δημιουργούν οι πρόωρες εκλογές. Ο νέος υπουργός Οικονομικών πριν καλά-καλά καθίσει στην καρέκλα του θα βρεθεί αντιμέτωπος με τη λήξη του moratorium για την πληρωμή επιταγών
Ολο και περισσότερες μικρές, μικρομεσαίες, αλλά και μεγαλύτερες επιχειρήσεις αφήνουν απλήρωτες τις επιταγές τους, μεταθέτοντας την υποχρέωση εξόφλησης για τις 30 Σεπτεμβρίου. Το βουνό των απλήρωτων επιταγών μεγαλώνει καθημερινά και η αγορά τρέμει το ανεξέλεγκτο ντόμινο αθέτησης υποχρεώσεων που έρχεται στο τέλος του επόμενου μήνα.
Η ανησυχία στην αγορά εντείνεται λόγω και της πολιτικής αβεβαιότητας που δημιουργούν οι πρόωρες εκλογές. Ο νέος υπουργός Οικονομικών πριν καλά-καλά καθίσει στην καρέκλα του θα βρεθεί αντιμέτωπος με τη λήξη του moratorium για την πληρωμή επιταγών.
Οι αποφάσεις και γενικότερα η μέθοδος με την οποία θα αντιμετωπιστεί το κρίσιμο αυτό θέμα δεν είναι γνωστές. Ανώτερα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, αλλά και ορισμένοι τραπεζίτες υποστηρίζουν ότι όσο ταχύτερα επιστρέψουμε στην ομαλότητα στις συναλλαγές τόσο το καλύτερο. «Οσο οδυνηρό κι αν είναι το πρόβλημα», λένε, «πρέπει να το αντιμετωπίσουμε. Αν αφήσουμε κι άλλο χρόνο να περάσει, οι επιπτώσεις συνεχώς θα μεγεθύνονται». Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για ένα crash test στην αγορά, όπου θα φανεί ποιες επιχειρήσεις έχουν ρευστότητα και μπορούν να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους και ποιες όχι.
Στον αντίποδα, στελέχη τραπεζών, τα οποία λόγω της εργασίας τους έχουν στενή επαφή με την αγορά, υποστηρίζουν ότι η παράταση του moratorium για την πληρωμή επιταγών είναι μονόδρομος. «Οι μεγάλες επιχειρήσεις καλύπτονται πίσω από τη ρύθμιση που διασφαλίζει ότι δεν θα έχουν επιπτώσεις από τη μη πληρωμή και δεν πληρώνουν», λένε και σημειώνουν: «Το κάνουν για να διατηρήσουν τα αποθέματα ρευστότητας μέχρι να δουν πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση. Στους μικρομεσαίους, όμως, η κατάσταση είναι διαφορετική και η αδυναμία πληρωμής στις περισσότερες περιπτώσεις είναι πραγματική».
Ειδικά όσον αφορά στις μικρές εμπορικές επιχειρήσεις αλλά και μικρομεσαίες εταιρείες που βασίζονται σε πρώτες ύλες από το εξωτερικό, η κατάσταση είναι δραματική λόγω των περιορισμών στις εισαγωγές. Οι τραπεζίτες κάνουν λόγο για καθολική αδυναμία εκπλήρωσης των οικονομικών υποχρεώσεων από συγκεκριμένους κλάδους, η οποία καθιστά αναγκαία τη διαχείριση της κατάστασης με ειδικού τύπου μέτρα ώστε να μη σαρώσει την αγορά κύμα κατάρρευσης εταιρειών.
Οι συσσωρευμένες απλήρωτες επιταγές εκτιμάται ότι είναι πλέον μεταξύ 2,5-3 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι λόγω της επιβολής των κεφαλαιακών ελέγχων οι ακάλυπτες επιταγές δεν εμφανίζονται σε αρχεία δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς που τηρούνται από τα πιστωτικά ιδρύματα ή τους ειδικούς φορείς εάν αποδεδειγμένα εξοφληθούν το αργότερο μέχρι την 30ή Σεπτεμβρίου 2015. Δηλαδή οι επιταγές που λήγουν ως τις 30/9/15 μπορούν να παραμένουν απλήρωτες χωρίς οι υπόχρεοι να μπαίνουν στη μαύρη λίστα του «Τειρεσία».
Το μέτρο υιοθετήθηκε για τη διευκόλυνση των επιχειρήσεων οι οποίες εξαιτίας των περιορισμών στη λειτουργία των τραπεζών δεν μπορούν να ανταποκριθούν εγκαίρως στις οικονομικές υποχρεώσεις τους. Τέθηκε σε ισχύ από την πρώτη ημέρα της τραπεζικής αργίας και στη συνέχεια -ύστερα και από σχετική πρόταση της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών (ΕΕΤ) που κατέθεσε η κυρία Λούκα Κατσέλη- το μέτρο παρατάθηκε εκ νέου έως τις 30 Σεπτεμβρίου.
Πρόκειται όμως για μια οικονομική νάρκη που απειλεί την ομαλή λειτουργία χιλιάδων επιχειρήσεων. Στην αγορά, όπου υπάρχουν καλές και εδραιωμένες σχέσεις, οι επιχειρηματίες προκειμένου να τις διαφυλάξουν ανταλλάσσουν οικειοθελώς τις επιταγές. Δηλαδή ο εκδότης της επιταγής ζητά από τον αποδέκτη να την αντικαταστήσει με μια νεότερη που λήγει σε μεταγενέστερο χρόνο, όπου εκτιμά ότι θα είναι σε θέση να πληρώσει. Αυτή η πρακτική όμως γίνεται μόνο όπου υπάρχει σχέση εμπιστοσύνης. Στις περισσότερες περιπτώσεις με αυτά που ισχύουν σήμερα συντριπτικά μεγάλος αριθμός εταιρειών θα κληθεί στις 30 Σεπτεμβρίου να πληρώσει τις επιταγές των τελευταίων τριών μηνών.
