ενώ ο Μέσι έχει μόλις χάσει μια καλή ευκαιρία για γκολ, δεκάδες χιλιάδες οπαδοί σηκώνονται όρθιοι, ανεμίζουν σημαίες της Καταλωνίας και φωνάζουν ρυθμικά: «Ανεξαρτησία! Ανεξαρτησία!». Ενα σύνθημα που ακούγεται σαν πολεμική κραυγή εν όψει των σημερινών εκλογών για την τοπική Βουλή της Καταλωνίας – εκλογών που έχουν αποκτήσει χαρακτήρα δημοψηφίσματος για την απόσχιση της περιοχής από το ισπανικό βασίλειο.
Η ρυθμική κραυγή στο 17ο λεπτό των εντός έδρας αγώνων της «Μπάρτσα» επαναλαμβάνεται στερεότυπα, σαν τελετουργία, εδώ και καιρό. Ο συμβολισμός παραπέμπει στο έτος 1714, όταν τα στρατεύματα που υπερασπίζονταν τη Βαρκελώνη υπέκυψαν στην πολιορκία των Καστιλιάνων, με αποτέλεσμα να χάσει η Καταλωνία την ανεξαρτησία της. Ποδόσφαιρο και πολιτική συνδέονται αξεδιάλυτα σε αυτή την εκλογική αναμέτρηση. Μία από τις πιο δημοφιλείς προσωπικότητες της Καταλωνίας, ο Πεπ Γκουαρντιόλα, παλιός ποδοσφαιριστής και, στη συνέχεια, προπονητής της Μπάρτσα (σήμερα προπονεί την Μπάγερν Μονάχου) έδωσε το μαχητικό «παρών» στον αγώνα των αυτονομιστών, με συνεντεύξεις και προπαγανδιστικά βίντεο. Δεν ήταν ο μόνος.
Ο αυτονομιστής κυβερνήτης της περιοχής Αρτούρ Μας προκήρυξε πρόωρες εκλογές όταν η κεντρική κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι αρνήθηκε στους Καταλανούς τη διενέργεια δημοψηφίσματος με το ερώτημα της ανεξαρτησίας – σε αντίθεση με τον Βρετανό ομόλογό του, Ντέιβιντ Κάμερον, που αναγνώρισε αυτό το δικαίωμα στους Σκωτσέζους και δικαιώθηκε για την τόλμη του. Ο Μας έχει καταστήσει σαφές ότι, αν τα αυτονομιστικά κόμματα εξασφαλίσουν απόλυτη πλειοψηφία ψήφων και εδρών στις σημερινές εκλογές, «αυτό θα ισοδυναμεί με δημοψήφισμα υπέρ της ανεξαρτησίας». Σ’ αυτή την περίπτωση, εννοεί να δρομολογήσει, από αύριο το πρωί, έναν «οδικό χάρτη» για την απόσχιση από την Ισπανία και τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους, εντός της Ε.Ε., με ορίζοντα 18 έως 24 μηνών. Ενα «βελούδινο διαζύγιο» μεταξύ δύο εθνών που θα παραμείνουν στενά συνδεδεμένα, είναι αυτό που θα ήθελε ο Καταλανός ηγέτης. Ομως το ταγκό θέλει δύο...
Απειλές για capital controls
Στην τελική ευθεία για την κρίσιμη αναμέτρηση, η κεντρική εξουσία επιστράτευσε το βαρύ πυροβολικό της. Ο Μαριάνο Ραχόι απείλησε ανοιχτά ότι θα καθαιρέσει τον Μας εφόσον αποπειραθεί να υλοποιήσει μονομερώς τις δεσμεύσεις του. Στο πλευρό του στάθηκαν, παίρνοντας ανοιχτά θέση εναντίον της απόσχισης, ο Μπαράκ Ομπάμα, η Αγκελα Μέρκελ και ο Φρανσουά Ολάντ. Ωμή παρέμβαση στην προεκλογική εκστρατεία επιχείρησε ο διοικητής της ισπανικής κεντρικής τράπεζας, Λουίς Μαρία Λίντε. «Η έξοδος από το ευρώ είναι αυτόματη, η έξοδος από την Ε.Ε. εξυπακούεται» σε περίπτωση απόσχισης, είπε ο «τεχνοκράτης» διοικητής, «καπελώνοντας» τους ίδιους τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Εφτασε μάλιστα στο σημείο να προειδοποιήσει τους Καταλανούς ότι θα υποστούν capital controls, όπως υπέστησαν παλιότερα οι Αργεντίνοι και υφίστανται σήμερα οι Ελληνες. Αναγκάστηκε, όμως, να ανασκευάσει την τελευταία απειλή του, υπό την πίεση των έντονων αντιδράσεων. Από κοντά και οι μεγάλες τράπεζες, όπως και εμβληματικές βιομηχανίες της Καταλωνίας, που προειδοποίησαν ανοιχτά τους υπαλλήλους τους ότι, σε περίπτωση απόσχισης της Καταλωνίας, θα κλείσουν τις επιχειρήσεις τους και θα μεταφερθούν αλλού, στο ισπανικό βασίλειο ή στο εξωτερικό.
