Δεν υπάρχει … τίποτα που να μη διαφωνούν κυβέρνηση και θεσμοί σε σχέση με το νέο Ασφαλιστικό. "Σύνθεση" και "αξία" του αναγκαίου πακέτου μέτρων, χρόνος εφαρμογής...
αλλά ακόμα θέσπισης τους χωρίζουν τις δύο πλευρές ένα μήνα μετά την παρουσίαση του κυβερνητικού προσχεδίου νόμου για την επικείμενη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση.
Το χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών όχι μόνο διαφάνηκε στις δύο συναντήσεις που είχε ο Υπουργός Εργασίας, κ. Γιώργος Κατρούγκαλος με τα ανώτατα κλιμάκια την περασμένη εβδομάδα, αλλά αποτυπώθηκε… εγγράφως σε λίστα την οποία έδωσαν οι θεσμοί στον κ. Κατρούγκαλο.
Η εν λόγω λίστα –φωτιά δόθηκε στον κ. Κατρούγκαλο την ίδια μέρα (Πέμπτη 4 Φεβρουαρίου), που η Κομισιόν στη χειμερινή έκθεση της ζητούσε επιπλέον μέτρα το 2016-17 και στο Ασφαλιστικό, ενώ η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Christine Lagarde πρότεινε μεγαλύτερη ελάφρυνση του χρέους αν δεν γίνει μία "σημαντική" μεταρρύθμιση στο συνταξιοδοτικό.
Πιο συγκεκριμένα τα σημεία απόκλισης της κυβέρνησης με τους θεσμούς αλλά και την ελληνική κοινωνία έχουν ως εξής :
·Η κυβέρνηση επιδιώκει να κλείσει το πακέτο των 1,8 δισ. ευρώ κυρίως με αυξήσεις εισφορών, ενώ οι δανειστές κυρίως με μειώσεις συντάξεις.
·Η κυβέρνηση θέλει εθνική σύνταξη με 15 χρόνια ασφάλισης και χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, ενώ οι δανειστές θέλουν εθνική σύνταξη με 20 χρόνια ασφάλισης με εισοδηματικά κριτήρια.
·Η κυβέρνηση θέλει να θεσπίσει το νέο Ασφαλιστικό μέχρι αρχές Μαρτίου, ενώ οι δανειστές φέρονται να "οδηγούν" το κλείσιμο της διαπραγμάτευσης μέχρι μέσα Απριλίου.
·Η κυβέρνηση θα προτιμούσε να αποδεσμεύσει το πακέτο των 1,8 δις. ευρώ στο συνταξιοδοτικό για το 2015-16 από τη ανάγκη εξοικονόμησης κοντά 3,2 δις. ευρώ (1,9% του ΑΕΠ) σε μεσοπρόθεσμη βάση (2015-19), ενώ οι δανειστές επιζητούν μέτρα σίγουρης απόδοσης για τα επόμενα τέσσερα –πέντε χρόνια.
·Η κυβέρνηση επιχειρεί να αναζωπυρώσει τον "κοινωνικό διάλογο" με τους κοινωνικούς εταίρους, αλλά ακόμα και εκείνες οι ομάδες που συζητούσαν μαζί της (πχ επιστήμονες, επαγγελματίες) έχουν αρχίσει να απομακρύνονται από το τραπέζι της διαπραγμάτευσης.
Χάσμα στις διαπραγματεύσεις εντός και εκτός Ελλάδας
Πιο αναλυτικά τα πέντε σημεία απόκλισης μεταξύ κυβέρνησης και θεσμών έχουν ως ακολούθως :
1. Οι μεγαλύτερες ενστάσεις που εκφράζουν οι δανειστές αφορούν τις αυξήσεις των εργοδοτικών εισφορών υπέρ της επικουρικής ασφάλισης κατά 1-1,5%, αλλά και την εισφορά 20% στο εισόδημα των επαγγελματιών, των επιστημόνων και των αγροτών για την κύρια ασφάλιση. Αντ΄αυτών, οι θεσμοί πιέζουν για μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις, αλλά και στις κύριες συντάξεις (15%). Η κυβέρνηση έχει στο συρτάρι σχέδιο κλιμακωτών μειώσεων 2%-15% στις επικουρικές συντάξεις.
