Με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, εναρμονίζεται η ελληνική νομοθεσία με την Οδηγία 2009/119/ΕΚ του Συμβουλίου της 14ης Σεπτεμβρίου 2009 «σχετικά με υποχρέωση διατήρησης ενός ελάχιστου επιπέδου...
αποθεμάτων αργού πετρελαίου ή και προϊόντων πετρελαίου από τα κράτη - μέλη» και επιδιώκεται προς όφελος της χώρας η διασφάλιση υψηλού επιπέδου ασφάλειας του εφοδιασμού με πετρέλαιο στην Ευρωπαϊκή Ένωση χάρη σε μηχανισμούς χαρακτηριζόμενους από αξιοπιστία και διαφάνεια και βασιζόμενους στην αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών - μελών, η διατήρηση ενός ελαχίστου επιπέδου αποθεμάτων αργού πετρελαίου ή και προϊόντων πετρελαίου και η δημιουργία των απαραίτητων διαδικαστικών μέσων για την αντιμετώπιση ενδεχόμενης σοβαρής έλλειψης.
Για τους σκοπούς του παρόντος νόμου, ο τρόπος διασφάλισης, τα μέσα, οι διαδικασίες και οι έλεγχοι σχετικά με τη φυσική προσβασιμότητα και τη διαθεσιμότητα των αποθεμάτων έκτακτης ανάγκης, καθώς και οι όροι αναγνώρισης, λογιστικής διαχείρισης και ελέγχου των εν λόγω αποθεμάτων, προκειμένου να καθίσταται εφικτή η ανά πάσα στιγμή εξακρίβωσή τους, καθώς και, σε περιπτώσεις σοβαρών διαταραχών του εφοδιασμού, η διάθεση και η πραγματική παράδοσή τους στους τελικούς χρήστες και στις αγορές, θεσπίζονται στον Κανονισμό Τήρησης Αποθεμάτων Έκτακτης Ανάγκης που εκδίδεται κατ εξουσιοδότηση της παραγράφου 3 του άρθρου 19 και στο Σχέδιο Μέτρων Έκτακτης Ανάγκης που εγκρίνεται κατά το άρθρο 16. Οι απαιτήσεις αυτές ισχύουν επίσης και για οποιαδήποτε αποθέματα έκτακτης ανάγκης αναμιγνύονται με άλλα αποθέματα που διατηρούνται από οικονομικούς φορείς. Το σύνολο των αποθεμάτων έκτακτης ανάγκης δεν υπόκειται σε οποιουδήποτε είδους διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης.
Στον Κανονισμό Τήρησης Αποθεμάτων Έκτακτης Ανάγκης καθορίζονται επίσης οι προϋποθέσεις και τα όρια ως προς τη δυνατότητα διατήρησης εκτός της ελληνικής επικράτειας των αποθεμάτων έκτακτης ανάγκης.
Τα αποθέματα έκτακτης ανάγκης τηρούνται με τη μορφή φυσικού αποθέματος, ώστε να διασφαλίζεται ανά πάσα στιγμή η φυσική προσβασιμότητα και διαθεσιμότητά τους.
Η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καταγράφει σε συνεχώς επικαιροποιούμενο και λεπτομερή κατάλογο όλα τα αποθέματα έκτακτης ανάγκης που διατηρούνται για λογαριασμό της χώρας και δεν αποτελούν ειδικά αποθέματα. Ο κατάλογος αυτός περιέχει πληροφορίες για την ακριβή τοποθεσία της αποθήκης, του διυλιστηρίου ή των εγκαταστάσεων αποθήκευσης των εν λόγω αποθεμάτων, καθώς και των σχετικών ποσοτήτων, τον ιδιοκτήτη τους και το χαρακτήρα τους, σε σχέση με τις κατηγορίες που ορίζονται στο Παράρτημα Γ σημείο 3.1 παράγραφος 1 του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1099/2008. Με τον Κανονισμό Τήρησης Αποθεμάτων Έκτακτης Ανάγκης ρυθμίζονται λεπτομέρειες σχετικά με την κατάρτιση, τη συμπλήρωση και την επικαιροποίηση του καταλόγου αυτού.
Έως τις 25 Φεβρουαρίου έκαστου ημερολογιακού έτους η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής διαβιβάζει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνοπτικό αντίγραφο του καταλόγου της παραγράφου 1 αναφέροντας τις ποσότητες και το χαρακτήρα των αποθεμάτων έκτακτης ανάγκης που περιλαμβάνονται στον κατάλογο κατά την τελευταία ημέρα του προηγούμενου ημερολογιακού έτους.
