Η απόκρυψη της πραγματικής ηλικίας των παικτών, στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο, είναι ένα πρόβλημα το οποίο... οι αρχές προσπαθούν να λύσουν εδώ και καιρό. Το ζήτημα αυτό επανήλθε τις τελευταίες μέρες, όταν η Λάτσιο απείλησε με νομικές διαδικασίες εκείνους οι οποίοι αμφισβήτησαν την ηλικία του Καμερουνέζου Τζόσεφ Μινάλα.
Ο Ιταλικός σύλλογος αρνήθηκε τις αιτιάσεις πως ο παίκτης είναι 41 ετών και δήλωσε ότι το πιστοποιητικό γεννήσεώς του είναι απόλυτα νόμιμο.
Το ΒΒC Sport ερευνά εάν η ηλικιακή απάτη αποτελεί όντως πρόβλημα για το ποδόσφαιρο, τους λόγους ύπαρξης του φαινομένου και τι έχει γίνει για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο αυτό.
Δεν είναι μυστικό πως υπήρχαν υποψίες στο παρελθόν, για τμήματα υποδομής από την Αφρική, τα οποία απέκρυπταν την πραγματική ηλικία των ποδοσφαιριστών
Ο πρώην διεθνής με την ομάδα της Νιγηρίας, Τζόναθαν Ακπομπόρι αναφέρει: "Είναι οργιαστικό αυτό που συμβαίνει στο αφρικανικό ποδόσφαιρο" και το περιγράφει ως το μεγαλύτερο πρόβλημα του αθλήματος στη συγκεκριμένη ήπειρο.
Εννέα παίκτες αποκλείστηκαν από το Παναφρικανικό Πρωτάθλημα Κ17 στο Μαρόκο, τον Απρίλιο του 2013, μετά από μαγνητικές τομογραφίες στον καρπό οι οποίες έδειξαν ότι οι συγκεκριμένοι βρίσκονταν πάνω από το επιτρεπόμενο όριο ηλικίας.
Το Κονγκό, η Ακτή Ελεφαντοστού και η Νιγηρία είχαν στις τάξεις τους από τρεις παίκτες οι οποίοι αποβλήθηκαν από τη διοργάνωση.
Ίδια ήταν η αιτία που η Νιγηρία, αργότερα την ίδια χρονιά, έχασε αρκετούς παίκτες- κλειδιά για το Παγκόσμιο Κύπελλο Κ17, ενώ η Σομαλία αποκλείστηκε από την προκριματική φάση καθώς στην ομάδα υπήρχαν “υπερήλικες”.
O Ακπομπόρι, ο οποίος εργάζεται πλέον ως ατζέντης, παραδέχεται ότι γνωρίζει πολλούς παίκτες στο Αφρικανικό ποδόσφαιρο που ψεύδονται για την ηλικία τους και δήλωσε στο BBC:
“Ήταν ένα μεγάλο πρόβλημα και ακόμα είναι. Κάποιοι παίκτες αγωνίστηκαν στο επίπεδο Κ17 και λίγα χρόνια αργότερα αποσύρθηκαν καθώς δε μπορούσαν ούτε να τρέξουν πια!
Ας πάρουμε την Εθνική Ισπανίας ως παράδειγμα. Οι Τσάβι, Ινιέστα προήλθαν από τις ακαδημίες. Μπορείς να παρακολουθήσεις όλη την πορεία τους μέχρι σήμερα.
Βλέπεις Αφρικανούς ποδοσφαιριστές να αγωνίζονται με την Κ17 και μετά απο ένα- δύο χρόνια αποσύρονται γιατί δε μπορούν να είναι αποδοτικοί επειδή “γέρασαν”.
Το πρόβλημα άλλωστε δεν είναι τωρινό. Η FIFA απέκλεισε τη Νιγηρία, για δύο χρόνια από όλες τις διεθνείς διοργανώσεις, όταν ανακάλυψε ότι οι ημερομηνίες γεννήσεως τριών ποδοσφαιριστών της που συμμετείχαν στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1988, ήτανδιαφορετικές από εκείνες οι οποίες δηλώθηκαν σε προηγούμενες διοργανώσεις..
