138 τόνους χρυσού έχουν λάβει οι εθνικοί εργολάβοι για τα «παγωμένα» εδώ και μια τριετία έργα στους αυτοκινητόδρομους.
Τόσο «μεταφράζονται» σε... χρυσάφι τα έσοδα των πέντε κοινοπραξιών (Νέα Οδός, Ολυμπία Οδός, Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, Ε- 65 και Μορέας) από τα διόδια τα οποία ανέρχονται σε 1,37 δισ. ευρώ, από τις αποζημιώσεις που έχουν ήδη εισπράξει και όσα πρόσθετα κονδύλια θα λάβουν το επόμενο δίμηνο καθότι ο «βασιλιάς των μετάλλων» τιμολογείται σήμερα στα 1.243 δολ. ή στα 946,83 ευρώ ανά ουγκιά.
Ο «χορός» των εκατομμυρίων στα... πόδια των παραχωρησιούχων μοιάζει «ασταμάτητος». Κοντά στα 1 δισ. ευρώ «μοίρασε» πέρυσι το Δημόσιο σε αποζημιώσεις, ενώ το επόμενο δίμηνο- λίγο πριν από την ριπή επανεκκίνησης των μηχανών στα εργοτάξια- αναμένεται να λάβουν συνολικά ακόμη 1,8 δισ. ευρώ με τη μορφή της αρχικής χρηματοδοτικής συμβολής του κράτους, συν της πρόσθετης χρηματοδότησης.
Και όλα αυτά την ώρα που οι κοινοπραξίες ενώ συνεχώς εισπράττουν, δεν έχουν ολοκληρώσει μέχρι σήμερα μόλις το 30% των έργων, προκαλώντας την έντονη αντίδραση όσων χρησιμοποιούν καθημερινά τις εθνικές οδούς (σε πολλά σημεία καρμανιόλες), αλλά και των μικρότερων τεχνικών εταιριών που «βλέπουν» την... πίτα των εκατομμυρίων να μοιράζεται σε 3-4 μεγάλες δυνάμεις του κλάδου.
«Κερασάκι στην τούρτα» αποτελούν οι νέες αυξήσεις- φωτιά στα διόδια της Νέας Οδού (έως και 60%), αλλά και ως 33% μεσοσταθμικά στην Αθηνών- Κορίνθου από την «Ολυμπία Οδό», με τις οποίες ουσιαστικά οι εργολάβοι θα «αιμοδοτήσουν» τις νέες εργασίες στους οδικούς άξονες που αναμένεται να ξεκινήσουν στο τέλος Μαρτίου.
Έργα που αναμένεται να επιβαρύνουν το δημόσιο χρέος της χώρας κατά 1,1 δισ. ευρώ, καθώς το Δημόσιο έχει εξασφαλίσει πρόσθετες δανειοδοτήσεις (650 εκατ. ευρώ με την ΕΤΕπ, 200 εκατ. ευρώ για την Κορίνθου- Πατρών, ενώ ένα ακόμη δάνειο 250 εκατ. συζητείται να δοθεί στη Μορέας). Παρά το γεγονός αυτό όμως, πολλοί είναι εκείνοι που εκτιμούν πως ούτε αυτά τα χρήματα θα είναι αρκετά, με αποτέλεσμα να μην αποκλείουν να δημιουργηθεί νέο χρηματοδοτικό κενό της τάξεως των 300 εκατ. ευρώ στις αρχές του 2016.
Οι κατασκευάστριες εταιρίες από την πλευρά τους, υποστηρίζουν ότι η μείωση των διελεύσεων των οχημάτων κατά 50% από τους εθνικούς οδικούς άξονες είναι η βασική αιτία για το ότι «καθηλώθηκαν» οι εργασίες στους αυτοκινητόδρομους.
Όμως, το συγκεκριμένο επιχείρημα το οποίο επικαλέστηκαν ως αιτία αποχώρησης και οι τράπεζες, φαίνεται να καταρρίπτεται από το γεγονός, καθώς τα έσοδα από τα διόδια έχουν υποχωρήσει μόλις 53-54 εκατ. ευρώ (στα 206 εκατ. ευρώ) την περίοδο από το 2011 έως το πρώτο δεκάμηνο του 2013.
