Ζωή στην μεγάλη πόλη και η φιλολογία της: Η μαύρη μου η μοίρα, την κατάντια μου μέσα, δεν είναι ζωή αυτή κι άλλα τέτοια βαρύγδουπα, τόσο τοξικά που τα ...σβήνω κιόλας και ξαναρχίζω το κείμενο από την αρχή.
Μια ωραία πρωία, για κάποιο λόγο ο οποίος μετά βασάνων και κόπων κατάφερε -ο λόγος- να περάσει διακαώς και διαπαντός στο συμπαντικό σου ασυνείδητο, ανοίγεις την εφημερίδα όπου υπάρχει μια αγγελία για δουλειά σε νησί. Δουλειά στα μέτρα σου, όχι ό,τι να “ναι. Λες “ναι, καλά…” -γιατί την εφημερίδα την άνοιξες για να σκοτώσεις λίγα λεπτά πρωτευουσιάνικης ανίας σε προσομοίωση χαλάρωσης- αλλά το υποσυνείδητο που λέγαμε σε βάζει να σημειώσεις το τηλέφωνο, και μάλιστα υποτιμητικά, σε ένα ποταπό χαρτάκι από συσκευασία. Να μην τα πολυλέμε, μετά από λίγους μήνες μεγάλη πόρτα διαβαίνεις και τι πόρτα, μπουκαπόρτα καραβιού! Πώς έγινε, πώς ταίριαξε, ποιον πρόλαβες να ενημερώσεις, ένας θεός το ξέρει.
Τόσο απλά; Τόσο απλά. Αξιωματικά, τα πράγματα είναι απλά. Εμείς τα μπερδεύουμε με την κοινωνική λογική μας που πάει και χώνεται εκεί που είναι ήδη σπαρμένα. Αν όμως αφεθείς στο ωστικό κύμα -της αγγελίας, εν προκειμένω-, τα πράγματα γίνονται ως δια μαγείας. True story, απαύγασμα εμπειρίας. Τα πρακτικά θέματα που εμποδίζουν να κάνεις πραγματικότητα το ονειράκι είναι σαν τα πανύψηλα δέντρα με τα πυκνά περίπλοκα κλαδιά στο μαγικό δάσος. Όσο τεράστια και να είναι, μπορείς χωρίς πολλές φανφάρες να βγάλεις το σουγιαδάκι σου από την τσέπη και χρούτσου χρούτσου να κάνεις χώρο για να περάσεις ανάμεσα. Τόσο χώρο όσος σου χρειάζεται για να ξεγλιστρίσεις προς τη νέα σου ζωή, όχι παραπάνω (ναι, ναι, μέχρι εδώ ακούγεσαι: τα παιδιά, η άρρωστη μάνα, η καριέρα, το καινούργιο σπίτι – με δάνειο σου θυμίζω. Μπλα μπλα μπλα, δηλητήριο). Δε χρειάζεται καμιά υπερπροσπάθεια να προσηλωθείς στο στόχο της απόδρασης γιατί τότε είναι που αυτά τα πανύψηλα δέντρα μπαίνουν στο δρόμο. Απλά δηλώνεις σε σένα τον ίδιο ότι είσαι υπ” ατμόν. Τα άλλα θα γίνουν. Θα τα κάνεις, για να είμαστε ακριβείς. “The ship is ready to sail” που λένε τα μεγάφωνα στα πλοία της γραμμής.
Βρίσκεσαι, λοιπόν, στο νησί και από το ναυτικό μετατάσσεσαι συλλήβδην στην αεροπορία. Διότι, αισθάνεσαι σαν αλεξιπτωτιστής που προσγειώθηκε ηθελημένα μεν αλλά σε άγνωστο πεδίο. Ευτυχώς οι ιθαγενείς είναι φιλικοί τουλάχιστον. Κι επειδή είσαι ακόμα άνθρωπος της πόλης, φρόντισες να πέσεις στο νησί καλοκαίρι – αυτό το γνωστό σύνδρομο των διακοπών. Γιούχουυυυ! Ήλιος, θάλασσα και τ” αγόρι μου! Οι θαλασσιές οι χάντρες, τα κορίτσια στον ήλιο, το απέραντο γαλάζιο κι άλλες κινηματογραφικές επιτυχίες είναι τώρα η ζωή σου. Όχι οι διακοπές σου, αλλά η καθημερινότητά σου. Για τους επόμενους μήνες θα στέλνεις φωτογραφίες ηλιόλουστων τοπίων και λαχταριστών παραλιών σε φίλους και συγγενείς δήθεν “μοιραστείτε τη χαρά μου”, με μια υποβόσκουσα ψιλοχαιρέκακη διάθεση που λέει “εγώ την έκανα, μεγάλε, κοίτα και ζήλευε”.
Εδώ προσοχή: αν είναι να εισβάλεις ως άλλος Μεγαλέξανδρος στη φιλοσοφία του ντόπιου που έκανε αιώνες να την στήσει, καλύτερα να πάρεις το αλεξίπτωτό σου και να φύγεις. Νόμος και κανών. Το νησί έχει τον δικό του τρόπο να ζει και να σκέφτεται. Τα δικά σου τα χνώτα μυρίζουν ακόμα καυσαέριο. Αν ήταν να μας έδειχνες εσύ πώς ζουν, ερχόμασταν και στο κλεινόν άστυ σου.
