tromaktiko: Το IQ των Προέδρων… Από την Υψηλή Διπλωματία στην Ιστοριομετρία

Σάββατο 12 Σεπτεμβρίου 2015

Το IQ των Προέδρων… Από την Υψηλή Διπλωματία στην Ιστοριομετρία



Γράφει ο Χρίστος Χρυσοστόμου Λιάπης, Ψυχίατρος, Διδάκτωρ Παν/μίου Αθηνών
Υψηλής διπλωματίας προσέγγιση της Κύπρου με το Ισραήλ, καθώς πρόσφατα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπεντζαμίν Νετανιάχου επισκέφτηκε τη Μεγαλόνησο, για...
συνομιλίες με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη ανταποδίδοντας ανάλογη επίσκεψη του Έλληνοκύπριου ομολόγου του στην Ιερουσαλήμ.

Δεν θα ήθελα να εστιάσω στο διπλωματικό βάθος και στα γεωστρατηγικά συνεπακόλουθα της επιχειρούμενης αυτής διμερούς προσέγγισης. Μίας προσέγγισης η οποία αποκτά ιδιαίτερο νόημα ιδωμένη μέσα από το τριγωνικό πρίσμα της ραγδαίας επιδείνωσης των τουρκοϊσραηλινών σχέσεων και της συνεχούς αναδιαμόρφωσης των ενεργειακών, στρατιωτικών και γεωπολιτικών συμμαχιών και δογμάτων που συνθέτουν το στρατηγικού τοπίο της ευρύτερης περιοχής.

Ένα τοπίο το οποίο γίνεται ακόμη συνθετότερο αν λάβουμε υπόψιν την τραγικά δύσκολη οικονομική συγκυρία που βιώνει τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες η Ελλάδα, με τα αλλεπάλληλα πλήγματα αναξιοπιστίας, ανασφάλειας, υστέρησης και ύφεσης που δέχεται ο παραγωγικός και κοινωνικός μας ιστός και συνακόλουθα η διεθνής μας εικόνα. Η κατάσταση αυτή έχει ως αποτέλεσμα το καλούμενο «Εθνικό Κέντρο» να δυσκολεύεται ακόμη περισσότερο να συνδράμει την Κύπρο στο διεθνές γεωπολιτικό στερέωμα. Τους δύο τελευταίους, μάλιστα, μήνες βλέπουμε την αντιστροφή των διπλωματικών, οικονομικών και γεωστρατηγικών αναλογιών με την Κύπρο μας να είναι πλέον αυτή που υπερασπίζεται το ευρωπαϊκό πρόσημο της Ελλάδος και με τη χώρα μας να μοιράζεται την πικρή εμπειρία των capital controls, που δύο χρόνια πριν είχαν στραγγαλίσει την οικονομική και κοινωνική ζωή και των Ελληνοκυπρίων. Η αναζήτηση, λοιπόν, από την Κυπριακή Δημοκρατία συμμαχιών και διεξόδων προς κατευθύνσεις που μπορούν να δομήσουν προϋποθέσεις συνεργασίας και τόνωσης κρίσιμων πεδίων, όπως είναι οι διεθνείς σχέσεις, η αμυντική βιομηχανία, η ενέργεια και φυσικά ο τουρισμός, μόνον ελπιδοφόρα μηνύματα μπορεί να εκπέμψει.

