Η κοινωνική φοβία, ή αλλιώς κοινωνική αγχώδης διαταραχή, είναι μία αγχώδης διαταραχή που έχει σαν κύριο χαρακτηριστικό το υπερβολικό άγχος και τη συστηματική αυτοπαρατήρηση σε καθημερινές κοινωνικές καταστάσεις.
Οι άνθρωποι με κοινωνική φοβία έχουν μία επίμονη και χρόνια φοβία ότι παρακολουθούνται και κρίνονται από τους άλλους και ότι ντροπιάζουν ή ταπεινώνουν οι ίδιοι τον εαυτό τους με τις πράξεις τους.
Ποιες συμπεριφορές περιγράφουν την κοινωνική φοβία
Παραδείγµατα περικλείουν: αδυναµία του ατόµου να συνεχίσει την οµιλία του ενώ µιλά δηµόσια, αίσθηµα να πνίγεται µε την τροφή του ενώ τρώει µπροστά σε άλλους, αδυναµία να ουρήσει σε δηµόσια τουαλέτα, τρέµουλο του χεριού όταν γράφει µπροστά σε άλλους και το να λέει ανοησίες ή να µην µπορεί να απαντήσει σε ερωτήσεις σε κοινωνικές καταστάσεις.
Άγχος σε τακτική ή μόνιμη βάση
Αυτό το άγχος τους μπορεί να είναι τόσο έντονο ώστε να είναι δυσλειτουργικοί στη ζωή και την καθημερινότητά τους. Ενώ πολλοί άνθρωποι μπορεί να αναγνωρίζουν αυτό το άγχος σαν υπερβολικό και παράλογο, μπορεί να μην καταφέρνουν να το ξεπεράσουν. Συχνά μπορεί να ανησυχούν για μέρες ή βδομάδες προτού έρθουν αντιμέτωποι με μία στρεσσογόνο κατάσταση. Επίσης, συχνά υποφέρουν από κατάθλιψη και χαμηλή αυτοεκτίμηση. Η κοινωνική φοβία μπορεί να περιορίζεται σε συγκεκριμένες καταστάσεις ή να έχει εκτεταμένη και πιο σοβαρή μορφή και το άτομο να βιώνει άγχος όποτε βρίσκεται μπροστά σε κόσμο.
Η θεραπεία κρίνεται απαραίτητη
Αν το άτομο που πάσχει από κοινωνική φοβία δε λάβει θεραπεία, η επιδείνωσή της μπορεί να είναι πολύ δυσάρεστη. Για παράδειγμα, μπορεί το άτομο να αποφεύγει να πάει στο σχολείο ή τη δουλειά του. Ή να αποφεύγει να είναι με οποιονδήποτε άλλον άνθρωπο εκτός από την οικογένειά του. Έτσι, το άτομο μπορεί να δυσκολεύεται να δημιουργεί ή να διατηρεί φιλίες. Μπορεί επίσης το άτομο να βιώνει και ποικίλα σωματικά συμπτώματα, όπως εφίδρωση, κοκκίνισμα, τρόμος και άλλα συμπτώματα του άγχους όπως η δυσκολία να επικοινωνήσουν, η ναυτία και οι στομαχικές διαταραχές. Αυτά τα συμπτώματα αυξάνουν το φόβο της απόρριψης και οδηγούν στο να εστιάζει ακόμα περισσότερο το άτομο στο άγχος του. Ο φόβος για τα παραπάνω συμπτώματα βέβαια οδηγεί σ’ ένα φαύλο κύκλο: το άτομο φοβάται μην τυχόν και βιώσει αυτά τα συμπτώματα δημόσια και ταυτόχρονα αυξάνει τις πιθανότητες να του συμβεί κάτι τέτοιο.
Πότε ξεκινάει και πως συνεχίζεται
Η κοινωνική φοβία αρχίζει στην όψιµη παιδική ηλικία ή στην πρώτη εφηβεία, συνήθως έχει χρόνια πορεία, συχνά συνυπάρχει µε διαταραχή πανικού και απλή φοβία και είναι πιο συχνή στις γυναικες, παρόλο που οι άντρες αναζητούν πιο εύκολα θεραπεία. Διαχωρίζεται από την αγοραφοβία , με την οποία όμως έχουν κοινούς φόβους. Πολλές φορές τα άτομα κάνουν χρήση ουσιών για να τη «θεραπεύσουν».
Πως μπορεί να αντιμετωπιστεί
Στην κοινωνική φοβία η λήψη φαρμακευτικής αγωγής είναι ιδιαίτερα χρήσιμη ώστε να εξαλειφθούν τα συμπτώματα. Είναι όμως εξίσου σημαντικό να μπει το άτομο σε ψυχοθεραπευτική διαδικασία, ώστε να μειώσει την πιθανότητα υποτροπής και να καταφέρει να αποκαταστήσει τη ζωή του ώστε να βιώσει ικανοποίηση και ευχαρίστηση. Αντίθετα, χωρίς θεραπεία, η κοινωνική φοβία μπορεί να ταλαιπωρεί τους ασθενείς για ολόκληρη τη ζωή τους.
συνεργασία του flowmagazine.gr με την κ. Μεσσαριτάκη
