Δικηγόρος Αθηνών
Η νέα υπουργική απόφαση ξεκαθαρίζει ότι θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα μέχρι...την έναρξη ισχύος του ν.4336/2015, δηλαδή μέχρι και 18.8.2015, στους Οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης, συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας της Ελλάδος, λόγω συμπλήρωσης των προϋποθέσεων του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης και ορίου ηλικίας, όπου αυτό προβλέπεται, δεν θίγονται και δύνανται να ασκηθούν οποτεδήποτε.
Το πρόσθετο πέναλτι 10% επί των μειωμένων συντάξεων υπολογίζεται επί του ποσού που προκύπτει αφού επιβληθεί πρώτα το «ψαλίδι» 6% κατ' έτος που ίσχυε πριν το τρίτο μνημόνιο, αλλά ακολουθεί τον συνταξιούχο μέχρι να συμπληρώσει το νέο, κατά περίπτωση, όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης (με βηματισμό δηλαδή προς τα 67 ή τα 62). Από τις αυξήσεις των ορίων ηλικίας εξαιρούνται οι υπαγόμενοι στα βαρέα και ανθυγιεινά (συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού καθαριότητας των ΟΤΑ), όσοι συνταξιοδοτούνται λόγω βαριάς αναπηρίας (παραπληγικοί, τυφλοί κλπ) όπως και οι μητέρες και χήροι πατέρες παιδιών ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία.Χαμένοι θεωρούνται όσοι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και μισθωτοί έβγαιναν με 35ετία (δηλαδή είχαν κατοχυρώσει δικαίωμα με συμπλήρωση αντίστοιχου χρόνου ασφάλισης μέχρι 31/12/2012), αλλά δεν είχαν συμπληρώσει το απαιτούμενο κατά περίπτωση όριο ηλικίας μέχρι 18/8, θα οδηγηθούν σταδιακά στα 62 .
Η υπουργική απόφαση οδηγεί στα 62 όλους όσοι μπορούσαν να κατοχυρώσουν ή να θεμελιώσουν δικαίωμα με χρόνο ασφάλισης μεγαλύτερο ή ίσο από 10.500 ημέρες (ή 35 έτη). Στα 62 οδηγούνται σταδιακά και όσοι μπορούσαν να φύγουν χωρίς όριο ηλικίας. Γι' αυτές τις κατηγορίες οριοθετείται ένα ηλικιακό όριο στα 58, αν η θεμελίωση προβλέπεται με τουλάχιστον 35 χρόνια ή στα 55 σε κάθε άλλη περίπτωση.
Στα 67 οδηγούνται όλοι οι ασφαλισμένοι που έχουν κατοχυρώσει ή κατοχυρώνουν δικαίωμα για πλήρη αλλά και όσοι μπορούσαν να κατοχυρώσουν ή να θεμελιώσουν δικαίωμα για πλήρη με λιγότερες από 10.500 ημέρες (ή 35 έτη) ασφάλισης. Στον ίδιο βηματισμό μπαίνουν και όσοι έχουν κατοχυρώσει ή κατοχυρώνουν δικαίωμα για μειωμένη σύνταξη (με την αντίστοιχη πλήρη να βαίνει στα 67) και όσοι μπορούσαν να θεμελιώσουν ή κατοχυρώσουν με λιγότερες από 10.500 ημέρες (ή 35 έτη) για μειωμένη.
Όπου προβλεπόταν από προηγούμενες του ν. 4336/2015 γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις ή προβλέπεται βάσει της περίπτωσης 2β της υποπαραγράφου Ε3 της παραγράφου Ε του άρθρου 2 του ν. 4336/2015:
α) όριο ηλικίας συνταξιοδότησης έως και μικρότερο των 53 ετών, το οποίο συμπληρώνεται στο β’ εξάμηνο του 2015, το νέο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης είναι ,
β) όριο ηλικίας συνταξιοδότησης από 53 έως και 55 ετών, το οποίο συμπληρώνεται στο β’ εξάμηνο του 2015, το νέο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης είναι :
, αν το γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης που αντιστοιχεί στην ηλικία είναι το 67ο.