Αλλά, νομίζω πως αξίζει τον κόπο να αφήσουμε για λίγο την υψηλή διπλωματία και να επικεντρώσουμε την προσοχή μας στο επίσης υψηλό ΙQ του ισραηλινού πρωθυπουργού. Πράγματι, ο Βενιαμίν Νετανιάχου φέρεται να έχει έναν από τους υψηλότερους δείκτες νοημοσύνης, καθώς το διανοητικό του πηλίκο εμφανίζει την ιλιγγιώδη τιμή του 180, με τον μέσο όρο να κυμαίνεται πλησίον του 100. Και φυσικά πολλά λέγονται και γράφονται για την αναξιοπιστία, την πολιτισμική ασυμβατότητα και την επιστημολογική ανακρίβεια των tests νοημοσύνης όπως και για την αμφίβολη δυνατότητα καταγραφής με ένα και μόνο αριθμητικό μέγεθος, μιας τόσο σύνθετης έννοιας όπως είναι η ανθρώπινη νοημοσύνη. Όμως, όταν κορυφαίοι και συνδυαστικοί (αν και όχι ευρέως γνωστοί) διεπιστημονικοί κλάδοι όπως η ιστοριομετρία, έχουνε φτάσει σε σημείο, ήδη από το 1929, με τη μελέτη της Catherine Cox, να αποτιμήσουν αναδρομικά το IQ ιστορικών προσωπικοτήτων παγκοσμίου βεληνεκούς, που με τη δράση τους άλλαξαν τον επιστημονικό, κοινωνικό, φιλοσοφικό και στρατιωτικό ρου της ιστορίας, νομίζω πως μεγέθη όπως το νοητικό πηλίκο και η εν γένει χαρισματικότητα των εκάστοτε πολιτικών ηγετών μας, δεν πρέπει να προσπερνούνται αβασάνιστα.

Έτσι, σε μία κλίμακα όπου ονόματα όπως αυτό του Αϊνστάιν, του Στέφεν Χόουκινγκ και ενός άλλου Βενιαμίν, του Φραγκλίνου, λαμβάνουν τιμές IQ της τάξεως του 160, ο Βενιαμίν Νετανιάχου εμφανίζεται με το δυσθεώρητο 180. Ενώ η θρυλική χαρισματικότητα των Τζον Κέννεντυ και Μπιλ Κλίντον λαμβάνει τις τιμές του 117 και του 137 αντίστοιχα, με τη Χίλαρυ στο 140 και τον Τζορτζ Μπους τον νεότερο να ανατρέπει την κοινή αντίληψη υπερσκελίζοντας τον Κέννεντυ με το διόλου ευκαταφρόνητο 125 και τον Μέγα Ναπολέοντα να αποτιμάται στο 145, είκοσι δηλαδή μονάδες κάτω από τη μουσική ιδιοφυϊα του Μπετόβεν και τριάντα μονάδες κάτω από την φιλοσοφική μεγαλοσύνη του Κάντ. Που ούτε όμως και αυτός καταφέρνει να ξεπεράσει τον Νετανιάχου, ο οποίος υπερσκελίζεται μόνον από επιστημονικούς μύθους της τάξεως του Λαγκράντζ (185), του Νεύτωνα και του Λαπλάς, οι οποίοι συμπίπτουν στο 190, του Λάιμπνιτζ και του Γκαίτε που εκτοξεύονται στο 205 και το 210 αντίστοιχα, για να συναντήσουμε τα ακρότατα της ανθρώπινης διάνοιας στο 220 του πανεπιστήμονα και homo universalis, Λεονάρντο ντα Βίντσι.

Φυσικά, μακριά από εμένα οποιαδήποτε προσπάθεια να εμφανιστεί η νοητική ικανότητα, η χαρισμάτικοτητα, το ταλέντο και η ιδιοφυία ως απλή επίδοση σε συγχρονικά ή….μεταθανάτια test ΙQ. Και φυσικά η αναφορά μου στο φερόμενο νοητικό πηλίκο του Ισραηλινού ηγέτη αφίσταται εκ προοιμίου οποιουδήποτε συγκριτικού παραλληλισμού με τις νοητικές ικανότητες των δικών μας ιθυνόντων, πολλοί από τους οποίους δεν έχουν καταγραφεί στη συνείδηση της κοινής γνώμης ως οι νοητικές κορυφές του πολιτικού και κοινωνικού μας τοπίου.