Η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής διαβιβάζει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή πλήρες αντίγραφο του καταλόγου εντός 15 ημερών από την ημέρα κατά την οποία αυτό ζητείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τα ευαίσθητα δεδομένα που αφορούν στην τοποθεσία των αποθεμάτων δεν περιλαμβάνονται στο εν λόγω αντίγραφο.
Η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καταρτίζει και διαβιβάζει κάθε μήνα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή οριστικό στατιστικό δελτίο σχετικά με τα αποθέματα, η διατήρηση των οποίων διασφαλίζεται στην πράξη κατά την τελευταία ημέρα κάθε ημερολογιακού μήνα, και τα οποία υπολογίζονται βάσει του αριθμού των ημερών καθαρών εισαγωγών πετρελαίου κατ εφαρμογή του άρθρου 3 παράγραφος 1 του παρόντος νόμου.
Εάν ορισμένα από τα αποθέματα, με βάση τα οποία υπολογίζεται το επίπεδο που επιβάλλεται από το άρθρο 3 διατηρούνται εκτός της ελληνικής επικράτειας, κάθε στατιστικό δελτίο προσδιορίζει λεπτομερώς τα αποθέματα αυτά που διατηρούνται σε άλλα κράτη μέλη κατά την τελευταία ημέρα της περιόδου στην οποία αφορά. Στο στατιστικό δελτίο αναφέρεται επιπρόσθετα, εάν πρόκειται για αποθέματα που διατηρούνται δυνάμει μεταβίβασης εκ μέρους ενός ή περισσοτέρων οικονομικών φορέων ή εάν πρόκειται για αποθέματα που διατηρούνται κατόπιν αίτησης της χώρας ή του ΚΦΔΑ.
Για το σύνολο των αποθεμάτων που διατηρούνται στην ελληνική επικράτεια για λογαριασμό άλλων κρατών μελών ή κεντρικών φορέων διατήρησης αποθεμάτων, η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καταρτίζει και διαβιβάζει στην Επιτροπή δελτίο σχετικά με τα αποθέματα που υπάρχουν κατά την τελευταία ημέρα κάθε ημερολογιακού μήνα, ανά κατηγορία προϊόντων. Στο συγκεκριμένο δελτίο αναφέρεται σε κάθε περίπτωση το όνομα του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους ή κεντρικού φορέα διατήρησης αποθεμάτων, καθώς και οι σχετικές ποσότητες.
Η διαβίβαση στην Επιτροπή των στατιστικών δελτίων που αναφέρονται στο παρόν παράρτημα γίνεται εντός των πενήντα πέντε ημερών που έπονται του μήνα στον οποίο αφορούν τα δελτία. Τα ίδια δελτία πρέπει επίσης να διαβιβάζονται μετά από τυχόν αίτημα των υπηρεσιών της Επιτροπής εντός δύο μηνών. Οι αιτήσεις μπορούν να υποβάλλονται το αργότερο εντός πέντε ετών από την ημερομηνία στην οποία αφορούν τα ζητούμενα στοιχεία.
Για τον υπολογισμό του επιπέδου των αποθεμάτων εφαρμόζεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής μια από τις ακόλουθες μέθοδοι:
-Καμία ποσότητα δεν μπορεί να λαμβάνεται υπόψη περισσότερες από μία φορές ως μέρος των αποθεμάτων.
-Τα αποθέματα αργού πετρελαίου μειώνονται κατά 4 τοις εκατό, ποσοστό το οποίο αντιστοιχεί στη μέση απόδοση νάφθας.
-Τα αποθέματα νάφθας, όπως και τα αποθέματα προϊόντων πετρελαίου προς χρήση στη διεθνή ναυσιπλοΐα, δεν λαμβάνονται υπόψη.
