Σύμφωνα με επιστολή που απέστειλε πρόσφατα η Ένωση Αστυνομικών Υπαλλήλων Ορεστιάδας σχετικά με την ντροπιαστική κατάσταση που επικρατεί στα...
κρατητήρια της Αστυνομικής Διεύθυνσης Ορεστιάδας, τα τελευταία 2 χρόνια και για διάστημα που ξεπερνά τους 10 μήνες για κάθε πρόσωπο, κρατούνται περισσότεροι από 40 ποινικοί. Προφανώς η περιγραφόμενη κατάσταση αντίκειται πλήρως στην ισχύουσα εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με το άρ.66 παρ.6 του ΠΔ 141/1991 (όπως προστέθηκε με το άρ.2 του ΠΔ 38/1994) ορίζεται ότι «(σ)τα αστυνομικά κρατητήρια δεν επιτρέπεται η κράτηση υποδίκων ή καταδίκων που προορίζονται για σωφρονιστικό κατάστημα, με εξαίρεση τον απολύτως αναγκαίο πριν τη μεταγωγή χρόνο και εφόσον δεν είναι δυνατή η απευθείας μεταγωγή και παράδοση σ’ αυτό». Επιπρόσθετα, από τις κοινές ποινικές διατάξεις και πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με το άρ.52 ΠΚ σε συνδυασμό με το άρ.552 ΚΠΔ, οι ποινές κάθειρξης και τα μέτρα ασφαλείας (στερητικά της ελευθερίας) εκτελούνται στις φυλακές ως κατάλληλα καταστήματα κράτησης.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το άρ.3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) προβλέπει χαρακτηριστικά ότι «[ο]υδείς επιτρέπεται να υποβληθεί σε βασανιστήρια ούτε ποινές ή μεταχείριση απάνθρωπη ή εξευτελιστική». Η σύνδεση της συγκεκριμένης διάταξης με τις συνθήκες κράτησης σε ορισμένα αστυνομικά κρατητήρια έγινε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), το οποίο σε πληθώρα αποφάσεών του έχει κάνει δεκτό ότι οι συνθήκες κράτησης μπορούν να αποτελέσουν απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση. Η Ελλάδα συγκεκριμένα έχει καταδικαστεί σε 2 περιπτώσεις από το εν λόγω δικαστήριο.
Αρχικά στην υπόθεση Dougoz κατά της Ελλάδας, 06.03.2001 (App. No. 40907/98), το δικαστήριο δέχθηκε ότι «οι συνθήκες κράτησης του αιτούντος στην αστυνομική διεύθυνση … και συγκεκριμένα ο μεγάλος συνωστισμός και η έλλειψη ευκολιών για ύπνο, σε συνδυασμό με τη μακρά διάρκεια της κράτησής του υπό αυτές τις συνθήκες, συνιστούν εξευτελιστική μεταχείριση κατά παράβαση του άρ.3». Στην πιο πρόσφατη υπόθεση Kaja κατά Ελλάδας, 27.07.2006 (App. No. 32927/03) το ΕΔΔΑ σε ακόμη πιο έντονο ύφος διαπιστώνει ότι η παρατεταμένη κράτηση (στην προκειμένη περίπτωση τριών μηνών) σε αστυνομικό κρατητήριο, το οποίο είναι προορισμένο για βραχεία κράτηση και δεν διαθέτει δυνατότητα προαυλισμού και σωματικής άσκησης, επικοινωνίας με τον έξω κόσμο και παροχής ικανοποιητικά θρεπτικής τροφής, συνιστά εξευτελιστική μεταχείριση και επομένως αντιβαίνει στο άρ.3 της ΕΣΔΑ.
Συνεπώς, η επί μακρόν κράτηση των κρατουμένων υπό τις ως άνω συνθήκες στα αστυνομικά κρατητήρια συνιστά εξευτελιστική μεταχείριση των κρατουμένων και παραβίαση θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους.
Παράλληλα, στην προκειμένη περίπτωση, η κατάσταση έχει και παράπλευρες συνέπειες σε μια πολύ ευαίσθητη περιοχή, όπως ο Νομός Έβρου. Πιο συγκεκριμένα, εξαιτίας της εμπόλεμης κατάστασης η οποία επικρατεί στη Μέση Ανατολή και ειδικότερα εξαιτίας της εμφύλιας σύγκρουσης στη Συρία, έχει αυξηθεί και αναμένεται να αυξηθεί ακόμα περισσότερο η συρροή παράνομων μεταναστών που εισέρχονται στην Ελλάδα μέσω των εβρίτικων συνόρων. Επομένως, η απασχόληση της πλειοψηφίας των αστυνομικών οργάνων στη φύλαξη των συγκεκριμένων κρατουμένων έχει ως αποτέλεσμα την αποδυνάμωση της γενικής αστυνόμευσης της Ορεστιάδας (φύλαξη ποτάμιων και χερσαίων συνόρων, τρείς νόμιμες πύλες εισόδου κλπ). Επιπλέον, η λειτουργία δύο χώρων κράτησης λαθρομεταναστών υπό την εποπτεία της Α/Δ Ορεστιάδας (ΕΧΠΑ και ΚΕΠΥ Φυλακίου) απορροφά περαιτέρω αστυνομικό προσωπικό που είναι απολύτως απαραίτητο για τη θωράκιση και τον έλεγχο των ελληνικών συνόρων. Κατόπιν τούτων ερωτάσθε:
1. Αληθεύει η παραπάνω περιγραφόμενη κατάσταση;
2. Εάν ναι, προτίθεστε να προβείτε στην αποσυμφόρηση των κρατητηρίων από τους ποινικούς κρατουμένους το συντομότερο δυνατό, έτσι ώστε όχι μόνο να τηρείται ο νόμος αλλά και να απεγκλωβιστεί μεγάλος αριθμός αστυνομικών υπαλλήλων για την φύλαξη των συνόρων μας και τη γενική αστυνόμευση της περιοχής ευθύνης της Α/Δ Ορεστιάδας;
3. Σκοπεύετε να αναθέσετε τη διαχείριση του τοπικού ΕΧΠΑ και του ΚΕΠΥ Φυλακίου σε ιδιωτική εταιρεία ασφάλειας (Security), όπως αναφέρει η Ένωση Αστυνομικών Υπαλλήλων Ορεστιάδας;
Αθήνα, 29/11/2013
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Ουζουνίδης Δ. Μαρίνος
Χρυσοβελώνη Μαρίνα
Γιαταγάνα Χρυσούλα-Μαρία
