Με νέο ορόσημο την 18η Ιουνίου κινούνται Αθήνα και δανειστές προκειμένου να πετύχουν σύγκλιση στα μέτρα που θα συγκροτήσουν την νέα συμφωνία. Η κυβέρνηση ευελπιστεί να γίνει αποδεκτή η αντιπρόταση που στέλνει αύριο στους Θεσμούς επιμένει στην πολιτική συμφωνία αν και η διαδικασία δείχνει να επανέρχεται στο πλαίσιο τεχνικών συζητήσεων όπως προανήγγειλε ο Γιούνκερ.
«Στόχος μας συμφωνία ως τις 18 Ιουνίου»
Η ελληνική κυβέρνηση εντός του χρονικού ορίου των 24 ωρών που της είχε τεθεί, ετοίμασε το νέο πακέτο προτάσεων που θα παρουσιάσει το Σάββατο στις Βρυξέλλες ,αποστολή με επικεφαλής τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη.
Υστερα από πολύωρες διαβουλεύσεις του πρωθυπουργού με την ομάδα πολιτικής διαπραγμάτευσης παρουσία πολλών κορυφαίων υπουργών συμπεριλαμβανομένου του Παναγιώτη Λαφαζάνη η κυβέρνηση κατέληξε στα μέτρα που θεωρεί ότι γεφυρώνουν τις διαφορές, ο Αλ. Τσίπρας ενημέρωσε τον Ζ. Κλόντ Γιουνκέρ και εκείνος με τη σειρά του τους δύο άλλους Θεσμούς ΔΝΤ και ΕΚΤ που αναμένεται να στείλουν τους εκπροσώπους τους στο ραντεβού με την ελληνική αποστολή.
Η 18η Ιουνίου εκλαμβάνεται από την κυβέρνηση ως το απώτατο χρονικό όριο συμφωνίας όπως επιβεβαίωσε κορυφαίος κυβερνητικός αξιωματούχος σύμφωνα με το Reuters. «Στόχος της ελληνικής κυβέρνησης είναι να υπάρξει συμφωνία έως τις 18 Ιουνίου» ανέφερε.
Την ερχόμενη Πέμπτη 18 Ιουνίου έχει προγραμματιστεί η τακτική συνεδρίαση του Eurogroup.Την ίδια μέρα συγκαλείται και η γερμανική Βουλή με αντικείμενο και την Ελλάδα και σύμφωνα με πληροφορίες θα υπάρξει και διάγγελμα της Α.Μέρκελ.
Τι κινητοποίησε την Αθήνα
Η επιτάχυνση των κινήσεων της Αθήνας έγινε μέσα σε νέο ορυμαγδό δηλώσεων, προειδοποιήσεων και πληροφοριών που συνέτειναν στην εικόνα πως είναι πράγματι η τελευταία ευκαιρία για συμφωνία.
Οι διαπραγματεύσεις θα ξεκινήσουν, πρώτα σε τεχνικό επίπεδο και μετά σε πολιτικό
Ο πρόεδρος της Κομισιόν το πρωί της Παρασκευής μιλώντας σε γαλλικό ραδιοφωνικό σταθμό επανέλαβε πως «είναι απαραίτητη μια συμφωνία τις επόμενες μέρες», πως η «μπάλα είναι στο γήπεδο της Ελλάδας» ενώ ξεκαθάρισε πως «Οι διαπραγματεύσεις θα ξεκινήσουν, πρώτα σε τεχνικό επίπεδο και μετά σε πολιτικό».
Στην ίδια συνέντευξη ο κ. Γιούνκερ τόνισε πως δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια για νέες προτάσεις και ότι η Ελλάδα πρέπει να πάρει μια απόφαση και να εργαστεί σε αυτές που της έχουν ήδη κατατεθεί.
