δάκτυλος από τις ΗΠΑ στο πλαίσιο προσπαθειών για την ανατροπή του δημοφιλούς και δημοκρατικά εκλεγμένου ηγέτη Ούγκο Τσάβες, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της εφημερίδας Correo del Orinoco στις 22 Φεβρουαρίου.
Τα έγγραφα, τα οποία χρονολογούνται από τον Ιούλιο του 2004 ως τον Δεκέμβριο του 2011, δημοσιεύθηκαν μέσω του λογαριασμού του WikiLeaks (twitter @wikileaks) και είναι πλέον διαθέσιμα online. Αφορούν μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από την ιδιωτική εταιρεία πληροφοριών Stratfor.
Η εταιρεία ισχυρίζεται ότι παρέχει υπηρεσίες ανάλυσης για τις πολυεθνικές εταιρείες που επιθυμούν να επενδύσουν στη Βενεζουέλα και χρησιμοποιεί μια σειρά από τοπικές πηγές προκειμένου να συνθέσει τις εκθέσεις της. Ωστόσο, τα email τους αποδεικνύουν ότι τα κίνητρα και οι στόχοι τους μόνο από ανεξαρτησία δεν διακατέχονται και πως λειτουργεί ως υπηρεσία πληροφοριών και στρατηγικού σχεδιασμού, για όσους επιθυμούν να αναπτυχθούν οι κατάλληλες πολιτικές συνθήκες, ώστε να εισαγάγουν τον οικονομικό ιμπεριαλισμό και την εκμετάλλευσης με την παρέμβασή τους στη Βενεζουέλα.
Το WikiLeaks περιγράφει την Stratfor ως «μια εταιρεία που εμφανίζεται ότι εκδίδει εκθέσεις με σκοπό την πληροφόρηση, αλλά στην πραγματικότητα παρέχει μυστικές υπηρεσίες πληροφοριών σε μεγάλες εταιρείες, όπως την Bhopal's Dow Chemical, την Lockheed Martin, την Northrop Grumman, την Raytheon καθώς και σε κυβερνητικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένου του αμερικανικού Υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας, τους Αμερικανοί Πεζοναύτες και την Αμερικανική Υπηρεσία Πληροφοριών Άμυνας».
Όπως αναφέρει το WikiLeaks, «στα emails αποκαλύπτονται οι διαδικτυακοί πληροφοριοδότες της Stratfor, οι αλυσίδες των πληρωμών, οι τεχνικές ξεπλύματος χρήματος και οι ψυχολογικές μέθοδοι».
Τα emails που διέρρευσαν καλύπτουν ένα φάσμα θεμάτων, αλλά επικεντρώνονται κυρίως στον τομέα της ενέργειας -ιδιαίτερα του πετρελαίου και πετροχημικών- της πολιτικής αλλαγής, της δράσης των αντεπαναστατικών δυνάμεων και της κατάστασης στην οποία βρίσκονται οι στρατιωτικές και ένοπλες δυνάμεις. Υπάρχουν επίσης αναφορές στις σχέσεις της Βενεζουέλας με την Κούβα, την Κίνα, τη Ρωσία και το Ιράν καθώς και δυσοίωνες προβλέψεις για την οικονομία και το μέλλον του χρηματοπιστωτικού τομέα.
Στα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της εταιρείας αναγράφονται οι διευθύνσεις του αποστολέα και του παραλήπτη, καθώς και ο βαθμός αξιοπιστίας της πηγής από την οποία παίρνουν τις εκάστοτε πληροφορίες. Σε ένα από αυτά τα μηνύματα -στο οποίο αναδεικνύονται οι πολιτικές προϋποθέσεις για να θεωρηθεί μια πηγή αξιόπιστη σύμφωνα με την Stratfor- χρησιμοποιείται μια πηγή που περιγράφεται ως «Βενεζουελανός οικονομολόγος στο Καράκας» και κωδικοποιείται ως «αξιοπιστία πηγής: Β (σταθερά αντι-Τσάβες)».
Τα emails επίσης αναφέρουν τις συναντήσεις με πρόσωπα, σε συνδυασμό με τις πλήρεις βιογραφίες τους, όπως με διάφορες εξέχουσες προσωπικότητες της αντιπολίτευσης στη Βενεζουέλα. Για παράδειγμα με τον Antonio Ledezma (δήμαρχος του Καράκας), τον Henrique Capriles, τoν Leopoldo Lopez, καθώς και τον μεγιστάνα των ΜΜΕ Rafael Poleo. «Μίλησα με τον Rafael Poleo [έναν πολύ σημαντικό Βενεζουελανό πολιτικό αναλυτή] πριν από μία-δυο ημέρες», αναφέρει μια πηγή. Αυτά τα ονόματα ολοκληρώνουν τη σύνδεση μεταξύ των δραστηριοτήτων των αντιπάλων του Τσάβες και τις ιμπεριαλιστικές φιλοδοξίες για τη χώρα.
