Ο στοχασμός του μέλλοντος σε υποχρεώνει να αξιολογήσεις την έννοια του τωρινού, να προσδιορίσεις την ισορροπία ανάμεσα στις ιδέες, να... θέσεις το πρόβλημα της χρονικής σειράς, αφού μπροστά στις αμέτρητες αθλιότητες που βιώνουμε, για πολλούς το μέλλον έχει γίνει μια κραυγάζουσα αβεβαιότητα, μια αμφίρροπη έννοια και ενίοτε χωρίς σημασία.
Η αιωνιότητα, άλλωστε, υπό το βάρος των δυσβάστακτων καταστάσεων, στο επίπεδο που ο καθένας τις βιώνει, δεν σου προσφέρει πολλά. Μόνον οι στιγμές μένουν αιώνιες. Ο κόσμος δεν εξαρτάται από τη αυτάρκεια του εφήμερου.
Ενα περπάτημα είναι όλα πρός το τέλος!..
Η ομορφιά είναι δεμένη με το θνητό,το προσωρινό. Η έννοια της απόλυτης ύπαρξης οδηγεί τον άνθρωπο σε μια απροσέγγιστη ουδετερότητα. Ετσι, φτάνει να αποδέχεται κανείς σχεδόν όλα χωρίς να αντιδρά και να μην θέτει ερωτήσεις για την ανείπωτη κωμωδία, που είναι όλα όσα βιώνει και αποδέχεται. Και οι "πόρνες" οι λέξεις, κι αυτές μας έχουν εξαπατήσει κατά καιρούς. Εχουν εμποδίσει τον άνθρωπο από το να ζει "ζώον ευτυχισμένο και πανελεύθερο".
Διατρέχουμε δύσκολους καιρούς. Και αξίζει να "καθρεπτιστούμε" στην πραγματικότητα που βιώνουμε. Ακόμα και όσοι ανίδεα εξασφαλισμένοι και απερίσκεπτοι προσπερνάμε την αδυσώπητη πραγματικότητα, που όλο και περισσότεροι συμπολίτες μας ως εφιάλτη βιώνουν, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι οι πολλοί υποφέρουν και είναι ήδη τυραννισμένοι. Και να δούμε στον...καθρέπτη του πόνου και της δικής τους ανέχειας, το δικό μας "πρόσωπο" μιας ανατροπής της ζωής μας, πιθανώς αύριο, μεθαύριο ή στο εγγύς μέλλον.
Ετσι θα καταλάβουμε ένα κόσμο που δεν μπορεί να χορτάσει ούτε φαί, ούτε όνειρο. Ναι, υπάρχουν κατά χιλιάδες αυτοί οι άνθρωποι και ζουν ανάμεσά μας. Δεν είναι κατ' ανάγκην επαίτες και στο περιθώριο της ζωής. Είναι άνθρωποι αξιοπρεπείς που βρέθηκαν έρμαιοι των ανερμάτσιτων πολιτικών και των ανάλγητων μέτρων, έστω και της απερισκεψίας τους. Η ζωή τους ανατράπηκε εν μια νυχτί ή εξάντλησαν όλα τα περιθώρια των αντοχών τους και υπέκυψαν στη ανάγκη της συμπαράστασή μας.
Το πιάτο τους είναι άδειο ή γεμάτο σκύβαλα. Και τα όνειρά τους τσαλαπατημένα. Τα ιδεώδη είναι λόγια χωρίς αντίκρυσμα. Οι αρχές και οι αξίες της ζωής τους έχουν βγεί όλες ή σχεδόν όλες στο σφυρί. τα αισθήματα πνίγονται στη κούνια τους ή εξαφανίζονται μπροστά στον θρίαμβο της προσδοσίας, της όποιας προδοσίας των ελπίδων τους, των ελπίδων μας τελικά!