Εάν η ελληνική κυβέρνηση δεν μπορεί να δεχθεί ότι δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις και ότι οι δύσκολες αποφάσεις απλά πρέπει να ληφθούν, τότε είναι μόνη της
Αντιστοίχως και ο Γερούν Ντάισελμπλουμ δήλωνε πως «Η Ελλάδα δεν έχει άλλη επιλογή από το να λάβει τις σκληρές αποφάσεις που ζητούνται από τους διεθνείς πιστωτές εάν θέλει να διασφαλίσει περισσότερη χρηματοδότηση και να αποφύγει τη χρεοκοπία».
«Εάν η ελληνική κυβέρνηση δεν μπορεί να δεχθεί ότι δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις και ότι οι δύσκολες αποφάσεις απλά πρέπει να ληφθούν, τότε είναι μόνη της. Δεν μπορούσε να βοηθήσουμε την Ελλάδα εάν η Ελλάδα δεν θέλει να βοηθήσει τον εαυτό της» είπε ο ίδιος στην Helsingin Sanomat.
Ο Ντάισελμπλουμ είπε ότι ακόμα και τώρα μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία έγκαιρα για να αποδεσμευτεί η δόση πριν από το τέλος του μήνα και πρόσθεσε ότι οι πιστωτές είναι ακόμα ανοικτοί σε διαπραγματεύσεις επί προτάσεων που είναι λογικές.
«Η πολιτική απόφαση θα μπορούσε να ληφθεί ακόμα και αύριο με την προϋπόθεση ότι είναι αξιόπιστη και διασφαλίζει την οικονομική ανεξαρτησία της Ελλάδας»
Συζητήθηκε επισήμως χρεοκοπία στο EuroworkingGroup;
Πέραν των δηλώσεων του Ζ.Κ Γιουκέρ και του Γερούν Ντάισελμπλουμ υπήρξαν και αποκαλυπτικά δημοσιεύματα π.χ του Reuters ότι για πρώτη φορά επισήμως στο EuroWorkingGroup συζητήθηκαν ανάμεσα στα σενάρια και εκείνο της χρεοκοπίας. Η συζήτηση σύμφωνα με το ρεπορτάζ ήταν πολύ θεωρητική και δεν κατέληξε σε συμπεράσματα.
Οι περισσότεροι αξιωματούχοι βλέπουν ότι είναι αδύνατο να κλείσει η συμφωνία ως τις 30 Ιουνίου. Οπως είπαν ακόμα και αν γίνονταν η εκταμίευση δόσεων προς την Αθήνα ως τις 30 Ιουνίου θα ήταν πολύ δύσκολη, εξαιτίας του χρόνου που απαιτείται για την ολοκλήρωση όλων των απαιτούμενων νομικών διαδικασιών.
Ως εκ τούτου, το δεύτερο σενάριο τους ήταν πως η τρέχουσα διάσωση θα παρατεινόταν για να δοθούν τα 7,2 δισ. ευρώ - καθώς και τα 10,9 δισ. ευρώ του ΤΧΣ - αργότερα, μόλις επιτυγχανόταν μια συμφωνία.
Για πρώτη φορά υπήρξε συζήτηση ενός “Plan B” για την Ελλάδα» σημείωσε δεύτερος αξιωματούχος. Δύο άλλοι αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν ότι έγινε μια τέτοια συζήτηση
Σε διαφορετική περίπτωση τα χρήματα θα εξαφανιστούν και θα είναι αναγκαία μια νέα συμφωνία διάσωσης, για να εξασφαλιστεί περεταίρω χρηματοδότηση.
Συζητήθηκαν διάφορες ημερομηνίες για την παράταση της συμφωνίας, από μερικές εβδομάδες ως το τέλος του έτους ή ακόμα και ως το τέλος του Μαρτίου του 2016, για την ευθυγράμμιση του προγράμματος της ευρωζώνης με το τέλος του πακέτου διάσωσης του ΔΝΤ για την Ελλάδα.
Μια τέτοια παράταση θα σήμαινε την επιβολή και άλλων όρων στην Ελλάδα και θα μπορούσε να περιλαμβάνει την σταδιακή εκταμίευση δόσεων καθώς θα υλοποιούνται οι όροι αυτοί.