Στο νησί που ήρθες, οι ρυθμοί είναι διαφορετικοί και κοιτάς να προσαρμόσεις το βήμα σου. Θα χρειαστεί να πάρεις απόφαση ότι όταν σχολάς δεν πας κατευθείαν σπίτι σώνει και ντε. Μπορεί στο δρόμο να συναντήσεις έναν φίλο που πίνει τσιπουράκι στην παραλία (παραλία λέμε κι όταν δεν έχει άμμο) και να σε παρασύρει. Δε τρέχει τίποτα, συνηθίζεται. Αν υποθέσουμε ότι εσύ και ο συνάδερφος σου στην πόλη σχολάσατε την ίδια ώρα, εκείνος θα ξοδέψει περί τα σαρανταπέντε λεπτά -και λίγα λέω- παριστάνοντας τον ιππότη της ασφάλτου με χαλασμένον τον Κιτ, ενώ εσύ θα πίνεις τσίπουρο στην παραλία. Μη σου πω ότι θα φτάσεις νωρίτερα σπίτι σου και με πιο γεμάτη καρδιά – στανταράκι. Σου δίνω λίγα ακόμα στοιχεία, επιγραμματικά, κι άσε τα να χτυπήσουν στο θυμικό σου:
§ όταν οι οδηγοί των λεωφορείων τσακώνονται με τους οδηγούς των ταξί, προσφωνούνται εκατέρωθεν με το μικρό τους όνομα·
§ στις δημόσιες υπηρεσίες το προβλέψιμο είναι να σου χαμογελάσουν·
§ κάθε μέρα, θες δε θες, βλέπεις θάλασσα·
§ για να πας σινεμά ξεκινάς το πολύ δεκαπέντε λεπτά πριν·
§ όταν μπαίνεις στο λεωφορείο κρατώντας τσάντες από το σούπερ, τις αφήνεις όπου έχει χώρο κι εσύ κάθεσαι στην άλλη άκρη·
§ αν σου πέσει η καπνοσακούλα στο δρόμο, έχεις πολλές πιθανότητες να την βρεις στο ίδιο σημείο ή λίγο παραπέρα την επόμενη μέρα (εντάξει, μη το δοκιμάσεις με το χρυσό βραχιόλι της γιαγιάς, άνθρωποι κατοικούν και στο νησί)·
§ στην περίπτωση που βλέπεις τηλεόραση, όταν ανακοινώνονται τα μνημόνια και άλλα δαιμόνια, ο μηχανισμός είναι να αναστενάξεις βαθιά κοιτώντας τη θάλασσα κι έπειτα να αρχίσεις να σκέφτεσαι παραγωγικά·
§ μπορείς να πας κάπου με τα πόδια ή με ποδήλατο γιατί γίνεται·
§ ο περίπατος είναι παντρεμένος με τη βόλτα, κατοικούν δίπλα σου, είναι τσάμπα κι είναι πλέον μια επιλογή ψυχαγωγίας που και υπάρχει και την αποζητάς-έναπερίεργοπράμα·
§ ενδέχεται, επειδή έχεις πνευματική ηρεμία, να ξεπεταχτεί από το πουθενά μια δεξιότητα ή μια κλίση σου που ήταν σε λανθάνουσα κατάσταση και -ω! του θαύματος- να μπορείς και να την πραγματοποιήσεις.
Και τον χειμώνα; ρωτάς νομίζοντας ότι στρίμωξες στον τοίχο τον έρμο τον αλεξιπτωτιστή. Τον χειμώνα τα ίδια, να τα ξαναλέμε; Βέβαια, αναλόγως το νησί. Εδώ μιλάμε για νησιά που δεν στερούνται κοινωνικής ζωής. Υπάρχουν. Αλήθεια. Η αστική ανάγκη καλύπτεται, εν μέρει αλλά δε παθαίνεις και στερητικό σύνδρομο. Κι αν πάθεις, καβαλάς ένα πλοίο και -τσουπ!- χτυπάς μια συναυλία, ένα θέατρο, μια μπαρότσαρκα αλλά παλαιά. Πιο πολλά σου κόστιζε το βρωμοφαΐ που έπαιρνες στο γραφείο γιατί δεν προλάβαινες να πας σπίτι να φας σαν άνθρωπος.
Για να μη γίνει παρεξήγηση, και στα μοναχικά νησιά ζεις, ίσως ακόμα καλύτερα, αλλά τότε η στροφή είναι επιτόπου άρα μιλάμε για άλλη αγγελία στην εφημερίδα, αν το υπονοούμενο είναι σαφές. Παράδεισος; όχι. Έχει τα στραβά του, αλλά εδώ είμαστε για να βάλουμε τα επιχειρήματα στη μια πλευρά της ζυγαριάς. Εσύ βάλε στην άλλη ό,τι αρνητικό περάσει από το μυαλό σου.
Υ.Γ.: Το εν λόγω νησί είναι η Σύρος. Αποδεχτήκαμε από κοινού σύμφωνο αμφίδρομης υιοθεσίας και συστήνεται ανεπιφύλακτα.