Ναι, αφορά όλους μας το πρόβλημά τους. Δεν υπάρχει καμία καταφυγή για κανέναν, παρά μόνο για τους ολίγους που έχουν και κατέχουν. Κι αυτοί οι ολίγοι, θα γίνουν λιγότεροι. Οι πολλοί, πέραν των όποιων παχυλών κυβερνητικών υποσχέσεων περί ανάπτυξης και εξόδου από την κρίση, με δεδομένο μάλιστα ότι η κρίση είναι κυρίως κρίση αξιών και ήθους, θα σέρνονται έρημοι ανάμεσα σε επιφάνειες και ψεύδη, ανίκανοι να στεριώσουν μια πραγματικότητα. Μια πορεία περιπλάνηση μέασα στο τίποτα. και το τίποτα, το "Μηδέν εν", δεν είναι μια αφηρημένη σύλληψη. Είναι μάλλον μια στάση ψυχική, μια περιγραφή της πτώσης του ανθρώπου. Είναι η κυριαρχία της απαξίας. Είναι η εκμηδένιση κάθε σημασίας και κάθε αξίας. Είναι το περπάτημα προς το τέλος...
Πρέπει ωστόσο να υπάρξει αντίδραση στην εκμηδένιση και την εγκατάλειψη. Και υπάρχουν δύο στοιχεία που μπορούν να μάχονται τον "θρίαμβο" της εξαθλίωσης. Το ένα είναι η αγωνία και το άλλο η καλοσύνη. Και τα δύο αυτά στοιχεία υπάρχουν στον άνθρωπο, έστω κι αν εκδηλώνονται σε κάποιες στιγμές. Υπάρχουν όμως. Κι αυτές οι ανθρώπινες στιγμές διαλύουν, ωσάν κεραυνοί, τον ζόφο της απαξίας. Η αγωνία του ανθρώπου εκδηλώνεται σαν ρήξη. Αυτή η ρήξη μπορεί να αναδυθεί σαν "επανάσταση", αλλά και σαν απόρριψη του δεδομένου σάπιου συστήματος. Και φυσικά δεν μπορεί να είναι μια δέσμη απλώς ιδεών, μια ιδεολογία, αλλά μια πράξη, μια κίνηση. Η ρήξη γίνεται κι αυτή σε μια στιγμή. Είναι κι αυτή ένας κεραυνός μέσα στη νύχτα.
Το δεύτερο στοιχείο, και από πολλές απόψεις υπέρτερο της αγωνίας, είναι η καλοσύνη. Εδώ πρόκειται πάλι για τη στιγμή. Η έκφραση μιας στιγμιαίας και αυθεντικής καλοσύνης καθαιρεί κάθε αδήριτη αναγκαιότητα. Είναι κατ' εξοχήν στοιχείο, που κάνει τον άνθρωπο ανθρώπινο και τη ζωή βιωτή. Και μέσα στο τίποτα, που λίγο έως πολύ όλοι βιώνουμε, κάποιοι το αποκαλούμε ανία και αδυναμία ευχαρίστησης, υψώνονται σαν αγωνιώδεις κραυγές στο χάος αυτές οι μικρές και σύντομες στιγμές ανθρωπιάς. Βέβαια δεν σημαίνει ότι οι στιγμές δεν εξευτελίζονται, δεν προδίδονται και δεν σταυρώνονται. Κάθε στιγμή αγωνίας και καλοσύνης οδηγείται ενίοτε στον Γολγοθά της. Αυτό ομως είναι και το μεγαλείο της ανθρωπιάς...
Αξίζει τον κόπο. Αξίζει τον κόπο να αντισταθούμε στην εκμηδένισή μας. Αξίζει τον κόπο να αθροίσουμε τις δικές μας μεγάλες στιγμές. Κι αυτό το άθροισμα ατιγμών βρίσκεται αίφνης μέσα στο αναγκαιμένο βλέμμα ενός παιδιού, στη χειρονομία ενός απόβλητου, ακόμα στην απλή τελετουργία της καθημερινής θυσίας του ανθρώπου. Ο κόσμος της Ελλάδας είναι πλέον ένας ζοφερός κόσμος. Πολλές φορές κάποιες εικόνες μας παραπλανούν, όσο και αν συνδέονται με μια καθημερινότητα που κάποιες μικρές κοινωνικές ομάδς τις συντηρούν.