Ωστόσο αντιπρόσωποι ορισμένων χωρών της ευρωζώνης πιστεύουν ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να προετοιμαστούν για ένα τρίτο σενάριο, αυτό μιας ελληνικής χρεοκοπίας.
«Για πρώτη φορά υπήρξε συζήτηση ενός “Plan B” για την Ελλάδα» σημείωσε δεύτερος αξιωματούχος. Δύο άλλοι αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν ότι έγινε μια τέτοια συζήτηση.
Μέχρι τώρα οι αξιωματούχοι της ευρωζώνης είχαν αποφύγει να συζητήσουν μια τέτοια δυνατότητα, ακόμα και σε συναντήσεις κεκλεισμένων των θυρών όπως αυτήν της Πέμπτης, παρόλο που μερικές κυβερνήσεις όπως της Γερμανίας είχαν προετοιμαστεί από μόνες τους για αυτήν.
Η συζήτηση ήταν πολύ θεωρητική γιατί το σενάριο της πτώχευσης μιας χώρας της ευρωζώνης εντός της νομισματικής ένωσης θα είναι χωρίς προηγούμενο. Η συζήτηση δεν κατέληξε σε κανένα συμπέρασμα για αυτό.
Αξιωματούχοι όμως, δήλωσαν πως ένα τέτοιο σενάριο σχεδόν σίγουρα θα περιλαμβάνει την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων για να αποτραπεί εκροή νομίσματος από τη χώρα και μπορεί επίσης να συνεπάγεται την έκδοση παράλληλου νομίσματος (IOU) από την Αθήνα ως εναλλακτική μορφή πληρωμής.
Την ίδια πληροφορία αναφέρει και το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων DPA . Οπως γράφει οι επιτελείς της ευρωζώνης συζήτησαν το ενδεχόμενο επιβολής κεφαλαιακών ελέγχων. Πηγές που θέλησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους είπαν στον πρακτορείο ότι τέτοιοι έλεγχοι, οι οποίοι συνήθως χρησιμοποιούνται για να αποτρέψουν τις μαζικές εκροές κεφαλαίων από τη χώρα, θα μπορούσαν να επιβληθούν μόνο από την ίδια την Ελλάδα.
Αν και οι παραπάνω πληροφορίες διαψεύστηκε από το Μέγαρο Μαξίμου η διακίνησή του προκάλεσε έντονες συζήτήσεις και ανησυχίες.
Τι αντιπροτείνει η Αθήνα
Σύμφωνα με όσα αναφέρουν επισήμως πηγές του Μεγάρου Μαξίμου οι εναπομείνασες - σύμφωνα πάντα με την ελληνική πλευρά- διαφορές είναι στο πρωτογενές πλεόνασμα και στα εργασιακά και δη στην επαναφορά του θεσμικού πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
Στην ελληνική αντιπροσωπεία που θα πάνε στις Βρυξέλλες είναι οι κ. Δραγασάκης, Τσακαλώτος, Παππάς και Χουλιαράκης
«Η εκτίμηση της ελληνικής κυβέρνησης είναι ότι βρισκόμαστε περισσότερο από άλλοτε κοντά σε συμφωνία, αφού η διαφορά στα πρωτογενή πλεονάσματα είναι μόνο της τάξης του 0,25%» ανέφεραν οι ίδιες πηγές και πρόσθεταν « συνεπώς αυτό που χρειάζεται είναι πολιτική βούληση αλληλοκατανόησης. Δεν θα μπορούσε άλλωστε να φανταστεί κανείς ότι η ευρωπαϊκή πολιτική ηγεσία θα οδηγούσε την Ευρώπη σε διχασμό για μία τόσο μικρή διαφορά και για την επιμονή να μην εφαρμοστεί στην Ελλάδα το θεσμικό πλαίσιο των συλλογικών διαπραγματεύσεων που ισχύει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες».