Σε λίγες ώρες θα γνωρίζουμε αν η εκστρατεία των πιέσεων απέδωσε τα προσδοκώμενα. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις έδιναν στο ετερόκλητο φάσμα των αυτονομιστικών κομμάτων (το κεντρώο CDC του Μας, το αριστερό ERC και το ακροαριστερό CUP) απόλυτη πλειοψηφία εδρών και γύρω στο 50% των ψήφων.
Οι περισσότεροι αναλυτές, πάντως, δεν θεωρούν πιθανή την απόσχιση της Καταλωνίας στο άμεσο μέλλον, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα των εκλογών. Περισσότερες πιθανότητες δίνουν να εξαργυρώσουν την πιθανή επιτυχία τους οι αυτονομιστές με την απόσπαση περισσότερων εξουσιών από τη Μαδρίτη, ιδίως στο θέμα της φορολογίας. Το ενδεχόμενο αυτό θα γίνει ισχυρότερο αν, στις γενικές εκλογές του Δεκεμβρίου, ηττηθεί η κεντροδεξιά του Ραχόι και αναδειχθεί κεντροαριστερή κυβέρνηση Σοσιαλιστών - Podemos. Δύο κομμάτων που τάσσονται μεν υπέρ της ενότητας της Ισπανίας, αλλά κρατούν μια πιο ευέλικτη γραμμή απέναντι στις προσδοκίες των Καταλανών.
Παίζει με τη φωτιά ο Μαριάνο Ραχόι
Αποφασισμένος να ωθήσει τη σύγκρουση μέχρι τα άκρα, χρησιμοποιώντας ακόμη και αμφίβολης νομιμότητας μεθόδους, σε περίπτωση νίκης των αυτονομιστών, εμφανίζεται ο συντηρητικός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι.
Αψηφώντας την αντίθεση όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης (Σοσιαλιστές, Podemos, Ciudadanos, Ενωμένη Αριστερά), προωθεί με συνοπτικές διαδικασίες την ψήφιση νομοσχεδίου που αλλάζει εκ βάθρων το καθεστώς λειτουργίας του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Με το καινούργιο καθεστώς, ο ανώτατος δικαστικός θεσμός θα έχει τη δυνατότητα να καθαιρέσει τον κυβερνήτη της Καταλωνίας εάν κρίνει ότι υπερβαίνει, στην άσκηση των καθηκόντων του, τις συνταγματικές του αρμοδιότητες.
Ο στόχος είναι προφανής: η καθαίρεση του Μας προκειμένου να μη δρομολογήσει τον «οδικό χάρτη» προς την ανεξαρτησία. Ωστόσο, η αντιπολίτευση καταγγέλλει ότι πρόκειται για πρωτοφανή, αυταρχική παραβίαση του συντάγματος, αφού δίνει τη δυνατότητα καθαίρεσης εκλεγμένων αρχόντων με απλή δικαστική απόφαση, χωρίς να υπάρχει σχετική απόφαση του αντίστοιχου Κοινοβουλίου. Ακόμη χειρότερα, συνταγματολόγοι και εκπρόσωποι της αντιπολίτευσης προειδοποιούν πως, αν ισχύει ένα τέτοιο μέτρο για την περίπτωση ενός περιφερειακού κυβερνήτη, θα μπορεί να εφαρμοστεί στο μέλλον και εναντίον άλλων εκλεγμένων αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένου του πρωθυπουργού της χώρας!
Πηγή