Η κατάντια είναι αναντίρρητη. Κι όταν η αστραπή ανάβει, το μόνο που βλέπουμε είναι πόνος και δάκρυα. Κι ωστόσο, είναι οι αστραπές που έχουν σημασία κι όχι αυτό που βλέπουμε στο φως τους. Κι αυτό, γιατί νιώθουμε ότι τα "πάντα οιακίζει κεραυνός".
Η αιωνιότητα, άλλωστε, υπό το βάρος των δυσβάστακτων καταστάσεων, στο επίπεδο που ο καθένας τις βιώνει, δεν σου προσφέρει πολλά. Μόνον οι στιγμές μένουν αιώνιες. Ο κόσμος δεν εξαρτάται από τη αυτάρκεια του εφήμερου.
Ενα περπάτημα είναι όλα πρός το τέλος!..
Η ομορφιά είναι δεμένη με το θνητό,το προσωρινό. Η έννοια της απόλυτης ύπαρξης οδηγεί τον άνθρωπο σε μια απροσέγγιστη ουδετερότητα. Ετσι, φτάνει να αποδέχεται κανείς σχεδόν όλα χωρίς να αντιδρά και να μην θέτει ερωτήσεις για την ανείπωτη κωμωδία, που είναι όλα όσα βιώνει και αποδέχεται. Και οι "πόρνες" οι λέξεις, κι αυτές μας έχουν εξαπατήσει κατά καιρούς. Εχουν εμποδίσει τον άνθρωπο από το να ζει "ζώον ευτυχισμένο και πανελεύθερο".
Διατρέχουμε δύσκολους καιρούς. Και αξίζει να "καθρεπτιστούμε" στην πραγματικότητα που βιώνουμε. Ακόμα και όσοι ανίδεα εξασφαλισμένοι και απερίσκεπτοι προσπερνάμε την αδυσώπητη πραγματικότητα, που όλο και περισσότεροι συμπολίτες μας ως εφιάλτη βιώνουν, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι οι πολλοί υποφέρουν και είναι ήδη τυραννισμένοι. Και να δούμε στον...καθρέπτη του πόνου και της δικής τους ανέχειας, το δικό μας "πρόσωπο" μιας ανατροπής της ζωής μας, πιθανώς αύριο, μεθαύριο ή στο εγγύς μέλλον.
Ετσι θα καταλάβουμε ένα κόσμο που δεν μπορεί να χορτάσει ούτε φαί, ούτε όνειρο. Ναι, υπάρχουν κατά χιλιάδες αυτοί οι άνθρωποι και ζουν ανάμεσά μας. Δεν είναι κατ' ανάγκην επαίτες και στο περιθώριο της ζωής. Είναι άνθρωποι αξιοπρεπείς που βρέθηκαν έρμαιοι των ανερμάτσιτων πολιτικών και των ανάλγητων μέτρων, έστω και της απερισκεψίας τους. Η ζωή τους ανατράπηκε εν μια νυχτί ή εξάντλησαν όλα τα περιθώρια των αντοχών τους και υπέκυψαν στη ανάγκη της συμπαράστασή μας.
Το πιάτο τους είναι άδειο ή γεμάτο σκύβαλα. Και τα όνειρά τους τσαλαπατημένα. Τα ιδεώδη είναι λόγια χωρίς αντίκρυσμα. Οι αρχές και οι αξίες της ζωής τους έχουν βγεί όλες ή σχεδόν όλες στο σφυρί. τα αισθήματα πνίγονται στη κούνια τους ή εξαφανίζονται μπροστά στον θρίαμβο της προσδοσίας, της όποιας προδοσίας των ελπίδων τους, των ελπίδων μας τελικά!
Ναι, αφορά όλους μας το πρόβλημά τους. Δεν υπάρχει καμία καταφυγή για κανέναν, παρά μόνο για τους ολίγους που έχουν και κατέχουν. Κι αυτοί οι ολίγοι, θα γίνουν λιγότεροι. Οι πολλοί, πέραν των όποιων παχυλών κυβερνητικών υποσχέσεων περί ανάπτυξης και εξόδου από την κρίση, με δεδομένο μάλιστα ότι η κρίση είναι κυρίως κρίση αξιών και ήθους, θα σέρνονται έρημοι ανάμεσα σε επιφάνειες και ψεύδη, ανίκανοι να στεριώσουν μια πραγματικότητα. Μια πορεία περιπλάνηση μέασα στο τίποτα. και το τίποτα, το "Μηδέν εν", δεν είναι μια αφηρημένη σύλληψη. Είναι μάλλον μια στάση ψυχική, μια περιγραφή της πτώσης του ανθρώπου. Είναι η κυριαρχία της απαξίας. Είναι η εκμηδένιση κάθε σημασίας και κάθε αξίας. Είναι το περπάτημα προς το τέλος...
