"Δεν βρισκόμαστε εδώ για να αναλύσουμε τα ιδεολογικά αδιέξοδα της αντιπολίτευσης", τόνισε... ο Μάξιμος Σενετάκης κατά την εισήγηση του για την “Κύρωση της σύμβασης παραχώρησης του αποκλειστικού δικαιώματος παραγωγής, λειτουργίας, κυκλοφορίας, προβολής και διαχείρισης των Κρατικών Λαχείων”. Αντικρούοντας τις αιτιάσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης, πλην της ΔΗΜΑΡ που την υπερψήφισε, ο βουλευτής Ηρακλείου απέδωσε την αντίθεση τους στην υπογραφή της σύμβασης, αλλά και των αποκρατικοποιήσεων ευρύτερα, σε διαφορά αντίληψης για τον τρόπο λειτουργίας των δυτικών οικονομιών στην οποία ανήκει και η ελληνική.
Η αντιπολίτευση, είπε ο κ. Σενετάκης "εξακολουθεί να πιστεύει πως το κράτος μπορεί (και το χειρότερο πρέπει) να παρεμβαίνει παντού, να βρίσκεται παντού, να κάνει τα πάντα. Γι’ αυτό και ανθίσταται σε κάθε μεταρρυθμιστική προσπάθεια. Γι’ αυτό αντιμάχεται το πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων. Γι’ αυτό βλέπει παντού συνωμοσίες. Γι’ αυτό και θεωρεί “σκάνδαλο” τη σύμβαση που συζητάμε σήμερα. Γι’ αυτό και την απορρίπτει συλλήβδην, χωρίς να μπαίνει καν στον κόπο να εκτιμήσει την προσπάθεια που κατέβαλαν οι ειδικοί του ΤΑΙΠΕΔ και να αξιολογήσει το αποτέλεσμα της. "Γι’ αυτό και όμως η σύμβαση πρέπει να αξιολογηθεί ως εξής:
Πρώτον, αν με την εν λόγω σύμβαση το κράτος επιτελεί τον ελεγκτικό και εποπτικό του ρόλο. Δεύτερον, αν τηρήθηκαν όλοι οι νόμιμες διαδικασίες σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική που διέπει τέτοιου είδους συμβάσεις. Τρίτον, αν θεωρείται ικανοποιητικό για το Δημόσιο και τους πολίτες το οικονομικό τίμημα.
Αναφερόμενος στην “ισχυρή πολιτική βούληση της κυβέρνησης να προχωρήσει αποφασιστικά στην υλοποίηση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων” και τονίζοντας ότι “η κύρωση της συμφωνίας αποδεικνύει ότι η ελληνική οικονομία ανακτά την αξιοπιστία της κι αρχίζει να προσελκύει το επενδυτικό ενδιαφέρον όσων θα ήθελαν να συμβάλουν στην αξιοποίηση της περιουσίας του ελληνικού δημοσίου”, ο κ. Σενετάκης πως η σύμβαση επιφυλάσσει για την παραχωρησιούχου τήρηση αυστηρών εποπτικών κανόνων, πως για την υπογραφή της τηρήθηκαν όλες οι νόμιμες και προβλεπόμενες διαδικασίες, ώστε ουδείς να μπορεί να ισχυριστεί ότι πρόκειται για "φωτογραφικό διαγωνισμό" και αναφέρθηκε στο οικονομικό τίμημα για το Δημόσιο. Δηλαδή, στο εφάπαξ τίμημα το οποίο πρόκειται να καταβληθεί στο ΤΑΙΠΕΔ, στο 30% των κερδών που θα καταβάλλονται στο Δημόσιο και στο σημαντικό ποσοστό από τα έσοδα του Δημοσίου που θα διατίθενται σε Κοινωνικές Πολιτικές.
“Η συγκεκριμένη σύμβαση δεν έχει μόνο λογιστικό χαρακτήρα. Έχει κυρίως πολιτικό” τόνισε καταληκτικά ο κ. Σενετάκης για να προσθέσει:
“Επιβεβαιώνει την ισχυρή βούληση της κυβέρνησης να εκπληρώσει όχι μόνο τις δεσμεύσεις της έναντι των εταίρων, αλλά και τις προεκλογικές δεσμεύσεις έναντι των πολιτών που την εμπιστεύτηκαν με τη ψήφο τους. Υποσχεθήκαμε ότι θα προχωρήσουμε σε μεταρρυθμίσεις και κάθε μέρα το κάνουμε πράξη. Είναι μια θετική εξέλιξη που δείχνει ότι οι αποκρατικοποιήσεις θα έχουν συνέχεια. Πάντα με γνώμονα τη νομιμότητα και τη διαφάνεια, την προστασία των συμφερόντων του Δημοσίου και των πολιτών”.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της εισήγησης
ΕΙΣΗΓΗΣΗ
ΜΑΞΙΜΟΥ ΣΕΝΕΤΑΚΗ
ΠΕΡΙ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ
ΚΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ, ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ, ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ, ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΛΑΧΕΙΩΝ
ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ
29.08.2013
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Η συμφωνία παραχώρησης του αποκλειστικού δικαιώματος διαχείρισης των κρατικών λαχείων, μεταξύ του ΤΑΙΠΕΔ και της εταιρίας “ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΛΑΧΕΙΑ – ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ, ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ, ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΛΑΧΕΙΩΝ” που επιλέχθηκε μέσω της διαδικασίας διεθνούς δημόσιου πλειοδοτικού Διαγωνισμού, την οποία συζητούμε και καλούμαστε να κυρώσουμε, επιβεβαιώνει την ισχυρή πολιτική βούληση της κυβέρνησης να προχωρήσει αποφασιστικά στην υλοποίηση του προγράμματος των αποκρατικοποιήσεων.