, αν το γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης που αντιστοιχεί στην ηλικία είναι το 62ο.
Αναλυτικότερα, στον Πίνακα 1 εμπίπτουν οι ασφαλισμένοι για τους οποίους, από τις προγενέστερες του ν. 4336/2015 γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις, προβλεπόταν χρόνος ασφάλισης για την κατοχύρωση ή θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδότησης μεγαλύτερος ή ίσος με 10.500 ημέρες (ή 35 έτη) ασφάλισης.
Όλοι όσοι δεν έχουν συμπληρώσει τα 58 ή τα 55 μέχρι τις 18/8 φέτος οδηγούνται προς τα 67 .Αναλυτικά, βάσει της απόφασης στον Πίνακα 2 εμπίπτουν οι ασφαλισμένοι που έχουν κατοχυρώσει ή κατοχυρώνουν μία εκ των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης για τη λήψη πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος, των οποίων το καταληκτικό όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης, όπως αυτό έχει καθοριστεί από προγενέστερες του ν. 4336/2015 γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις, είναι το 67ο έτος, καθώς και οι ασφαλισμένοι για τους οποίους από τις ίδιες ως άνω προγενέστερες του ν. 4336/2015 διατάξεις προβλεπόταν χρόνος ασφάλισης για την κατοχύρωση ή θεμελίωση δικαιώματος πλήρους συνταξιοδότησης μικρότερος από 10.500 ημέρες (ή 35 έτη) ασφάλισης.
Στον ίδιο πίνακα εμπίπτουν όσοι έχουν κατοχυρώσει ή κατοχυρώνουν τις κατά περίπτωση προϋποθέσεις μειωμένης σύνταξης, η οποία ακολουθεί την αντίστοιχη ως ανωτέρω τελικώς καταλήγουσα στο 67ο έτος της ηλικίας προϋπόθεση πλήρους σύνταξης, καθώς και οι ασφαλισμένοι για τους οποίους από τις ίδιες ως άνω προγενέστερες του ν. 4336/2015 διατάξεις, προβλεπόταν χρόνος ασφάλισης για την κατοχύρωση ή θεμελίωση δικαιώματος μειωμένης συνταξιοδότησης μικρότερος από 10.500 ημέρες (ή 35 έτη) ασφάλισης. Για το χρονικό διάστημα μέχρι 31.12.2021 το όριο ηλικίας θεμελίωσης μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος δεν μπορεί να υπερβαίνει το 62ο έτος της ηλικίας, με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 11 του ν. 3863/2010 (115, Α΄).
Η νέα υπουργική απόφαση ξεκαθαρίζει ότι θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα μέχρι...την έναρξη ισχύος του ν.4336/2015, δηλαδή μέχρι και 18.8.2015, στους Οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης, συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας της Ελλάδος, λόγω συμπλήρωσης των προϋποθέσεων του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης και ορίου ηλικίας, όπου αυτό προβλέπεται, δεν θίγονται και δύνανται να ασκηθούν οποτεδήποτε.
Το πρόσθετο πέναλτι 10% επί των μειωμένων συντάξεων υπολογίζεται επί του ποσού που προκύπτει αφού επιβληθεί πρώτα το «ψαλίδι» 6% κατ' έτος που ίσχυε πριν το τρίτο μνημόνιο, αλλά ακολουθεί τον συνταξιούχο μέχρι να συμπληρώσει το νέο, κατά περίπτωση, όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης (με βηματισμό δηλαδή προς τα 67 ή τα 62). Από τις αυξήσεις των ορίων ηλικίας εξαιρούνται οι υπαγόμενοι στα βαρέα και ανθυγιεινά (συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού καθαριότητας των ΟΤΑ), όσοι συνταξιοδοτούνται λόγω βαριάς αναπηρίας (παραπληγικοί, τυφλοί κλπ) όπως και οι μητέρες και χήροι πατέρες παιδιών ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία.Χαμένοι θεωρούνται όσοι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και μισθωτοί έβγαιναν με 35ετία (δηλαδή είχαν κατοχυρώσει δικαίωμα με συμπλήρωση αντίστοιχου χρόνου ασφάλισης μέχρι 31/12/2012), αλλά δεν είχαν συμπληρώσει το απαιτούμενο κατά περίπτωση όριο ηλικίας μέχρι 18/8, θα οδηγηθούν σταδιακά στα 62 .
