλληλα ότι «μιλούσαμε με το δήμαρχο για μια πόλη που θα ενώνει τα Βαλκάνια, και ξαφνικά, ένα χρόνο μετά, βρεθήκαμε σε μια πόλη απομονωμένη».
Μετά από επικοινωνία του «ΑτΚ» με την αεροπορική εταιρία σχετικά με τη διακοπή των δρομολογίων εκδόθηκε η παρακάτω ανακοίνωση: «Το χειμερινό πτητικό πρόγραμμα δρομολογίων της Ryanair δεν έχει ολοκληρωθεί, και ποτέ δε σχολιάζουμε φήμες ή εικασίες σχετικά με τις πτήσεις. Το τελικό πρόγραμμα της χειμερινής περιόδου θα είναι διαθέσιμο έως τα τέλη Σεπτεμβρίου».
Να σημειώσουμε ότι αντίστοιχες κινήσεις διακοπής πτήσεων της συγκεκριμένης αεροπορικής εταιρίας έγιναν πρόσφατα στη Ρόδο και στην Κω. Στελέχη της τουριστικής αγοράς επισημαίνουν ότι στα συγκεκριμένα νησιά η Ryanair επιδοτήθηκε για μικρό αριθμό δρομολογίων και παρά το γεγονός ότι δε χρηματοδοτήθηκε το χειμώνα, στο καλοκαιρινό της πρόγραμμα πρόσθεσε αρκετούς προορισμούς. Τελικώς, μήπως η συγκεκριμένη αεροπορική εταιρία θα πετούσε και δίχως την επιδότηση από τους τοπικούς φορείς των εκάστοτε τόπων;
Θεσσαλονίκη-Ζυρίχη τέλος
Η πρόσφατη ανακοίνωση του ελβετικού αερομεταφορέα Swiss International για διακοπή της ανταπόκρισής του στην πτήση Θεσσαλονίκη-Ζυρίχη, μετά από παρουσία 32 ετών στην πόλη, αποτελεί ήδη τεράστιο πλήγμα για την εξωστρέφεια της ευρύτερης περιοχής. Πολύ περισσότερο που σχεδόν καθημερινά η συγκεκριμένη πτήση πετάει με πληρότητες που αγγίζουν το 100%.
«Οι οικονομικοί λόγοι και η γενικότερη αναδιάρθρωση των δρομολογίων μας οδήγησαν στο να διακόψουμε την πτήση, η οποία με τους ναύλους που είχαμε δεν ήταν κερδοφόρα, ενώ επιπροσθέτως, λόγω της ώρας, απασχολούσαμε αρκετά πληρώματα», τονίζει στον «ΑτΚ» ο περιφερειακός διευθυντής της Swiss σε Ελλάδα και Τουρκία, κ. Γιάννης Ζωγραφάκης.
Να σημειώσουμε ότι η τελευταία πτήση από Ζυρίχη θα πραγματοποιηθεί στις 27 Οκτωβρίου 2012 και από Θεσσαλονίκη στις 28 Οκτωβρίου 2012.
Συρρίκνωση των δρομολογίων
Πέρα της διακοπής της ανταπόκρισης της γραμμής Θεσσαλονίκη-Ζυρίχη και άλλες αεροπορικές εταιρίες προχωρούν σε περικοπές και αναστολές δρομολογίων λόγω της οικονομικής ύφεσης και του σκληρού ανταγωνισμού.
Ετσι λοιπόν, η Alitalia, η οποία συνδέει τη Θεσσαλονίκη με τη Ρώμη από το 1998, από 1η Οκτωβρίου 2012, λόγω ανταγωνισμού με τις low cost εταιρίες, διακόπτει τις πτήσεις της και τις επαναφέρει από 1η Απριλίου του 2013.
Το ίδιο συμβαίνει και με την British Airways, με παρουσία στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» από το Μάρτιο του 2005, η οποία θα διακόψει τη σύνδεση Θεσσαλονίκη-Λονδίνο (Gatwick) στις 2 Νοεμβρίου 2012 και θα την επαναφέρει με την έναρξη του θερινού προγράμματος, αρχές Απριλίου του 2013, με τέσσερις πτήσεις την εβδομάδα (Δευτέρα, Τετάρτη, Παρασκευή, Σάββατο).
Η Austrian Airlines, με μια παρουσία τουλάχιστον 40 χρόνων στην πόλη της Θεσσαλονίκης, έως τα τέλη Οκτωβρίου 2012 θα πετάει καθημερινά για Βιέννη, ενώ το χειμώνα, σύμφωνα με τους υπευθύνους, θα πετάει τρεις φορές την εβδομάδα, «παρά τις δυσκολίες και την οικονομική ύφεση».
Να υπευνθυμίσουμε ότι ήδη έχουν διακόψει τις πτήσεις τους οι τσέχικες αερογραμμές CSA προς/από Πράγα, η ουγγρική Malev προς/από Βουδαπέστη, η οποία στις 3 Φεβρουαρίου 2012 κήρυξε πτώχευση, η Olympic Air στο δρομολόγιο Θεσσαλονίκη-Τίρανα που είχε ζωή για μόλις τρεις μήνες (Δεκέμβριος 2011-Μάρτιος 2012) ενώ η easyJet από τα τέλη Οκτωβρίου διακόπτει τη γραμμή προς Ντόρτμουντ για το λόγο ότι κλείνει η βάση της εταιρίας στο Ντόρτμουντ.
Η επιστολή του υπουργού
Ηδη την εβδομάδα που διανύσαμε, ο υπουργός Μακεδονίας Θράκης, Θόδωρος Καράογλου, κάλεσε σε σύσκεψη τους τοπικούς φορείς της πόλης, έτσι ώστε να κατατεθούν κάποιες προτάσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Κατόπιν κοινής απόφασης εστάλη επιστολή στους εμπορικούς διευθυντές τεσσάρων αεροπορικών εταιριών, που έχουν εκφράσει τη βούληση να διακόψουν τις πτήσεις τους προς/από Θεσσαλονίκη (CSA, Swiss International, British Airways, Alitalia) καλώντας τους στην πόλη, προκειμένου να συζητήσουν για ποιο λόγο σκοπεύουν να προχωρήσουν σ' αυτήν την ενέργεια και πώς μπορούν να αντιμετωπίσουν το ζήτημα.
Σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού Μακεδονίας Θράκης, υπάρχει ελπίδα «ότι θα υπάρξει ανταπόκριση, καθώς η πληροφόρηση που έχουμε είναι πως οι συγκεκριμένες αεροπορικές εταιρίες είναι διατεθειμένες να κουβεντιάσουν και, αν λυθούν κάποια προβλήματα που υπάρχουν, να συνεχίσουν τις πτήσεις από και προς τη Θεσσαλονίκη».
agelioforos.gr