Αποδεικνύει επίσης, πως παρά την δυσμενή διεθνή συγκυρία η ελληνική οικονομία ανακτά την αξιοπιστία της και αρχίζει να προσελκύει το επενδυτικό ενδιαφέρον όσων θα ήθελαν να συμβάλλουν στην αξιοποίηση της περιουσίας του ελληνικού δημοσίου.
Οι αποκρατικοποιήσεις δεν αποτελούν μοναχά απαίτηση των εταίρων μας. Δεν είναι απλά μια συμβατική υποχρέωση στο πλαίσιο του Μνημονίου Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής. Είναι απαίτηση της λογικής που διέπει το τρόπο λειτουργίας των δυτικών οικονομιών, μεταξύ των οποίων ανήκει και η ελληνική.
Πρόκειται για αντίληψη που αμφισβητεί την ικανότητα του κράτους να επιδίδεται σε ρόλο επιχειρηματία. Την ίδια στιγμή όμως προτάσσει την ανάγκη το κράτος να χαράσσει τις στρατηγικές κατευθύνσεις μιας οικονομίας βάση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων κάθε τόπου και της αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού του, το κράτος να εξασφαλίζει ένα ξεκάθαρο πλαίσιο κανόνων του ανταγωνισμού, το κράτος να διατηρεί ένα ελεγκτικό και εποπτικό ρόλο για την εύρυθμη λειτουργία της ελεύθερης αγοράς.
Βάση αυτής της κυρίαρχης αντίληψης, η κυβέρνηση προχωρά τις αποκρατικοποιήσεις, προσβλέποντας στην αύξηση των κρατικών εσόδων για την απομείωση του χρέους και στην αύξηση των νέων θέσεων απασχόλησης που μόνο η ιδιωτική πρωτοβουλία είναι ικανή να δημιουργήσει.
Είναι προφανές ότι η αντιπολίτευση δεν ενστερνίζεται την ίδια αντίληψη με μας. Εξακολουθεί να αντιλαμβάνεται διαφορετικά το ρόλο του κράτους. Εξακολουθεί να πιστεύει πως το κράτος μπορεί (και το χειρότερο πρέπει) να παρεμβαίνει παντού, να βρίσκεται παντού, να κάνει τα πάντα. Για αυτό και ανθίσταται σε κάθε μεταρρυθμιστική προσπάθεια. Για αυτό αντιμάχεται το πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων. Για αυτό βλέπει παντού συνωμοσίες. Για αυτό και θεωρεί “σκάνδαλο” τη σύμβαση που συζητάμε σήμερα. Για αυτό και την απορρίπτει συλλήβδην, χωρίς να μπαίνει καν στον κόπο να εκτιμήσει την προσπάθεια που κατέβαλαν οι ειδικοί του ΤΑΙΠΕΔ και να αξιολογήσει το αποτέλεσμα της.
Όμως σήμερα εδώ δεν βρισκόμαστε για να αναλύσουμε τα ιδεολογικά αδιέξοδα της αντιπολίτευσης. Πολύ περισσότερο δεν είμαστε εδώ για να υποκαταστήσουμε τη δουλειά που επί μακρόν έκαναν οι τεχνοκράτες του ΤΑΙΠΕΔ. Και πως θα μπορούσαμε να το κάνουμε άλλωστε κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Οι βουλευτές δεν είμαστε παντογνώστες, ούτε αποκτούμε το χάρισμα να μαθαίνουμε τη δουλειά των άλλων όταν ο λαός μάς εκλέγει για να τον αντιπροσωπεύσουμε.
Σήμερα βρισκόμαστε εδώ για να ελέγξουμε (ως οφείλουμε και μας επιβάλλει το Σύνταγμα) το αποτέλεσμα της δουλειάς που έγινε. Βρισκόμαστε εδώ για να αξιολογήσουμε αν και κατά πόσο το αποτέλεσμα αυτής της δουλειάς είναι σύννομο, αν διασφαλίζει τα συμφέροντα των πολιτών και του κοινωνικού συνόλου.
Χρειάζεται λοιπόν να δούμε και αξιολογήσουμε τρία συγκεκριμένα πράγματα:
Πρώτον, με την εν λόγω σύμβαση το κράτος επιτελεί τον ελεγκτικό και εποπτικό του ρόλο;
Δεύτερον, τηρήθηκαν όλοι οι νόμιμες διαδικασίες σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική που διέπει τέτοιου είδους συμβάσεις; και
Τρίτον, θεωρούμε ικανοποιητικό για το Δημόσιο και τους πολίτες το οικονομικό αντίτιμο;
Ξεκινώντας από το πρώτο θα έλεγα πως είναι σαφές από τους όρους της σύμβασης ότι η εν λόγω δραστηριότητα ΔΕΝ θα είναι ΧΩΡΙΣ την τήρηση αυστηρών εποπτικών κανόνων. Ο Παραχωρησιούχος θα βρίσκεται υπό την αυστηρή εποπτεία της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων και θα πρέπει να συμμορφώνεται πλήρως με τον Κανονισμό των Κρατικών Λαχείων, τις αποφάσεις της Επιτροπής και την κείμενη νομοθεσία εν γέννει.
