Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ συνομίλησε για περισσότερες από 4 ώρες στο Λουξεμβούργο με τους 28 ευρωπαίους ομολόγους του, αλλά δεν στάθηκε δυνατό να λάβει από αυτούς μια απάντηση στο ερώτημα, γιατί οι ουκρανοί αξιωματούχοι μπορούν να πηγαίνουν στην ΕΕ χωρίς βίζα, ενώ οι ρώσοι δεν μπορούν. Οι ρωσικοί διπλωματικοί κύκλοι πάντως συμπεραίνουν ότι το «όλο θέμα έχει πολιτικοποιηθεί».
Η άτυπη συνάντηση του Σεργκέι Λαβρόφ με την ύπατη εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Κάθριν Άστον, και τους 27 υπουργούς Εξωτερικών των χωρών μελών της ΕΕ, δεν αναμένονταν πως θα επέλυε μεμιάς όλα τα προβλήματα. Ο ίδιος ο ρώσος υπουργός ήταν εκείνος που τοποθέτησε κάπως υψηλότερα τον πήχη,δηλώνοντας πριν το ταξίδι, ότι πηγαίνει στο Λουξεμβούργο «για να ζητήσει εξηγήσεις».
Μήνυμα στους Ευρωπαίους επιχειρηματίες
Νωρίτερα,στις επαφές του στη Μόσχα με εκπροσώπους του ευρωπαϊκού επιχειρηματικού χώρου,είχε εκφράσει το παράπονο ότι οι διαπραγματεύσεις για την κατάργηση των θεωρήσεων με την ΕΕ θα μπορούσαν να βρίσκονται σε καλύτερο σημείο. Είχε αναφερθεί μάλιστα στις πληροφορίες που διέθετε η ρωσική πλευρά, ότι οι αιτίες είναι κυρίως πολιτικές, καθώς σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη στην ΕΕ, είναι πολιτικά μη αποδεκτή η χορήγηση καθεστώτος άνευ θεωρήσεων στη Ρωσία, πριν αυτό συμβεί με τις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης (Ουκρανία, Μολδαβία,Γεωργία, Αζερμπαϊτζάν, Αρμενία και Λευκορωσία). Αν κάτι τέτοιο ευσταθεί,ανέφερε ο Σ.Λαβρόφ, τότε πρόκειται για μια ιδιαιτέρως «πολιτικοποιημένη προσέγγιση», και η Ρωσία επιθυμεί να λάβει από τους ευρωπαίους εταίρους της«διαβεβαιώσεις ότι κάτι τέτοιο είναι αβάσιμο».
Ωστόσο,κατά τη διάρκεια της συνάντησης, η οποία διήρκεσε τέσσερις ώρες, αντί μιάμιση όπως είχε προγραμματιστεί, οι υποψίες αυτές όχι μόνο δεν διαλύθηκαν, αλλά ενισχύθηκαν. Όπως ανέφερε ρωσική διπλωματική πηγή, «δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το θέμα τελικά έχει πολιτικοποιηθεί, και δημιουργείται η αίσθηση ότι οι Ευρωπαίοι επιβραδύνουν εσκεμμένα τη διαδικασία, ώστε η συγκεκριμένη κατάσταση να εξακολουθήσει να αιωρείται».
Οι συνομιλίες αναφορικά με την απλοποίηση του καθεστώτος των θεωρήσεων προσκρούουν στο πρόβλημα των υπηρεσιακών διαβατηρίων. Η Μόσχα επιμένει ώστε οι κάτοχοί τους, δηλαδή οι βουλευτές, τα στελέχη και οι υπάλληλοι υπουργείων, κρατικών επιχειρήσεων και άλλων φορέων, πρέπει να μην έχουν την υποχρέωση έκδοσης θεωρήσεως, αλλά οι Βρυξέλλες είναι αντίθετες σε αυτή την προοπτική.
Γερμανία κατά Ρωσίας
Παραμονές του ταξιδιού στο Λουξεμβούργο ο κ.Λαβρόφ έστειλε στην Κάθριν Άστον μια επιστολή με την οποία της ζητούσε να επηρεάσει τα μέλη της ΕΕ που διατηρούν αμφιβολίες(όπως οι Βαλτικές χώρες, αλλά και η Γερμανία για παράδειγμα), προκειμένου αυτά να πάψουν να αντιδρούν στο ζήτημα των υπηρεσιακών διαβατηρίων.