Για την ελληνική πλευρά το θέμα του ΕΚΑΣ και του ΦΠΑ στο ρεύμα ορίζονται ακόμη ως κόκκινες γραμμές ενώ φαίνεται ότι ως προς την δημοσιονομική απόδοση του ΦΠΑ υπάρχει νέα συζήτηση για τον μεσαίο συντελεστή 11 % και ενδεχόμενη σημαντική αύξηση.
νμφωνα Κατά τις ίδιες πληροφορίες, εξετάζεται το ενδεχόμενο να «χαλαρώσει» το πακέτο της «μίας ενιαίας» συμφωνίας που έχει ζητήσει η κυβέρνηση και που περιλαμβάνει ως αυστηρό προαπαιτούμενο τη διευθέτηση του χρέους.
Δηλαδή, να αποδεχθεί η ελληνική πλευρά την ένταξη στη συμφωνία μίας αναφοράς στην ανάγκη επίλυσης του χρέους, και, ταυτόχρονα του ασφαλιστικού στο σύνολό του, με το επιχείρημα ότι πρόκειται για μείζονος σημασίας ζητήματα που δεν μπορούν να ξεκλειδώσουν στο ασφυκτικό χρονικό περιθώριο που απομένει μέχρι το τέλος του μήνα.
Σύμφωνα με όσα αναφέρουν επισήμως πηγές του Μεγάρου Μαξίμου οι εναπομείνασες - σύμφωνα πάντα με την ελληνική πλευρά- διαφορές είναι στο πρωτογενές πλεόνασμα και στα εργασιακά και δη στην επαναφορά του θεσμικού πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
Στην ελληνική αντιπροσωπεία που θα πάνε στις Βρυξέλλες είναι οι κ. Δραγασάκης, Τσακαλώτος, Παππάς και Χουλιαράκης
«Η εκτίμηση της ελληνικής κυβέρνησης είναι ότι βρισκόμαστε περισσότερο από άλλοτε κοντά σε συμφωνία, αφού η διαφορά στα πρωτογενή πλεονάσματα είναι μόνο της τάξης του 0,25%» ανέφεραν οι ίδιες πηγές και πρόσθεταν « συνεπώς αυτό που χρειάζεται είναι πολιτική βούληση αλληλοκατανόησης. Δεν θα μπορούσε άλλωστε να φανταστεί κανείς ότι η ευρωπαϊκή πολιτική ηγεσία θα οδηγούσε την Ευρώπη σε διχασμό για μία τόσο μικρή διαφορά και για την επιμονή να μην εφαρμοστεί στην Ελλάδα το θεσμικό πλαίσιο των συλλογικών διαπραγματεύσεων που ισχύει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες».
Για την ελληνική πλευρά το θέμα του ΕΚΑΣ και του ΦΠΑ στο ρεύμα ορίζονται ακόμη ως κόκκινες γραμμές ενώ φαίνεται ότι ως προς την δημοσιονομική απόδοση του ΦΠΑ υπάρχει νέα συζήτηση για τον μεσαίο συντελεστή 11 % και ενδεχόμενη σημαντική αύξηση.
Επιστροφή στα τεχνικά κλιμάκια
Η αναφορά ότι οι αντιπροτάσεις θα κατατεθούν από εκπροσώπους του πρωθυπουργού σε «εκπροσώπους των επικεφαλής των τριών Θεσμών» παραπέμπει σε επαναφορά της διαδικασίας συζήτησης στο πλαίσιο των τεχνικών κλιμακίων, την οποία είχε υποδείξει νωρίτερα την Παρασκευή και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζ.Κλ.Γιουνκέρ.
Εξηγεί εν μέρει και την σύγχυση που είχε προκληθεί από το τηλεγράφημα του ΑΠΕ για επιστροφή των τεχνικών κλιμακίων στην Αθήνα που διέψευσε οργισμένα η κυβέρνηση.