Υποχρεούται να διαθέτει ολοκληρωμένο και επαρκές σύστημα εσωτερικού ελέγχου και αναλαμβάνει ποικίλες δεσμεύσεις σχετικά με την εκτέλεση των παρεχομένων από αυτόν υπηρεσιών, την αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα του, τη χρηματοοικονομική του κατάσταση και την παροχή πληροφοριών στο Ελληνικό Δημόσιο ή/και την Επιτροπή Ελέγχου και Εποπτείας Παιγνίων.
Επιπλέον τού απαγορεύεται να προβεί σε δραστηριότητα που δεν σχετίζονται με τα λαχεία, χωρίς τη συγκατάθεση του Ελληνικού Δημοσίου. Του απαγορεύεται να εκχωρήσει ή να μεταβιβάσει τη Σύμβαση Παραχώρησης.
Τα δε υφιστάμενα δικαιώματα πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησία και οποιαδήποτε νέα τέτοια δικαιώματα σχετικά με τα κρατικά λαχεία (εμπορικά σήματα, επωνυμίες, διακριτικοί τίτλοι) θα καταχωρηθούν από την εταιρία για λογαριασμό και στο όνομα του Ελληνικού Δημοσίου που θα είναι ο δικαιούχος.
Με απλά λόγια, το Κράτος διατηρεί άγρυπνο το μάτι πάνω στη δραστηριότητα αυτής της εταιρίας ειδικού σκοπού, η οποία θα διαχειρίζεται τα κρατικά λαχεία μέσα σε ένα αυστηρό πλαίσιο κανόνων λειτουργίας.
Προχωρώ στο δεύτερο σημείο που θα πρέπει να επικεντρώσουμε την προσοχή μας και στο κατά πόσο τηρήθηκαν όλες οι νόμιμες διαδικασίες, έως ότου καταλήξουμε στη σύμβαση που σήμερα καλούμαστε να κυρώσουμε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Η ανάγκη ταχείας προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας στην κυρίαρχη αντίληψη που διέπει τον τρόπο λειτουργίας των δυτικών οικονομιών, είναι εμφανής. Και παρά την αναγκαιότητα, παρά την πολιτική βούληση, οι αποκρατικοποιήσεις δεν προχωρούν όπως θα επιθυμούσαμε, διότι απλά δεν αρκεί να πουλάς, πρέπει να υπάρχουν και εκείνοι που να ενδιαφέρονται να αγοράσουν. Για αυτό κι όσες επενδύσεις έχουν γίνει μέχρι σήμερα, έγιναν με κόπο και προσπάθεια να προκληθεί το ενδιαφέρον των επενδυτών. Αυτή η προσπάθεια γίνεται αντιληπτή από την αντιπολίτευση ως “ξεπούλημα της χώρας”. Ευτυχώς, για τη χώρα, οι πολίτες έχουν εξοικειωθεί με την έννοια της προσφοράς και της ζήτησης στη καθημερινότητα τους και μπορούν εύκολα να αντιληφθούν τη βαρύτητα και τη σημασία των εννοιών. Πόσο μάλλον όταν η ίδια η πραγματικότητα διαψεύδει τους αστήριχτους ισχυρισμούς της αντιπολίτευσης. Όταν μέχρι σήμερα ελάχιστα περιουσιακά στοιχεία έχουν πουληθεί, τότε πως μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι ξεπουλιέται η Ελλάδα;
Είναι χαρακτηριστικό πως αυτή η συμφωνία που τώρα συζητάμε συνάντησε πολλές δυσκολίες έως ότου ολοκληρωθεί. Από τη μια ήταν το πνεύμα και το γράμμα του νόμου που έπρεπε να τηρηθεί απαρέγκλιτα και από την άλλη η δυσμενής οικονομική συγκυρία και το μειωμένο επενδυτικό ενδιαφέρον που δεν επέτρεψαν την ταχύτερη ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρασαν σχεδόν δυο χρόνια από τότε που το Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ ενέκρινε και αποφάσισε την Πρόκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος για την δωδεκαετή παραχώρηση δικαιώματος (όχι πώληση!!!) από το ΤΑΙΠΕΔ σε επενδυτή ή σύμπραξη επενδυτών να διαχειρίζεται τα κρατικά λαχεία.
Και δεν ήταν μόνο που μόλις τρεις ενδιαφερόμενοι κατάφεραν να προκρίθηκαν στη δεύτερη φάση του Διαγωνισμού. Ήταν, κυρίως, ότι τηρήθηκαν όλες οι διαδικασίες. Οι διαγωνιζόμενοι είχαν τη δυνατότητα να αναρτούν διευκρινιστικά ερωτήματα και να λαμβάνουν διευκρινιστικές απαντήσεις του ΤΑΙΠΕΔ στο Virtual Data Room του Διαγωνισμού όπου είχαν πρόσβαση όλοι. Βάση αυτών αναδιαμορφώθηκε το Σχέδιο Σύμβασης Παραχώρησης και επαναρτήθηκε με όλες τις αλλαγές, ώστε ουδείς να είναι σε θέση να μιλήσει για “φωτογραφική σύμβαση”.