Στα emails από και προς το προσωπικό της Stratfor αναφέρονται διάφορα πολιτικά γεγονότα, αλλά επικεντρώνονται στις φοιτητικές διαδηλώσεις του 2009-2010, όταν φοιτητικές αντιπολιτευτικές παρατάξεις χρησιμοποίησαν για πολιτικούς σκοπούς τις διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος -ως αποτέλεσμα της χειρότερης ξηρασίας των τελευταίων 100 χρόνων, που στέρεψε το σύστημα της υδροηλεκτρικής ενέργειας.
Αφορούν, επίσης, τις διαμαρτυρίες μετά την απόρριψη της αίτησης για την ανανέωση της άδειας του δεξιού καναλιού RCTV το 2007, επειδή υποστήριξε το πραξικόπημα του 2002 εναντίον του εκλεγμένου προέδρου Τσάβες.
Επιπλέον στα εν λόγω emails γίνεται συχνή αναφορά σε μια δεξιά πολιτική ομάδα με βάση τη Σερβία, που ονομάζεται CANVAS (Κέντρο Εφαρμοσμένης Μη Βίαιης Δράσης και Στρατηγικών). Αυτή η ομάδα είχε συνδεθεί με τις νατοϊκές ενέργειες που ανέτρεψαν την κυβέρνηση στη Γιουγκοσλαβία, και κάνει συχνές συγκρίσεις μεταξύ της Βενεζουέλας και Γιουγκοσλαβίας.
Για το CANVAS, που παρέχει αναλύσεις για τις οικονομικές και πολιτικές δυνάμεις του ιμπεριαλισμού, όπως αναφέρεται σε ένα email της Stratfor, «οι διαδηλώσεις για το κανάλι RCTV ήταν ένα τεστ. Θα ακολουθήσουν περισσότερα, αλλά η Βενεζουέλα δεν έχει τα κοινωνικά δίκτυα όπως αυτά που είχαν οι χώρες πίσω από το σιδηρούν παραπέτασμα».
Καταστούν επίσης σαφή τους στόχους τους βασιζόμενοι σε προηγούμενες ενέργειες του CANVAS: «Ο Τσάβες δεν είναι τίποτα σε σύγκριση με το να εναντιώνεσαι στα παλιά σοβιετικά καθεστώτα».
Υπάρχουν αρκετά έγγραφα του Word που απεστάλησαν, μεταξύ των emails, πολλά από τα οποία έχουν χαρακτηριστεί με την επισήμανση «όχι για δημοσίευση» . Αυτά περιγράφουν λεπτομερώς τα βήματα που συνίστανται για να πραγματοποιηθεί μια «επανάσταση», η οποία θα έριχνε τον Τσάβες από την εξουσία. Ένα από τα έγγραφα μάλιστα τιτλοφορείται ως «πώς να καθοδηγήσετε προς την επανάσταση». Αλλού ο λαός της Βενεζουέλας κατηγορείται ως «καθυστερημένος» και ότι «μιλούν από τους πισινούς τους». Αυτή η χώρα, σύμφωνα με το CANVΑS, είναι ένα αστείο, είναι γελοία.
Βέβαια, το CANVAS εξηγεί επακριβώς τη συνιστώμενη στρατηγική του για την ανατροπή κυβερνήσεων: «Όταν κάποιος μας ζητάει βοήθεια, όπως στην περίπτωση Vene, συνήθως τους ρωτάμε "πώς θα το κάνατε εσείς". Αυτό σημαίνει ότι το πρώτο πράγμα που πρέπει να γίνει είναι να δημιουργηθεί μια ανάλυση της κατάστασης (το word που σας έστειλα) και μετά από αυτό έρχεται η "Περιγραφή της Αποστολής" (που ακόμη δεν έχει συμβεί), ενώ στη συνέχεια το επόμενο στάδιο είναι "Το Επιχειρησιακό Σχέδιο", που είναι το σχέδιο για την καμπάνια», εξηγεί το CANVAS στην Stratfor. «Για αυτή την περίπτωση έχουμε τρεις καμπάνιες: την ενοποίηση της αντιπολίτευσης, την εκστρατεία για εκλογές του Σεπτεμβρίου και παράλληλα την καμπάνια "βγες έξω και ψήφισε"».
