κόντρα στις επικρατούσες νοοτροπίες των μικρών κοινωνιών της Κρήτης, να κάνουν το μεγάλο και τολμηρό βήμα και να «βάλουν τον ελεύθερο χρόνο και τους διαλόγους τους κάτω από τη δική τους στέγη» στην πλατεία του χωριού. Ωστόσο, δεν σήκωσαν το… λάβαρο του φεμινισμού, απλά διεκδίκησαν και κέρδισαν το αυτονόητο! Εκεί, λοιπόν, στο χώρο που ενοικίασαν, χώρεσαν τους… προβληματισμούς τους για τα συμβαίνοντα αλλά και για τις οικογένειές τους, καθημερινά κάθε απόγευμα, και οι ώρες περνούν ευχάριστα μακριά από την… κουζίνα, τις κατσαρόλες ή τις δουλειές στην αγροτιά!
Άλλωστε, τι άλλο να κάνουν σήμερα, όταν «τα παιδιά τους μεγάλωσαν και απαλλάχτηκαν από την ανατροφή και τη φροντίδα τους, έφυγαν σε πόλεις, σταδιοδρόμησαν και δημιούργησαν οικογένειες;». Όταν, λοιπόν, το 2002 βρέθηκαν στον Κεραμέ οι απόδημοι στην Αθήνα χωριανοί τους, έπεσε η ιδέα και την άρπαξαν στον… αέρα! Στα πρώτα χρόνια δημιουργίας του στεκιού των γυναικών, θυμούνται ορισμένες από αυτές, παρατηρήθηκαν μεμονωμένες αντιδράσεις από το τοπικό «ισχυρό φύλο» επειδή υπήρχε ο φόβος «μήπως ξεμυαλιστούν». Γι'αυτό και αντιμετώπιζαν την πρωτοβουλία με καχυποψία και σχόλια ειρωνείας, μήπως και τις αποθαρρύνουν. Όμως, ήρθε το αντίθετο…
Δεν είναι το… καφενείο των γυναικών αλλά το στέκι τους σε ένα μικρό χώρο στην πλατεία
ΜΑΚΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ… ΚΡΕΒΑΤΟΜΟΥΡΜΟΥΡΑ!
Στην πορεία, όμως,… συνήθισαν και απαλλάχτηκαν από τις υποψίες! Και βέβαια, σε ένα χωριό που κάποτε οι φωνές ήταν πολλές και σήμερα υποχωρεί πληθυσμιακά, ο χρόνος, περισσότερο τους χειμώνες, κινείται με… αγκομαχητό και η ζωή γίνεται πληκτική, εάν δεν υπάρχει το διαφορετικό που να καλύπτει τα ενδιαφέροντα τους, έστω στοιχειωδώς! Και δεν ήταν η… επανάσταση, λοιπόν, όσο η ανάγκη!
Πριν αποκτήσουν, λοιπόν,το δικό τους στέκι, υποχρεώνονταν να αναλώνουν το χρόνο τους στο σπίτι! Τα δυο καφενεία που απόμειναν στην πλατεία… χωρούσαν, εκ παραδόσεως, όπως συμβαίνει στις αυστηρές πατριαρχικές οικογένειες, μόνο άντρες πρωί και απόγευμαγια τον καφέ ή την τσικουδιά, το κουβεντολόι και τα παιχνίδια με την τράπουλα ή το τάβλι…
Η Ελευθερία Δεττοράκη βρίσκει χρόνο και για το εργόχειρό της στο στέκι
Η Αγάπη Κων. Αποστολάκη είναι ξεκάθαρη: «Αν καθόμασταν στο σπίτι και ακούαμε την τηλεόραση θα είχαμε τρελαθεί! Από το 2002 που δημιούργησε το στέκι γυναικών ο σύλλογος των Κεραμιανών της Αθήνας εδώ, μαζευόμαστε το χειμώνα μπορεί και δεκαπέντε γυναίκες και έχουμε πολλά να πούμε. Είναι ο χώρος μας και περνά ευχάριστα ο χρόνος, μακριά από την κουζίνα, τα βάσανα και την κρεβατομουρμούρα!»
«ΓΙΝΑΜΕ ΜΙΑ ΠΑΡΕΑ…»
Συνεπείς στο καθημερινό απογευματινό ραντεβού είναι σίγουρα δέκα γυναίκες, η Ελευθερία Δεττοράκη, η Αγάπη Εμμ. Αποστολάκη, η Μαρία Πετράκη, η Βασιλική Σαβοργινάκη, η Αγάπη Κων. Αποστολάκη, η Ανθούλα Μυλωνάκη η Ευαγγελία Ρισσάκη, η Ελένη Σαβοργινάκη, η Σοφία Μιχαλάκη και η Γεωργία Στρατιδάκη. Βέβαια, εάν εμφανιστούν στην… απογευματινή βεγγέρα και άλλες συγχωριανές τους υπάρχουν θέσεις!
Το σύνολο, σχεδόν, των γυναικών υπερβαίνουν τα… ήντα και έχουν κοινά ενδιαφέροντα! Οι νέες που υπάρχουν στο χωριό είναι λιγοστές, έχουν περιορισμένο χρόνο και ασχολούνται πρωτίστως με τα παιδιά που έφεραν στον κόσμο, τις άλλες δουλειές του σπιτιού και τις απασχολήσεις τους στη γη. «Είναι ο δικός μας χώρος», συνεχίζει η κυρία Αποστολάκη. «Δημιουργήθηκε για τις γυναίκες που δεν βγαίνουν πια στην εξοχή, που μεγάλωσαν τα παιδιά τους και τα έκαναν άντρες και στο σπίτι οι ώρες είναι βασανιστικές. Κάνουμε τις μαζώξεις αυτές κάθε μέρα, γίναμε μια παρέα, κουβεντιάζουμε για τα δικά μας θέματα και γενικότερα για τα όσα συμβαίνουν σήμερα και μας πλήττουν όλους σαν κοινωνία…»
Αγάπη Κων. Αποστολάκη: « Αν καθόμασταν στο σπίτι και ακούγαμε την τηλεόραση θα είχαμε τρελαθεί…»
Αλλά η δράση των γυναικών δεν περιορίζεται μόνο στα καθημερινά ραντεβού που δίδουν. Ο στόχος τους δεν είναι μόνο η συνεύρεση στο δικό τους στέκι, αλλά η επέκταση των πρωτοβουλιών και σε άλλους τομείς που θα βελτιώνουν τη ζωή τους. Δυστυχώς, όμως, τις βρήκαν οι οικονομικές δυσκολίες των χρόνων και κατάφεραν πριν δυο χρόνια να εκδράμουν σε άλλους τόπους για να ξεφύγουν από την πληκτική καθημερινότητα να αλλάξουν παραστάσεις και να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους. Φυσικά, ήταν μια διέξοδος στον μονόδρομο…
Μπαίνοντας, όμως, στον νοικοκυρεμένο γυναικείο χώρο που κυριαρχεί στους τοίχους εξαιρετικό τοπικό ασπρόμαυρο φωτογραφικό υλικό των γενεών, ένα τετράστιχο σε υποδέχεται:
Γλυκιές κεραμιανές μορφές
κι αν είστε περασμένες,
σήμερα σας το δείχνουμε
δεν είστε ξεχασμένες
