τομέα και να μετριαστεί το πολιτικό κόστος και η κοινωνική αναταραχή. Στο υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας πέφτει το βαρύ φορτίο της εξοικονόμησης των 5,5 δισ. (που μικτά φτάνουν τα 7,2 δισ.), το οποίο θα επωμιστούν 2.800.000 συνταξιούχοι και 330.000 και πλέον εν ενεργεία ασφαλισμένοι –που είτε θα χρειαστεί να συμπληρώσουν ή να εξαγοράσουν έως 5 χρόνια ασφάλισης για να συνταξιοδοτηθούν στα 65 είτε θα λάβουν μειωμένες συντάξεις και εφάπαξ– καθώς και 1.013.000 επιδοματούχοι.
Σκληρές περικοπές σε
συντάξεις και επιδόματα
Το επικρατέστερο σενάριο που συζητούν οι πολιτικοί αρχηγοί προβλέπει την κατάργηση της 13ης και 14ης σύνταξης (κύριας και επικουρικής) για την εξασφάλιση 2,2 δισ. ευρώ από 2,8 εκατ. συνταξιούχους και ταυτόχρονα τη μείωση των συντάξεων, που μετά τις περικοπές οι οποίες ήδη γίνονται σε εφαρμογή των προηγούμενων νόμων είναι 1.000 ευρώ και πάνω (αθροιστικά κύρια και επικουρική).
Η κλίμακα που βρίσκεται στο τραπέζι προβλέπει παρακρατήσεις εισφορών από 1.000.000 συνταξιούχους ως εξής:
- Από τα 1.000 ευρώ - 1.500 ευρώ εισφορά 2%.
- Από 1.500,01 - 2.000 ευρώ εισφορά 5%.
- Από τα 2.000,01 ευρώ και πάνω εισφορά 10%.
Ενδεχόμενη υιοθέτηση του παραπάνω σεναρίου θα ανοίξει τον «ασκό του Αιόλου» και για τους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα, καθώς δεν είναι δυνατόν να καταβάλλονται εισφορές για 14 μήνες και οι παροχές - συντάξεις να δίνονται σε 12μηνη βάση.
Γι' αυτό και στο τραπέζι παραμένει το εναλλακτικό σενάριο κλιμακωτής μείωσης ακόμη και σε χαμηλότερες συντάξεις αντί της περικοπής της 13ης και 14ης κύριας σύνταξης σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, προκειμένου να μετριαστεί το πολιτικό κόστος και η κοινωνική αναταραχή.
Αύξηση ενσήμων - Απαραίτητη η 20ετία εργασίας
Τουλάχιστον 20 έτη (6.000 ημέρες ασφάλισης) αντί των 15 (4.500 ημέρες) θα χρειαστούν περίπου 150.000 ασφαλισμένοι για να λάβουν την κατώτατη σύνταξη στα 65. Οι πρόσθετες ημέρες ασφάλισης θα μπορούν, ωστόσο, να εξαγοραστούν με πλασματικά χρόνια και εκτιμάται ότι θα εξοικονομηθούν 30 εκατ. ευρώ μέσα σε 1 χρόνο, αν η αύξηση επιβληθεί αυτόματα.
«Μαχαίρι» στα επιδόματα 1.013.000 ατόμων
Εξοικονόμηση 940 εκατ. ευρώ αναμένεται από την περικοπή των επιδομάτων. Συγκεκριμένα οι ομάδες που θα υποστούν μειώσεις είναι οι εξής:
- 400.000 που εισπράττουν τα πολυτεκνικά επιδόματα του ΟΓΑ. Τα επιδόματα θα καταβάλλονται ολόκληρα σε όσους έχουν εισόδημα μέχρι 10.000 ευρώ, έως 20.000 ευρώ θα καταβάλλονται τα 2/3 και από 20.000 ευρώ - 30.000 ευρώ το 1/3 του επιδόματος.
- 300.000 ανάπηροι θα δουν μειώσεις 14% - 33% στα καταβαλλόμενα ποσά.
- 70.000 ανασφάλιστοι ηλικιωμένοι θα λαμβάνουν μειωμένη κατά 10% - 20% σύνταξη.