Πρέπει ωστόσο να υπάρξει αντίδραση στην εκμηδένιση και την εγκατάλειψη. Και υπάρχουν δύο στοιχεία που μπορούν να μάχονται τον "θρίαμβο" της εξαθλίωσης. Το ένα είναι η αγωνία και το άλλο η καλοσύνη. Και τα δύο αυτά στοιχεία υπάρχουν στον άνθρωπο, έστω κι αν εκδηλώνονται σε κάποιες στιγμές. Υπάρχουν όμως. Κι αυτές οι ανθρώπινες στιγμές διαλύουν, ωσάν κεραυνοί, τον ζόφο της απαξίας. Η αγωνία του ανθρώπου εκδηλώνεται σαν ρήξη. Αυτή η ρήξη μπορεί να αναδυθεί σαν "επανάσταση", αλλά και σαν απόρριψη του δεδομένου σάπιου συστήματος. Και φυσικά δεν μπορεί να είναι μια δέσμη απλώς ιδεών, μια ιδεολογία, αλλά μια πράξη, μια κίνηση. Η ρήξη γίνεται κι αυτή σε μια στιγμή. Είναι κι αυτή ένας κεραυνός μέσα στη νύχτα.
Το δεύτερο στοιχείο, και από πολλές απόψεις υπέρτερο της αγωνίας, είναι η καλοσύνη. Εδώ πρόκειται πάλι για τη στιγμή. Η έκφραση μιας στιγμιαίας και αυθεντικής καλοσύνης καθαιρεί κάθε αδήριτη αναγκαιότητα. Είναι κατ' εξοχήν στοιχείο, που κάνει τον άνθρωπο ανθρώπινο και τη ζωή βιωτή. Και μέσα στο τίποτα, που λίγο έως πολύ όλοι βιώνουμε, κάποιοι το αποκαλούμε ανία και αδυναμία ευχαρίστησης, υψώνονται σαν αγωνιώδεις κραυγές στο χάος αυτές οι μικρές και σύντομες στιγμές ανθρωπιάς. Βέβαια δεν σημαίνει ότι οι στιγμές δεν εξευτελίζονται, δεν προδίδονται και δεν σταυρώνονται. Κάθε στιγμή αγωνίας και καλοσύνης οδηγείται ενίοτε στον Γολγοθά της. Αυτό ομως είναι και το μεγαλείο της ανθρωπιάς...
Αξίζει τον κόπο. Αξίζει τον κόπο να αντισταθούμε στην εκμηδένισή μας. Αξίζει τον κόπο να αθροίσουμε τις δικές μας μεγάλες στιγμές. Κι αυτό το άθροισμα ατιγμών βρίσκεται αίφνης μέσα στο αναγκαιμένο βλέμμα ενός παιδιού, στη χειρονομία ενός απόβλητου, ακόμα στην απλή τελετουργία της καθημερινής θυσίας του ανθρώπου. Ο κόσμος της Ελλάδας είναι πλέον ένας ζοφερός κόσμος. Πολλές φορές κάποιες εικόνες μας παραπλανούν, όσο και αν συνδέονται με μια καθημερινότητα που κάποιες μικρές κοινωνικές ομάδς τις συντηρούν.
Η κατάντια είναι αναντίρρητη. Κι όταν η αστραπή ανάβει, το μόνο που βλέπουμε είναι πόνος και δάκρυα. Κι ωστόσο, είναι οι αστραπές που έχουν σημασία κι όχι αυτό που βλέπουμε στο φως τους. Κι αυτό, γιατί νιώθουμε ότι τα "πάντα οιακίζει κεραυνός".