Η υπουργική απόφαση οδηγεί στα 62 όλους όσοι μπορούσαν να κατοχυρώσουν ή να θεμελιώσουν δικαίωμα με χρόνο ασφάλισης μεγαλύτερο ή ίσο από 10.500 ημέρες (ή 35 έτη). Στα 62 οδηγούνται σταδιακά και όσοι μπορούσαν να φύγουν χωρίς όριο ηλικίας. Γι' αυτές τις κατηγορίες οριοθετείται ένα ηλικιακό όριο στα 58, αν η θεμελίωση προβλέπεται με τουλάχιστον 35 χρόνια ή στα 55 σε κάθε άλλη περίπτωση.
Στα 67 οδηγούνται όλοι οι ασφαλισμένοι που έχουν κατοχυρώσει ή κατοχυρώνουν δικαίωμα για πλήρη αλλά και όσοι μπορούσαν να κατοχυρώσουν ή να θεμελιώσουν δικαίωμα για πλήρη με λιγότερες από 10.500 ημέρες (ή 35 έτη) ασφάλισης. Στον ίδιο βηματισμό μπαίνουν και όσοι έχουν κατοχυρώσει ή κατοχυρώνουν δικαίωμα για μειωμένη σύνταξη (με την αντίστοιχη πλήρη να βαίνει στα 67) και όσοι μπορούσαν να θεμελιώσουν ή κατοχυρώσουν με λιγότερες από 10.500 ημέρες (ή 35 έτη) για μειωμένη.
Όπου προβλεπόταν από προηγούμενες του ν. 4336/2015 γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις ή προβλέπεται βάσει της περίπτωσης 2β της υποπαραγράφου Ε3 της παραγράφου Ε του άρθρου 2 του ν. 4336/2015:
α) όριο ηλικίας συνταξιοδότησης έως και μικρότερο των 53 ετών, το οποίο συμπληρώνεται στο β’ εξάμηνο του 2015, το νέο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης είναι ,
β) όριο ηλικίας συνταξιοδότησης από 53 έως και 55 ετών, το οποίο συμπληρώνεται στο β’ εξάμηνο του 2015, το νέο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης είναι :
, αν το γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης που αντιστοιχεί στην ηλικία είναι το 67ο.
, αν το γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης που αντιστοιχεί στην ηλικία είναι το 62ο.
Αναλυτικότερα, στον Πίνακα 1 εμπίπτουν οι ασφαλισμένοι για τους οποίους, από τις προγενέστερες του ν. 4336/2015 γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις, προβλεπόταν χρόνος ασφάλισης για την κατοχύρωση ή θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδότησης μεγαλύτερος ή ίσος με 10.500 ημέρες (ή 35 έτη) ασφάλισης.
Όλοι όσοι δεν έχουν συμπληρώσει τα 58 ή τα 55 μέχρι τις 18/8 φέτος οδηγούνται προς τα 67 .Αναλυτικά, βάσει της απόφασης στον Πίνακα 2 εμπίπτουν οι ασφαλισμένοι που έχουν κατοχυρώσει ή κατοχυρώνουν μία εκ των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης για τη λήψη πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος, των οποίων το καταληκτικό όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης, όπως αυτό έχει καθοριστεί από προγενέστερες του ν. 4336/2015 γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις, είναι το 67ο έτος, καθώς και οι ασφαλισμένοι για τους οποίους από τις ίδιες ως άνω προγενέστερες του ν. 4336/2015 διατάξεις προβλεπόταν χρόνος ασφάλισης για την κατοχύρωση ή θεμελίωση δικαιώματος πλήρους συνταξιοδότησης μικρότερος από 10.500 ημέρες (ή 35 έτη) ασφάλισης.