Η Κ17 της Κένυας διαλύθηκε από την Κυβέρνηση όταν παίκτες της παραδέχτηκαν ότι βρίσκονται πάνω από το όριο ηλικίας.
Η Βραζιλία, κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο Κ20, το 2003, με έναν από τους παίκτες της να είναι 25 ετών.
Αποκαλυφθηκε εκ των υστέρων πως το αμυντικό της χαφ, Κάρλος Αλμπέρτο, είχε δηλώσει “λάθος” ηλικία.
Παρόμοια περιστατικά υπήρξαν και σε άλλες Νοτιοαμερικάνικες χώρες.
Ο Ακπομπόρι λέει: “Δε συμβαίνει μόνο στην Αφρική και είμαι σίγουρος. Γνωρίζετε πως υπήρξαν ζητήματα και στη Νότιο Αμερική αλλά επίσης είστε ενήμεροι για το μέγεθος του προβλήματος στην Αφρική. Μπορεί να είναι εύκολο για τους παίκτες εκεί να εξαπατούν και να διαφεύγουν ή τουλάχιστον ήταν στο παρελθόν.
Δεν υπάρχουν πολλά μέρη στον κόσμο που να είναι τόσο εύκολοόσο εκεί. Έχουν γίνει προσπάθειες να εξαλειφθεί το φαινόμενο αυτό”.
Ποιοι είναι λοιπόν οι λόγοι για τους οποίους οι παίκτες προσποιούνται πως είναι νεότεροι απ΄ ότι πραγματικά είναι;
Ο Αφρικανός δημοσιογράφος Οκελέγι, αποκαλύπτει ότι η προσωπική φιλοδοξία, η πίεση για επιτυχία και η ευκολία με την οποία παραποιούνται τα στοιχεία είναι οι παράγοντες που οδηγούν τους παίκτες σε αυτήν την ηλικιακή απάτη
"Για τους νεαρούς ποδοσφαιριστές, είναι πολύ δύσκολο και μπορεί να χρειαστεί χρόνια για να φύγουν στο εξωτερικό και να αγωνιστούν σε κάποια ομάδα και τότε πλέον, είναι αρκετά μεγάλοι. Θα πρέπει λοιπόν να “χαμηλώσουν” την ηλικία τους έως και 10 έτη”, αναφέρει ο Οκελέγι.
“Ενας ακόμα παράγοντας αυτού του φαινομένου είναι και η πίεση για επιτυχία στις ομάδες Κ17 και Κ20 που αναγκάζει τους προπονητές να χρησιμοποιούν μεγαλύτερης ηλικίας παίκτες”
Η Αφρικανική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου παράδεχεται, μέσω του διευθυντή της για τα Μέσα Ενημέρωσης, πως η απόκρυψη της πραγματικής ηλικίας ορισμένων παικτών αποτελεί πρόβλημα για το ποδόσφαιρο της ηπείρου καθώς οι χώρες δε διαθέτουν αξιόπιστες βάσεις δεδομένων ώστε να μπορούν να ελέγχουν την κατάσταση.
Ο Τζούνιορ Μπίνιαμ δηλώνει: “Σε πολλές χώρες είναι εύκολο να αλλαχθεί η ημερομηνίας γέννησης ή να τροποποιηθούν τα μητρώα. Εντοπίζονται συχνά, άνθρωποι με πάνω από ένα πιστοποιητικό. Σε κάποιες περιπτώσεις όταν ο παίκτης αλλάζει ταυτότητα (όνομα και ηλικία) μπορεί – στις περισσότερες των περιπτώσεων - να καταχωρηθεί ως νέος παίκτης.
Τότε, οι ψευδείς δηλώσεις ηλικίας επηρρεάζουν τα προγράμματα ανάπτυξης καθώς ο παίκτης σε μια συγκεκριμένη ηλικιακή κατηγορία δεν έχει και την αντίστοιχη ηλικία”.