-Τα υπόλοιπα προϊόντα πετρελαίου υπολογίζονται ως μέρος των αποθεμάτων με μια από τις δυο ακόλουθες μεθόδους, η οποία διατηρείται καθ όλη τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους στο οποίο αφορά ο υπολογισμός:
α) συμπεριλαμβάνονται όλα τα υπόλοιπα αποθέματα προϊόντων πετρελαίου που προσδιορίζονται στο παράρτημα Γ σημείο 3.1 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1099/2008 και προσδιορίζεται το ισοδύναμο σε αργό πετρέλαιο πολλαπλασιάζοντας τις σχετικές ποσότητες με τον συντελεστή 1,065, ή
β) συμπεριλαμβάνονται μόνο τα αποθέματα των ακόλουθων προϊόντων, βενζίνη για κινητήρες, βενζίνη αεροπλάνων, καύσιμο αεριωθούμενων τύπου βενζίνης (καύσιμο αεριωθούμενων τύπου νάφθας ή J.P4), καύσιμο αεριωθούμενων τύπου κηροζίνης, άλλη κηροζίνη, πετρέλαιο εσωτερικής καύσης/ντίζελ (απόσταγμα πετρελαίου εξωτερικής καύσης), μαζούτ (υψηλής και χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο), και προσδιορίζεται το ισοδύναμο σε αργό πετρέλαιο πολλαπλασιάζοντας τις σχετικές ποσότητες με τον συντελεστή 1,2.
Για τον υπολογισμό των αποθεμάτων λαμβάνονται υπόψη ποσότητες που διατηρούνται, όπως προβλέπεται στον Κανονισμό Τήρησης Αποθεμάτων του άρθρου 19 παράγραφος 3.
Δεν λαμβάνονται ποτέ υπόψη για τον υπολογισμό των αποθεμάτων: α) το αργό πετρέλαιο που δεν έχει ακόμη παραχθεί1 β) οι ποσότητες που διατηρούνται:
- στους πετρελαιαγωγούς,
- στα βαγόνια-δεξαμενές,
- στις δεξαμενές πλοίων ανοιχτής θάλασσας (in seagoing ships' bunkers),
- στα πρατήρια διανομής καυσίμων και στα καταστήματα λιανικής πώλησης,
- από άλλους καταναλωτές, πλην των μεγάλων τελικών καταναλωτών σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 13 του ν. 3054/2002,
- από Πετρελαιοφόρα στη θάλασσα εκτός των εθνικών χωρικών υδάτων,
- υπό μορφή αποθεμάτων των ενόπλων δυνάμεων.
γ) οι ποσότητες που βρίσκονται υπό καθεστώς άμεσης διαμετακόμισης (transit) με τα απαραίτητα συνοδευτικό παραστατικά.
Κατά τον υπολογισμό των αποθεμάτων, γίνεται μείωση κατά 10% των ποσοτήτων των αποθεμάτων που προκύπτουν από την εφαρμογή των παραπάνω μεθόδων. Η μείωση αυτή εφαρμόζεται στο σύνολο των ποσοτήτων που λαμβάνονται υπόψη για έναν δεδομένο υπολογισμό.
Ωστόσο, η μείωση κατά 10 τοις εκατό δεν εφαρμόζεται στον υπολογισμό του επιπέδου των ειδικών αποθεμάτων που ανήκουν στην κυριότητα άλλων κρατών μελών ή των Κεντρικών Φορέων Διατήρησης Αποθεμάτων που έχουν αυτά συστήσει και τα οποία διατηρούνται ή μεταφέρονται στην επικράτεια της χώρας ούτε και στον υπολογισμό του επιπέδου των διαφόρων κατηγοριών ειδικών αυτών αποθεμάτων όταν τα αποθέματα ή οι κατηγορίες αυτές εξετάζονται χωριστά από τα αποθέματα έκτακτης ανάγκης, ιδίως προκειμένου να εξακριβωθεί η τήρηση των ελάχιστων επιπέδων που επιβάλλονται από το άρθρο 9 της οδηγίας 2009/119/ΕΚ.
Το ισοδύναμο σε αργό πετρέλαιο των εισαγωγών προϊόντων πετρελαίου, όπως αναφέρεται στο άρθρο 3, πρέπει να υπολογίζεται με την ακόλουθη μέθοδο:
Το ισοδύναμο σε αργό πετρέλαιο των εισαγωγών προϊόντων πετρελαίου προκύπτει από την άθροιση, αφενός, των καθαρών εισαγωγών αργού πετρελαίου, NGL, προϊόντων εφοδιασμού διυλιστηρίων (refinery feedstocks) και άλλων υδρογονανθράκων, όπως ορίζονται στο παράρτημα Β σημείο 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1099/2008, προσαρμοσμένων ώστε να λαμβάνονται υπόψη ενδεχόμενες διακυμάνσεις των αποθεμάτων και μειωμένων κατά 4 τοις εκατό, ποσοστό το οποίο αντιστοιχεί στην απόδοση νάφθας, (ή, εάν το μέσο ποσοστό απόδοσης νάφθας στην εθνική επικράτεια υπερβαίνει το 7 τοις εκατό, μειωμένων κατά την καθαρή πραγματική κατανάλωση νάφθας ή κατά το μέσο ποσοστό απόδοσης νάφθας) και, αφετέρου, των καθαρών εισαγωγών όλων των υπολοίπων προϊόντων πετρελαίου εκτός της νάφθας, επίσης προσαρμοσμένων ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι διακυμάνσεις των αποθεμάτων και πολλαπλασιαζόμενων επί 1,065.
