Είμαστε μαθημένοι πια και θεωρείται αυτονόητο πως σε οποιαδήποτε νέα απόφαση, ρύθμιση, νόμο κλπ του κράτους, θα αντιδρούν όσοι βλέπουν τα προσωπικά τους συμφέροντα να θίγονται. Έτσι, και στην... αντίδραση των 5 πρυτάνεων για το νέο “ομοσπονδιακό” Πανεπιστήμιο του προγράμματος “Αθηνά”, το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα ήταν, “φυσικά και γκρινιάζουν, θα χάσουν την προεδρία”.
Δεν με ενδιαφέρει αυτήν την στιγμή αν όντως οι ίδιοι καίγονται για τον εαυτό τους, ούτε δίνω τόση σημασία στο επιχείρημα που προβάλλουν. Μπορεί να έχουν δίκιο. Θα κάνω μια αναγωγή του συγκεκριμένου προβλήματος σε μια γενικότερη τάση που παρατηρείται στην εποχή μας και θεωρώ ότι έχει καταστρεπτικά αποτελέσματα στον τόπο μας. Μιλώ για τις συγχωνεύσεις. Η ανθρώπινη ιδιοσυγκρασία και δη του ελληνικού λαού έχει ανάγκη να αισθάνεται ότι συμμετέχει ενεργά σε κάποιο έργο, προκειμένου να το αγαπήσει και να αποδώσει καλύτερα. Όσο πιο απρόσωπη γίνεται η διοίκηση ενός οργανισμού, μιας κοινότητας, ενός δήμου κλπ, τόσο περισσότερο κινδυνεύουμε να πέσουμε στον ωχαδερφισμό και να παραμελήσουμε την γόνιμη συνεισφορά μας. Πρόσφατα παραδείγματα με απτές συνέπειες υποστήκαμε με τα σχέδια Καποδίστριας και Καλλικράτης (τι βαρύγδουπα ονόματα!) σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης. Η αρχή αποξενώθηκε από τον πολίτη, εκείνος με την σειρά του από τους συμπολίτες του και συνεπώς από το ίδιο του το κράτος!
Η λύση σε μια πληθώρα παρομοίων προβλημάτων είναι η σύσταση μικρών κοινοτήτων. Με προσωπική επαφή μεταξύ των μελών τους, με την ικανοποίηση της άμεσης -κατά το δυνατόν- απολαβής των κόπων τους, με συμμετοχή στην χαρά της δημιουργίας, με δυνατότητα συνεχούς ελέγχου και παρακολούθησης των δραστηριοτήτων τους. Μόνο έτσι μπορεί ο άνθρωπος φυσικά και αβίαστα να “συμμετέχει στα κοινά”, να μετατραπεί από απλό άτομο σε όντως πρόσωπο, να αποκτήσει υπόσταση ως ον “κοινωνικό”, να βρει αφορμές ολοκληρώσεως και εσωτερικής πληρώσεως. Και η ιστορία μας διδάσκει πως δι᾿ αυτής της οδού προόδευσε το ελληνικό γένος.
Η διαρκής τάση μετατροπής του προσώπου σε απλό νούμερο θα ενισχύει ολοένα και την τάση ενός κράτους απρόσωπου να «τρώει» τα ίδια τα παιδιά του. Πότε νιώθεις πιο σίγουρος για τα ενδιαφέροντά σου: όταν συμμετέχεις σε έναν τοπικό σύλλογο ή όταν συμμετέχεις σε κοινοβουλευτικές εκλογές;