Στον ίδιο πίνακα εμπίπτουν όσοι έχουν κατοχυρώσει ή κατοχυρώνουν τις κατά περίπτωση προϋποθέσεις μειωμένης σύνταξης, η οποία ακολουθεί την αντίστοιχη ως ανωτέρω τελικώς καταλήγουσα στο 67ο έτος της ηλικίας προϋπόθεση πλήρους σύνταξης, καθώς και οι ασφαλισμένοι για τους οποίους από τις ίδιες ως άνω προγενέστερες του ν. 4336/2015 διατάξεις, προβλεπόταν χρόνος ασφάλισης για την κατοχύρωση ή θεμελίωση δικαιώματος μειωμένης συνταξιοδότησης μικρότερος από 10.500 ημέρες (ή 35 έτη) ασφάλισης. Για το χρονικό διάστημα μέχρι 31.12.2021 το όριο ηλικίας θεμελίωσης μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος δεν μπορεί να υπερβαίνει το 62ο έτος της ηλικίας, με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 11 του ν. 3863/2010 (115, Α΄).
Οι ασφαλισμένοι για τους οποίους, βάσει του προγενέστερου του ν. 4336/2015 νομοθετικού πλαισίου, δεν προβλεπόταν όριο ηλικίας για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος, αποκτούν δικαίωμα λήψης σύνταξης με τη συμπλήρωση του μεταβατικού νέου ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης της στήλης «ηλικία συνταξιοδότησης» του Πίνακα 1 που αντιστοιχεί στο ημερολογιακό έτος κατά το οποίο συμπληρώνουν το κατά περίπτωση προβλεπόμενο όριο ηλικίας της περίπτωσης 2β της υποπαραγράφου Ε3 της παραγράφου Ε του άρθρου 2 του ν. 4336/2015. Σε περίπτωση που το προβλεπόμενο από τους Πίνακες 1 και 2 μεταβατικό όριο ηλικίας συμπληρώνεται μετά την 1.1.2022, η σύνταξη καταβάλλεται κατά το έτος που συμπληρώνεται το νέο αυτό όριο ηλικίας.
Σώζονται από την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης όσοι έχουν θεμελιώσει δικαίωμα έως την ψήφιση του νόμου. Το σχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή, μαζί με το νέο, σκληρό Μνημόνιο, περιλαμβάνει δέσμη μέτρων άμεσης εφαρμογής, με αιχμή την κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, έως το τέλος του 2021. Έτσι, από το 2022 και μετά, το γενικό όριο συνταξιοδότησης για όλους είναι το 67ο έτος, ή το 62ο με τη συμπλήρωση όμως 40 ετών ασφάλισης. Σύμφωνα με τις διατάξεις του πολυσέλιδου νομοσχεδίου, αυξάνονται σταδιακά, από την ψήφιση του Μνημονίου και έως το τέλος του 2021 τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης σε όσους μπορούσαν μέχρι σήμερα, να βγουν στη σύνταξη πριν από το 67ο έτος της ηλικίας τους. Το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε τα ξημερώματα στη Βουλή προβλέπει ότι θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα μέχρι την ψήφιση του νόμου (λόγω συμπλήρωσης των προϋποθέσεων του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης και του ορίου ηλικίας, όπου αυτό προβλέπεται)δεν θίγονται. Αντίθετα, ορίζει ότι σε περίπτωση που η ισχύουσα μέχρι σήμερα νομοθεσία δεν προβλέπει όριο ηλικίας για θεμελίωση πλήρους δικαιώματος ή μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος, από τη δημοσίευση του Μνημονίου και μετά, η σταδιακή αύξηση αρχίζει με όριο ηλικίας το 58ο έτος για 35 έτη ασφάλισης, ενώ σε κάθε άλλη περίπτωση με όριο ηλικίας το 55ο.
Γυναίκα ασφαλισμένη στο Δημόσιο με 25 έτη ασφάλισης από το 2010 θα έχει ποινή της τάξης του 32,5% και θα λάβει σύνταξη της τάξης των 646 ευρώ αντί των 821 ευρώ.