- Πάνω από 80.000 συνταξιούχοι κάτω των 65 ετών θα χάσουν το ΕΚΑΣ.
-1 60.000 εποχικά επιδοτούμενοι άνεργοι (οικοδόμοι, ξενοδοχοϋπάλληλοι, μουσικοί, τραγουδιστές κ.ά.) θα χάσουν το εφάπαξ επίδομα των 458 - 916 ευρώ που λαμβάνουν κάθε χρόνο, παράλληλα με το επίδομα ανεργίας.
- 3.000 άνεργοι που έχουν απολυθεί από επιχειρήσεις οι οποίες έχουν κλείσει πριν από 5 ή και 10 χρόνια θα πάψουν να λαμβάνουν επιδότηση.
Περιορισμός εφάπαξ - αναδρομική εισφορά ακόμη και σε όσους το πήραν
Αναδρομικά θα κληθούν να πληρώσουν το «μάρμαρο» 300.000 συνταξιούχοι που συνταξιοδοτήθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 1995 και μετά και έλαβαν εφάπαξ, το οποίο με τα σημερινά δεδομένα υπερέβαινε τις οικονομικές δυνατότητες του ασφαλιστικού τους ταμείου. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας αναζητά την επίλυση όλων των τεχνικών προβλημάτων, προκειμένου να επιβληθεί εισφορά από 1% έως 3% ανάλογα με το ύψος της απόκλισης που υπάρχει. Το επικρατέστερο σενάριο προβλέπει 1% εισφορά όταν η απόκλιση αγγίζει το 15%, 2% όταν ανέρχεται έως 30% και 3% όταν ξεπερνά το 30%.
Από την αναδρομική εισφορά αναμένεται η εξοικονόμηση να φτάσει τα 72 εκατ. ευρώ ετησίως, ενώ μαζί με τις μειώσεις στα ποσά των εφάπαξ οι απώλειες για τους συνταξιούχους αγγίζουν τα 613 εκατ. ευρώ. Με βάση τα αποτελέσματα των αναλογιστικών μελετών, το εφάπαξ θα περικοπεί από 22% - 35% ανάλογα με τη βιωσιμότητα του ταμείου και με τελικό στόχο οι καταβληθείσες εισφορές να αντιστοιχούν με τις παροχές.
Με τη νέα περικοπή, οι απώλειες για τους δημοσίους υπαλλήλους αναμένεται να φτάσουν στα 23.000 ευρώ (συνολικά και με την προηγούμενη μείωση). Μεγάλοι χαμένοι είναι κυρίως όσοι έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης και είναι στην κατηγορία της τεχνολογικής ή της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Μάλιστα τις περικοπές στα εφάπαξ θα υποστούν όσοι έχουν υποβάλει αίτηση χορήγησης από την 1η Αυγούστου του 2010 και μετά και δεν το έχουν λάβει ακόμη.
Στο τραπέζι έχει κατατεθεί και πρόταση για ένταξη των εφάπαξ που εκκρεμούν στο πρόγραμμα εξόφλησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, ώστε να ξεμπλοκάρει η καταβολή του βοηθήματος στο Δημόσιο. Στόχος είναι να συγκεντρωθεί ένα κονδύλι 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ, ποσό που αρκεί για τη σταδιακή καταβολή περίπου 33.000 βοηθημάτων που θεωρούνται ληξιπρόθεσμες από τις 52.000 συνολικά.
Αξίζει να αναφερθεί ότι τα 21 ταμεία ή τομείς πρόνοιας (ποσοστό 60%) χορηγούν ποσά εφάπαξ μεγαλύτερα κατά 2% - 83% σε σχέση με τις εισφορές που κατέβαλαν οι ασφαλισμένοι στη διάρκεια του εργασιακού τους βίου. Μεταξύ άλλων πρόκειται για τα ταμεία των ξενοδοχοϋπαλλήλων, των εργοληπτών, των υπαλλήλων του ΙΚΑ, των κληρικών, των υπαλλήλων των φαρμακευτικών εργασιών και των δημοτικών υπαλλήλων.
