Προγράμματα λειτουργίας υπηρεσιών φιλοξενίας και απασχόλησης παιδιών, υπηρεσίες καθαριότητας, ανάδειξη ιστορικών και αρχαιολογικών χώρων, κ.ά υπηρεσίες είναι τα αντικείμενα προγραμματικών συμβάσεων, χιλιάδων ευρώ, που καταρτίζονται, εσχάτως, μεταξύ Δήμων και Δημοτικών Επιχειρήσεων με Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.).
Η ύπαρξή τους, καθώς και η σύναψη των εν λόγω συμβάσεων προβλέπεται από το νομοθετικό πλαίσιο, αυτό που δεν προβλέπεται, ωστόσο, είναι η απευθείας ανάθεση έργων στις Κοιν.Σ.Επ.
«Υπό το πρόσχημα και την κάλυψη μιας προγραμματικής συμφωνίας και του κοινωνικού σκοπού που οι επιχειρήσεις αυτές επιδιώκουν, δεν επιτρέπεται να υποκρύπτεται απευθείας ανάθεση», αναφέρει ρητά απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Η συγκεκριμένη απόφαση (πράξη 250-2013) εκδόθηκε επί προγραμματικής συμβάσεως μεταξύ Δήμου και Κοιν.Σ.Επ. για την πρόσληψη προσωπικού, προκειμένου να λειτουργούν βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθμοί του Δήμου. Το συνολικό κόστος ανέρχεται στα 673.406 ευρώ και εν προκειμένω το Ελεγκτικό Συνέδριο απέρριψε την υπογραφή της σύμβασης, καθώς διαπίστωσε μη τήρηση των διατάξεων περί προμηθειών του Δημοσίου και του ελεύθερου ανταγωνισμού, λόγω απευθείας ανάθεσης του έργου.
Αντίστοιχου ύψους ποσά περιλαμβάνονται σε προγραμματικές συμβάσεις Κοιν.Σ.Επ. με άλλους Δήμους, οι οποίες βρίσκονται στο στόχαστρο του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, Λέανδρου Ρακιντζή.
Μιλώντας στην «Κ», ο κ. Λέανδρος Ρακιντζής κρούει τον «κώδωνα του κινδύνου» κάνοντας λόγο για «μια νέα γενιά Μ.Κ.Ο.» που κινδυνεύει να δημιουργηθεί εάν δεν υπάρξει κάλυψη των κενών της νομοθεσίας, από την οποία δεν ορίζονται σωρεία θεμάτων, όπως π.χ. το ασφαλιστικό και το φορολογικό καθεστώς των μελών των Κοιν.Σ.Επ.
Όπως επισημαίνει ο κ. Ρακιντζής, από τη συνεργασία Κοιν.Σ.Επ. και Δήμων υπάρχει κίνδυνος «νομολογιακά να θεωρηθούν οι Κοιν.Σ.Επ. παρένθετα πρόσωπα με εργοδότες τους Ο.Τ.Α. γιατί θα ικανοποιούν πάγιες και διαρκείς ανάγκες».
«Οι ΟΤΑ θα πρέπει να τηρούν με ευλάβεια τις κείμενες διατάξεις για να αποφευχθεί ο κίνδυνος δημιουργίας μιας νέας γενιάς Μ.Κ.Ο.» καταλήγει ο κ. Ρακιντζής.
«"Ύποπτοι" ΠΕ.ΣΥ.Δ.Α.Π. και Δήμος Λαμιέων»
Στο στόχαστρο των αρχών βρίσκονται σωρεία προγραμματικών συμβάσεων που αφορούν έργα χιλιάδων ευρώ μεταξύ Δήμων και Κοιν.Σ.Επ. Κοινός παρονομαστής είναι η καταβολή του μεγαλύτερου μέρους των κονδυλίων από τα Δημοτικά Ταμεία και η έμμεση πρόσληψη, διά των Κοιν.Σ.Επ., εργαζομένων με διαδικασίες «εξπρές». Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα, όπως η κατάρτιση προγραμματικής σύμβασης που εγκρίθηκε ανάμεσα στον Περιβαλλοντικό Σύνδεσμο Δήμων Αθήνας και Πειραιά (ΠΕ.ΣΥ.Δ.Α.Π.), την Κοιν.Σ.Επ. «ΑΝΑΠΝΟΗ» και τον Δήμο Κορυδαλλού υπάρχουν υπόνοιες διαπλοκής καθώς υπάλληλος του ΠΕ.ΣΥ.Δ.Α.Π. είναι και Πρόεδρος της επίμαχης Κοιν.Σ.Επ.! Η σύμβαση αφορά κτηνιατρικές δραστηριότητες, παροχή τεχνικών συμβούλων και εν γένει υποστήριξη των αξόνων παρέμβασης του ΠΕ.ΣΥ.Δ.Α.Π.. Το συνολικό κόστος είναι 403.156,98 ευρώ χωρίς... διαγωνισμό, σύμφωνα με την «Καθημερινή», η οποία και συνεχίζει στο άρθρο της:
Δήμος Λαμιέων
Αντικείμενο διερεύνησης αποτελούν τρεις προγραμματικές συμβάσεις του Δήμου Λαμιέων με Κοιν.Σ.Επ.
• Η πρώτη, με την Κοιν.Σ.Επ. «Φθιωτική Κοινωνική Συνεργασία» αφορά φιλοξενία και απασχόληση 225 παιδιών. Το κόστος του ανέρχεται σε 149.469,60 ευρώ συν τον ΦΠΑ, ενώ εξ αυτών, ο Δήμος θα καταβάλει το καθαρό ποσό, η Κοινωφελής Επιχείρηση 12.000 ευρώ και η Κοιν.Σ.Επ. 2.500 ευρώ.
• Η δεύτερη σύμβαση με την Κοιν.Σ.Επ. «Θερμοπύλες» αφορά ποσό 85.900 ευρώ για την ανάπτυξη προγράμματος ανάδειξης του «καινοτομικού κέντρου ιστορικής ενημέρωσης Θερμοπυλών». Ο Δήμος καλείται να καταβάλει 75.158 ευρώ, η Δημοτική Επιχείρηση 8.700 ευρώ και η Κοιν.Σ.Επ. 2.040.
• Η τρίτη σύμβαση με την Κοιν.Σ.Επ. «Καθαρή Πόλη» αφορά τον τομέα της Καθαριότητας. Το συνολικό τίμημα για τέσσερις μήνες είναι 75.000 ευρώ, εκ των οποίων η Κοιν.Σ.Επ. θα καταβάλει 2.150 ευρώ.
Την έγκριση κατάρτισης των τριών προγραμματικών συμβάσεων επιβεβαιώνει με έγγραφό του ο Δήμαρχος Λαμιέων, Γ. Κοτρωνιάς, επισημαίνοντας ωστόσο ότι, καμία επιχορήγηση δεν έχει δοθεί από τον Δήμο, καθώς εκκρεμεί ο έλεγχος νομιμότητας των συμβάσεων.