Τι προηγήθηκε όπως το κατέγραψε το theTOC.gr
Πυρετός συσκέψεων και επαφών του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με υπουργούς στο Μέγαρο Μαξίμου από νωρίς το μεσημέρι της Παρασκευής ενώ όλες οι πληροφορίες συντείνουν ότι τρέχει τελεσίγραφο 24 ωρών ώστε η ελληνική κυβέρνηση να παραδώσει τον κατάλογο με τα νέα μέτρα.
Στο Μέγαρο Μαξίμου εκτός του Γιάννης Δραγασάκη, Ευκλείδη Τσακαλώτου, Νίκου Παππά. Γιώργου Σταθάκη, Αλέκου Φλαμπουράρη, Γιάννη Βαρουφάκη, βρέθηκαν επίσης ο Πάνος Καμμένος, Π. Σκουρλέτης και οι Παναγιώτης Λαφαζάνης και Δημήτρης Στρατούλης.
Μαξίμου: Η διαπραγμάτευση είναι πολιτική
Η κυβέρνηση απαντώντας στα περί ολοκλήρωσης της συζήτησης σε τεχνικό επίπεδο που ζήτησε ο Γιούνκερ επαναλαμβάνει πως η διαπραγμάτευση είναι «πολιτική».
Σε non paper το Μαξίμου αν και δηλώνει ετοιμότητα προκειμένου να ολοκληρωθεί σύντομα η συμφωνία αναφέρει ότι διαπραγματεύεται για μια ενιαία συμφωνία που θα περιλαμβάνει ενιαία προαπαιτούμενα [conditionality] .
Επιπροσθέτως εκτιμά ότι η αποχώρηση του ΔΝΤ συνιστά ουσιαστικά πίεση σε ΕΕ και ΕΚΤ να επανέλθουν στην τεχνική διαπραγμάτευση.
Τι αναφέρει το κυβερνητικό non paper
«1. Η ελληνική κυβέρνηση διαπραγματεύεται για μια ενιαία συμφωνία που θα περιλαμβάνει ενιαία προαπαιτούμενα [conditionality] και έχει καταθέσει την πρότασή της που συμπυκνώνεται σε:
Χαμηλά πρωτογενή πλεονάσματα, κυρίως φέτος και το 2016, ώστε να διασπαστεί ο μηχανισμός αναπαραγωγής της λιτότητας.
Καμιά νέα περικοπή σε μισθούς και συντάξεις, σε μέτρα δηλαδή που θα εντείνουν την κοινωνική ανισότητα και θα ξαναφέρουν την οικονομία στο σπιράλ της ύφεσης.
Αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους.
Ισχυρό πρόγραμμα επενδύσεων [αναπτυξιακό πακέτο].
2. Η κυβέρνηση, μετά τις επαφές με Μέρκελ, Ολάντ, Γιουνκέρ και άλλους ευρωπαίους αξιωματούχους, είναι έτοιμη, όπως έχει συμφωνηθεί, να εντατικοποιήσει τις διαβουλεύσεις, προκειμένου να ολοκληρωθεί σύντομα η συμφωνία. Γι’ αυτό τον λόγο θα συνεχίσει να εργάζεται πάνω στα εναπομείναντα θέματα, όπως το δημοσιονομικό και η βιωσιμότητα του χρέους.
3. Η ελληνική πλευρά έχει κατ’ επανάληψη δηλώσει ότι οι διαπραγματεύσεις στα τεχνικά κλιμάκια και στο Brussels Group έχουν ολοκληρωθεί και ότι «η διαπραγμάτευση συνεχίζεται σε πολιτικό πλέον επίπεδο» [Γ. Σακελλαρίδης, 08.06.2015]. Το ίδιο το ΔΝΤ, όπως δήλωσε και ο εκπρόσωπός του κ. Τζέρι Ράις, αναγνώρισε ότι πράγματι η συζήτηση στις Βρυξέλλες διεξάγεται σε πολιτικό επίπεδο, στο οποίο δεν θέλει να εμπλακεί -«δεν είμαστε πολιτικός θεσμός, είμαστε τεχνικός θεσμός», ήταν η ακριβής φράση του. Φράση που δείχνει και μια εσωτερική διαφωνία μεταξύ των θεσμών και πίεση του ΔΝΤ προς τους εταίρους του [Κομισιόν και ΕΚΤ] να επανέλθουν στο «σωστό δρόμο» της τεχνικής διαπραγμάτευσης. Ήδη ο Ζ. Κλ. Γιούνκερ πήρε το σήμα δηλώνοντας [France Culture, 12.06.15] ότι «οι διαπραγματεύσεις θα ξεκινήσουν ξανά, πρώτα σε τεχνικό επίπεδο και μετά σε πολιτικό» προκειμένου να «ηρεμήσει» το ΔΝΤ. Πρόσθεσε, βέβαια, για να συνεχιστεί η πίεση προς την ελληνική πλευρά ότι «μια συμφωνία είναι απαραίτητη τις επόμενες ημέρες. Η μπάλα είναι στο ελληνικό γήπεδο».
