Τα έγγραφα-δικαιολογητικά που υποβάλλουν οι υποψήφιοι σε διαδικασίες επιλογής του δημόσιου τομέα αποτελούν προσωπικά δεδομένα αυτών...
Ταυτόχρονα, τα ίδια έγγραφα αποτελούν διοικητικά έγγραφα υπό την έννοια του άρθρου 5 παρ. 1 του Ν. 2690/1999 (Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας), αν και εφόσον ελήφθησαν υπ’ όψιν από την αρμόδια υπηρεσία για τη διαμόρφωση της σχετικής κρίσης.
Από την συνδυαστική εφαρμογή του Ν. 2472/1997 και του Ν. 2690/1999 προκύπτει ότι η πρόσβαση στα ζητηθέντα έγγραφα είναι νόμιμη και χωρίς τη συγκατάθεση του συνυποψηφίου υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Διότι η εν λόγω χορήγηση επιβάλλεται από την αρχή της χρηστής διοίκησης και της διαφάνειας της κρατικής δράσης, που εδώ εξειδικεύεται στη διαφάνεια της διαδικασίας επιλογής. Ειδικότερα δε σε ό,τι αφορά την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων που περιέχονται στα σχετικά έγγραφα, η χορήγηση τους είναι απολύτως αναγκαία για την ικανοποίηση του υπέρτερου έννομου συμφέροντος των μη επιτυχόντων υποψηφίων ή των υποψηφίων που θεωρούν ότι αδικήθηκαν, το οποίο έγκειται ακριβώς στον έλεγχο της διαδικασίας επιλογής.
Οι συμμετέχοντες σε διαδικασίες επιλογής του δημόσιου τομέα θα πρέπει να γνωρίζουν ότι, σε περίπτωση επιλογής τους, οι συνυποψήφιοί τους θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στα δικαιολογητικά-στοιχεία που έχουν υποβάλει. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνουν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα των επιτυχόντων υποψηφίων, εφόσον αυτά έχουν ληφθεί υπ’ όψιν από τον υπεύθυνο επεξεργασίας για τη διαμόρφωση της σχετικής κρίσης και εφόσον έχει προηγουμένως δοθεί στον υπεύθυνο επεξεργασίας η σχετική άδεια από την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
Η ανακοίνωση των στοιχείων των επιλεγέντων συνυποψηφίων σε άλλον υποψήφιο είναι νόμιμη, και χωρίς τη συγκατάθεσή τους, υπό τις εξής σωρευτικά προϋποθέσεις:
α) Τα δεδομένα ζητούνται με τη νόμιμη διαδικασία (έγγραφη αίτηση, τεκμηρίωση υπέρτερου έννομου συμφέροντος). Το υπέρτερο έννομο συμφέρον συνίσταται, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 5 παρ. 2 στοιχ. ε΄ του N. 2472/1997, στο δικαίωμα του αιτούντος να ασκήσει τα εκ του νόμου δικαιώματά του προσβολής των σχετικών αποφάσεων και πινάκων (π.χ. υποβολή ένστασης). Ακόμα και στην περίπτωση που ο αιτών δεν αναφέρει το λόγο για τον οποίο ζητεί πρόσβαση στα δεδομένα των επιλεγέντων συνυποψηφίων, αυτός μπορεί να θεωρηθεί δεδομένος, λαμβάνοντας υπόψη ότι η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, με την υπ' αριθμ. 17/2002 απόφασή της απηύθυνε σύσταση σε όλους τους αρμόδιους φορείς του δημοσίου τομέα σε κάθε προκήρυξη δημόσιου διαγωνισμού – το ίδιο ισχύει και ως προς τη διαδικασία επιλογής προσωπικού με άλλες διατάξεις – να γίνεται μνεία της δυνατότητας πρόσβασης σε στοιχεία που αφορούν λοιπούς συνυποψήφιους, προκειμένου να ασκήσουν τα εκ του νόμου δικαιώματά τους.
β) Η ανακοίνωση στοιχείων των συνυποψηφίων περιορίζεται στη χορήγηση των στοιχείων εκείνων μόνο που αποτέλεσαν τη βάση της αξιολόγησης των υποψηφίων για την κατάληψη των προς πλήρωση θέσεων. Στην περίπτωση, δηλαδή, που οι υποψήφιοι επικαλέστηκαν και πρόσθετα προσόντα, μπορούν να χορηγηθούν και αυτά τα δικαιολογητικά στον συνυποψήφιο που απορρίφθηκε, με την προϋπόθεση ότι υπήρξε σύγκριση των υποψηφίων και επί των πρόσθετων αυτών προσόντων.