Αντίστοιχα, με διαφανή τρόπο και τήρηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης των Υποψηφίων τροποποιήθηκαν οι απαιτήσεις σχετικά με την υποβολή Επιστολής Διαθεσίμων Κεφαλαίων από τους Υποψήφιους, από όπου τελικώς πιστοποιήθηκε ότι μόνο μια σύμπραξη εταιριών υπέβαλε εμπρόθεσμα όλα τα έγγραφα που απαιτούνταν, δηλαδή δεσμευτική οικονομική προσφορά και συνοδευτικές επιστολές πιστωτικών ιδρυμάτων. Η διαδικασία αυτή διήρκεσε ένα χρόνο!
Στη συνέχεια ζητήθηκε καλύτερη οικονομική προσφορά κι αφού το ΤΑΙΠΕΔ ανακήρυξε τη Σύμπραξη ως Προσωρινό Επιτυχόντα Πλειοδότη, ζητήθηκαν όλα τα επικαιροποιημένα έγγραφα που απαιτούνταν. Κι όταν κι αυτά υποβλήθηκαν εμπρόθεσμα το ΤΑΙΠΕΔ ανακήρυξε τη Σύμπραξη σε Τελικό Επιτυχόντα Πλειοδότη και υπέβαλε τη Σύμβαση στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οποίο και έκρινε ότι δεν συνέτρεχε λόγος που να κωλύει την υπογραφή της ελεγχθείσας Σύμβασης. Έτσι, φτάσαμε στην τελική υπογραφή στις 30 Ιουλίου μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και της εταιρίας που πλέον καλείται να κυρώσει η Βουλή.
Ποιο είναι λοιπόν το οικονομικό όφελος που προκύπτει για το Δημόσιο από τη συγκεκριμένη σύμβαση;
Η “Ελληνικά Λαχεία” αναλαμβάνει τη διαχείριση έξι λαχείων, του Λαϊκού Λαχείου, του Εθνικού Λαχείου, του Ευρωπαϊκού Λαχείου (ανενεργό), του Ξυστού (Στιγμιαίο Λαχείο), το Πρωτοχρονιάτικο Λαχείο καθώς και το Στεγαστικό Λαχείο που είναι σήμερα ανενεργό, υπό την προϋπόθεση πως ευθύνεται για την παροχή της ακίνητης περιουσίας που θα δίδεται ως κέρδος.
Ειδικά για το Πρωτοχρονιάτικο Λαχείο, η εταιρία θα το διαχειρίζεται έναντι αμοιβής ίσης με το 17% των χρημάτων που θα εισπράττονται από τους παίκτες. Τα υπόλοιπα έσοδα θα κατευθύνονται για κοινωνικούς σκοπούς και για τα κέρδη των παικτών (το 55% επιστρέφει στους παίκτες).
Εκτός από το εφάπαξ τίμημα των 190 εκ. ευρώ που θα καταβληθεί στο ΤΑΙΠΕΔ, η εταιρεία θα καταβάλλει στο δημόσιο μηνιαία αμοιβή που θα αντιστοιχεί στο 30% του μικτού κέρδους από όλα τα Κρατικά Λαχεία (πλην του Πρωτοχρονιάτικου) και με ελάχιστο ετήσιο ποσό 30 εκατ. ευρώ για την πρώτη χρήση και 50 εκατ. ευρώ για τις επόμενες χρήσεις, ενώ ποσοστό 20% από τα έσοδα του δημοσίου θα διατίθενται σε Κοινωνικές Πολιτικές. Δηλαδή 580 εκ. Ευρώ εγγυημένες καταβολές.
Ταυτόχρονα με την υπογραφή της Σύμβασης Παραχώρησης, η εταιρία υπέβαλε την πρώτη Εγγυητική Επιστολή Καλής Εκτέλεσης, ύψους 35 εκ. ευρώ ενώ προβλέπεται ότι το ποσό αυτής θα διαμορφωθεί στα 50 εκ. για το δεύτερο έως το έκτο έτος και στο ποσό των 75 εκ. ευρώ για κάθε επόμενο έτος της σύμβασης.
Συνολικά τα έσοδα που εκτιμάται (με βάση τα καθαρά κέρδη των τελευταίων ετών) ότι θα λάβει το δημόσιο για τη δωδεκαετή περίοδο παραχώρησης θα προσεγγίσουν το 1 δισ. 318 εκ. ευρώ περίπου. Κι αυτό χωρίς να υπολογίζεται τα έσοδα από το Στιγμιαίο Κρατικό Λαχείο.
Μέρος των εσόδων αυτών προορίζονται για κοινωνικές πολιτικές, όπως αναφέρεται στο άρθρο 3 του σχεδίου νόμου που κυρώνει και δίνει ισχύ στη Σύμβαση Παραχώρησης, και διατίθενται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του ν.4002/2011 (Α'180)
Επίσης με το άρθρο 2 αναστέλλεται η ισχύς ορισμένων νομοθετικών και κανονιστικών διατάξεων που αντίκειται στις ρητές προβλέψεις της Σύμβασης Παραχώρησης, κυρίως αυτές που αφορούν στη λειτουργία των Κρατικών Λαχείων και της Διεύθυνσης Κρατικών Λαχείων, θέματα που τουλάχιστον για τη διάρκεια παραχώρησης θα ρυθμίζονται από τη Σύμβαση Παραχώρησης ή/και την Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων. Κι αυτό, όπως είναι πρόδηλο γίνεται, διότι το νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο που διέπει την Διεύθυνση Κρατικών Λαχείων, δεν μπορεί να εφαρμοστεί αποτελεσματικά όταν η εκμετάλλευση των Κρατικών Λαχείων έχει ανατεθεί σε ιδιώτες και γίνεται με όρους αγοράς και ιδιωτικής οικονομίας.