Βέβαια, όπως φάνηκε παραπάνω, από το παράδειγμα του Τζωρτζ Μπους, η κοινή γνώμη συχνά λαθεύει. Και επίσης οι χώρες, οι λαοί και οι κοινωνίες δεν έχουν τόσο ανάγκη από διάνοιες για να τους κυβερνούν, όσο από ανθρώπους με πρακτικό πνεύμα και πολιτική πυγμή, ώστε να λαμβάνουν και να εφαρμόζουν τις συχνά επώδυνες αποφάσεις που απαιτούνται για την προώθηση της προόδου, την εμπέδωση της ασφάλειας και της ειρήνης και την εκ βάθρων θεσμική και διαρθρωτική αναμόρφωση. Όμως αυτό δεν σημαίνει πως η λύση βρίσκεται στους αντίποδες της πολιτικής μεγαλοφυΐας, εκεί δηλαδή όπου κυριαρχούν οι άκαπνοι μεταπράτες των ξενόφερτων οικονομικών προτύπων, οι εντολοδόχοι της προστασίας των αλλότριων συμφερόντων και οι πρεσβευτές των δεικτών της μετριότητας και της υστέρησης, σε μια εποχή, μάλιστα, που η χώρα χρειάζεται όσο τίποτα άλλο τον δυναμισμό την έμπνευση και την τόνωση των αναπτυξιακών της υποδομών.

Και ίσως, παρά τις όποιες ανθρωπιστικές μας ενστάσεις και ιδεολογικές αποστάσεις, να αξίζει να προβληματιστούμε γόνιμα, τόσο ως κοινή γνώμη, όσο και ως εκλογικό σώμα που επιμένει να ανανεώνει το βασίλειο της μετριότητας και του πολιτικού αβδιρητισμού, σχετικά με τον τρόπο με τον οποίον τα αντανακλαστικά εθνικής και κοινωνικής επιβίωσης στο κοντινό μας Ισραήλ αναγκάζουν τους εκεί εκλογείς να επιλέγουν με διαφορετικά κριτήρια. Εκλέγοντας ως πρωθυπουργό έναν άνθρωπο με έναν από τους υψηλότερους δείκτες ευφυΐας, ο οποίος μάλιστα έχει πολεμήσει κατά το παρελθόν στην πρώτη γραμμή, έχοντας τραυματιστεί ως λοχαγός, κατά την περιώνυμη επιχείρηση «Ισότοπο», των ισραηλινών κομάντος.

Στα παραμύθια όλων των λαών και όλων των πολιτισμών κάνει συχνά την εμφάνιση του το μοτίβο των τριών αδερφών. Με τον μεγάλο να είναι συνήθως ο κακός, τον μικρότερο να παντρεύεται στο τέλος την πριγκίπισσα και τον μεσαίο απλά να υπάρχει για να συμπληρωθεί ο «μαγικός» αριθμός τρία. Παρότι Βενιαμίν, ο Νετανιάχου ήτανε ο μεσαίος από τα τρία αδέρφια του και ήτανε αυτός που κατάφερε τελικά να γίνει πρωθυπουργός.

Ο μεγαλύτερος αδερφός, ο Ιονάθαν, σκοτώθηκε στη μάχη ως αντισυνταγματάρχης μιας επίλεκτης μονάδας του στρατού, κατά τη διάρκεια της επιχείρησης «Εντέμπε» για την απελευθέρωση ισραηλινών ομήρων αεροπειρατείας, στην Ουγκάντα του διαβόητου Αμίν Νταντά. Ας ελπίσουμε πως το αιματηρό και μακραίωνο «παραμύθι» της Μέσης Ανατολής θα κλείσει κάποτε, σύμφωνα με τον τίτλο του θεατρικού έργου «Χαρούμενο τελείωμα» που έγραψε ο μικρότερος αδερφός της οικογένειας, ο γιατρός και συγγραφέας Ίντυ Νετανιάχου. Με τους Ισραηλινούς και τους Παλαιστίνιους να ζουν επιτέλους καλά και ειρηνικά μαζί και με την Ελλάδα και την Κύπρο, να ζουν καλύτερες ημέρες στην καθημερινότητα και την οικονομία μας.











     



Εδώ σχολιάζεις εσύ!