Η είδηση του θανάτου του φωτογράφου...
Διογένη Νικολέρη την περασμένη Κυριακή γέμισε με θλίψη την κοινωνία της Θεσσαλονίκης. Η απώλειά του "σημάδεψε" τη συμπρωτεύουσα, αφού "έφυγε" μια σημαντική προσωπικότητα που συνέλαβε με τον φωτογραφικό της φακό ορισμένες από τις πιο ευαίσθητες και χαρακτηριστικές εικόνες των μεγάλων προσωπικοτήτων της πολιτικής ζωής και του πολιτισμού του 20ού αιώνα επηρεάζοντας σημαντικά τη πολιτιστική φυσιογνωμία της πόλης…
Ανάμεσα στο άσπρο και στο μαύρο ο Διογένης Νικολέρης, γνωστός ως ο φωτογράφος της Θεσσαλονίκης είχε ένα μοναδικό ταλέντο να "παγώνει" την ιστορική στιγμή ακριβώς την ώρα που γραφόταν η ιστορία και να της χαρίζει την αθανασία μέσα από το φακό του. Πάντα υποστήριζε εξάλλου πως "η φωτογραφία είναι η στιγμή που πατάς το κουμπί. Αν τη χάσεις δεν θα την έχεις ξανά ποτέ".
Λάτρευε τους ανθρώπους, τον τόπο του και τη Σίφνο που τη θεωρούσε δεύτερο σπίτι του, προσέγγιζε πάντα με διακριτικότητα τα είδωλα του φωτογραφικού του φακού και αφηγούνταν με μοναδικό και αδιαμφισβήτητο τρόπο γεγονότα και καταστάσεις. Πίστευε δε, πάντα πως η ομορφιά της φωτογραφίας οφείλεται στην "φως" των προσώπων και όχι στο φωτογραφικό του ταλέντο.
Έχοντας τη φωτογραφία στο DNA…
Η σχέση πάθους του Διογένη Νικολέρη με τη φωτογραφία και γενικότερα με τη Τέχνη είχε γονιδιακή βάση, αφού υπήρξε ο γιός και συνεχιστής του έργου του περίφημου εκ Κωνσταντινούπολης ορμώμενου φωτογράφου Θεόδωρου Νικολέρη.
Η αξία της φωτογραφίας του Διογένη Νικολέρη πάτησε γερά στις γνώσεις, στην εμπειρία και στο ταλέντο του καλλιτέχνη πατέρα του, ο οποίος του άφησε παρακαταθήκη ένα ιστορικό και φωτογραφικό αρχείο της Μικρασιατικής Εκστρατείας, αφού υπηρέτησε ως εθελοντής το 1920 στη 12 Μεραρχία και βίωσε από πρώτο χέρι την προέλαση και μετέπειτα την καταστροφή, την τραγική εκκένωση και την απώλεια. Ο Διογένης κράτησε ως "κόρη οφθαλμού" αυτό το αρχείο, την αδιαμφισβήτητη αυτή μαρτυρία που αποτελεί και ένα δείγμα σπουδαίας καλλιτεχνικής δημιουργίας (εάν σκεφτεί κανείς τις πρακτικές συνθήκες αλλά και τα τεχνικά μέσα που διέθετε), το εμπλούτισε και το παρέδωσε στη τρίτη γενιά της οικογένειας Νικολέρη, στα δύο του παιδιά τον Χρήστο Νικολέρη –καταξιωμένο σκηνοθέτη του κινηματογράφου και της τηλεόρασης (πολλαπλά τιμημένου μεταξύ άλλων και με το Α’ βραβείο του Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου του Λος Άντζελες το 2007) – και στη Χρύσα Νικολέρη, επίσης καταξιωμένη φωτογράφο με σημαντικές εκθέσεις στο ενεργητικό της στην Ελλάδα και το εξωτερικό, η οποία συνεχίζει την παράδοση του Studio Νικολέρης στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Έτσι, η οικογένεια Νικολέρη αποτελεί σήμερα τη μοναδική δυναστεία της φωτογραφικής τέχνης τουλάχιστον στην Θεσσαλονίκη, αν όχι σε όλη την Ελλάδα. Ο Διογένης Νικολέρης αγάπησε την φωτογραφία όσο κανείς άλλος και άφησε πίσω του μία πολύ μεγάλη παρακαταθήκη, το πλούσιο υλικό του από μία άλλη Θεσσαλονίκη που θα σώζεται και για τις επόμενες γενιές.