Επιπλέον, όπως αναφέρεται στη παράγραφο 2 του άρθρου 2 παρέχεται νομοθετική εξουσιοδότηση στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, αυτός να μπορεί, μετά από πρόταση του υπουργού Οικονομικών να παρατείνει την προβλεπόμενη, αναστολή ισχύος. Αυτό κρίνεται αναγκαίο στη περίπτωση που μετά τη λήξη στη Σύμβασης Παραχώρησης το Ελληνικό Δημόσιο αποφασίσει την εκ νέου παραχώρηση σε ιδιώτες του αποκλειστικού δικαιώματος της εν γένει διαχείρισης των Κρατικών Λαχείων, οπότε και θα είναι σκόπιμη η παράταση της αναστολής ισχύος των διατάξεων αυτών.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Η συγκεκριμένη σύμβαση δεν έχει μόνο λογιστικό χαρακτήρα. Έχει κυρίως πολιτικό. Επιβεβαιώνει την ισχυρή βούληση της κυβέρνησης να εκπληρώσει όχι μόνο τις δεσμεύσεις της έναντι των εταίρων, αλλά και τις προεκλογικές δεσμεύσεις έναντι των πολιτών που την εμπιστεύτηκαν με τη ψήφο τους. Υποσχεθήκαμε ότι θα προχωρήσουμε σε μεταρρυθμίσεις και κάθε μέρα το κάνουμε πράξη.
Η προς κύρωση Σύμβαση Παραχώρησης αποτελεί την πρώτη αποκρατικοποίηση των Κρατικών Λαχείων, ως μορφή τυχερών παιγνίων στην Ελλάδα. Είναι μια θετική εξέλιξη που δείχνει ότι οι αποκρατικοποιήσεις θα έχουν συνέχεια. Πάντα με γνώμονα τη νομιμότητα και τη διαφάνεια, την προστασία των συμφερόντων του Δημοσίου και των πολιτών.
Ευχαριστώ
ΜΑΞΙΜΟΥ ΣΕΝΕΤΑΚΗ
ΠΕΡΙ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ
ΚΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ, ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ, ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ, ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΛΑΧΕΙΩΝ
ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ
29.08.2013
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Η συμφωνία παραχώρησης του αποκλειστικού δικαιώματος διαχείρισης των κρατικών λαχείων, μεταξύ του ΤΑΙΠΕΔ και της εταιρίας “ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΛΑΧΕΙΑ – ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ, ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ, ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΛΑΧΕΙΩΝ” που επιλέχθηκε μέσω της διαδικασίας διεθνούς δημόσιου πλειοδοτικού Διαγωνισμού, την οποία συζητούμε και καλούμαστε να κυρώσουμε, επιβεβαιώνει την ισχυρή πολιτική βούληση της κυβέρνησης να προχωρήσει αποφασιστικά στην υλοποίηση του προγράμματος των αποκρατικοποιήσεων.
Αποδεικνύει επίσης, πως παρά την δυσμενή διεθνή συγκυρία η ελληνική οικονομία ανακτά την αξιοπιστία της και αρχίζει να προσελκύει το επενδυτικό ενδιαφέρον όσων θα ήθελαν να συμβάλλουν στην αξιοποίηση της περιουσίας του ελληνικού δημοσίου.
Οι αποκρατικοποιήσεις δεν αποτελούν μοναχά απαίτηση των εταίρων μας. Δεν είναι απλά μια συμβατική υποχρέωση στο πλαίσιο του Μνημονίου Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής. Είναι απαίτηση της λογικής που διέπει το τρόπο λειτουργίας των δυτικών οικονομιών, μεταξύ των οποίων ανήκει και η ελληνική.
Πρόκειται για αντίληψη που αμφισβητεί την ικανότητα του κράτους να επιδίδεται σε ρόλο επιχειρηματία. Την ίδια στιγμή όμως προτάσσει την ανάγκη το κράτος να χαράσσει τις στρατηγικές κατευθύνσεις μιας οικονομίας βάση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων κάθε τόπου και της αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού του, το κράτος να εξασφαλίζει ένα ξεκάθαρο πλαίσιο κανόνων του ανταγωνισμού, το κράτος να διατηρεί ένα ελεγκτικό και εποπτικό ρόλο για την εύρυθμη λειτουργία της ελεύθερης αγοράς.
Βάση αυτής της κυρίαρχης αντίληψης, η κυβέρνηση προχωρά τις αποκρατικοποιήσεις, προσβλέποντας στην αύξηση των κρατικών εσόδων για την απομείωση του χρέους και στην αύξηση των νέων θέσεων απασχόλησης που μόνο η ιδιωτική πρωτοβουλία είναι ικανή να δημιουργήσει.