• Μητέρα, ετών 55, ασφαλισμένη στο ΙΚΑ με τις νέες ποινές θα έχει απώλεια 19% και αντί των 955 ευρώ θα λάβει τελικά 810 ευρώ.
• Άνδρας ασφαλισμένος σε ΔΕΚΟ με 25 έτη ασφάλισης που είναι σήμερα 61 ετών και συμπλήρωσε την 25ετία το 2010 θα έχει ποινή 40% και θα λάβει 720 ευρώ σύνταξη αντί 912 ευρώ και θα έχει έτσι μια απώλεια της τάξης των 192 ευρώ το μήνα.
• Εργαζόμενος στο Δημόσιο με συμπληρωμένη 25ετία το 2011 αν κάνει σήμερα αίτηση συνταξιοδότησης η ποινή θα φτάσει το 25% και θα λάβει 675 ευρώ σύνταξη αντί 846 ευρώ. Θα έχει, δηλαδή, μια απώλεια της τάξης των 171 ευρώ το μήνα.
Σώζονται από την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης όσοι έχουν θεμελιώσει δικαίωμα έως την ψήφιση του νόμου. Το σχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή, μαζί με το νέο, σκληρό Μνημόνιο, περιλαμβάνει δέσμη μέτρων άμεσης εφαρμογής, με αιχμή την κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, έως το τέλος του 2021. Έτσι, από το 2022 και μετά, το γενικό όριο συνταξιοδότησης για όλους είναι το 67ο έτος, ή το 62ο με τη συμπλήρωση όμως 40 ετών ασφάλισης. Σύμφωνα με τις διατάξεις του πολυσέλιδου νομοσχεδίου, αυξάνονται σταδιακά, από την ψήφιση του Μνημονίου και έως το τέλος του 2021 τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης σε όσους μπορούσαν μέχρι σήμερα, να βγουν στη σύνταξη πριν από το 67ο έτος της ηλικίας τους. Το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε τα ξημερώματα στη Βουλή προβλέπει ότι θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα μέχρι την ψήφιση του νόμου (λόγω συμπλήρωσης των προϋποθέσεων του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης και του ορίου ηλικίας, όπου αυτό προβλέπεται)δεν θίγονται. Αντίθετα, ορίζει ότι σε περίπτωση που η ισχύουσα μέχρι σήμερα νομοθεσία δεν προβλέπει όριο ηλικίας για θεμελίωση πλήρους δικαιώματος ή μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος, από τη δημοσίευση του Μνημονίου και μετά, η σταδιακή αύξηση αρχίζει με όριο ηλικίας το 58ο έτος για 35 έτη ασφάλισης, ενώ σε κάθε άλλη περίπτωση με όριο ηλικίας το 55ο.
Γυναίκα ασφαλισμένη στο Δημόσιο με 25 έτη ασφάλισης από το 2010 θα έχει ποινή της τάξης του 32,5% και θα λάβει σύνταξη της τάξης των 646 ευρώ αντί των 821 ευρώ.
• Μητέρα, ετών 55, ασφαλισμένη στο ΙΚΑ με τις νέες ποινές θα έχει απώλεια 19% και αντί των 955 ευρώ θα λάβει τελικά 810 ευρώ.
• Άνδρας ασφαλισμένος σε ΔΕΚΟ με 25 έτη ασφάλισης που είναι σήμερα 61 ετών και συμπλήρωσε την 25ετία το 2010 θα έχει ποινή 40% και θα λάβει 720 ευρώ σύνταξη αντί 912 ευρώ και θα έχει έτσι μια απώλεια της τάξης των 192 ευρώ το μήνα.
• Εργαζόμενος στο Δημόσιο με συμπληρωμένη 25ετία το 2011 αν κάνει σήμερα αίτηση συνταξιοδότησης η ποινή θα φτάσει το 25% και θα λάβει 675 ευρώ σύνταξη αντί 846 ευρώ. Θα έχει, δηλαδή, μια απώλεια της τάξης των 171 ευρώ το μήνα.