«Υπό κανονικές συνθήκες», εξηγεί το CANVAS, «οι ακτιβιστές έρχονται σε μας για ένα είδος σεμιναρίου ώστε να μάθουν ακριβώς αυτή την τεχνική. Εμείς απλώς τους καθοδηγούμε. Αυτός είναι ο λόγος που τέτοια σχέδια καταλήγουν τόσο αποτελεσματικά αργότερα, διότι οι ακτιβιστές οι ίδιοι τα δημιούργησαν και είναι απόλυτα δικά τους, δηλαδή αυθεντικά».
Αναφερόμενο σε αυτά τα αποσταθεροποιητικά σχέδια, όπως οι διαμαρτυρίες για το κανάλι RCTV, το CANVAS δηλώνει ότι «εμείς μόνο τους δίνουμε τα εργαλεία που χρησιμοποιούν».
Σχετικά με τα κόμματα τις αντιπολίτευσης, προσθέτουν ότι «στην περίπτωση της Βενεζουέλας, λόγω της πλήρους καταστροφής του τόπου, λόγω της καχυποψίας μεταξύ των ομάδων της αντιπολίτευσης και της αποδιοργάνωσης, πρέπει να κάνουμε την ανάλυση εξαρχής. Εάν προχωρήσουν στο επόμενο βήμα εξαρτάται από αυτούς, με άλλα λόγια, εξαρτάται από το αν θα αντιληφθούν ότι, λόγω της έλλειψης ΕΝΟΤΗΤΑΣ μπορεί να χάσουν τη νίκη πριν καν ξεκινήσουν».
Για τις βουλευτικές εκλογές του 2010, επισημαίνουν ακόμη ότι «έχουν εκλογές το Σεπτέμβριο και είμαστε σε στενή επικοινωνία με ακτιβιστές από εκεί και με ανθρώπους που προσπαθούν να τους βοηθήσουν (παρακαλώ κρατήστε αυτές τις πληροφορίες για εσάς, να μην δημοσιευθούν). Η πρώτη φάση της προετοιμασίας μας βρίσκεται σε εξέλιξη».
Τα συγκεκριμένα emails δεν αφήνουν στον αναγνώστη καμία αμφιβολία για το ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι που βοηθούν τους ακτιβιστές της αντιπολίτευσης στη Βενεζουέλα: «Για να απαντήσω στην ερώτησή σας, δίκτυα από τις ΗΠΑ είναι σίγουρα εμπλεγμένα». «Δεν μπορώ να σας επιβεβαιώσω αν ο συγκεκριμένος κύριος εμπλέκεται, αλλά οι συνήθεις παράγοντες εμπλέκονται».
Άλλα έγγραφα ασχολούνται με το θέμα της ασφάλειας και της εγκληματικότητας, τα οποία η ίδια η Stratfor τοποθετεί σε μια λίστα ζητημάτων που η αντιπολίτευση θα πρέπει να χρησιμοποιήσει για να μεγιστοποιήσει την επιτυχία της προεκλογικής της εκστρατείας το 2010. Ισχυρίζονται ότι το «ΟΝΑ (Εθνικό Γραφείο Φαρμάκων) ασχολείται σε μεγάλο βαθμό με απαγωγές και εκβιασμούς» και ότι τα ποσοστά δολοφονιών «είναι πολύ υψηλότερα από ό, τι αναμενόταν».
Άλλα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου περιέχουν διάφορα συνημμένα αρχεία που πληροφορούν για την ακριβή κατάσταση του στρατού, της αεροπορίας και του ναυτικού της Βενεζουέλας, συμπεριλαμβανομένων του εξοπλισμού και της τεχνογνωσίας, συνοδευόμενα με συγκεκριμένους αριθμούς.
«Θα στείλουμε περισσότερες πληροφορίες σύντομα για πώς ο Τσάβες έχει βελτιώσει τον στρατιωτικό τομέα και τον τομέα της ασφάλειας κατά τη διάρκεια των προηγούμενων ετών», αναφέρει επίσης ο αποστολέας. «Είναι όλα γραμμένα στο χαρτί αυτή τη στιγμή στις σημειώσεις μου, αλλά πρέπει να πω, είμαι πολύ εντυπωσιασμένος με τον Hugo», προσθέτει.
Τα λεπτομερέστατα έγγραφα εξηγούν ότι «η μεταρρύθμιση του στρατού έχει προχωρήσει πέρα από την προμήθεια όπλων και τώρα οδεύει προς τον εκσυγχρονισμό του». Νέες μέθοδοι περιλαμβάνουν τον ασύμμετρο πόλεμο και την σύνδεση με το επικοινωνιακό δίκτυο της χώρας καθώς και την υποδομή εφοδιασμού, και τη λαϊκή υποστήριξη για να αντισταθεί η χώρα σε μια μεγάλης κλίμακας εισβολή των ΗΠΑ».