2. Το κυβερνητικό προσχέδιο του νέου Ασφαλιστικού προβλέπει εθνική σύνταξη 384 ευρώ με 15 χρόνια ασφάλισης χωρίς εισοδηματικά κριτήρια. Αντίθετα οι θεσμοί πιέζουν για εθνική σύνταξη κάτω από 384 ευρώ στα 15 χρόνια και 384 ευρώ με 20 χρόνια ασφάλισης. Οι θεσμοί, επίσης, προτείνουν εθνική σύνταξη με εισοδηματικά κριτήρια. Σε περίπτωση που ένα τέτοιο μέτρο εφαρμοζόταν "άμεσα", όπως ζητάνε οι θεσμοί, θα οδηγούσε σε μείωση 20% στις βασικές συντάξεις που εκδόθηκαν για πολίτες με 15 χρόνια ασφάλισης ή αλλιώς σε αναδρομικές περικοπές των πρόωρων συντάξεων.
3. Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης επιθυμεί διακαώς να κλείσει το συντομότερο δυνατό το "μέτωπο" του Ασφαλιστικού (δηλ. να κατατεθεί το νομοσχέδιο μέχρι τέλος Φεβρουαρίου) προκειμένου να κλείσει και η 1η αξιολόγηση του προγράμματος, να έλθει η δόση και να ξεκινήσει η διαπραγμάτευση για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Ωστόσο οι διαφωνίες μεταξύ ΔΝΤ και ευρωζώνης σχετικά με το ελληνικό χρέος, αλλά και οι διαφωνίες συνολικά το θεσμών σ’ ο,τι αφορά το σχέδιο Κατρούγκαλου φαίνεται πως μπορούν να οδηγήσουν στη θέσπιση του Ασφαλιστικού ακόμα και στα μέσα Απριλίου, αφού όμως προηγηθούν ίσως πολιτικές εξελίξεις αλλά και ένα εξαιρετικό δύσκολο δίμηνο για τα Ταμεία, από πλευράς εξασφάλισης των αναγκαίων πόρων για την καταβολή των συντάξεων. Στο " σενάριο Απριλίου" συντείνει επίσης το ότι τον Μάρτιο θα υπάρχει απόλυτα σαφής εικόνα για τη δημοσιονομική προσαρμογή του 2015 και άρα των όποιων αναγκαίων "διορθωτικών" μέτρων το 2016, ενώ τον Απρίλιο θα υπάρξει η ετυμηγορία του Ageing Working Group της Κομισιόν για τη βιωσιμότητα του ελληνικού ασφαλιστικού συστήματος.
4. Ο "πονοκέφαλος" για την κυβέρνηση γίνεται πιο μεγάλος σε σχέση με τη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς, καθώς οι τελευταίοι δεν ζητούν απλώς να κλείσει το πακέτο των 1,8 δις. ευρώ για το 2015-16, αλλά μέτρα τα οποία θα κλείνουν ταυτόχρονα το πακέτο των 3,2 δις. ευρώ μέχρι το …2019. Είναι γι΄αυτό, επίσης, που οι θεσμοί πιέζουν για περικοπές στις βασικές συντάξεις, μιας και αυτές χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από τον κρατικό προϋπολογισμό και έτσι θεωρούνται μέτρα σίγουρης απόδοσης, αλλά και μέτρα ευεργετικά για τους στόχους των πρωτογενών πλεονασμάτων του προϋπολογισμού.
5. Το Υπ. Εργασίας έχασε χθες ένα από τους συνομιλητές τους σε σχέση με το νέο Ασφαλιστικό και συγκεκριμένα, τους επιστήμονες (μηχανικούς, γιατρούς, δικηγόρους, οικονομολόγους κλπ.). Με ανακοίνωση τους, οι επιστημονικοί φορείς δήλωσαν πως δεν θα πάνε στο ραντεβού τους με τον κ. Κατρούγκαλο, μιας και ο διάλογος που έχει ξεκινήσει με το Υπ. Εργασίας γίνεται χωρίς στοιχεία και μελέτες. Η άρνηση των επιστημόνων να συνεχίσουν το διάλογο έγινε σε συνθήκες διαρροής σεναρίων σταδιακής –και συγκεκριμένα σε ορίζοντα τριετίας- προσαρμογής στο συντελεστή 20% όσο αναφορά την εισφορά υπέρ της κύριας ασφάλισης, αλλά ακόμα και μείωσης του εν λόγω συντελεστής στο 17%.
