Ακούμε καθημερινά να μας «βομβαρδίζουν» με ωραίες οικολογικές ορολογίες και διατυπώσεις όπως, για παράδειγμα, «πράσινες πόλεις»...
(“green cities”), «οικολογικές πόλεις» (“eco-cities”) και «έξυπνες πόλεις» (“smart cities”). Αλήθεια, τι εννοούμε με αυτές τις έννοιες; «πράσινη πόλη» σημαίνει μόνο αρκετό πράσινο ή κάτι περισσότερο απ’ αυτό; Πώς μια – παραδοσιακά - πολεοδομημένη πόλη (όπως είναι π.χ. η Λευκωσία) μπορεί να μετατραπεί σε μια σύγχρονη, οικολογική και έξυπνη πόλη; Αυτά τα ερώτηματα θα προσεγγίσω σε αυτό το άρθρο.
Η εννοιολογική διάσταση της έννοιας του «πρασίνου» είναι αρκετά διευρυμένη και αυτό προκαλεί συχνά αμφισημίες ως προς την προσέγγιση. Τα πράγματα όμως γίνονται πολύ πιο απλά αν από την αρχή υπάρξει ένας σωστός σχεδιασμός με ξεκάθαρους στόχους και χρονοδιαγράμματα υλοποίησης. Όταν για παράδειγμα, λέμε ότι θέλουμε να μετατρέψουμε μια πόλη σε πράσινη πόλη, θα πρέπει να θέσουμε επί τάπητος τα κριτήρια εκείνα τα οποία θα μετατρέψουν όντως σε μια πράσινη πόλη. Από την άλλη θα πρέπει να μελετήσουμε την λειτουργικότητα μιας τέτοιας μετατροπής και πώς κάτι τέτοιο θα βελτιώσει την ποιότητα της καθημερινότητας των πολιτών σε διάφορα επίπεδα.
Ένας πρώτος άξονας για μια πράσινη πόλη είναι σαφώς το ίδιο το πράσινο το οποίο θα πρέπει να τοποθετείται στη βάση ενός σχεδίου τοπιοτέχνησης το οποίο να είναι λειτουργικό, να δημιουργεί θετικότητα αλλά από την άλλη να είναι και οικονομικά διαχειρίσιμο. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε, ότι ένα πάρκο – για είναι προσβάσιμο στους πολίτες – χρειάζεται καθημερινή συντήρηση, 24ωρη εποπτεία για πάταξη των αντικοινωνικών συμπεριφορών (που δυστυχώς παρατηρούνται σε διάφορα πάρκα) κ.ο.κ.
Πράσινη πόλη όμως δεν σημαίνει μόνο δέντρα, χώροι πρασίνου και πάρκα. Σημαίνει επίσης ένα σωστό και ενιαίο σύστημα συλλογής και ανακύκλωσης των «σκουπιδιών», όπως, για παράδειγμα, η συλλογή και ανακύκλωση ηλεκτρικών/ηλεκτρονικών συσκευών και μπαταριών, η ενίσχυση των σημείων ανακύλωσης για είναι προσβάσιμα σε όλους τους δημότες κτλ. Πέραν αυτού, πράσινη πόλη σημαίνει πρόσβαση για όλους. Πρόσβαση σε δημόσιους χώρους, σε χώρους πρασίνου, σε πλατείες. Πρόσβαση των δημοτών με τα κατοικιδιά τους και ειδικοί χώροι για τα ίδια τα κατοικίδια όπως συμβαίνει σε πολλές σύγχρονες πόλεις τους εξωτερικού.
Δεν σταματά όμως εδώ η έννοια της «πράσινης πόλης». Σημαίνει επίσης μια ολοκληρωμένη διαχείριση των εναλλακτικών μορφών και πηγών ενέργειας που το νησί μας τα διαθέτει απλόχερα. Χρειάζεται όμως η σωστή στρατηγική, η πολιτική βούληση και η εφαρμογή.
Μετατρέπεις μια παραδοσιακή πόλη σε «έξυπνη πόλη» με την εφαρμογή σύχγρονων τεχνολογικών συστημάτων που θα βοηθούν ουσιαστικά τον δημότη στη καθημερινότητά του. Δηλαδή να διευκολύνουν τον δημότη σε διάφορα επίπεδα. Χρήση, για παράδειγμα, έξυπνων εφαρμογών στον τομέα των δημόσιων συγκοινωνιών, στο θέμα της στάθμευσης στο κέντρο της πόλης αλλά και περειφερειακά.
Ο συνδυασμός της «πράσινης πόλης» με τις «έξυπνες» τεχνολογικές εφαρμογές μπορεί να βελτιώσει σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα της καθημερινότητάς μας. Μπορούν να γίνουν πολλά! Χρειαζόμαστε το σύγχρονο οικολογικό όραμα!
*Πανεπιστημιακός. Επικεφαλής Κινήματος «Οικολογία, ΜΠΡΟΣΤΑ!»