Είναι προφανές ότι η αντιπολίτευση δεν ενστερνίζεται την ίδια αντίληψη με μας. Εξακολουθεί να αντιλαμβάνεται διαφορετικά το ρόλο του κράτους. Εξακολουθεί να πιστεύει πως το κράτος μπορεί (και το χειρότερο πρέπει) να παρεμβαίνει παντού, να βρίσκεται παντού, να κάνει τα πάντα. Για αυτό και ανθίσταται σε κάθε μεταρρυθμιστική προσπάθεια. Για αυτό αντιμάχεται το πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων. Για αυτό βλέπει παντού συνωμοσίες. Για αυτό και θεωρεί “σκάνδαλο” τη σύμβαση που συζητάμε σήμερα. Για αυτό και την απορρίπτει συλλήβδην, χωρίς να μπαίνει καν στον κόπο να εκτιμήσει την προσπάθεια που κατέβαλαν οι ειδικοί του ΤΑΙΠΕΔ και να αξιολογήσει το αποτέλεσμα της.
Όμως σήμερα εδώ δεν βρισκόμαστε για να αναλύσουμε τα ιδεολογικά αδιέξοδα της αντιπολίτευσης. Πολύ περισσότερο δεν είμαστε εδώ για να υποκαταστήσουμε τη δουλειά που επί μακρόν έκαναν οι τεχνοκράτες του ΤΑΙΠΕΔ. Και πως θα μπορούσαμε να το κάνουμε άλλωστε κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Οι βουλευτές δεν είμαστε παντογνώστες, ούτε αποκτούμε το χάρισμα να μαθαίνουμε τη δουλειά των άλλων όταν ο λαός μάς εκλέγει για να τον αντιπροσωπεύσουμε.
Σήμερα βρισκόμαστε εδώ για να ελέγξουμε (ως οφείλουμε και μας επιβάλλει το Σύνταγμα) το αποτέλεσμα της δουλειάς που έγινε. Βρισκόμαστε εδώ για να αξιολογήσουμε αν και κατά πόσο το αποτέλεσμα αυτής της δουλειάς είναι σύννομο, αν διασφαλίζει τα συμφέροντα των πολιτών και του κοινωνικού συνόλου.
Χρειάζεται λοιπόν να δούμε και αξιολογήσουμε τρία συγκεκριμένα πράγματα:
Πρώτον, με την εν λόγω σύμβαση το κράτος επιτελεί τον ελεγκτικό και εποπτικό του ρόλο;
Δεύτερον, τηρήθηκαν όλοι οι νόμιμες διαδικασίες σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική που διέπει τέτοιου είδους συμβάσεις; και
Τρίτον, θεωρούμε ικανοποιητικό για το Δημόσιο και τους πολίτες το οικονομικό αντίτιμο;
Ξεκινώντας από το πρώτο θα έλεγα πως είναι σαφές από τους όρους της σύμβασης ότι η εν λόγω δραστηριότητα ΔΕΝ θα είναι ΧΩΡΙΣ την τήρηση αυστηρών εποπτικών κανόνων. Ο Παραχωρησιούχος θα βρίσκεται υπό την αυστηρή εποπτεία της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων και θα πρέπει να συμμορφώνεται πλήρως με τον Κανονισμό των Κρατικών Λαχείων, τις αποφάσεις της Επιτροπής και την κείμενη νομοθεσία εν γέννει.
Υποχρεούται να διαθέτει ολοκληρωμένο και επαρκές σύστημα εσωτερικού ελέγχου και αναλαμβάνει ποικίλες δεσμεύσεις σχετικά με την εκτέλεση των παρεχομένων από αυτόν υπηρεσιών, την αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα του, τη χρηματοοικονομική του κατάσταση και την παροχή πληροφοριών στο Ελληνικό Δημόσιο ή/και την Επιτροπή Ελέγχου και Εποπτείας Παιγνίων.
Επιπλέον τού απαγορεύεται να προβεί σε δραστηριότητα που δεν σχετίζονται με τα λαχεία, χωρίς τη συγκατάθεση του Ελληνικού Δημοσίου. Του απαγορεύεται να εκχωρήσει ή να μεταβιβάσει τη Σύμβαση Παραχώρησης.
Τα δε υφιστάμενα δικαιώματα πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησία και οποιαδήποτε νέα τέτοια δικαιώματα σχετικά με τα κρατικά λαχεία (εμπορικά σήματα, επωνυμίες, διακριτικοί τίτλοι) θα καταχωρηθούν από την εταιρία για λογαριασμό και στο όνομα του Ελληνικού Δημοσίου που θα είναι ο δικαιούχος.
Με απλά λόγια, το Κράτος διατηρεί άγρυπνο το μάτι πάνω στη δραστηριότητα αυτής της εταιρίας ειδικού σκοπού, η οποία θα διαχειρίζεται τα κρατικά λαχεία μέσα σε ένα αυστηρό πλαίσιο κανόνων λειτουργίας.