Τα καύσιμα διεθνούς ναυσιπλοΐας (international marine bunkers) δεν λαμβάνονται υπόψη.
Ρυθμίσεις για φωτοβολταϊκούς σταθμούς:
1. Για όσους φωτοβολταϊκούς σταθμούς υποβλήθηκε αίτηση στον αρμόδιο διαχειριστή για την ενεργοποίηση της σύνδεσής τους με το Σύστημα ή το Δίκτυο από την 1η Μαΐου 2012 έως την 31η Ιουλίου 2012 και εντός της προθεσμίας των 18 ή των 36 μηνών κατά περίπτωση, που προβλεπόταν στη διάταξη της παραγράφου 5α του άρθρου 27Α του ν. 3734/2009, πριν από την τροποποίησή της με το ν. 4093/2012, ως τιμή αναφοράς λαμβάνεται η τιμή του πίνακα του άρθρου 27Α του ν. 3734/2009 (Α 8) που αντιστοιχεί στην ημερομηνία υπογραφής της Σύμβασης Αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας κάθε παραγωγού με τον αρμόδιο Διαχειριστή. Προϋπόθεση για την εφαρμογή των ανωτέρω είναι, κατά την ημερομηνία υποβολής του αιτήματος για ενεργοποίηση της σύνδεσης, να είχαν κατασκευαστεί τα έργα σύνδεσης από τον Διαχειριστή ή να είχε παρέλθει ο συμβατικός χρόνος υλοποίησής τους. Η συνδρομή της προϋπόθεσης του ανωτέρω εδαφίου βεβαιώνεται από τον αρμόδιο Διαχειριστή.
2. Συμβάσεις Σύνδεσης που έχουν υπογραφεί για φωτοβολταϊκούς σταθμούς από κατ επάγγελμα αγρότες, η συμβατική διάρκεια των οποίων λήγει έως την 31η Μαρτίου 2013, παρατείνονται κατά δύο μήνες μετά από σχετικό αίτημα του ενδιαφερόμενου κατ' επάγγελμα αγρότη προς τον αρμόδιο διαχειριστή, που υποβάλλεται εντός αποκλειστικής προθεσμίας ενός μήνα από την έναρξη ισχύος του παρόντος.
3. Συμβάσεις Σύνδεσης που έχουν υπογραφεί για φωτοβολταϊκούς σταθμούς από κατ επάγγελμα αγρότες και των οποίων η συμβατική διάρκεια έληξε κατά το χρονικό διάστημα από την 1η Σεπτεμβρίου 2012 έως και την έναρξη ισχύος του παρόντος, θεωρούνται ενεργές και η διάρκειά τους παρατείνεται έως την παρέλευση δύο μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος μετά από σχετικό αίτημα του ενδιαφερόμενου κατ επάγγελμα αγρότη προς τον αρμόδιο διαχειριστή, που υποβάλλεται εντός αποκλειστικής προθεσμίας ενός μήνα από την έναρξη ισχύος του παρόντος.
4. Εγγυητικές επιστολές που προσκομίστηκαν πριν από την υπογραφή των Συμβάσεων Σύνδεσης για φωτοβολταϊκούς σταθμούς από κατ' επάγγελμα αγρότες επιστρέφονται, μετά από υπεύθυνη δήλωση του ενδιαφερόμενου κατ' επάγγελμα αγρότη προς τον αρμόδιο διαχειριστή ότι δεν θα προχωρήσει στην υλοποίηση του σταθμού.
5. Για φωτοβολταϊκούς σταθμούς κατ' επάγγελμα αγροτών, ισχύος έως 100 κιλοβάτ, για τους οποίους έχει συναφθεί σύμβαση πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας από 1.7.2011 έως την έναρξη ισχύος του ν. 4093/2012, ως τιμή αναφοράς λαμβάνεται η τιμή που ίσχυε κατά την ημερομηνία σύναψης της σύμβασης, υπό την προϋπόθεση ότι η ενεργοποίηση της σύνδεσής τους θα λάβει χώρα εντός απώτατου χρονικού διαστήματος τριών (3) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου.