Mε αγάπη για τον άνθρωπο, τη φύση και τη ζωή…
Καλλιτέχνης με υψηλά αισθητικά κριτήρια, με "ανοικτό" μυαλό, με έντονα αντανακλαστικά και με εξωστρέφεια, ο ίδιος διατηρούσε συνεχώς την επαφή του με το διεθνές γίγνεσθαι για να παρακολουθεί τις εξελίξεις τόσο στο αισθητικό όσο και στο τεχνικό πεδίο της τέχνης του. Δεν είναι τυχαίο που κορυφαίες εταιρίες του χώρου του, όπως η Agfa και η Kodak, δεν έπαψαν ποτέ να τον συμβουλεύονται σε τεχνικό επίπεδο και να αποζητούν την τεχνική του γνώμη για τη βελτιστοποίηση των προϊόντων τους.
Ωστόσο η καλλιτεχνική δράση του Διογένη Νικολέρη δεν περιορίστηκε στη φωτογραφία. Η άσβεστη αγάπη του αλλά και η έντονη ενασχόλησή του με τη μουσική και ιδιαιτέρως με την κλασική είχε ως αποτέλεσμα να αποτελέσει ένα από τα ιδρυτικά μέλη του "Συλλόγου Φίλων της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης", στο οποίο διατελούσε μέχρι τώρα επίτιμος πρόεδρος.
Την ίδια αγάπη είχε και για τη φύση. Η διαπίστωση ότι οι καλλιεργητές της εποχής χρησιμοποιούσαν πολλά φυτοφάρμακα και λιπάσματα, σε μία περίοδο που τα «βιολογικά προϊόντα» ήταν άγνωστα στη χώρα μας, έκανε τον ίδιο να στρέψει το ενδιαφέρον του προς αυτή την κατεύθυνση. Ο Νικολέρης με τη διεισδυτική ματιά του αντιλήφθηκε πολύ νωρίς την αξία της βιολογικής καλλιέργειας, τη μελέτησε πολύ και παρότρυνε καλλιεργητές της περιοχής γύρω από τη Θεσσαλονίκη να την εφαρμόσουν. Λάτρης της Παράδοσης , παραγωγός ελαιολάδου ο ίδιος, αλλά και βραβευμένος μάγειρας με βραβείο από την Αμερικανική Γεωργική Σχολή, ο ανήσυχος αυτός άνθρωπος έβαζε το μεράκι και την "καλλιτεχνική" του πινελιά σε καθετί που καταπιανόταν και το μετέτρεπε σε καλλιτεχνική δημιουργία.
Διογένης Νικολέρης "έφυγε" με την ίδια διακριτικότητα που συνήθιζε να προσεγγίζει τα είδωλά του, αφήνοντας πίσω του όχι μόνο έναν "πλούτο" από εικόνες μαγικές αλλά και ένα κομμάτι της ιστορίας της πόλης που αναμειγνύει περίτεχνα όμορφα γεγονότα, πρόσωπα, τόπους και καταστάσεις σε ένα κράτημα της μνήμης για το μέλλον. "Η δουλειά και η αξία κάποιου χάνεται όταν ο ίδιος δε σέβεται τον εαυτό του και αυτό που κάνει", συνήθιζε να λέει στους νέους και να τους ενθαρρύνει.
Ο Διογένης Νικολέρης ήταν ένα σημαντικό κεφάλαιο της τοπικής κοινωνίας της συμπρωτεύουσας, ένας σπουδαίος άνθρωπος που δίδασκε ήθος και τιμιότητα, ένας πράος χαρακτήρας, και μια ευγενική φυσιογνωμία και ψυχή.
Ο φωτογράφος της Θεσσαλονίκης υπήρξε ένας πραγματικός πνευματικός άνθρωπος, με την ευρύτερη δυνατή έννοια του όρου.