γ) Τα στοιχεία που ανακοινώνονται δεν περιλαμβάνουν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα , για τα οποία η δυνατότητα πρόσβασης προϋποθέτει προηγούμενη άδεια της Αρχής προστασίας προσωπικών δεδομένων. Αν, δηλαδή, και τέτοια στοιχεία αποτέλεσαν τη βάση αξιολόγησης των υποψηφίων και υπήρξε σύγκριση των υποψηφίων και επί των στοιχείων αυτών, δίνεται, ενόψει του άρθρου 7 παρ. 2 στοιχ. γ΄ του Ν. 2472/1997, σχετική άδεια από την Αρχή στον υπεύθυνο επεξεργασίας να επιτρέψει την πρόσβαση στα στοιχεία αυτά σε κάθε υποψήφιο που δεν επιλέχθηκε, προκειμένου να ασκήσει το δικαίωμά του προσβολής της επιλογής άλλου συνυποψηφίου ενώπιον δικαστηρίου.
δ) Πριν την ανακοίνωση των στοιχείων συνυποψηφίων στον αιτούντα πρέπει να ενημερώσει ο υπεύθυνος επεξεργασίας τα υποκείμενα των δεδομένων με κάθε πρόσφορο τρόπο . Η Αρχή με την Απόφαση 17/2002 απηύθυνε σύσταση σε όλους τους αρμόδιους φορείς του δημόσιου τομέα σε κάθε προκήρυξη δημόσιου διαγωνισμού να γίνεται μνεία της δυνατότητας πρόσβασης των υποψηφίων σε στοιχεία που αφορούν τους λοιπούς συνυποψήφιους, προκειμένου να ασκήσουν τα δικαιώματα προσβολής των σχετικών αποφάσεων.
- Ήμουν υποψήφιος για μετεγγραφή για λόγους υγείας από ένα Ελληνικό ΑΕΙ σε άλλο ΑΕΙ. Μπορώ να έχω πρόσβαση στα δικαιολογητικά που υπέβαλε ο συνυποψήφιος μου Β (μεταξύ αυτών και δικαιολογητικά υγείας) στη Συνέλευση του Τμήματος, ο οποίος προκρίθηκε έναντι εμού;
Ναι, μετά από άδεια της Αρχής.
-Συμμετείχα σε διαδικασία πρόσληψης του Δημοσίου και έλαβα την 1η θέση στον τελικό πίνακα κατάταξης. Μπορώ να έχω πρόσβαση στα δικαιολογητικά των υπόλοιπων επιτυχόντων;
Όχι, δε στοιχειοθετείται έννομο συμφέρον του επιτυχόντος υποψηφίου να έχει πρόσβαση σε στοιχεία άλλων συνυποψηφίων.
- Συμμετείχα σε διαδικασία πρόσληψης του Δημοσίου για 3 θέσεις ΠΕ και έλαβα την 21η θέση στον τελικό πίνακα κατάταξης. Μπορώ να έχω πρόσβαση στα δικαιολογητικά που υπέβαλαν οι 200 συνολικά υποψήφιοι;
Όχι, οι υποψήφιοι μπορούν να έχουν πρόσβαση μόνο στα δικαιολογητικά των συνυποψηφίων τους που προηγούνται έναντι αυτών στον τελικό πίνακα κατάταξης και μόνο εφόσον αυτοί είναι επιτυχόντες/επιλαχόντες. Δε στοιχειοθετείται έννομο συμφέρον για την πρόσβαση σε στοιχεία αποτυχόντων συνυποψηφίων.
Η Αρχή προστασίας προσωπικών δεδομένων με την Απόφαση 17/2002 απάλλαξε το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης από την υποχρέωση ενημέρωσης των επιτυχόντων/επιλαχόντων υποψηφίων των Σχολών της Ελληνικής Αστυνομίας για τη χορήγηση των στοιχείων τους σε συνυποψήφιούς τους, προκειμένου αυτοί να ασκήσουν τα δικαιώματα προσβολής των σχετικών αποφάσεων ή πινάκων και απηύθυνε σύσταση σε όλους τους αρμόδιους φορείς του δημόσιου τομέα σε κάθε προκήρυξη δημόσιου διαγωνισμού να γίνεται μνεία της δυνατότητας πρόσβασης των υποψηφίων σε στοιχεία που αφορούν τους λοιπούς συνυποψήφιους, προκειμένου να ασκήσουν τα δικαιώματα προσβολής των σχετικών αποφάσεων.