Προχωρώ στο δεύτερο σημείο που θα πρέπει να επικεντρώσουμε την προσοχή μας και στο κατά πόσο τηρήθηκαν όλες οι νόμιμες διαδικασίες, έως ότου καταλήξουμε στη σύμβαση που σήμερα καλούμαστε να κυρώσουμε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Η ανάγκη ταχείας προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας στην κυρίαρχη αντίληψη που διέπει τον τρόπο λειτουργίας των δυτικών οικονομιών, είναι εμφανής. Και παρά την αναγκαιότητα, παρά την πολιτική βούληση, οι αποκρατικοποιήσεις δεν προχωρούν όπως θα επιθυμούσαμε, διότι απλά δεν αρκεί να πουλάς, πρέπει να υπάρχουν και εκείνοι που να ενδιαφέρονται να αγοράσουν. Για αυτό κι όσες επενδύσεις έχουν γίνει μέχρι σήμερα, έγιναν με κόπο και προσπάθεια να προκληθεί το ενδιαφέρον των επενδυτών. Αυτή η προσπάθεια γίνεται αντιληπτή από την αντιπολίτευση ως “ξεπούλημα της χώρας”. Ευτυχώς, για τη χώρα, οι πολίτες έχουν εξοικειωθεί με την έννοια της προσφοράς και της ζήτησης στη καθημερινότητα τους και μπορούν εύκολα να αντιληφθούν τη βαρύτητα και τη σημασία των εννοιών. Πόσο μάλλον όταν η ίδια η πραγματικότητα διαψεύδει τους αστήριχτους ισχυρισμούς της αντιπολίτευσης. Όταν μέχρι σήμερα ελάχιστα περιουσιακά στοιχεία έχουν πουληθεί, τότε πως μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι ξεπουλιέται η Ελλάδα;
Είναι χαρακτηριστικό πως αυτή η συμφωνία που τώρα συζητάμε συνάντησε πολλές δυσκολίες έως ότου ολοκληρωθεί. Από τη μια ήταν το πνεύμα και το γράμμα του νόμου που έπρεπε να τηρηθεί απαρέγκλιτα και από την άλλη η δυσμενής οικονομική συγκυρία και το μειωμένο επενδυτικό ενδιαφέρον που δεν επέτρεψαν την ταχύτερη ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρασαν σχεδόν δυο χρόνια από τότε που το Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ ενέκρινε και αποφάσισε την Πρόκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος για την δωδεκαετή παραχώρηση δικαιώματος (όχι πώληση!!!) από το ΤΑΙΠΕΔ σε επενδυτή ή σύμπραξη επενδυτών να διαχειρίζεται τα κρατικά λαχεία.
Και δεν ήταν μόνο που μόλις τρεις ενδιαφερόμενοι κατάφεραν να προκρίθηκαν στη δεύτερη φάση του Διαγωνισμού. Ήταν, κυρίως, ότι τηρήθηκαν όλες οι διαδικασίες. Οι διαγωνιζόμενοι είχαν τη δυνατότητα να αναρτούν διευκρινιστικά ερωτήματα και να λαμβάνουν διευκρινιστικές απαντήσεις του ΤΑΙΠΕΔ στο Virtual Data Room του Διαγωνισμού όπου είχαν πρόσβαση όλοι. Βάση αυτών αναδιαμορφώθηκε το Σχέδιο Σύμβασης Παραχώρησης και επαναρτήθηκε με όλες τις αλλαγές, ώστε ουδείς να είναι σε θέση να μιλήσει για “φωτογραφική σύμβαση”.
Αντίστοιχα, με διαφανή τρόπο και τήρηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης των Υποψηφίων τροποποιήθηκαν οι απαιτήσεις σχετικά με την υποβολή Επιστολής Διαθεσίμων Κεφαλαίων από τους Υποψήφιους, από όπου τελικώς πιστοποιήθηκε ότι μόνο μια σύμπραξη εταιριών υπέβαλε εμπρόθεσμα όλα τα έγγραφα που απαιτούνταν, δηλαδή δεσμευτική οικονομική προσφορά και συνοδευτικές επιστολές πιστωτικών ιδρυμάτων. Η διαδικασία αυτή διήρκεσε ένα χρόνο!
Στη συνέχεια ζητήθηκε καλύτερη οικονομική προσφορά κι αφού το ΤΑΙΠΕΔ ανακήρυξε τη Σύμπραξη ως Προσωρινό Επιτυχόντα Πλειοδότη, ζητήθηκαν όλα τα επικαιροποιημένα έγγραφα που απαιτούνταν. Κι όταν κι αυτά υποβλήθηκαν εμπρόθεσμα το ΤΑΙΠΕΔ ανακήρυξε τη Σύμπραξη σε Τελικό Επιτυχόντα Πλειοδότη και υπέβαλε τη Σύμβαση στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οποίο και έκρινε ότι δεν συνέτρεχε λόγος που να κωλύει την υπογραφή της ελεγχθείσας Σύμβασης. Έτσι, φτάσαμε στην τελική υπογραφή στις 30 Ιουλίου μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και της εταιρίας που πλέον καλείται να κυρώσει η Βουλή.
Ποιο είναι λοιπόν το οικονομικό όφελος που προκύπτει για το Δημόσιο από τη συγκεκριμένη σύμβαση;
Η “Ελληνικά Λαχεία” αναλαμβάνει τη διαχείριση έξι λαχείων, του Λαϊκού Λαχείου, του Εθνικού Λαχείου, του Ευρωπαϊκού Λαχείου (ανενεργό), του Ξυστού (Στιγμιαίο Λαχείο), το Πρωτοχρονιάτικο Λαχείο καθώς και το Στεγαστικό Λαχείο που είναι σήμερα ανενεργό, υπό την προϋπόθεση πως ευθύνεται για την παροχή της ακίνητης περιουσίας που θα δίδεται ως κέρδος.