4. Η μη συμμετοχή, λοιπόν, του ΔΝΤ στην πολιτική διαπραγμάτευση δεν σημαίνει τίποτα περισσότερο από πίεση προς όλους -Κομισιόν, ΕΚΤ και Ελλάδα. Όπως, μάλιστα, διευκρίνισε και ο κ. Τζέρι Ράις «το ΔΝΤ ποτέ δεν φεύγει από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων» και αν χρειαστεί θα επιστρέψει στις διαπραγματεύσεις. Ίσως το ΔΝΤ να πιστεύει ότι η καλύτερη λύση θα ήταν να εισέπραττε τα χρήματα που έχει δώσει έως σήμερα και να έφευγε από το πρόγραμμα της Ελλάδας. Πιέζει, λοιπόν, προς όλες τις κατευθύνσεις -κυρίως προς το Βερολίνο- με στόχο να εφαρμοστούν σκληρές πολιτικές στην Ελλάδα προκειμένου να εξασφαλίσει τα χρήματά του.
5. Ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, κ. Ράις αναφέρθηκε και στο ύψος των συντάξεων στη χώρα μας. Τα στοιχεία, όμως, δεν τον επιβεβαιώνουν. Η μέση σύνταξη στην Ελλάδα, ανά κατηγορία σύνταξης, είναι για την κύρια 664,69 ευρώ και για την επικουρική 168,40 ευρώ. Το 44,8%, μάλιστα, των συνταξιούχων [1.189.396 από τους 2.654.784 συνολικά] παίρνουν μηνιαία σύνταξη κάτω από το σταθερό όριο της σχετικής φτώχειας, που είναι 665 ευρώ. Να σημειωθεί, πάντως, ότι ο μέσος όρος των μηνιαίων συντάξεων σε Ελλάδα και Γερμανία είναι περίπου ο ίδιος.
6. Στην Ελλάδα για την κάλυψη του ελλείμματος των συντάξεων ο κρατικός προϋπολογισμός δίνει 9% του ΑΕΠ [ο κ. Τζέρι Ράις είπε το 10%] ενώ στην Γερμανία το 3% του ΑΕΠ. Η διαφορά, όμως, είναι μόλις 1,5 ποσοστιαία μονάδα καθώς από το 9% του ΑΕΠ το 4,55% αποτελεί μέρος της τριμερούς χρηματοδότησης και μόνο το υπόλοιπο 4,45% αποτελεί κρατική επιχορήγηση για την κάλυψη των ελλειμμάτων του συνταξιοδοτικού συστήματος [στοιχεία από Ageing Report 2012].
7. Ο μέσος όρος συνταξιοδότησης στην Ελλάδα για τους άνδρες είναι 63 ετών και για τις γυναίκες 59. Στην Γερμανία είναι ο ίδιος για τους άνδρες [63ο έτος] και για τις γυναίκες το 62ο έτος [στοιχεία OECD, Pension at Glance 2011]. Ο κ. Τζέρι Ράις είχε ισχυριστεί ότι ο μέσος όρος συνταξιοδότησης στην Γερμανία είναι έξι χρόνια μεγαλύτερος από την Ελλάδα...».