Η Αρχή με την απόφαση 141/2011 έδωσε άδεια στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο να επιτρέψει την πρόσβαση φοιτήτριας, υποψήφιας για μετεγγραφή για λόγους υγείας, στα δικαιολογητικά του επιτυχόντος συνυποψηφίου της, τα οποία περιλάμβαναν και στοιχεία υγείας, εφόσον αυτά ελήφθησαν υπ’ όψιν από το αρμόδιο όργανο για τη διαμόρφωση της σχετικής κρίσης.
Η Αρχή με την Απόφαση 40/2005 έκρινε ότι α) η συνταγματική κατοχύρωση του κοινοβουλευτικού ελέγχου επιβάλλει την πρόσβαση βουλευτή σε οποιοδήποτε έγγραφο συνδεόμενο με δημόσια υπόθεση, ακόμη κι αν αυτό περιέχει ευαίσθητα δεδομένα (στην προκειμένη περίπτωση ο βουλευτής ζητούσε πρόσβαση σε πρακτικό επιλογής προϊσταμένων Διευθύνσεων και Υποδιευθύνσεων ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) και β) η ανακοίνωση στοιχείων των συνυποψηφίων που επιλέχθηκαν για θέση προϊσταμένου σε άλλον υποψήφιο είναι νόμιμη χωρίς τη συγκατάθεσή τους.
Η Αρχή με την Απόφαση 56/2003 έκρινε ότι μπορεί ο αποτυχών υποψήφιος για θέση ΔΕΠ να λάβει αντίγραφο του φακέλου υποψηφιότητας του εκλεγέντος συνυποψηφίου του.
Η Αρχή με την Απόφαση 168/2011 έκρινε ότι δεν αντίκειται στο Ν.2472/1997 η χορήγηση από το Αρχηγείο του Πυροσβεστικού Σώματος σε αποστρατευθέντα αξιωματικό της πυροσβεστικής αντιγράφου της έκθεσης ικανότητας συναδέλφου του που προήχθη έναντι αυτού κατά τις σχετικές κρίσεις αξιωματικών, μολονότι το άρθρο 20 του Π.Δ. 305/1992 προβλέπει τον απόρρητο χαρακτήρα των εγγράφων αξιολόγησης των αξιωματικών. Στο βαθμό, μάλιστα, που η συγκεκριμένη έκθεση ικανότητας περιλάμβανε ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα (δεδομένα υγείας) του επιτυχόντος υποψηφίου, η Αρχή χορήγησε άδεια στο Αρχηγείο Πυροσβεστικού Σώματος να επιτρέψει την πρόσβαση του (μη επιτυχόντος) συνυποψηφίου και στα δεδομένα αυτά εφόσον ελήφθησαν υπ’ όψιν για τη διαμόρφωση της σχετικής αξιολογικής κρίσης.
Η Αρχή με την Απόφαση 166/2011 έδωσε άδεια στον ΟΑΕΔ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης να επιτρέψει την πρόσβαση σε υποψήφια για πλήρωση θέσης ΠΕ μηχανικού ΑμεΑ, η οποία κατετάγη πρώτη επιλαχούσα στο σχετικό πίνακα κατάταξης, στα δικαιολογητικά που είχε υποβάλει ( μεταξύ αυτών και στοιχεία υγείας) ο επιτυχών συνυποψήφιός της.
Ευαίσθητα χαρακτηρίζονται τα προσωπικά δεδομένα ενός ατόμου που αναφέρονται στη φυλετική ή εθνική του προέλευση, στα πολιτικά του φρονήματα, στις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές του πεποιθήσεις, στη συμμετοχή του σε συνδικαλιστική οργάνωση, στην υγεία του, στην κοινωνική του πρόνοια, στην ερωτική του ζωή, τις ποινικές διώξεις και καταδίκες του, καθώς και στη συμμετοχή του σε συναφείς με τα ανωτέρω ενώσεις προσώπων. Τα ευαίσθητα δεδομένα προστατεύονται από τον Νόμο με αυστηρότερες ρυθμίσεις από ότι τα απλά προσωπικά δεδομένα.
Προσωπικά δεδομένα είναι κάθε πληροφορία που αναφέρεται σε και περιγράφει ένα άτομο, όπως: στοιχεία αναγνώρισης (ονοματεπώνυμο, ηλικία, κατοικία, επάγγελμα, οικογενειακή κατάσταση κλπ.), φυσικά χαρακτηριστικά, εκπαίδευση, εργασία (προϋπηρεσία, εργασιακή συμπεριφορά κλπ), οικονομική κατάσταση (έσοδα, περιουσιακά στοιχεία, οικονομική συμπεριφορά), ενδιαφέροντα, δραστηριότητες, συνήθειες. Το άτομο (φυσικό πρόσωπο) στο οποίο αναφέρονται τα δεδομένα ονομάζεται υποκείμενο των δεδομένων.