Όσο για τις ανατιμήσεις των διοδίων; Υποστηρίζουν πως προβλεπόταν από τις αρχικές συμβάσεις του 2007- άποψη που ενστερνίζεται και το υπουργείο Υποδομών- και συνδέονται με την αλλαγή στη χιλιομετρική χρέωση από τα 0,02 λεπτά στο ανώτατο επίπεδο των 0,04 λεπτών. Πολλοί ωστόσο, καταλογίζουν στην κυβέρνηση ότι δεν προσπάθησε καν να διαπραγματευθεί εκ νέου με τις κοινοπρακτικές εταιρίες. Εταιρίες οι οποίες, όπως λένε χαρακτηριστικά, έχουν γίνει «χρυσές» με χρήματα από το Δημόσιο, χωρίς οι ίδιες να έχουν τηρήσει στο ακέραιο τις συμβατικές τους υποχρεώσεις σε αρκετά σημεία. Καθώς στην Ελλάδα ισχύει η παγκόσμια πρωτοτυπία να πληρώνουν οι φορολογούμενοι έργα εκ των προτέρων, τα οποία θα ολοκληρωθούν αργότερα.
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΑΙΓΑΙΟΥ
97,8 εκ. ευρώ τα πρόσθετα κονδύλια
Αυξήσεις στις τιμές σε δύο μετωπικούς σταθμούς επέβαλε και η Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου που την απαρτίζουν οι Hochtief, J&P Άβαξ, Ελλάκτωρ και Αθηνά και η οποία κατασκευάζει το τμήμα Μαλιακός- Κλειδί. Από 2,70 ευρώ αυξήθηκαν σε 3,50 και από 3,10 ευρώ σε 4 ευρώ στους σταθμούς Πελασγίας και Μοσχοχωρίου αντιστοίχως. Η κατασκευάστρια εταιρία είχε έσοδα από τα διόδια ύψους 315,3 εκατ. ευρώ την τελευταία 5ετία, ενώ οι αποζημιώσεις αγγίζουν τα 248 εκατ. ευρώ βάσει των συμβάσεων. Στις 30 Απριλίου 2014 θα καταβληθούν 97,8 εκατ. ευρώ της πρόσθετης χρηματοδοτικής συμβολής, ενώ ως το τέλος του 2015 θα λάβει 114 εκατ. ευρώ από τις αποζημιώσεις που το Δημόσιο είναι υποχρεωμένο να καταβάλει, όπως προβλέπεται από την αναθεώρηση των συμβάσεων τον περασμένο Δεκέμβριο.
ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ
435,6 εκ. ευρώ για τον δρόμο - «ναρκοπέδιο»
«Χρυσή» έχει... κάνει το Δημόσιο και την Ολυμπία Οδό για τον δρόμο Αθηνών- Πατρών. Έναν δρόμο- «ναρκοπέδιο», για τον οποίο ενώ έχουν δοθεί υπέρογκα κονδύλια, δεν θυμίζει σε τίποτε εθνικό οδικό άξονα και χωρίς μέχρι σήμερα να έχει υπάρξει εισαγγελική παρέμβαση για το πού πήγαν τα λεφτά.
Οι διαμαρτυρίες κατοίκων από τις περιοχές στις οποίες διέρχεται είναι έντονες όλα αυτά τα χρόνια, τόσο για το ότι η εταιρία εισπράττει διόδια, χωρίς να έχουν γίνει τα απαραίτητα έργα, όσο και για τα καθημερινά ατυχήματα της περιοχής.
Η κοινοπραξία της Ολυμπίας Οδού την οποία αποτελούν οι εταιρίες Vinci, Hochtief, Άκτωρ (ομίλου Μπόμπολα), J&P Άβαξ του Δάκη Ιωάννου, Αθηνά και ΓΕΚ Τέρνα μόνο από τα έσοδα των διοδίων έχει βάλει στα... ταμεία της 435,6 εκατ. ευρώ, ενώ ως το τέλος του 2015 βάσει των αναθεωρημένων συμβάσεων από τη Βουλή θα εισπράξει αποζημίωση από το Δημόσιο 263 εκατ. ευρώ. Έχει λαμβάνειν βέβαια και την δεύτερη δόση της πρόσθετης χρηματοδοτικής συμβολής, της τάξεως των 30 εκατ. ευρώ, τα οποία προβλέπεται να πάρει μέσα σε διάστημα 67 μηνών, δηλ. σε 5,5 χρόνια.