Το αίτημά του, σύμφωνα με διπλωματική πηγή από τις Βρυξέλλες, το στοιχειοθέτησε με τρία επιχειρήματα: 1. Η Ρωσία έχει προβεί ούτως ή άλλως σε σημαντικές παραχωρήσεις,εξαιρώντας από την άνευ θεωρήσεως είσοδο στην ΕΕ, τις δυο πιο πολυάριθμες κατηγορίες κατόχων της υπηρεσιακών διαβατηρίων, δηλαδή τους στρατιωτικούς και το διοικητικό προσωπικό των πρεσβειών. 2. Ο αριθμός των ρώσων επισήμων που θα έπρεπε να απαλλαγούν από τη διαδικασία έκδοσης θεωρήσεως, θα γινόταν ίσος με εκείνον των ουκρανών αξιωματούχων που έχουν αυτό το δικαίωμα. 3. Αν αυτά δεν γίνουν δεκτά, τότε η Ρωσία από την 1η Νοεμβρίου θα επαναφέρει την υποχρεωτική έκδοσης βίζας για τα πληρώματα των αεροσκαφών από την ΕΕ, για τα οποία μέχρι στιγμής ισχύει μορατόριουμ.
Όπως φαίνεται όμως η επιστολή δεν είχε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ύστερα από τις συνομιλίες στο Λουξεμβούργο, άλλη ρωσική διπλωματική πηγή δήλωσε με βεβαιότητα ότι μέχρι την 1η Νοεμβρίου το θέμα δεν πρόκειται να επιλυθεί.Ειδικότερα, ο ρώσος διπλωμάτης υποστήριξε ότι το πρόβλημα δεν βρίσκεται μόνο στην πολιτικοποίηση της διαδικασίας για τη φιλελευθεροποίηση του καθεστώτος των θεωρήσεων, αλλά και στην γενικευμένη προκατάληψη που υπάρχει απέναντι στη Ρωσία. Τόνισε ιδιαίτερα το γεγονός ότι η Ρωσία προτείνει να καταργηθεί η βίζα για 15 χιλιάδες κατόχους της υπηρεσιακών διαβατηρίων, παράλληλα όμως είναι πρόθυμη να χορηγήσει το ίδιο δικαίωμα για 150 χιλιάδες κατόχους ανάλογων εγγράφων από την ΕΕ (σύμφωνα με τα στοιχεία του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών,μόνο στη Γερμανία οι κάτοχοι τέτοιων διαβατηρίων είναι περίπου 28 χιλιάδες).
Όπως διευκρίνισε ο ίδιος, «στη γερμανική κοινωνία είναι έντονοι οι φόβοι για ανεξέλεγκτη ροή μεταναστών, και αν ανακοινωθεί ότι κάποια κατηγορία ρώσων πολιτών απελευθερώνεται πλήρως από την υποχρέωση έκδοσης θεώρησης, τότε αυτό μπορεί να εκληφθεί αρνητικά από το εκλογικό σώμα, το οποίο δεν θα μπει ιδιαίτερα στον κόπο να εξακριβώσει ποιούς αφορά το μέτρο, γι’ αυτό και η γερμανική κυβέρνηση δεν εμφανίζεται ευέλικτη ως προς το ζήτημα αυτό».
Όμως ο φόβος των μεταναστών δεν είναι η μοναδική αιτία για την οποία η Γερμανία, όπως και άλλα μέλη της ΕΕ, δεν βιάζονται να συγκατατεθούν στα αιτήματα της Μόσχας.Όπως ανέφερε μέλος του Γερμανικού Κοινοβουλίου που βρέθηκε πρόσφατα στη Μόσχα,ανάμεσα στους ρώσους που είναι κάτοχοι υπηρεσιακών διαβατηρίων, υπάρχουν και πολλοί κατάσκοποι. Ο γερμανός πολιτικός δεν γνωρίζει κατά πόσο αυτό αληθεύει,αλλά παραδέχτηκε ότι «κανείς δεν θέλει να κάνει πιο εύκολη τη ζωή στα πρόσωπα αυτά».
Με δεδομένες αυτές τις διαφορές, δεν αναμένεται σύντομη απλοποίηση του καθεστώτος των θεωρήσεων με την ΕΕ. Αντίθετα, από την 1η Νοεμβρίου φαίνεται ότι θα υποχρεωθούν να βγάζουν βίζα ακόμη και όσοι είχαν απαλλαγεί από τη συγκεκριμένη υποχρέωση εδώ και πολύ καιρό.
Kommersant.ru, Russia Today