Κατά την έννοια του παρόντος νόμου νοούνται ως:
α) «έτος αναφοράς»: το ημερολογιακό έτος από το οποίο προέρχονται τα δεδομένα κατανάλωσης ή καθαρών εισαγωγών που λαμβάνονται υπόψη προκειμένου να υπολογίζονται είτε το επίπεδο των αποθεμάτων που πρέπει να διατηρούνται είτε το επίπεδο των αποθεμάτων που όντως διατηρούνται σε μια δεδομένη στιγμή.
β) «πρόσθετα»: ουσίες πέραν των υδρογονανθράκων, οι οποίες προστίθενται ή αναμιγνύονται με ένα προϊόν ώστε να μεταβάλουν τις ιδιότητές του.
γ) «βιοκαύσιμο»: υγρό ή αέριο καύσιμο σύμφωνα με τον ορισμό της περίπτωσης 16 σε συνδυασμό με την περίπτωση 15 του άρθρου 3 του ν. 3054/2002 (Α 230).
δ) «εσωτερική κατανάλωση»: οι συνολικές ποσότητες, υπολογιζόμενες βάσει του Παραρτήματος ΙΙ της Οδηγίας 2009/119/ΕΚ, που έχουν παραδοθεί στη χώρα για το σύνολο των ενεργειακών και μη ενεργειακών χρήσεων· αυτό το συγκεντρωτικό στοιχείο περιλαμβάνει παραδόσεις στο μεταποιητικό τομέα και στη βιομηχανία, τις μεταφορές, τα νοικοκυριά και σε άλλους τομείς προς «τελική» κατανάλωση· περιλαμβάνει επίσης και την κατανάλωση του ίδιου του ενεργειακού τομέα (πλην του καυσίμου των διυλιστηρίων).
ε) «ισχύουσα διεθνής απόφαση για διάθεση αποθεμάτων»: οποιαδήποτε εν ισχύι απόφαση του διοικητικού συμβουλίου του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας για να καταστήσει διαθέσιμα στην αγορά αργό πετρέλαιο ή προϊόντα πετρελαίου, μέσω της διάθεσης των αποθεμάτων των μελών του ή/και πρόσθετων μέτρων.
στ) «κεντρικός φορέας διατήρησης αποθεμάτων» (ΚΦΔΑ): οργανισμός ή υπηρεσία στην οποία μπορούν να ανατεθούν αρμοδιότητες προκειμένου να ενεργεί με σκοπό την απόκτηση, τη διατήρηση ή την πώληση αποθεμάτων πετρελαίου, περιλαμβανομένων των αποθεμάτων έκτακτης ανάγκης και των ειδικών αποθεμάτων.
ζ) «σοβαρή διαταραχή του εφοδιασμού»: σημαντική και απότομη μείωση του εφοδιασμού με αργό πετρέλαιο ή προϊόντα πετρελαίου στη χώρα ή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ανεξαρτήτως αν αυτή έχει οδηγήσει ή όχι σε λήψη ισχύουσας διεθνούς απόφασης για διάθεση αποθεμάτων.
η) «καύσιμα διεθνούς ναυσιπλοΐας»: όπως ορίζονται στο Παράρτημα Α σημείο 2.1 του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1099/2008.
θ) «αποθέματα πετρελαίου»: αποθέματα ενεργειακών προϊόντων, όπως ορίζονται στο Παράρτημα Γ σημείο 3.1 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1099/2008.
ι) «αποθέματα έκτακτης ανάγκης»: αποθέματα πετρελαίου τα οποία σύμφωνα με το άρθρο 3 πρέπει να διατηρούνται στη χώρα.
ια) «εμπορικά αποθέματα»: αποθέματα πετρελαίου για τα οποία ο παρών νόμος δεν επιβάλλει υποχρέωση διατήρησης από τους οικονομικούς φορείς.
ιβ) «ειδικά αποθέματα»: αποθέματα πετρελαίου που πληρούν τους όρους του άρθρου 9 της Οδηγίας 2009/119/ΕΚ.
ιγ) «φυσική προσβασιμότητα»: οι ρυθμίσεις για τον εντοπισμό και τη μεταφορά αποθεμάτων για να διασφαλίζεται η διάθεση ή η πραγματική παράδοση στους τελικούς χρήστες και στις αγορές στα πλαίσια προθεσμιών και προϋποθέσεων προκειμένου να μετριάζονται τα προβλήματα εφοδιασμού που έχουν ανακύψει.