Με τις αυξήσεις των διοδίων, η συνολική επιβάρυνση θα φτάσει στα 1,40 ευρώ για τους οδηγούς που κινούνται στον δρόμο Ελευσίνα- Κόρινθος. Η μεγάλη αλλαγή που συντελείται στον πολυσύχναστο αυτοκινητόδρομο της Πελοποννήσου αφορά στην χρέωση των οδηγών και από τις δύο κατευθύνσεις του δρόμου με την προσθήκη ακόμη δύο σταθμών.
Πρόκειται για τον σταθμό του Ισθμού στο ρεύμα προς Κόρινθο και τον σταθμό της Ελευσίνας στην επιστροφή προς Αθήνα. Το διόδιο σπάει σε δύο κομμάτια: από 3,20 ευρώ γίνεται 2,10 ευρώ στην Ελευσίνα και 1,80 ευρώ στον Ισθμό και αντίστοιχα συμβαίνει και στην επιστροφή. Έτσι, το συνολικό κόστος του ταξιδιού προς την Πάτρα θα αυξηθεί στα 13 ευρώ μετ' επιστροφής.
ΜΟΡΕΑΣ
Απευθείας χρηματοδότηση από το Δημόσιο με 200 εκ.
Το ωριμότερο πλέον από τα έργα αυτοκινητοδρόμων είναι εκείνο που κατασκευάζει η κοινοπραξία του Μορέα, η οποία απαρτίζεται από τον Άκτωρα, την J&P Άβαξ και την Intrakat του ομίλου Κόκκαλη, καθώς έχει κατασκευαστεί το 91% του αντικειμένου του.
Το Κόρινθος- Τρίπολη- Καλαμάτα, που την περίοδο 2008-2013 είχε έσοδα από τα διόδια ύψους 149,25 εκατ. ευρώ, είναι το μοναδικό έργο που θα χρηματοδοτηθεί απευθείας από το Δημόσιο με 200 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2012- 2038.
Tο οποίο συνεχίζει να πληρώνει ακριβά τις καθυστερήσεις του στα μεγάλα οδικά έργα το ελληνικό δημόσιο, καθώς επιβαρύνεται με αδικαιολόγητους τόκους υπερημερίας ύψους 5,7 εκ. ευρώ προς την κοινοπραξία "Μορέας", εφαρμόζοντας τις αποφάσεις δύο διαιτητικών δικαστηρίων στις οποίες είχαν προσφύγει οι εργολάβοι (Άκτωρ- Ιντρακάτ- J&P Άβαξ). Πρόκειται για κονδύλια που κρίθηκε από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους ότι θα πληρώσει έντοκα το υπουργείο Υποδομών λόγω εκπρόθεσμης καταβολής της χρηματοδοτικής συμβολής του Δημοσίου, αλλά και τόκους υπερημερίας για καθυστέρηση επιστροφής ΦΠΑ! Με άλλη απόφαση μάλιστα του υπουργείου, η κοινοπραξία Μορέας θα εισπράξει πρόσθετους πόρους ύψους 11,6 εκ. ευρώ προκειμένου το Δημόσιο να καλύψει την τμηματική καταβολή της τρίτης δόσης της χρηματοδοτικής συμβολής του στο έργο που συνδέεται με τις αποφάσεις της διαιτησίας.
Η κοινοπραξία που κατασκευάζει το Κόρινθος -Τρίπολη-Καλαμάτα είχε καταφύγει σε δύο διαιτησίες. Η πρώτη ήταν τον Άυγουστο του 2012 που διεκδικούσε το ποσό των 3,47 εκ. ευρώ και η δεύτερη τον Φεβρουάριο του 2013 για 2,2 εκ. ευρώ. Τις κέρδισε και τις δύο και με απόφαση που εξέδωσε στις 31 Δεκεμβρίου του 2013 και ο υπουργός κ. Μιχάλης Χρυσοχοίδης τόνισε πως τα ποσά αυτά θα πιστωθούν στον παραχωρησιούχο.