Ειδικά για το Πρωτοχρονιάτικο Λαχείο, η εταιρία θα το διαχειρίζεται έναντι αμοιβής ίσης με το 17% των χρημάτων που θα εισπράττονται από τους παίκτες. Τα υπόλοιπα έσοδα θα κατευθύνονται για κοινωνικούς σκοπούς και για τα κέρδη των παικτών (το 55% επιστρέφει στους παίκτες).
Εκτός από το εφάπαξ τίμημα των 190 εκ. ευρώ που θα καταβληθεί στο ΤΑΙΠΕΔ, η εταιρεία θα καταβάλλει στο δημόσιο μηνιαία αμοιβή που θα αντιστοιχεί στο 30% του μικτού κέρδους από όλα τα Κρατικά Λαχεία (πλην του Πρωτοχρονιάτικου) και με ελάχιστο ετήσιο ποσό 30 εκατ. ευρώ για την πρώτη χρήση και 50 εκατ. ευρώ για τις επόμενες χρήσεις, ενώ ποσοστό 20% από τα έσοδα του δημοσίου θα διατίθενται σε Κοινωνικές Πολιτικές. Δηλαδή 580 εκ. Ευρώ εγγυημένες καταβολές.
Ταυτόχρονα με την υπογραφή της Σύμβασης Παραχώρησης, η εταιρία υπέβαλε την πρώτη Εγγυητική Επιστολή Καλής Εκτέλεσης, ύψους 35 εκ. ευρώ ενώ προβλέπεται ότι το ποσό αυτής θα διαμορφωθεί στα 50 εκ. για το δεύτερο έως το έκτο έτος και στο ποσό των 75 εκ. ευρώ για κάθε επόμενο έτος της σύμβασης.
Συνολικά τα έσοδα που εκτιμάται (με βάση τα καθαρά κέρδη των τελευταίων ετών) ότι θα λάβει το δημόσιο για τη δωδεκαετή περίοδο παραχώρησης θα προσεγγίσουν το 1 δισ. 318 εκ. ευρώ περίπου. Κι αυτό χωρίς να υπολογίζεται τα έσοδα από το Στιγμιαίο Κρατικό Λαχείο.
Μέρος των εσόδων αυτών προορίζονται για κοινωνικές πολιτικές, όπως αναφέρεται στο άρθρο 3 του σχεδίου νόμου που κυρώνει και δίνει ισχύ στη Σύμβαση Παραχώρησης, και διατίθενται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του ν.4002/2011 (Α'180)
Επίσης με το άρθρο 2 αναστέλλεται η ισχύς ορισμένων νομοθετικών και κανονιστικών διατάξεων που αντίκειται στις ρητές προβλέψεις της Σύμβασης Παραχώρησης, κυρίως αυτές που αφορούν στη λειτουργία των Κρατικών Λαχείων και της Διεύθυνσης Κρατικών Λαχείων, θέματα που τουλάχιστον για τη διάρκεια παραχώρησης θα ρυθμίζονται από τη Σύμβαση Παραχώρησης ή/και την Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων. Κι αυτό, όπως είναι πρόδηλο γίνεται, διότι το νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο που διέπει την Διεύθυνση Κρατικών Λαχείων, δεν μπορεί να εφαρμοστεί αποτελεσματικά όταν η εκμετάλλευση των Κρατικών Λαχείων έχει ανατεθεί σε ιδιώτες και γίνεται με όρους αγοράς και ιδιωτικής οικονομίας.
Επιπλέον, όπως αναφέρεται στη παράγραφο 2 του άρθρου 2 παρέχεται νομοθετική εξουσιοδότηση στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, αυτός να μπορεί, μετά από πρόταση του υπουργού Οικονομικών να παρατείνει την προβλεπόμενη, αναστολή ισχύος. Αυτό κρίνεται αναγκαίο στη περίπτωση που μετά τη λήξη στη Σύμβασης Παραχώρησης το Ελληνικό Δημόσιο αποφασίσει την εκ νέου παραχώρηση σε ιδιώτες του αποκλειστικού δικαιώματος της εν γένει διαχείρισης των Κρατικών Λαχείων, οπότε και θα είναι σκόπιμη η παράταση της αναστολής ισχύος των διατάξεων αυτών.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Η συγκεκριμένη σύμβαση δεν έχει μόνο λογιστικό χαρακτήρα. Έχει κυρίως πολιτικό. Επιβεβαιώνει την ισχυρή βούληση της κυβέρνησης να εκπληρώσει όχι μόνο τις δεσμεύσεις της έναντι των εταίρων, αλλά και τις προεκλογικές δεσμεύσεις έναντι των πολιτών που την εμπιστεύτηκαν με τη ψήφο τους. Υποσχεθήκαμε ότι θα προχωρήσουμε σε μεταρρυθμίσεις και κάθε μέρα το κάνουμε πράξη.
Η προς κύρωση Σύμβαση Παραχώρησης αποτελεί την πρώτη αποκρατικοποίηση των Κρατικών Λαχείων, ως μορφή τυχερών παιγνίων στην Ελλάδα. Είναι μια θετική εξέλιξη που δείχνει ότι οι αποκρατικοποιήσεις θα έχουν συνέχεια. Πάντα με γνώμονα τη νομιμότητα και τη διαφάνεια, την προστασία των συμφερόντων του Δημοσίου και των πολιτών.
Ευχαριστώ