Ο πρώην πρόεδρος της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Γκάνας, Μπεν Κούφι πιστεύει ότι η έλλειψη εγγράφων που δηλώνουν την ηλικία μπορεί να είναι μία από τις αιτίες του προβλήματος. Όταν ρωτήθηκε σχετικά με την επιτυχία της Γκάνας στα τελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου, το 1991 παραδέχτηκε πως δε γνώριζε την πραγματική ηλικία ορισμένων παικτών του:
“Πολλοί άνθρωποι δε γνωρίζουν πότε γενννήθηκαν. Κανείς δε κρατά ημερομηνίες. Κάποιες φορές απλά μαντεύουν, γι΄ αυτό ακριβώς έχουμε αμφιβολίες αν είναι καθαρή απάτη ή όχι”.
Η χρήση της μαγνητικής τομογραφίας υιοθετήθηκε από τη FIFA το 2009, για το Παγκόσμιο Κύπελλο Κ17 στη Νιγηρία, ώστε να αποφευχθεί η συμμετοχή παικτών οι οποίοι ξεπερνούσαν το όριο ηλικίας.
Οι διοικητικές άρχες του ποδοσφαίρου ερευνούσαν από το 2003 το φαινόμενο και τα αποτελέσματα από τις διοργανώσεις Παγκοσμίων Κυπέλλων Κ17 το 2003, 2005 και 2007 αποκάλυψαν ότι πάνω από το 35% των παικτών βρίσκονταν πάνω από το επιτρεπόμενο όριο ηλικίας.
Ο Δρ. Γιασίν Ζεργκίνι, μέλος της Ιατρικής Επιτροπής της FIFAδήλωνε τότε: “Γνωρίζουμε ότι δεν γίνεται πάντα από κακή πρόθεση, όταν οι παίκτες που αγωνίζονται βρίσκονται πάνω από το 17ο έτος. Σε ορισμένες χώρες, τα πιστοποιητικά γεννήσεως δεν είναι ακριβή ή δεν εκδίδονται. Δεν είναι απαραίτητα λάθος του παίκτη ή της Ομοσπονδίας.
Πλέον η μαγνητική τομογραφία παρέχει την εξακρίβωση της ηλικίας με το σκανάρισμα του αριστερού καρπού.
Ο Μπίνιαμ δηλώνει ότι η εκτελεστική επιτροπή της Αφρικανικής Ομοσπονδίας έδωσε οδηγίες στην ιατρική Επιτροπή, ώστε εκείνη να επεκτείνει τους ελέγχους και στην ηλικιακή κατηγορία Κ20. Από τη άλλη, ο Οκελέγι αναφέρει: "Αυτή τη στιγμή, με την εισαγωγή της μεθόδου σκαναρίσματος, το φαινόμενο αυτό έχει περιοριστεί.
Για παράδειγμα, η υπόθεση του Καμερουνέζου στη Λάτσιο έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις. Η ομάδα δεν θα υπέγραφε συμβόλαιο μαζί του αφού νωρίτερα είχε κάνει χρήση της μαγνητικής τομογραφίας για να διαπιστωθεί η ηλικία του".
Τέλος, ο Ακπομπόρι λέει για το ζήτημα αυτό: Η κυβέρνηση της Νιγηρίας, έχει θέσει σε εφαρμογή ένα νέο πρόγραμμα στο οποίο, δινεται σε κάθε παιδί που παρακολουθεί μαθήματα στο σχολείο, και ένας αριθμός.
Χωρίς τον αριθμό αυτόν, δε μπορείς να παίξεις στα παιδικά πρωταθλήματα. Κάποιος ατζέντης, όπως εγώ, μπορεί να πάρει μόνο εκείνους τους παίκτες που έχουν τον αριθμό.
Ελπίζω το συγκεκριμένο σύστημα να υιοθετηθεί από όλες τις χώρες. Είναι ένα πολύπλοκο πρόβλημα και αν δεν ενωθούμε όλοι μαζί απέναντι του δε θα το λύσουμε”.