«ΚΟΚΚΙΝΟ ΠΑΝΙ» Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΗΣ- Η ΝΕΑ ΟΔΟΣ ΕΛΑΒΕ 473 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ
Ανατιμήσεις έως 60% για να «τρέξουν» Ιονία Οδός και Ε-65
«Κόκκινο πανί» έχει γίνει ο Γιώργος Περιστέρης μετά τις ανατιμήσεις των διοδίων σε ένα από τα εμπορικότερα σημεία διέλευσης της χώρας, την Εθνική Οδό Αθηνών- Λαμίας, αυξάνοντας κατά 60% τις τιμές στις Αφίδνες (δηλ. μέσα στον αττικό ιστό), ενώ παράλληλα αύξησε και τις τιμές σε πλευρικά διόδια, σε Μαλακάσα, Οινόφυτα, Καπανδρίτι, καθιστώντας το ταξίδι με αυτοκίνητο για την Θεσσαλονίκη απαγορευτικό (το κόστος από 45 ευρώ ανέβηκε στα 57 ευρώ).
Για να μετριάσει μάλιστα, τις αντιδράσεις ο παραχωρησιούχος προχώρησε σε εκπτωτικά προγράμματα έως 50% μέσω του fast pass, αλλά και στην διατήρηση του παλιού αντιτίμου στις Αφίδνες για τους κατοίκους του δήμου Ωρωπού μετά από τις έντονες αντιδράσεις που έφτασαν μέχρι και το σημείο να κάψουν σταθμό στη Μαλακάσα κάτοικοι των γύρω περιοχών.
Η Νέα Οδός, η οποία έχει πάρει τη «μερίδα του λέοντος» από τα έσοδα των διοδίων από το 2008 μέχρι και το 2013 (συνολικά 473 εκατ. ευρώ σε Ιονία και Ε-65) και έχει λαμβάνειν ακόμη 178,5 εκατ. ευρώ με τη μορφή αποζημιώσεων και 100,5 εκατ. ως χρηματοδοτική συμβολή του Δημοσίου, μέσω των αυξήσεων- φωτιά, στην ουσία θα χρηματοδοτήσει τόσο τα έργα στην Ιονία Οδό, όσο και του Ε-65. Ειδικά μετά την απόφαση των ισπανικών ομίλων ACS και Cintra να αποχωρήσουν σταδιακά από τα projects, αλλά και το κλείσιμο της στρόφιγγας των ξένων τραπεζών.
Ο άξονας της Κεντρικής Ελλάδος άλλωστε, έχει κριθεί μη βιώσιμος οικονομικά και βρέθηκε ένα βήμα πριν από την οριστική κατάρρευση. Το Δημόσιο για να αποφύγει ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αλλά και τις δικαστικές διαμάχες έβαλε... πλάτη και δέχτηκε και τις πιέσεις που ασκήθηκαν από την ΓΕΚ Τέρνα ώστε να διασωθεί έστω και με μειωμένο φυσικό αντικείμενο, κίνηση που χαρακτηρίστηκε ως «δώρο» προς τον επιχειρηματία.
Και αυτό επειδή στην ουσία η διάσωση του έργου θα στηριχθεί εν πολλοίς στις... πλάτες της κερδοφόρου Ιονίας Οδού προκειμένου οι τράπεζες να διασφαλίσουν ότι θα υπάρξει σταθερή ροή χρηματοδότησης για την αποπληρωμή των δανείων του Ε-65. Για το έργο προβλεπόταν από τις αρχικές συμβάσεις του 2007 ότι θα υπήρχε επιδότηση διοδίου, εφόσον τα έσοδα από τα διόδια ήταν κάτω από εκείνα που είχαν προβλεφθεί. Καθώς όμως, οι τράπεζες δεν θεωρούν αξιόπιστο εταίρο το ελληνικό Δημόσιο στην επιδότηση του έργου, κατέληξαν στην συμφωνία ώστε τα χρήματα αυτά να καταβάλλονται από την Ιονία Οδό.
Μέχρι σήμερα δηλ. η ΓΕΚ Τέρνα φαίνεται πως έχει εισπράξει σχεδόν 473 εκατ. ευρώ για τα δύο projects, δίχως να κάνει έργα στην Ιονία (έχει κατασκευαστεί μόλις το 20% του έργου), ενώ ο Ε- 65, είναι ένας «λειψός και τυφλός» δρόμος, αφού έχει... αφαιρεθεί το κομμάτι Λαμία- Δομοκός και Τρίκαλα- Παναγία (όπως προέβλεπε η αρχική χάραξη).
